ΤΟ ΞΕΚΑΘΑΡΟ μήνυμα της Ουάσιγκτον ότι η κυβέρνηση Ομπάμα πιστεύει στην ανάγκη εθνικής συνεννόησης ώστε η Ελλάδα να πείσει τις αγορές ότι μπορεί να εφαρμόσει το πρόγραμμα προσαρμογής και να βγει από την κρίση μετέφερε, χωρίς περιστροφές, η Χίλαρι Κλίντον στον κ. Αντ. Σαμαρά. Η συνάντηση της αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών με τον πρόεδρο της ΝΔ στο άνετο περιβάλλον του «Αστέρα» της Βουλιαγμένης την περασμένη Δευτέρα δεν ήταν τόσο ανέφελη όσο θα ήλπιζε ή όσο την παρουσίασε τελικά το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Σύμφωνα με αμερικανό διπλωμάτη, με τον οποίο συνομίλησε αποκλειστικά «Το Βήμα» πριν από λίγες ημέρες, η επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπήρξε απολύτως σαφής. «Χωρίς εθνική ενότητα,δεν θα μπορέσετε να πείσετε τις αγορές ότι έχετε τη δυνατότητα να εφαρμόσετε το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής» ήταν το περιεχόμενο του μηνύματος της κυρίας Κλίντον προς τον πρόεδρο της ΝΔ. Η συνάντηση του κ. Σαμαρά με την κυρία Κλίντον διήρκεσε περίπου 40-45 λεπτά. Επικεντρώθηκε αποκλειστικά στην οικονομία, καθώς αυτή είναι πλέον το κορυφαίο «εθνικό θέμα» και όχι το Κυπριακό ή το Σκοπιανό. Είναι και αυτή μια ένδειξη της σημασίας που αποδίδει η Ουάσιγκτον στην αντιμετώπιση του ελληνικού προβλήματος, την οποία θεωρεί απολύτως αναγκαία ώστε να αποφευχθεί η εξάπλωση του ιού της «κρίσης χρέους» στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού- κάτι που έχει αποδειχθεί και από τις συνεχείς αμερικανικές παρεμβάσεις των ΗΠΑ προς τη Γερμανία.
Μαζί με τον κ. Σαμαρά βρίσκονταν ο αντιπρόεδρος της ΝΔ κ. Δ. Αβραμόπουλος, ο διευθυντής του Πολιτικού Γραφείου του προέδρου της ΝΔ, ο κ. Κ. Αρβανιτόπουλος, καθώς και ο τομεάρχης Εξωτερικών κ. Π. Παναγιωτόπουλος. Την αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικών συνόδευαν ο υφυπουργός Εξωτερικών με αρμοδιότητα τις οικονομικές υποθέσεις Ρόμπερτ Χόρματς και ο Ρίτσαρντ Μόρνινγκσταρ, ειδικός απεσταλμένος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την ενέργεια στην Ευρασία. Και μόνο η σύνθεση των δύο αντιπροσωπειών έδειχνε, σύμφωνα με έμπειρους παρατηρητές, πού ήθελε να δώσει έμφαση η αμερικανική πλευρά.
Ο πρόεδρος της ΝΔ εξέδωσε λίγο αργότερα μια δήλωση η οποία, πέρα από μια γενικόλογη αναφορά στην αρχή για τη συνάντησή του με την επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, αφιερωνόταν στην επανάληψη των θέσεων της αξιωματικής αντιπολίτευσης για την έξοδο από την κρίση, στην αντίθεσή του στο selective default και στο γεγονός ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν διαπραγματεύθηκε το μνημόνιο. Την ίδια στιγμή, πηγές της Συγγρού επέμεναν ότι η κυρία Κλίντον δεν άσκησε πιέσεις προς τον κ. Σαμαρά για στήριξη της κυβέρνησης. Και συμπλήρωναν ότι ο πρόεδρος της ΝΔ ανέπτυξε τις γνωστές απόψεις του, για τις οποίες εκφράστηκαν θετικά- πολύ πρόσφατα- γνωστά αγγλοσαξονικά έντυπα, όπως η εφημερίδα «Wall Street Journal».
Ωστόσο, η συνάντηση απεδείχθη πιο περίπλοκη, παρά τις εκτιμήσεις ορισμένων «γαλάζιων» στελεχών, που με ρεαλισμό παραδέχονταν ότι «δεν έπρεπε να εκπλαγούμε από όσα θα ακούγαμε». Το μήνυμα της Ουάσιγκτον, διά στόματος της Χίλαρι Κλίντον, δείχνει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες στηρίζουν μεν την Αθήνα, αλλά διατηρούν τις αμφιβολίες τους σχετικά με το κατά πόσον η κυβέρ νηση μπορεί τελικά να τα καταφέρει. Σύμφωνα λοιπόν με την ίδια συλλογιστική, τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα πρέπει να υπερβούν τις διαφορές τους και να στηρίξουν την εθνική προσπάθεια εξόδου από την κρίση.
Οι Αμερικανοί εκτιμούν ότι αν η αξιωματική αντιπολίτευση- κυρίως – δεν προσφέρει ένα μίνιμουμ συναίνεσης το οποίο οι ίδιοι κρίνουν απαραίτητο, τότε το πρόγραμμα προσαρμογής μπορεί να εκτροχιαστεί, με ανυπολόγιστες συνέπειες. Αναμφίβολα, αυτή η έλλειψη συγχρονισμού αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο της σχεδιαζόμενης επίσκεψης του κ. Σαμαρά στις Ηνωμένες Πολιτείες- όταν αυτή πραγματοποιηθεί.
Την ίδια στιγμή, πηγές από την άλλη όχθη του Ατλαντικού θεωρούν ότι η τακτική που ακολουθεί ο πρόεδρος της ΝΔ μπορεί να του αποφέρει μόνο βραχυπρόθεσμα οφέλη. Ισως τα οφέλη αυτά, προσθέτουν, να προκύπτουν από τις δημοσκοπήσεις που φέρνουν το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης «να παίρνει κεφάλι» έναντι του ΠαΣοΚ. Ωστόσο, το βασικό ζήτημα είναι άλλο. Ακόμη και αν γίνουν εκλογές, «ποια θα είναι τα περιθώρια της ΝΔ να ξεφύγει από το ασφυκτικό πλαίσιο που έχει τεθεί;» αναρωτιούνται οι ίδιες πηγές. Η επόμενη ημέρα, μετά τις κάλπες, δεν θα διαφέρει από την προηγούμενη. Τα προβλήματα θα είναι ίδια και τα περιθώρια ελιγμών περιορισμένα.
Μέλη του «γαλάζιου» επιτελείου, σε εμπιστευτικές συνομιλίες τους, αναγνωρίζουν ότι τα βασικά σημεία του δεν μπορούν να μεταβληθούν. Αυτό που θα μπορούσε να γίνει, εξηγούν, είναι να βρεθούν δύο-τρία σημεία για ελαφρές διαφοροποιήσεις, όπως, για παράδειγμα, στο σκέλος της φορολογίας.
Ακόμη σε αυτό το θέμα, όμως, γνώστες του παρασκηνίου υπογραμμίζουν ότι η μείωση των φορολογικών συντελεστών που προτείνει η ΝΔ δεν μπορεί να δράσει άμεσα. Και αυτό καθώς, πέραν των αναγκαίων περικοπών στις δημόσιες δαπάνες, χρειάζεται και αύξηση εσόδων τόσο από τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης όσο και από την πάταξη της φοροδιαφυγής. Αλλωστε, και η κυβέρνηση Ομπάμα στις ΗΠΑ έχει επιμείνει στην ανάγκη να αυξηθεί η φορολογία στα υψηλότερα εισοδήματα ώστε να μπορέσει να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα και το χρέος, ανεξαρτήτως της σφοδρής αντίδρασης του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που χρησιμοποιεί την πλειοψηφία του στο Κογκρέσο.
Σε εμφανή αμηχανία φαίνεται ότι περιήλθε η ΝΔ μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της Συνόδου Κορυφής για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης χρέους. Από το απόγευμα της Πέμπτης, όταν άρχισε να προδιαγράφεται η θετική για την Αθήνα έκβαση της Συνόδου, οι επιτελείς της Συγγρού απέφευγαν να πάρουν οποιαδήποτε θέση. Την Παρασκευή το πρωί ο κ.Αντ. Σαμαράςκλείστηκε μαζί με στενούς συνεργάτες του στο γραφείο του για να αποκρυπτογραφήσουν τα Συμπεράσματα της Συνόδου. Η σύσκεψη διήρκεσε πάνω από τρεις ώρες. Η τελική δήλωση του προέδρου της ΝΔ ήρθε μετά τις 3 το μεσημέρι. Και η γραμμή ήταν ότι η συμφωνία των «17» της ευρωζώνης αποτελεί ομολογία της αποτυχίας του μνημονίου.
Στην ίδια τη δήλωση αποδεικνύεται, όπως παρατηρούν παράγοντες της Συγγρού, ότι η ΝΔ επιδιώκει να ισορροπήσει ανάμεσα σε τρία βασικά προβλήματα στα οποία μοιάζει εγκλωβισμένη.
Το πρώτο είναι ότι τις τελευταίες ημέρες ανέβασε ψηλά τον πήχη επικαλούμενη την απειλή της «επιλεκτικής χρεοκοπίας» για την Ελλάδα, σε περίπτωση που αποφασιζόταν η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο δεύτερο πακέτο διάσωσης.
Ουσιαστικά, σημειώνουν οι ίδιες πηγές, η ΝΔ «προσκολλήθηκε» στη γραμμή που υπερασπιζόταν σθεναρά επί μακρόν ο επικεφαλής της ΕΚΤΖαν-Κλοντ Τρισέ(φωτογραφία). Ωστόσο, ο γάλλος τραπεζίτης είχε αρχίσει τα τελευταία 24ωρα να μεταβάλλει προσεκτικά στάση. Μοιάζει δύσκολο πλέον για τον κ. Σαμαρά να επιμείνει στο χαρτί της «επιλεκτικής χρεοκοπίας», παρά το γεγονός ότι αυτή θα λάβει χώρα, διότι δεν αποκλείεται να αρχίσει ο κόσμος να πηγαίνει στις τράπεζες να σηκώσει τα χρήματά του.
Το δεύτερο πρόβλημα σχετίζεται με την εικόνα της ΝΔ στους κόλπους της ΕΕ.Είναι γνωστό ότι η άρνηση του κ.Σαμαρά να συναινέσει στην εφαρμογή του μνημονίου έχει προκαλέσει σοβαρές ρωγμές στο προφίλ του στις Βρυξέλλες.
Μετά το σχόλιο ότι η απόφαση της Πέμπτης αποτελεί «ομολογία αποτυχίας»,δεν αποκλείεται το αρνητικό κλίμα να επιβαρυνθεί.Τέλος,η ΝΔ κοιτάζει και προς τις δύο άλλες συνιστώσες της ευρύτερης Δεξιάς,τον ΛΑΟΣ του κ.Γ.
Καρατζαφέρηκαι τη Δημοκρατική Συμμαχία της κυρίαςΝτόρας Μπακογιάννηπου εμφανίστηκαν προσεκτικοί στις αντιδράσεις τους.Ο μεν πρώτος είπε ότι η χώρα μπαίνει«στον γύψο»για κάποια χρόνια,αλλά δεν υπήρξε πλήρως απορριπτικός:
«Φαίνεται ότι διασώζεται το ευρώ»πρόσθεσε.Οσο για την κυρία Μπακογιάννη,κύκλοι του κόμματός της σημειώνουν,με εμφανή διάθεση κριτικής προς τη ΝΔ,ότι«όσοι εθελοτυφλούσαν και αναζητούσαν όλα τα αίτια των προβλημάτων τηςελληνικής κρίσης στο εξωτερικό σήμερα θα πρέπει εκ βάθρων να αναθεωρήσουν τη στάση τους».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
