«Η κρίση στην Ελλάδα είναι διαρθρωτική και δευτερευόντως οικονομική» σημειώνει η πρώην βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ και οικονομολόγος, κυρία Έλενα Παναρίτη στη συνέντευξη του παραχώρησε στο «Βήμα».

Μάλιστα, επισημαίνει ότι η διάγνωση του Ελληνικού προβλήματος ήταν εσφαλμένη, με αποτέλεσμα τα μέτρα λιτότητας που συνόδευσαν το Μνημόνιο να μην αποφέρουν μόνιμους καρπούς. Η κυρία Παναρίτη σημειώνει ότι το Ελληνικό κράτος «είναι ένα μωσαϊκό, το οποίο από όπου και αν το πιάσεις, είναι σπασμένο», αναφέρεται στην μεγάλη ατυπικότητα που υπάρχει στις λειτουργίες της δημόσιας διοίκησης και της οικονομίας και υπογραμμίζει την αδυναμία ελέγχου αυτού του παζλ.

«Οι θεσμικοί οικονομολόγοι προβληματιζόμαστε συχνά για ποιο λόγο κάποιες χώρες δεν αναπτύσσονται. Συχνά, αυτό συμβαίνει διότι τους λείπει το αποτελεσματικό θεσμικό δίκτυο, όλα γίνονται άτυπα και ακόμη και όταν τους χορηγείται βοήθεια, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διόγκωση της γραφειοκρατίας» εξηγεί.

«Αυτό το φαινόμενο δημιουργεί την ατυπικότητα» επισημαίνει η κυρία Παναρίτη και προσθέτει: «Στην Ελλάδα απουσιάζει η δυνατότητα ελέγχου, αφού οι λειτουργίες της χώρας «θεσμοποιούνται» από τα πρόσωπα και όχι από το ίδιο το κράτος. Γι’ αυτό και το Βέλγιο μπορεί και δουλεύει χωρίς κυβέρνηση, εν αντιθέσει με την Ελλάδα, που λειτουργεί προσωποκεντρικά».
«Όταν αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε το πρόβλημα, δεν διορθωσαμε τη διάγνωση και τη λύση· απλά συνεχίσαμε το δρόμο των περικοπών. Κάτι που μπορούσε να αποδώσει λογιστικά, αλλα όχι να διορθωσει βιώσιμα το βαθυ διαρθρωτικο πρόβλημα της χώρας.Οι μισθοί και οι συντάξεις δεν κόβονται δεύτερη φορά» σημειώνει.

Παρόλα αυτά, όπως λέει η Ελλάδα κατάφερε να μειώσει το έλλειμμά της κατά 6% τον πρώτο χρόνο. «Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί πουθενά στην Ευρώπη. Όμως, λογιστικές αλλαγές μπορείς να κάνεις, και, μάλιστα, πολύ βαθιές, αλλά μόνο μία φορά. Εμείς, δεν πιέσαμε για τις διαρθρωτικές αλλαγές και γι’ αυτό ότι έχει γίνει σε ό,τι αφορά μέτρα και μεταρρυθμίσεις είναι εύκολα ανατρέψιμο» υπογραμμίζει.

Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με μελέτη της κυρίας Παναρίτη, το μέγεθος της παραοικονομίας στη χώρα μας φτάνει το 27,6% του ΑΕΠ, ενώ το μερίδιο των άτυπων μορφών εργασίας στην σκιώδη οικονομία φτάνει το 64%, δηλαδή καταλαμβάνει το 17,7% της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας.

Επίσης, είναι χαρακτηριστικό της θεσμικής παράλυσης του κράτους, ότι, σύμφωνα με άλλη έρευνά της, για την πώληση ενός ακινήτου στην Ελλάδα εμπλέκονται 15 φορείς, πρέπει να γίνουν 17 έως 27 ενέργειες, οι οποίες θα χρειαζονται στο χαρτι έως και έξι μήνες, καθώς οι πράξεις διέπονται από τρία διαφορετικά, νομικά συστήματα.

Όπως υποστηρίζει, σωστές μεταρρυθμίσεις είναι εκείνες τα αποτελέσματα των οποίων γίνονται εμφανή ακόμη και βραχυπρόθεσμα στον λαό και οδηγούν σε αύξηση της εμπιστοσύνης του προς την κυβέρνηση.

Ως αρχή του κακού της θεσμικής δυσλειτουργίας της χώρας, η κυρία Παναρίτη εντοπίζει ότι ιστορικά η Ελλάδα δεν έφτιαξε δικούς της κανόνες, αλλά αντέγραψε αυτούσιο το δίκαιο της Γερμανίας και της Γαλλίας. «Αμέσως υπήρξε θεσμικό «διαζύγιο» μεταξύ λαού και κράτους, αφού άλλους κανόνες ακολουθούσε η κοινωνία και άλλους το κράτος» αναφέρει.

Η πρώην βουλευτής επικρατείας σημειώνει ότι όσο δεν ανασυντάσσεται το κράτος και η παραγωγική δύναμη της χώρας, το πρόβλημα θα διαιωνίζεται, ειδικά στην περίπτωση του Grexit, δηλαδή της αποχώρησης της Ελλάδας από το Ευρώ. «Εάν πάμε στη δραχμή, η κατάσταση μας θα επιδεινωθεί. Το μεγάλο, όμως, ζήτημα είναι ότι δεν έχουμε ακόμη συνείδηση του πρόβλήματός μας» σημειώνει.

Επίσης, αναφέρει ότι το σύστημα της Ευρωζώνης δεν λειτουργεί αποτελεσματικά. «Όταν η Καλιφόρνια όταν παρουσίασε σοβαρά ελλείμματα, η Αμερική δεν καταστράφηκε, ούτε χρειάστηκε κάθε πολιτεία να εγκρίνει την βοήθεια προς αυτήν» υπογραμμίζει και επισημαίνει ότι «το γεγονός η δική μας βοηθεια πρεπει να περάσει από τα Κοινοβούλια είναι ένδειξη αδιεξόδου».
Η κυρία Παναρίτη εκτιμά ότι «θεωρητικά τουλάχιστον η διάλυση της Ευρωζώνης είναι πιθανή», όμως θεωρεί εξίσου πιθανό η Ευρώπη να κάνει ένα βήμα πιο μπροστά, προς την κατεύθυνση της ομοσπονδιοποίησης και να διασωθεί.