Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε συνταγματικό το Μνημόνιο, απορρίπτοντας την προσφυγή εναντίον του που είχαν καταθέσει η ΓΣΕΕ, η ΑΔΕΔΥ και άλλοι φορείς.
Στην απόφασή του το ΣτΕ επισημαίνει ότι το Μνημόμιο δεν παραβιάζει το Σύνταγμα, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και διεθνείς συμβάσεις. Σχετικές εισηγήσεις είχαν κάνει οι σύμβουλοι Μαίρη Σαρπ και της Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου.
Εξάλλου, κρίθηκε από τους δικαστές ότι οι διατάξεις του Μνημονίου δεν προσκρούουν -όπως υποστηρίζουν ο ΔΣΑ, η ΑΔΕΔΥ, κλπ.- σε άρθρα του Συντάγματος, όπως είναι το άρθρο 2 για την προστασία της ανθρώπινης αξίας, το άρθρο 4 που κατοχυρώνει την αρχή της ισότητας, το άρθρο 17 για την προστασία της ιδιοκτησίας, στην έννοια της οποίας περιλαμβάνεται και ο μισθός, το άρθρο 25 που αφορά την αρχή της αναλογικότητας και το άρθρο 28, που αναφέρει ότι οι διεθνείς συμβάσεις επικυρώνονται με την πλειοψηφία των 180 βουλευτών.
Κατόπιν αυτών όλες οι προσφυγές απορρίφθηκαν.
Στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έχουν προσφύγει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών (ΔΣΑ), η ΑΔΕΔΥ, η ΕΣΗΕΑ, οι συνταξιούχοι και οι άλλοι φορείς, έπειτα από πρωτοβουλία τού τότε προέδρου του ΔΣΑ, Δημήτρη Παξινού.
Οι δικαστές έκριναν ακόμη κατά πλειοψηφία ότι ο ΔΣΑ έχει έννομο συμφέρον να προσφύγει στο ΣτΕ κατά του Μνημονίου.
Τέλος, η έκδοση της απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ αναμένεται με το νέο δικαστικό έτος, δηλαδή μετά την 16η Σεπτεμβρίου 2011.
Συμβατές οι περικοπές σε μισθούς
Οι 55 σύμβουλοι Επικρατείας τόνισαν ότι οι περικοπές στις αποδοχές και τις συντάξεις που έγιναν με το Μνημόνιο είναι συμβατές με το Σύνταγμα, την ΕΣΔΑ και τις διεθνείς συμβάσεις κάτω από τις συγκεκριμένες συγκυρίες, που επικρατούν στην Ελλάδα και εν όψει της ανάγκης αποφυγής της χρεοκοπίας.
Σε περίπτωση που υπάρχει νέο Μνημόνιο και θα επιβάλει νέες περικοπές αποδοχών, τότε το ΣτΕ θα κρίνει εκ νέου με τις συνθήκες και συγκυρίες, που θα επικρατούν στο χρονικό εκείνο σημείο.
Σύμφωνα με τους συμβούλους Επικρατείας, συνάδουν με το Σύνταγμα και το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, όσο και με τις διεθνείς συμβάσεις τα περιοριστικά μέτρα που επιβάλλει το Μνημόνιο, όπως είναι οι περικοπές αποδοχών, συντάξεων, επιδομάτων, επιδόματος θερινών διακοπών, δώρων εορτών (Χριστουγέννων και Πάσχα) κ.λπ.
Υπογράμμισαν ότι λόγοι δημοσίου συμφέροντος δικαιολογούν αυτές τις περικοπές στις αποδοχές και συντάξεις, οι οποίες είναι μέσα σε βιώσιμα επίπεδα.
Αναλυτικότερα, οι δικαστές αποφάνθηκαν ότι τα επίμαχα μέτρα, που επιβάλλει το Μνημόνιο, τα οποία αποτελούν τμήμα του ευρύτερου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και προώθησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της ελληνικής οικονομίας, δικαιολογούνται κατ’ επίκληση σοβαρών λόγων δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι αποτελούν, ταυτοχρόνως, και σκοπούς κοινού ενδιαφέροντος των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ακόμη, έκριναν οι σύμβουλοι Επικρατείας ότι με το Μνημόνιο ελήφθησαν μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής για την άμεση αντιμετώπιση της οξείας δημοσιονομικής κρίσης, η οποία είχε καταστήσει αδύνατη την εξυπηρέτηση των δανειακών αναγκών της χώρας, μέσω των διεθνών αγορών, με παράλληλα πιθανά ανοικτό το ενδεχόμενο χρεοκοπίας της χώρας.
«Δεν είναι διεθνής σύμβαση»
Οι σύμβουλοι Επικρατείας έπειτα από πέντε μαραθώνιες διασκέψεις που έγιναν κεκλεισμένων των θυρών, με μεγάλη πλειοψηφία που σχεδόν αγγίζει το ομόφωνο (υπήρξαν μειοψηφίες έξι έως δέκα δικαστών, σε επιμέρους ζητήματα που τέθηκαν), έκριναν ότι το μνημόνιο (Ν. 3845/2010) δεν χρειαζόταν να ψηφιστεί από τη Βουλή με την πλειοψηφία των 3/5, καθώς δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση.
Σύμφωνα με τους δικαστές, το Μνημόνιο δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση κατά το άρθρο 28 του Συντάγματος, έτσι ώστε να χρειάζεται να ψηφιστεί από τη Βουλή με αυξημένη πλειοψηφία 180 βουλευτών.
Ακόμη, η πλήρης Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου αποφάνθηκε ότι ούτε με το Μνημόνιο αναγνωρίζονται εξουσίες σε όργανα διεθνών οργανισμών, οι οποίες περιορίζουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την άσκηση της εθνικής κυριαρχίας, ενώ ταυτόχρονα η κυβέρνηση διατηρεί την κατ’ άρθρο 82 του Συντάγματος εξουσία της για τη χάραξη της γενικής πολιτικής της χώρας, αλλά και η ένταξη της Ελλάδας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν περιορίζει την άσκηση της εθνικής της κυριαρχίας.