Το ύστατο βήμα για το σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας πραγματοποίησε ο κ. Γ. Παπανδρέου στο υπουργικό συμβούλιο. Επισήμανε ότι «αυτή η κυβέρνηση παραδίδει τη σκυτάλη αλλά όχι στο κενό. Θα παραδώσει στην επόμενη κυβέρνηση εάν συμφωνήσουμε και καταλήξουμε σε αυτή».
Πρόσθεσε ότι δεν τον ενδιαφέρει να είναι Πρωθυπουργός σε αυτό το σχήμα, αλλά επισήμανε ότι η λύση θα πρέπει να δοθεί σύντομα «και όταν λέω σύντομα εννοώ σήμερα». Επιπλέον είπε ότι απαραίτητη προϋπόθεση είναι να τεθεί το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί η νέα αυτή κυβέρνηση και σε ότι αφορά τα πρόσωπα είναι ανοιχτός σε κάθε πρόταση.
Ζήτησε μάλιστα από τους υπουργούς και τους υφυπουργούς να είναι σε επιφυλακή.
Ο κ. Ευ. Βενιζέλος, ο οποίος έλαβε τον λόγο στη συνέχεια, δήλωσε ότι συμφωνεί με τον κ. Παπανδρέου και μοίρασε στους υπουργούς ένα γραπτό κείμενο με τις αναγκαίες, και μη διαπραγματεύσιμες ενέργειες, όπως είπε, για την εφαρμογή της απόφασης της 26ης Οκτωβρίου. Στο κείμενο αυτό τίθενται τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα μέχρι τέλους Φεβρουαρίου για την εκταμίευση της έκτης δόσης, την ολοκλήρωση του νέου προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων (PSI) και για την ανάγκη ψήφισης της νέας δανειακής σύμβασης με πλειοψηφία 180 βουλευτών.
Ο κ. Βενιζέλος είπε επίσης ότι ο χρόνος τελειώνει, οι συνθήκες αλλάζουν ώρα με την ώρα στην οικονομία, η Ιταλία είναι έτοιμη να «σκάσει» και ότι τη Δευτέρα στο Eurogroup θα πρέπει να υπάρξει απόφαση για την εκταμίευση της έκτης δόσης.
Οι υπουργοί ομόφωνα υποστήριξαν ότι δεν είναι δυνατόν να παραιτηθεί ο Πρωθυπουργός, ο οποίος έχει λάβει εντολή από τον λαό, χωρίς να έχει επιτευχθεί ένα δεσμευτικό πλαίσιο συμφωνίας με τη ΝΔ. «Αυτό δεν μπορεί να γίνει όχι μόνο για λόγους αξιοπρέπειας αλλά για εθνικούς λόγους», είπαν.
Ο κ. Κ. Σκανδαλίδης, σημείωσε ότι αυτή η κυβέρνηση έκλεισε τον κύκλο της και ότι η ψήφος εμπιστοσύνης είχε το νόημα ότι «λέμε ναι στο έργο που επιτελέσαμε αλλά από δω και πέρα το έργο που πρέπει να γίνει δεν αφορά μια μονοκομματική κυβέρνηση». Πρόσθεσε ότι αν δεν αποδώσει η προσπάθεια για την κυβέρνηση εθνικής ενότητας η λύση είναι οι γρήγορες εκλογές.
Η κυρία Άννα Διαμαντοπούλου είχε αντίθετη άποψη. «Αν γίνουν άμεσα εκλογές κινδυνεύουμε να έχουμε έναν πρωθυπουργό της δραχμής και να ενταχθούμε επισήμως πλέον ως χώρα στο δόγμα «ανήκομεν εις την Ανατολήν».
Αρκετοί υπουργοί έθεσαν θέμα για το τι θα σηματοδοτεί η νέα κυβέρνηση και για το πρόσωπο που θα επιλεγεί ως πρωθυπουργός. Οι κ.κ. Χρ. Παπουτσής, Χ. Καστανίδης, Γ. Κουτρουμάνης, Μιλτ. Παπαϊωάννου και η κυρία Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου ζήτησαν να μην προέρχεται από τον χώρο της ΝΔ. Ο κ. Δ. Ρέππας, πρότεινε αν δεν ανήκει στην πλειοψηφία να είναι τρίτο πρόσωπο. Ο κ. Γ. Παπακωνσταντίνου επέστησε την προσοχή «να μην νεκραναστήσουμε τα ζόμπι της συντηρητικής παράταξης», το ίδιο επισήμανε και ο κ. Π. Μπεγλίτης. Αντιθέτως, ο κ. Ι. Ραγκούσης, επισήμανε ότι ο σχηματισμός κυβέρνησης με τη συμμετοχή των δύο μεγάλων κομμάτων δεν σημαίνει απαλλαγή ευθυνών ούτε για το ΠαΣοΚ ούτε για τη ΝΔ, και για τον λόγο αυτό ο Πρωθυπουργό θα πρέπει να είναι πρόσωπο υψηλών προδιαγραφών χωρίς να ενδιαφέρει ο πολιτικός χώρος από τον οποίο προέρχεται.
Τα επτά σημεία
Στη διάρκεια του Υπουργικού Συμβουλίου τέθηκε πρόγραμμα επτά (7) σημείων για τις απαραίτητες κινήσεις και διαβεβαιώσεις προς το Eurogroup που συνεδριάζει τη Δευτέρα.
Τα σημεία αυτά είναι:
- Εκταμίευση της 6ης δόσης:
- Το ECOFIN στη συνεδρίασή του την Τρίτη 8/11 αποφασίζει την εκταμίευση με βάση την απόφαση του Eurogroup της 21/10 που ενσωματώθηκε στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (σύνθεση Ευρωζώνης) της 26/10.
- Πριν την εκταμίευση πρέπει να έχουν εκπληρωθεί όλες οι προαπαιτούμενες ενέργειες (prior actions) που είναι ενσωματωμένες στην απόφαση του ECOFIN και στην 5η αναθεώρηση του Μνημονίου (ΜoU/MEFP).
- Η εκπλήρωση των προαπαιτούμενων ενεργειών πρέπει να διαπιστωθεί από την τρόικα, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΔΝΤ που πρέπει να συνεδριάσει και να αποφασίσει σχετικά (πιθανόν στις 21/11).
- Ολες οι διαδικασίες στο επίπεδο της Ευρ. Ενωσης και του ΔΝΤ πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί και η πράξη εκταμίευσης να έχει συντελεστεί πριν τις 15/12, σύμφωνα με τις δανειακές ανάγκες της χώρας.
- Αμεση έναρξη και το ταχύτερο δυνατόν ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με την Τρόικα για το νέο πρόγραμμα:
- Η διαπραγμάτευση περιλαμβάνει επικαιροποίηση του Μνημoνίου (MoU/MEFP) που δε θα απέχει πολύ από το περιεχόμενο της 5ης αναθεώρησης του Μνημονίου.
- Η νέα δανειακή σύμβαση μεταξύ EFSF/ Ελλάδος και η νέα απόφαση του ΔΝΤ για τη δική του συμμετοχή στο νέο πρόγραμμα θα παραπέμπουν στο νέο Μνημόνιο (MoU/MEFP) και στο αναθεωρημένο ΜΠΔΣ και θα τα ενσωματώνουν.
- Η νέα δανειακή σύμβαση πρέπει να ψηφιστεί από τη Βουλή των Ελλήνων με αυξημένη πλειοψηφία 3/5 του όλου αριθμού των βουλευτών.
- Πρέπει να ολοκληρωθούν οι σχετικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες σε όσα κράτη- μέλη απαιτείται κάτι τέτοιο.
- Πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η εφαρμογή της Συμφωνίας με τη Φινλανδία για τις εγγυήσεις
- Κατάθεση (πριν τις 20/11) και ψήφιση (πριν τις 31/12) του Προϋπολογισμού 2011
- Ολοκλήρωσης της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού του 2011 στο πλαίσιο της 5ης αναθεώρησης του Μνημονίου και η προώθηση όλων των ενεργειών που απορρέουν από το Πρόγραμμα Ιδιωτικοποιήσεων.
- Λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για την ασφαλή συμμετοχή των Ελληνικών Τραπεζών και των Ελληνικών ασφαλιστικών Ταμείων στη διαδικασία που προβλέπει η απόφαση της 26/10
- Διαμόρφωση των νομικών και χρηματοοικονομικών προϋποθέσεων για την εφαρμογή του νέου σχήματος συμμετοχής του Ιδιωτικού Τομέα (PSI).
- Προηγούμενη εκταμίευση 30 δις ευρώ για την επανακεφαλαιοποίηση των Ελληνικών Τραπεζών, αρχές Ιανουαρίου 2012.
- Προηγούμενη εκταμίευση 30 δις ευρώ για την εφαρμογή του PSI, αρχές Ιανουαρίου 2012
- Διαμόρφωση του αναγκαίου νομικού πλαισίου το αργότερο αρχές Ιανουαρίου 2012
- Διασφάλιση της εγγύησης της ρευστότητας των Ελληνικών Τραπεζών (από EFSF προς ΕΚΤ, και από ΕΚΤ προς Ελληνικές Τράπεζες) κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής των ομολόγων
- Συμφωνία για ανταλλαγή ομολόγων.
- Εκταμίευση α’ δόσης του νέου προγράμματος για την κάλυψη δανειακών αναγκών της Ελλάδος (επιπλέον 20 δισ. ευρώ), πριν το τέλος Φεβρουαρίου του 2012
Πριν τη συνεδρίαση
Κληθείς να σχολιάσει τις εξελίξεις, ο Τηλέμαχος Χυτήρης δήλωσε στο Mega: «Βρισκόμαστε στην ώρα μηδέν, όσον αφορά στην υπόσταση της χώρας. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι ταυτόχρονη παραίτηση του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης και ταυτόχρονα να ανακοινωθεί ότι σχηματίζεται νέα κυβέρνηση. Αυτό αρκεί και πρέπει να γίνει έως τα μεσάνυχτα, πριν ανοίξουν τα χρηματιστήρια. Γιατί αλλιώς θα είναι εις βάρος της χώρας και εις βάρος της Ευρώπης. »Είμαι αισιόδοξος ότι ο πρωθυπουργός θα το πράξει αυτό. Είναι προφανές, για μένα. Δεν μπορεί να υπάρξει κενό μεταξύ της παραιτούμενης κυβέρνησης και της νέας κυβέρνησης. Έχω εμπιστοσύνη στον πρωθυπουργό γιατί έχει πάρει τις αποφάσεις του».
Με τις απόψεις του κ. Χυτήρη, συμφώνησε ο βουλευτής της ΝΔ Θ. Καράογλου, ο οποίος ωστόσο επανέλαβε την έλλειψη εμπιστοσύνης έναντι των προθέσεων του Πρωθυπουργού, καθώς όπως είπε δεν έχει ακουστεί ακόμη η λέξη «παραίτηση» από τα χείλη του κ. Παπανδρέου.
Στο μεταξύ οι αγορές απαιτούν λύση πριν ανοίξει το χρηματιστήριο του Τόκιο, καθώς όλοι έχουν στραμμένο το βλέμμα τους πάνω στην Ελλάδα.
Σύμφωνα ειδικότερα με δημοσιογραφικές πληροφορίες επικεφαλής της νέας κυβέρνησης θα είναι ο Λουκάς Παπαδήμος με ορισμένα από τα μέλη της να ακούν σε ονόματα όπως Ευάγγελος Βενιζέλος, Σταύρος Δήμας και Αλέκος Παπαδόπουλος.
Στο μεταξύ, κύκλοι του πρωθυπουργικού γραφείου μεταδίδουν ότι το θέμα δεν είναι το πρόσωπο ως προς την παραίτηση Παπανδρέου, αλλά η συμφωνία μεταξύ των δύο κομμάτων για τον επικεφαλής και τις προγραμματικές κατευθύνσεις του νέου κυβερνητικού σχήματος συνεργασίας. Μόλις επομένως επιτευχθεί αυτή η συμφωνία ο Πρωθυπουργός θα δηλώσει την παραίτησή του.
Πριν από την κρίσιμη συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε συνάντηση του κ. Ανδρέα Λοβέρδου με τον κ. Ευ. Βενιζέλο για την «επόμενη μέρα» ενώ κατά τη διάρκεια της συνάντησης τηλεφώνησε στον υπουργό Υγείας ο Πρωθυπουργός και όπως δήλωσε ο κ. Λοβέρδος του είπε «πράγματα που πρέπει να ξέρει».
Προσερχόμενος στο κτίριο της Βουλής, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Χρ. Παπουτσής δήλωσε ότι η πρόταση του Πρωθυπουργού είναι «καθαρή», προσθέτοντας ότι ο ίδιος περίμενε από τον κ. Σαμαρά «ισχυρότερα αντανακλαστικά υπευθυνότητας».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Δικαιοσύνης Μιλτιάδης Παπαϊωάννου συνέστησε «ψυχραιμία και υπευθυνότητα».
Ο υπουργός Εσωτερικών κ. Χάρης Καστανίδης αφού εξέφρασε την ευχή να επιτύχει το εγχείρημα της συναίνεσης, πρόσθεσε ότι «ελπίζω να είναι το αποτέλεσμα συνεργασίας των πολιτικών κομμάτων».
Ο ίδιος, μιλώντας στο ΒΗΜΑ δήλωσε ότι «οι επόμενες ώρες είναι κρίσιμες». Και ερωτώμενος για τη δήλωση του αρχηγού της ΝΔ σχετικά με την παραίτηση Παπανδρέου αναρωτήθηκε: «είναι δυνατόν να εμπλέκεται αρχηγός κόμματος στα εσωτερικά άλλου κόμματος;»
Ο πρόεδρος της Βουλής κ. Φίλιππος Πετσάλνικος με τη σειρά του τόηνισε: «η Ελλάδα δεν πρέπει να μείνει χωρίς Πρωθυπουργό ούτε ένα λεπτό. ΠΡέπει να υπάρξει εθνική συνεννόηση τώρα».