Η µακρά νύχτα που ξεκίνησε µε την είσοδο της χώρας µας στο ΔΝΤ τον Μάιο του 2010 θα κρατήσει τέσσερα ακόµη χρόνια. Μετά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που διαπίστωσε στην έκθεσή της ότι η Ελλάδα δεν κατάφερε να αντιµετωπίσει την κρίση παρά µόνο να «φρενάρει» το έλλειµµα, δεν προχώρησε σε κρίσιµες διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονοµία, δεν έκανε ιδιωτικοποιήσεις και δεν µπορεί να εξυπηρετήσει το χρέος της, και το ΔΝΤ στην δική του έκθεση χαρακτηρίζει την Ελλάδα ως τη χώρα που βρίσκεται στη δίνη του κυκλώνα – «Greece, the country in the eye of the storm» – που σαρώνει την ευρωζώνη.

Στην έκθεση που θα δοθεί στη δηµοσιότητα µετά τις πολιτικές αποφάσεις που αναµένεται να ληφθούν στις συνόδους κορυφής της ευρωζώνης (σήµερα και την Τετάρτη) το ΔΝΤ προτείνει λύση τριών σηµείων:

1. Να δοθεί στην Ελλάδα η επόµενη δόση, που θα είναι και η τελευταία του µνηµονίου.

2. Να γίνει µεγαλύτερο «κούρεµα», έως και 60%, από το αρχικό 21% στο χρέος των ιδιωτών που αποφασίστηκε την 21η Ιουλίου για να αντιµετωπιστεί η δυναµική του χρέους, που το 2012 θα φθάσει στα 372 δισ. ευρώ ξεπερνώντας το 170% του ΑΕΠ.

3. Να ξεκινήσει ένα νέο πρόγραµµα βοήθειας για την Ελλάδα µέσω του Ταµείου Διευρυµένης Χρηµατοδοτικής Διευκόλυνσης (EFF = Extended Fund Facility), το οποίο έχει συσταθεί για πιο µακροχρόνιες εµπλοκές του ΔΝΤ σε µια χώρα και προβλέπει µακρύτερες περιόδους αποπληρωµής των δανείων. Η Ελλάδα χρειάζεται 20 δισ. ευρώ περισσότερα από το πακέτο των 109 δισ. που είχε συµφωνηθεί τον Ιούλιο.

Σύµφωνα µε καλά πληροφορηµένες πηγές, η Τράπεζα της Ελλάδος προετοιµάζεται για το µεγάλο «κούρεµα». Βεβαίως εκ της θέσεώς της η κεντρική τράπεζα πρέπει να είναι προετοιµασµένη πάντα για το χειρότερο σενάριο, όπως διαφάνηκε στην έκθεση του ΔΝΤ. Η εξέλιξη αυτή, αν την ύστατη ώρα δεν επιτευχθεί συµφωνία για να γίνει σε εθελοντική βάση µε τους ιδιώτες (τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, Ταµεία), θα σηµάνει ότι η χώρα οδηγείται σε «πιστωτικό γεγονός», µε ό,τι αυτό συνεπάγεται. Οι διαπιστώσεις είναι ιδιαίτερα καυστικές για την αναποτελεσµατικότητα της οικονοµικής πολιτικής. Οπως επισηµαίνεται, ήδη εφαρµόστηκαν µέτρα (αυξήσεις φόρων, περικοπές µισθών, συντάξεων και άλλων δαπανών) της τάξεως του 16% του ΑΕΠ και το αποτέλεσµα ήταν να µειωθεί το χρέος µόνο κατά έξι µονάδες του ΑΕΠ. Θεωρούν όµως «σηµαντικό» το γεγονός ότι ανακόπηκε η αυξητική πορεία των ελλειµµάτων που ήταν αναπόφευκτη λόγω της µεγάλης ύφεσης και της εφαρµογής των µέτρων λιτότητας που παρατείνονται ως το 2015.

Οπως εξηγούν στελέχη του ΔΝΤ, όταν µια χώρα αντιµετωπίζει σοβαρά µεσοπρόθεσµα προβλήµατα εξαιτίας διαρθρωτικών αδυναµιών – κυρίως εξαιτίας της απώλειας ανταγωνιστικότητας – που χρειάζονται χρόνο για να θεραπευθούν, κατατάσσεται σε άλλη κατηγορία και στηρίζεται από το Ταµείο Διευρυµένης Χρηµατοδοτικής Διευκόλυνσης.

Σε σύγκριση µε τη βοήθεια που δίνεται σήµερα µέσω του µνηµονίου (stand by arangement) η βοήθεια βάσει της νέας ρύθµισης προβλέπει:

* Μακροπρόθεσµα προγράµµατα δανειοδότησης µε µακρύτερες περιόδους αποπληρωµής προκειµένου να βοηθηθούν οι χώρες να εφαρµόσουν τις διαρθρωτικές µεταρρυθµίσεις και κυρίως να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους.

Στο πλαίσιο αυτό έµφαση θα δοθεί στην περαιτέρω απελευθέρωση της αγοράς εργασίας που χαρακτηρίζεται «άκαµπτη», στη µείωση της γραφειοκρατίας για την προσέλκυση επενδύσεων και στην απελευθέρωση της επιχειρηµατικής δραστηριότητας και όλων των επαγγελµάτων. Η βοήθεια και οι όροι του νέου ταµείου είναι το «κοστούµι» του ΔΝΤ για οικονοµίες που χαρακτηρίζονται από χαµηλή ανάπτυξη και µεγάλα ελλείµµατα στα ισοζύγια πληρωµών, έχουν περιορισµένη πρόσβαση στα ιδιωτικά κεφάλαια και χρειάζονται µεγαλύτερη περίοδο προσαρµογής. Η ισχύς των προγραµµάτων του είναι τρία χρόνια – µπορεί να παραταθεί σε τέσσερα. Τα δάνεια θα αποπληρωθούν σε περίοδο 4,5-10 ετών.

Το πρόγραµµα θα εφαρµοστεί παράλληλα µε το νέο πακέτο βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ενωσης που αποσκοπεί κατά βάση στην ελάφρυνση του χρέους και στη χρονική µετάθεση πληρωµής ελληνικών οµολόγων µετά το 2020 ώστε να δοθεί χρόνος στην Ελλάδα να προχωρήσει στις αποκρατικοποιήσεις (ύψους 50 δισ. ευρώ) και στις διαρθρωτικές αλλαγές που έχουν περιγραφεί.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ