ΤΗΝ ΩΡΑ ΠΟΥ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ βυθίζεται στα Τάρταρα και απειλείται η κοινωνική συνοχή,ορισμένοι επιμένουν να δρουν κατά τρόπο αδιαφανή και απόλυτα σκανδαλώδη. Και μάλιστα σε ευαίσθητες ζώνες, όπως αυτή της ηλεκτροπαραγωγής.

Η ΔΕΗ τείνει να μετατραπεί αυτή την περίοδο σε αρένα άσκησης πολυποίκιλων συμφερόντων, τα οποία συνήθως «αγοράζουν» διακομματική πολιτική ισχύ, διεκδικώντας χαριστικές πράξεις και ρυθμίσεις εκατομμυρίων ευρώ.

Αυτές με τη σειρά τους δίδουν δικαίωμα διαρκών πιέσεων και όλη η ζώνη μοιάζει ναρκοθετημένη. Η διοίκηση της επιχείρησης- οι κκ. Αρθούρος Ζερβός και Απ. Μπα ράτσης- μοιάζει ακυρωμένη και ακινητοποιημένη από τα συνεχή «παζάρια» με τους αιτούντες και διεκδικούντες επιχειρηματίες, που απαιτούν από επιδοτήσεις τιμών μέχρι άδειες εγκατάστασης μονάδων ηλεκτροπαραγωγής.

Η αυτονομία της επιχείρησης έχει προ πολλού χαθεί, με αποτέλεσμα το εξαγγελθέν μετά βαΐων και κλάδων όραμα της πράσινης επανάστασης των εναλλακτικών πηγών ενέργειας να μοιάζει με φούσκα έτοιμη να σκάσει. Το σκάνδαλο είναι διαρκές και άκρως υπονομευτικό ενός από τους δυναμικότερους κλάδους της πολύπαθης ελληνικής οικονομίας. Η ιστορία που ακολουθεί είναι ενδεικτική της κατάστασης που τείνει να επικρατήσει στον μέχρι πρότινος ελπιδοφόρο τομέα της ηλεκτροπαραγωγής.

Η Αλουμίνιον της Ελλάδος, η πασίγνωστη από τις αποικιοκρατικές συμβάσεις πρώην γαλλική ΠΕΣΙΝΕ, που λειτουργούσε επί δεκαετίες με προνομιακό ανταγωνιστικό ηλεκτρικό τιμολόγιο και τον Μάρτιο του 2005 περιήλθε στον όμιλο Μυτιληναίου, εξασφάλισε κάποια στιγμή, μετά την αλλαγή ιδιοκτησίας, άδεια αυτοπαραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, με σκοπό να καλύπτει τις υψηλές ενεργειακές ανάγκες της. Η επένδυση πραγματοποιήθηκε στον Αγιο Νικόλαο Βοιωτίας, όπου και οι εγκαταστάσεις της εταιρείας, και η νέα ιδιοκτησία της Αλουμίνιον της Ελλάδος έλαβε κρατική επιδότηση 16 εκατ. ευρώ, για την απόφαση και την επιλογή της να γίνει αυτοπαραγωγός ηλεκτρικού ρεύματος για ίδια χρήση. Κάπως έτσι εισήλθε στον χώρο της ηλεκτροπαραγωγής.

Η πρώτη απόφαση

Τον Απρίλιο του 2008 ωστόσο, με απόφαση του τότε υπουργού Ανάπτυξης κ. Χρ.Φώλια, η άδεια αυτοπαραγωγού ηλεκτρικής ενέργειας της Αλουμίνιον της Ελλάδος μετατράπηκε σε άδεια μονάδας συμπαραγωγής ηλεκτρισμού- θερμότητας (ΣΗΘ, κατά την ορολογία της ΔΕΗ). Γεγονός που έδινε δικαίωμα στην εταιρεία να πουλά το παραγόμενο ρεύμα μέσω του συστήματος αντί να το ιδιοχρησιμοποιεί. Αυτή η ρύθμιση προωθήθηκε επ΄ ωφελεία του επιχειρηματικού ομίλου, καθώς θα μπορούσε πια να διαθέτει το ρεύμα πολύ ακριβότερα απ΄ όσο το αγόραζε από τη ΔΕΗ.

Σε εκείνη την πρώτη φάση μπορούσε να πουλάει προς 55 ευρώ τη μεγαβατώρα αντί 41 ευρώ τη μεγαβατώρα που το αγόραζε για δική της χρήση από τη ΔΕΗ. Η ρύθμιση χαρακτηρίστηκε τότε «πασχαλιάτικο» δώρο, επειδή υπεγράφη μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα, το Πάσχα του 2008.

Αλλά ο όμιλος δεν έμεινε εκεί, καθώς όπως εκ των υστέρων προκύπτει δρούσε βάσει συγκεκριμένου σχεδίου. Ακολούθησαν έντονες προσπάθειές του προκειμένου να αντιμετωπισθεί η μονάδα από απλή μονάδα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού-θερμότητας ως μονάδα συμπαραγωγής υψηλής αποδοτικότητας ώστε να εκμεταλλευθεί τις ευεργετικές διατάξεις του νόμου 3734 του 2009, οι οποίες προσέφεραν ακόμη περισσότερες δυνατότητες επιδότησης. Πράγμα που επέτυχε στις μέρες υπουργίας της κυρίας Τίνας Μπιρμπίλη. Οι συγκεκριμένες μονάδες συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης προωθούνται από την Ευρωπαϊκή Ενωση επειδή εξοικονομούνται καύσιμα και περιορίζονται οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ετσι αντιμετωπίζονται με ευνοϊκό τρόπο και ένα τμήμα του παραγόμενου ρεύματος αυτών των μονάδων γίνεται αποδεκτό από το σύστημα με επιδοτούμενη τιμή, σαν να προέρχονταν από ανεμογεννήτριες ή φωτοβολταϊκά τόξα. Με την αλλαγή της νομοθεσίας από την κυρία Μπιρμπίλη οι μονάδες συμπαραγωγής υψηλής αποδοτικότητας αντιμετωπίζονταν μέχρι τα 35 μεγαβάτ ως ανανεώσιμες ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες, με αποτέλεσμα να εισέρχονται κατά προτεραιότητα στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας και να απολαμβάνουν πολύ υψηλότερες τιμές από τη λεγόμενη οριακή τιμή του συστήματος.

Το καθεστώς αυτό είχε προβλεφθεί αρχικώς για μικρές μονάδες νοσοκομείων και ιδιωτικών κλινικών, οι οποίες έχουν μεγάλες ανάγκες και λειτουργούν είκοσι τέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο. Γι΄ αυτό και δεν ετέθη το όριο των 35 μεγαβάτ. Χαρακτηριστικές είναι μονάδες του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών και του Μαιευτηρίου Μητέρα. Η Αλουμίνιον της Ελλάδος αντιμετωπίστηκε σχεδόν ως νοσοκομείο ή μαιευτήριο.

Η συνέχεια ωστόσο ξεπέρασε κάθε φαντασία. Τον Ιούλιο του 2011 ο διάδοχος της κυρίας Μπιρμπίλη, πρώην υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, με ειδική ρύθμιση κατήργησε τον περιορισμό των 35 μεγαβάτ για τις μονάδες Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης, με αποτέλεσμα το παραγόμενο ρεύμα από αυτές να απορροφάται κατά προτεραιότητα με εγγυημένη τιμή! Η ρύθμιση ήταν απολύτως φωτογραφική, ακριβώς γιατί στην παρούσα φάση η μόνη μονάδα που μπορεί να απολαύσει το προνόμιο είναι αυτή του Αγίου Νικολάου Βοιωτίας της Αλουμίνιον της Ελλάδος, δυναμικότητας 340 μεγαβάτ.

Σημειωτέον ότι η εγγυημένη τιμή μιας τέτοιας μονάδας που καίει φυσικό αέριο είναι υψηλότερη εκείνης που προσφέρεται σε αιολικές και επιπλέον συνδέεται με τη διεθνή τιμή του φυσικού αερίου, γεγονός που αυξάνει την επιδότηση στον χρόνο. Βάσει της ρύθμισης αυτής και ενός μαθηματικού τύπου το ρεύμα στη συγκεκριμένη μονάδα της Αλουμίνιον της Ελλάδας θα πληρώνεται με τιμολόγιο αιολικής συν τη ρήτρα φυσικού αερίου με αποτέλεσμα να εκτινάσσεται σε δυσθεώρητα ύψη. Κατά μία εκδοχή η Αλουμίνιον της Ελλάδος παράγει ρεύμα με κόστος 60 ευρώ τη μεγαβατώρα, το πουλά στη ΔΕΗ με 87 ευρώ τη μεγαβατώρα και στη συνέχεια το αγοράζει από τη ΔΕΗ για τις μονάδες με 51 ευρώ τη μεγαβατώρα. Το ετήσιο καθαρό κέρδος της συναλλαγής ξεπερνά τα 50 εκατ. ευρώ και μπορεί να προσεγγίσει το 1,5 δισ. ευρώ(!) στην τριακονταετή λειτουργία του.

Διακομματική μεσολάβηση

Ουσιαστικά η Αλουμίνιον της Ελλάδος με τη διακομματική μεσολάβηση του κ. Φώλια, της κυρίας Μπιρμπίλη και του κ. Παπακωνσταντίνου πέτυχε τριπλή και τετραπλή επιδότηση για την επένδυσή της, αφαιρώντας πόρους και δυνατότητες από άλλους μικρότερους παραγωγούς. Δεν είναι τυχαίο ότι το ταμείο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει ξεμείνει από χρήματα και ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος πρόσφατα δήλωσε ότι πρέπει να ξαναδούμε τα λογιστικά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν μπορούν να καλυφθούν οι ενισχύσεις και οι επιδοτήσεις προς τις πολλές μικρές μονάδες αιολικών πάρκων και φωτοβολταϊκών τόξων. Οταν προσφέρονται ετήσια «δώρα» 50 εκατ. ευρώ σε έναν όμιλο, πού να βρεθούν χρήματα για άλλες επιχειρήσεις;

Το σκάνδαλο προφανώς είναι μέγα. Η μεταχείριση της Αλουμίνιον της Ελλάδος είναι μοναδικά προνομιακή και θυμίζει όντως τις αποικιοκρατικές συμβάσεις της ΠΕΣΙΝΕ στη δεκαετία του ΄60, τότε που οι έλληνες πολιτικοί άρχισαν να ανακαλύπτουν πόσο προσοδοφόρες μπορεί να είναι οι μπίζνες με ισχυρούς παίκτες.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ