«Αγαπητέ κύριε Τσώλη, Εχουμε διαβάσει το άρθρο σας για την απασχόληση στο Δημόσιο “Ποιοι έριξαν έξω το μνημόνιο” που δημοσιεύθηκε στις 24 Ιουνίου. Ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας του ΔΝΤ στην Αθήνα κ. Μπομπ Τράα θα εκτιμούσε να περάσετε από το γραφείο του ώστε να συζητήσουμε περαιτέρω το θέμα σας και την κάλυψή του.» Mε αυτό το e-mail που έλαβα την περασμένη Τρίτη μετά το ρεπορτάζ της προηγούμενης Κυριακής για τις προσλήψεις που έγιναν στο Δημόσιο τη διετία 2010 – 2011 και τους υπουργούς της προηγούμενης κυβέρνησης οι οποίοι παρά τους περιορισμούς και την κατάσταση που βρισκόταν η χώρα είχαν αυξήσει τον αριθμό των εργαζομένων στον τομέα τους, ξεκίνησε μια πρωτόγνωρη εμπειρία, αποκαλυπτική για τον ρόλο και το ύφος της εξουσίας που ασκεί το ΔΝΤ τα τελευταία δύο χρόνια στη χώρα μας.

Αποδέχθηκα την πρόσκληση του ολλανδού εκπροσώπου και την Τετάρτη στις 5.30 το απόγευμα βρέθηκα στο κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος, στην οδό Αμερικής 3, όπου στον 8ο όροφο έχει εγκατασταθεί το ΔΝΤ.

Μετά τον πρώτο έλεγχο στοιχείων ταυτότητας στην είσοδο, η ασφάλεια του κτιρίου ειδοποίησε το γραφείο του για την έλευσή μας. Η ελληνίδα γραμματέας του κατέβηκε στο ισόγειο, με συνόδευσε στον 8ο όροφο για να ανοίξει με το ηλεκτρονικό κλειδί την πόρτα πίσω από την οποία είναι εγκατεστημένη η μόνιμη αντιπροσωπεία του ΔΝΤ.
Αφού με… παρέδωσε στον έλληνα οικονομολόγο της αντιπροσωπείας, ο οποίος έστειλε το «προσκλητήριο»-e-mail, οδηγήθηκα στο βάθος του διαδρόμου, σε μια αίθουσα συσκέψεων μ’ ένα μακρύ τραπέζι.
Τους συστήθηκα, καθήσαμε….
Στο κέντρο ο Ολλανδός, πλαισιωμένος από δύο βοηθούς του, κι εγώ ακριβώς απέναντι. Δίπλα μου ο Ελληνας ο οποίος συμμετέχει ως συνοδός στις τεχνικές αποστολές του ΔΝΤ, πρόθυμος να βοηθήσει.
«Πού βρήκες το έγγραφο;»
Ο Ολλανδός έβραζε, φαινόταν στο χρώμα του προσώπου του. Φυλλομετρούσε τα χαρτιά του, διάβαζε τη μετάφραση του ρεπορτάζ στα αγγλικά και τις σελίδες της έκθεσης που είχε δημοσιεύσει «Το Βήμα».
Εδειχνε σαν να προσπαθούσε να συγκρατηθεί. Η πρώτη φράση που κατάφερε να πει ήταν:
– Πού βρήκες αυτό το έγγραφο;
– Λάθος ερώτηση σ’ έναν δημοσιογράφο, ήταν η απάντησή μου. Αυτή που θα έδινε κάθε δημοσιογράφος που σέβεται τον κόσμο και τον εαυτό του.
– Αυτή η έκθεση είναι δική μου, ποιος σας την έδωσε; συνέχισε ο μικρός Ολλανδός δικαιώνοντας τις φήμες και τα προσωνύμια που τον ακολουθούν στην έδρα του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον και στις χώρες απ’ όπου πέρασε ως ελεγκτής. Η αγωγή μας και μόνο δεν επιτρέπει να τα μεταφέρουμε…
Ισως εκείνη τη στιγμή έπρεπε να φύγω. Το σκέφτηκα, δίστασα, κάτι δεν με άφησε, ίσως η δημοσιογραφική περιέργεια για το πού μπορεί να φθάσει….
Ο Ολλανδός σε ρόλο ανακριτή συνέχισε με επίμονες διαδοχικές ερωτήσεις…
– Πώς κάνατε την έρευνα; Πού βρήκατε την έκθεση; Πού βρήκατε τα στοιχεία για τις προσλήψεις που έγιναν το 2010;
Το κλίμα βάραινε. Του αντεπιτέθηκα.
– Μα δέκα χρόνια ερχόσαστε στην Ελλάδα και δεν καταλάβατε τι έγινε. Ούτε τότε που ήσασταν ελεγκτής, ούτε τώρα, δύο χρόνια που αυξήσατε τους φόρους, μειώσατε μισθούς και συντάξεις, το κονδύλι για τη μισθοδοσία δεν πέφτει.
Εκείνος με κοίταζε με παγωμένο βλέμμα…
Ηταν προφανές ότι ο Ολλανδός δεν ήθελε να αντιληφθεί ούτε το ρεπορτάζ ούτε να αναγνωρίσει τα δημοσιευμένα στοιχεία των προϋπολογισμών από το 2009 ως και σήμερα που αποκαλύπτουν ότι προσλήψεις και διορισμοί δεν σταμάτησαν ποτέ.
Ηταν σαν να μην ήθελε καν να ακούσει ότι με την αστοχία των πολιτικών που εφαρμόστηκαν στη χώρα μας και με το κύμα συνταξιοδοτήσεων που ξέσπασε μετά την προσφυγή στο ΔΝΤ και στο μνημόνιο το Δημόσιο πληρώνει περισσότερους ανθρώπους (είτε ως μισθωτούς είτε ως «διωγμένους» συνταξιούχους) απ’ ό,τι πριν.
Οι παριστάμενοι έλληνες βοηθοί του τα έχασαν από την τροπή της συνάντησης… Συνέχισα:
– Στο ρεπορτάζ εμάς μας ενδιαφέρει η μεγάλη εικόνα. Γιατί απέτυχε το μνημόνιο, τι έγινε λάθος και πληρώνουμε χωρίς αποτέλεσμα;
Ο ίδιος σκάλιζε τα χαρτιά του και ρωτούσε:
– Γιατί αναφερθήκατε στους υπουργούς, εμείς δεν λέμε τίποτε για κανέναν υπουργό, είναι συνεργάτες μας…
Κι όταν επισημάναμε ότι τις ευθύνες τις δείχνουν οι αριθμοί της έκθεσής του τότε εξεμάνη:
– Δεν θα μιλήσουμε ξανά στο «Βήμα». Νομίζαμε πως είσαστε επίσημη εφημερίδα του ΠαΣοΚ. Εχουμε άλλες εφημερίδες που γράφουν ακριβώς τα στοιχεία μας.
– Πάλι λάθος κάνατε, ήταν η απάντηση… Το «Βήμα» είναι η μεγαλύτερη εφημερίδα της χώρας, δεν είναι όργανο κανενός…
Η συνάντηση έφτασε στο τέλος της…
Σηκωθήκαμε, δεν άπλωσα ούτε εγώ ούτε αυτός το χέρι… αλλά τον ρώτησα:
– Αλήθεια, πόσες προσλήψεις έγιναν τη διετία…
Δεν ήθελε να απαντήσει… Ψέλλισε: Οχι πάντως 70.000.

Μπορεί να είναι 60.000. Την αλήθεια δεν θα τη μάθουμε ποτέ; Η έκθεση που αποκαλύψαμε ήταν κι αυτή ένα χαρτί διαπραγμάτευσης με την τελευταία κυβέρνηση, για το οποίο ο κ. Τράα δεν είχε ακόμα προλάβει να ενημερώσει τους προϊσταμένους του και πολύ περισσότερο την Ευρωπαϊκή Επιτροπή….
Μετά τη θύελλα που δημιούργησε η αποκάλυψη του «Βήματος» για τις προσλήψεις που έγιναν, τα μόνα στοιχεία που μπορεί να εμπιστευθεί κάποιος είναι τα στοιχεία της ενιαίας αρχής πληρωμών που ανέβασαν τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων στις 712.000 στις αρχές του περασμένου Απριλίου. Η έκθεση του κ. Τράα αναφέρει ότι τον Δεκέμβριο του 2011 ο αριθμός των εργαζομένων στο Δημόσιο ήταν 668.035 από 692.301 τον Δεκέμβριο του 2010, ενώ μέσα στη χρονιά συνταξιοδοτήθηκαν 40.025 άτομα που προστέθηκαν στα 53.000 άτομα του προηγούμενου έτους. Το σύνολο των συνταξιούχων του Δημοσίου είναι 431.000.

Από το παρασκήνιο στο προσκήνιο
Είναι η δεύτερη φορά που ο κ. Τράα βρέθηκε από το παρασκήνιο στο προσκήνιο. Η πρώτη ήταν με το περιβόητο σημείωμα για την κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού και τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις. Το σημείωμα τότε είχαν αποκαλύψει tovima.gr και τα «Nέα», αιφνιδιάζοντας μάλιστα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία διέψευδε την ύπαρξη της επιστολής, καθώς προφανώς δεν είχε ενημερωθεί από το ΔΝΤ. Οπως όλοι θυμούνται τότε ο κ. Τράα είχε προτείνει εννέα μέτρα-«φωτιά» για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, μεταξύ αυτών η μείωση του κατώτατου μισθού, με κυριότερο την κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού, που τελικά δεν πέρασε.
Τα μέτρα κατεδάφισαν το Εργατικό Δίκαιο. Ο κ. Τράα είχε κατηγορηθεί από τα συνδικάτα και τα κόμματα της Αριστεράς ότι χρησιμοποίησε «πρόθυμους» έλληνες δικηγόρους και εκπροσώπους συγκεκριμένων επαγγελματικών κλάδων για να ανακαλύψει τα σημεία εκείνα της ελληνικής εργατικής νομοθεσίας που έπρεπε, κατ’ αυτούς, να καταργηθούν και να αλλάξει το τοπίο στην αγορά εργασίας.
Ολοι γνώριζαν ότι τα μέτρα αυτά θα έπλητταν τη ζήτηση και θα επέτειναν την ύφεση, όπως και έγινε…

Στο Κίτο τον θυμούνται ακόμη
«Persona non grata» στο Εκουαδόρ

Από τον Οκτώβριο του 2010, όταν ο κ. Τράα ερχόταν στην Αθήνα ως «ανθύπατος» του ΔΝΤ. «Το Βήμα» ανέτρεξε στο παρελθόν του και ανακάλυψε ότι είχε κηρυχθεί «persona non grata» στο Εκουαδόρ. Στην πρωτεύουσα του Εκουαδόρ, το Κίτο, τον θυμούνται πολύ καλά. Οχι για καλό. Οπως είπε στο «Βήμα» η κυρία Υβόν Γιάνες, μέλος της οργάνωσης Accion Ecologica, μαζί με άλλες οργανώσεις ζήτησαν επισήμως το 2003, με επιστολή προς τον αστυνομικό διευθυντή της επαρχίας Πιτσίντσα τη σύλληψη και απέλαση του Τράα με το αιτιολογικό ότι είχε παραβιάσει τον νόμο περί μετανάστευσης.

«Ζητήθηκε να απελαθεί από το Εκουαδούρ «για ανάρμοστη χρήση της ιδιότητας του επισκέπτη στη χώρα, καθώς και για ηθική αυτουργία στην απόφαση των εθνικών αρχών να λάβουν μέτρα που θίγουν το δημόσιο συμφέρον και την εθνική ασφάλεια»».
Τότε ο Μπομπ Τράα πίεσε την κυβέρνηση του Εκουαδόρ να χρησιμοποιήσει το 100% των εσόδων από έναν σημαντικό νέο αγωγό πετρελαίου για τη μείωση του χρέους σε βάρος της δημόσιας υγείας και της εκπαίδευσης.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ