Αγαπητοί συνάδελφοι, φίλες και φίλοι, η σημερινή συνάντηση είναι κρίσιμη, γιατί ξεδιπλώνουμε τον Οδικό Χάρτη για τα επόμενα χρόνια και, μάλιστα, σε μια εποχή όπου βιώνουμε τη μεγαλύτερη κρίση που πέρασε η χώρα μας στην πρόσφατη
ιστορία της – ένα πραγματικό τέλος εποχής.
Ένας Οδικός Χάρτης, που θα μας οδηγήσει από την Ελλάδα της χρεοκοπίας, στην Ελλάδα της δημιουργίας, της ευημερίας και της αξιοπιστίας, αλλά και της αξιοπρέπειας. Και βέβαια, η κρίση που ζούμε δεν είναι τυχαία, το γνωρίζουμε.
Και βέβαια, επηρεαστήκαμε από τη διεθνή κρίση, όμως, ήμασταν το πρώτο θύμα σε έναν κόσμο που, τις τελευταίες δεκαετίες, άλλαζε γύρω μας με πρωτοφανή ταχύτητα, ενώ η χώρα μας παρέμεινε εγκλωβισμένη σε χρόνιες παθογένειες.
Πόσες φορές εμείς πρώτοι μιλήσαμε και στηλιτεύσαμε πελατειακές και συντεχνιακές λογικές, έναν πελατειακό καπιταλισμό που με αδιαφάνεια και αναξιοκρατία επικρατούσε παντού. Και έχουμε να αντιπαλέψουμε πολλά, αλλά αυτό αποφασίσαμε να κάνουμε, να πάμε απέναντι σ’ αυτές τις παθογένειες, να αντιπαλέψουμε πρακτικές και αντιλήψεις ακόμα και μέσα στη Δημόσια Διοίκηση, που κουβαλά αμαρτίες του πολιτικού συστήματος πολλών δεκαετιών.
Έχουμε να αλλάξουμε δομές και πρακτικές, από τα σχολεία μέχρι τα Νοσοκομεία, για να μην χρειαστούν νέες θυσίες, για να προστατεύσουμε τους μισθούς και τις συντάξεις των Ελλήνων πολιτών. Έχουμε, παράλληλα με τη μείωση της σπατάλης, να μειώσουμε το κόστος, αλλά και να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες που παρέχουμε στον Έλληνα πολίτη.
Και βεβαίως, έχουμε και στη διεθνή σκακιέρα συνεχείς αναλύσεις, προβλέψεις και παραινέσεις διεθνών παραγόντων – και όχι μόνο – για το τι πρέπει να γίνει στην Ελλάδα ή για το πού πάει η Ελλάδα.
Όλα τα παραπάνω και πολλά περισσότερα, που θα μπορούσα να αναφέρω, δείχνουν τη δυσκολία του εγχειρήματος, δείχνουν τη δύσκολη πορεία, αλλά δείχνουν επίσης και κάτι ακόμα, τον άθλο που έχουμε ήδη κάνει. Τον άθλο, με τον οποίο
διαψεύσαμε ήδη από πέρυσι το φόβο της χρεοκοπίας. Τον άθλο να στήσουμε από το τίποτα το μηχανισμό στήριξης. Τον άθλο να μπορέσουμε να μειώσουμε σε πρωτοφανή μεγέθη τα ελλείμματά μας, κάτι που δεν έγινε στο παρελθόν, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε καμία άλλη χώρα της Ευρωζώνης.
Αυτός είναι ο άθλος που καταφέραμε, και εσείς και εμείς μαζί. Υπάρχουν και θα υπάρξουν δυσκολίες, ακόμα και απρόβλεπτα εμπόδια, απρόοπτα που συναντάμε και θα συναντήσουμε. Θα κάνουμε και διορθωτικές κινήσεις. Όμως, ξέρουμε πού πάμε, σε νέους ορίζοντες, με νέες προοπτικές, με συγκεκριμένο Οδικό Χάρτη.
Και έχει σημασία ότι δεν χάνουμε τον προσανατολισμό μας, την στόχευσή μας. Ξέρουμε βέβαια ότι ζούμε σε μια σκληρή πραγματικότητα, σκληρή για πολλούς. Πληρώνουμε μαζεμένα τα σπασμένα από λάθη δεκαετιών, πόσο μάλλον και ιδιαίτερα της προηγούμενης κυβέρνησης.
Ταυτόχρονα, βομβαρδίζεται ο πολίτης από πολλές πλευρές, για διάφορους λόγους, με ατελείωτους τόνους απαισιοδοξίας. Και είναι λογικό να έχει απορίες, προβληματισμούς. Ρωτά εμένα, ρωτά όλους μας: ποια είναι η αλήθεια επιτέλους, πότε θα βγούμε από την κρίση; Μήπως αυτά είναι τα τελευταία μέτρα μέχρι τα επόμενα; Μήπως κακώς μπήκαμε στο μνημόνιο; Μήπως μπορούσαμε να το αποφύγουμε; Μήπως δεν βγαίνει ο λογαριασμός; Χρεοκοπούμε, χρεοκοπήσαμε; Μήπως είμαστε από χέρι χαμένοι, αφού οι θυσίες πάνε στον πάτο του πηγαδιού; Γιατί δεν κάνουμε μια
αναδιάρθρωση; Τι θα γίνει με την ανάπτυξη, υπάρχει ελπίδα;
Να απαντήσω σ’ αυτές τις ερωτήσεις, όσο πιο απλά μπορώ και με κάθε ειλικρίνεια. Ποια είναι η αλήθεια; Πρώτα απ’ όλα, η αλήθεια δεν κρύβεται. Κανένας πλέον δεν μπορεί και δεν θέλει να την κρύψει. Και πρώτοι εμείς. Η αλήθεια είναι ότι είμαστε στην εντατική, σωθήκαμε πέρυσι την τελευταία στιγμή. Αλλά το ζήτημα, όταν κρατάς στα χέρια σου τις τύχες ενός ολόκληρου λαού, δεν είναι μόνο να περιγράψεις την αλήθεια, είναι και να την αντιμετωπίσεις. Και εμείς δεν φοβηθήκαμε, δεν φυγομαχήσαμε, αναλάβαμε όλοι τις ευθύνες μας, συλλογικά, αλλά και ο καθένας μας ατομικά.
Η αλήθεια, λοιπόν, έκανε τους προηγούμενους να το βάλουν στα πόδια. Εμάς, μας πείσμωσε αυτή η αλήθεια, μας πείσμωσε να την αλλάξουμε. Και δικαίωσε, δυστυχώς, όλα όσα αναλύαμε ως προβλήματα της χώρας μας. Όμως, όσα δύσκολα αποκαλύπτονται, τόσο περισσότερο εμείς πεισμώνουμε για την ανάγκη των αλλαγών. Γιατί η αλήθεια είναι, ότι η σημερινή αλήθεια που ζει ο τόπος με εξοργίζει, μας εξοργίζει, πρώτα εμάς. Και θα παλέψω, θα παλέψουμε, είμαι σίγουρος, όλοι μας, με όλες μας τις δυνάμεις, για να απαλλάξουμε την κοινωνία, τα παιδιά μας, τις επόμενες γενιές, από αυτές τις παθογένειες. «Φτάσαμε στον πάτο», ρωτάνε «ή ακόμα βουλιάζουμε;». Απαντώ: πέρυσι γλιτώσαμε τα χειρότερα. Είμαστε ακόμα ζωντανοί. Γι΄ αυτό και έχουν χάσει όλοι αυτοί, που είχαν από πέρυσι επενδύσει στην κατάρρευσή μας.
Εμείς αντέξαμε, αφυπνίστηκε η Ευρώπη – αφυπνίζεται ακόμα, για να το πούμε πιο σωστά. Η διαχείριση του δημόσιου χρέους μπαίνει όλο και περισσότερο σε μια ρότα. Βέβαια, είναι πολλά τα λεφτά, γι’ αυτό και πάλι πολλοί κινδυνολογούν. Και πάλι θα πέσουν έξω. Δεν θα μας κάνουν ποτέ να παραδώσουμε τα όπλα. Μία είναι η απάντησή μας σε όλους αυτούς: και ψυχραιμία και αποφασιστικότητα και περισσότερη δουλειά και προσήλωση στους στόχους μας.
«Πότε θα βγούμε από την κρίση; Μήπως αυτά είναι τα τελευταία μέτρα μέχρι τα επόμενα;». Απαντώ με το χέρι στην καρδιά: συγκεκριμένη ημερομηνία εξόδου από την κρίση δεν υπάρχει. Όμως, είναι στο χέρι μας, αν θα είναι νωρίτερα ή αργότερα. Στο δικό μας χέρι. Κι όταν λέω «στο δικό μας», δεν εννοώ μόνο της Κυβέρνησης ή της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Κινήματός μας, αλλά όλων μας, ολόκληρης της Ελλάδας.
Να είμαι σαφής. Αν οι δυσκολίες μάς πάρουν από κάτω, αν το ρίξουμε στα μοιρολόγια, φως δεν πρόκειται να δούμε ποτέ. Αν σταματήσουμε στη μέση του δρόμου, τότε είναι που χαθήκαμε. Αν από την άλλη όμως κάνουμε τη δουλειά μας, κλείνοντας τα αυτιά μας στις σειρήνες της καταστροφής και της μιζέριας, τότε το 2012 μπορεί να διαφανεί και η έξοδος. Και αυτό, όπως είπα, δεν αφορά εμάς, αφορά όλους τους Έλληνες.
Έχουμε μια μοναδική ευκαιρία μέχρι το 2013 να κάνουμε ό,τι πρέπει, για να μην έχουμε κανέναν ανάγκη μετά – να έχουμε βάλει το σπίτι μας σε στοιχειώδη τάξη. Είναι ένας δρόμος μαραθώνιος. Και λάθη θα γίνουν και αποκλίσεις θα υπάρξουν.
Γι΄ αυτό και όποτε χρειαστεί, θα κάνουμε όποιες διορθωτικές κινήσεις είναι απαραίτητες, για να παραμείνουμε στην πορεία μας. «Μήπως δεν έπρεπε», κάποιοι λένε «να μπούμε στο μνημόνιο; Μήπως μπορούσαμε να το αποφύγουμε;». Απαντώ: το πόσο αναγκαία και αναπόδραστη για τον τόπο ήταν η προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης, αποδεικνύεται τελικά από την ίδια τη ζωή. Από τις περιπτώσεις της Ιρλανδίας ή της Πορτογαλίας – χώρες με λιγότερα προβλήματα από την Ελλάδα και με αλλεπάλληλα πακέτα μέτρων εδώ και χρόνια.
Και εμείς και η Ιρλανδία και η Πορτογαλία κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να αποφύγουμε τον μηχανισμό, αλλά ήταν «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα». Εμείς καταφέραμε να μείνουμε όρθιοι, ούτε στον γκρεμό, ούτε στο ρέμα να πέσουμε. Το
έλεγα και τότε, όμως. Δεν ήταν θέμα μέτρων, ήταν θέμα ψυχολογίας της αγέλης των αγορών απέναντι στο ευρώ. Δυστυχώς, βρεθήκαμε πρώτοι στο μάτι του κυκλώνα. Και όλα αυτά, βέβαια, πρέπει να συνετίσουν σε διεθνές επίπεδο, ως προς το πώς αντιμετωπίζουμε το χρηματοπιστωτικό σύστημα, που ακόμα έχει βαθιές αβελτηρίες και αδιαφάνειες.
Πάλι καλά όμως που φτιάξαμε το μηχανισμό από το μηδέν, σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση που ξέρετε πόσο αργά αντιδρά. Δεν βυθιστήκαμε στην άβυσσο, ούτε οι Ιρλανδοί, ούτε εμείς, ούτε οι Πορτογάλοι, ούτε το ευρώ.
Σήμερα, μπορούμε και συζητάμε για την Ελλάδα τού αύριο, επειδή πέρυσι μείναμε ζωντανοί – και μην το ξεχνάμε ποτέ αυτό.
«Μήπως δεν βγαίνει ο λογαριασμός;». Απαντώ: το μόνο σίγουρο είναι ότι ο λογαριασμός πριν από 18 μήνες δεν έβγαινε με τίποτα. Τώρα είναι στο χέρι μας να βγει.
Αν συνεχίζαμε όπως η προηγούμενη κυβέρνηση, θα είχαμε ήδη καταστραφεί. Αν δεν θέλαμε να πάρουμε εμείς το πολιτικό κόστος, θα μπορούσαμε να πούμε ότι «οι άλλοι, οι προηγούμενοι φταίνε». Και έτσι, να έχει καταστραφεί η Ελλάδα, να μην
πληρώνονται μισθοί και συντάξεις, χιλιάδες επιχειρήσεις να έχουν κλείσει και περιουσίες να έχουν χαθεί.
Δεν επιλέξαμε αυτό τον εύκολο πολιτικά δρόμο, αλλά επιλέξαμε το δύσκολο δρόμο, τον υπεύθυνο, τον πατριωτικό, τον κοινωνικά και πολιτικά σωστό δρόμο για τον Έλληνα πολίτη. «Γιατί δεν κάνουμε μια αναδιάρθρωση;». Πολλά λέγονται και εκτοξεύονται με ανευθυνότητα, ο καθένας έχει τη θεωρία του. Ας το καταλάβουν όλοι, ότι δεν μιλάμε για ένα πειραματόζωο, μιλάμε για μια χώρα, για ένα λαό που έχει προοπτική και θέλει σταθερότητα.
Επιτέλους, να τελειώσει αυτή η φιλολογία. Εμείς ξέρουμε πώς θα διαχειριστούμε το χρέος μας με τον πιο ορθό τρόπο.
«Πότε θα αλλάξει το κράτος; Πότε θα νιώσω εγώ ο πολίτης την αλλαγή στην καθημερινότητά μου;». Η πραγματική αλλαγή, απαντώ, θέλει χρόνο. Δεν κάνουμε μερεμέτια, αλλάζουμε νοοτροπίες, δομές και πρακτικές δεκαετιών. Και έχουμε αλλάξει πολλά περισσότερα από ό,τι κυβερνήσεις προηγούμενων δεκαετιών. Η πραγματική αλλαγή είναι ένας μακρύς δρόμος. Και για να φτάσουν τα αποτελέσματα σε κάθε πολίτη, χρειάζεται πολλή δουλειά και συμμετοχή όλων.
Απαιτείται διαρκής, πολύχρονη και επίπονη προσπάθεια, βήμα – βήμα, για να φτάσουμε το αποτέλεσμα της πραγματικής αλλαγής στον πολίτη. Αυτός είναι και ο στόχος μας.
«Τι θα γίνει με την ανάπτυξη;».
Πρώτον, για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους, η ύφεση δεν είναι αποτέλεσμα του μνημονίου. Προϋπήρχε η ύφεση του μνημονίου. Και εδώ πληρώνουμε τα σπασμένα των προηγούμενων, που παρέδωσαν την Ελλάδα – χωρίς μνημόνιο – με περισσότερο από -2% αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης. Προφανώς, αυτό το μοντέλο ανάπτυξης είχε φτάσει στα όριά του.
Δεύτερον, αναγκαστήκαμε βέβαια να περιορίσουμε την κρατική σπατάλη, γιατί είχαμε φτάσει στο σημείο, πάνω από ένα στα δύο ευρώ, που κυκλοφορούσαν στην αγορά, να προέρχεται από τα Ταμεία του κράτους, από τον Έλληνα φορολογούμενο. Λογικό ήταν η ύφεση να μεγαλώσει. Λογικό ήταν αυτό το μοντέλο να μην έχει μέλλον.
Τρίτον, οι επενδύσεις είναι δύσκολες σε μια χώρα που κινδυνεύει, που είναι σε δύσκολη κατάσταση, που συζητείται διεθνώς τι θα κάνουμε. Όσο πατάμε καλύτερα στα πόδια μας, όμως, και πατάμε καλύτερα στα πόδια μας, οι συνθήκες
βελτιώνονται. Και υπάρχει όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον, αλλά για μια ανάπτυξη, βέβαια, η οποία θα είναι πραγματική, όχι ευκαιριακή. Γιατί με τη δαιδαλώδη γραφειοκρατία, με τη διαφθορά και με τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται η Δικαιοσύνη υποθέσεις, δηλαδή ο χρόνος που απαιτείται και η δυσκολία που υπάρχει για μια επένδυση, πολλές φορές, αποτρέπει το σωστό επενδυτή να έρθει στη χώρα μας και έρχονται εκείνοι, που θέλουν απλώς τη γρήγορη κερδοσκοπία, σε βάρος τελικά του εθνικού μας πλούτου και των δυνατοτήτων μας.
Τέταρτον, φαίνεται ότι μειώνεται ο ρυθμός της ύφεσης. Και το 2012, ναι, είναι στο χέρι μας, αν κάνουμε αυτά που πρέπει, να περάσουμε σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Τότε θα έχουμε περάσει τον κρισιμότερο κάβο από πλευράς ψυχολογίας,
και του Ελληνικού λαού, αλλά και της αγοράς.
Πέμπτον, το σημαντικότερο είναι τι είδους ανάπτυξη θέλουμε. Η κρατικοδίαιτη, παρασιτική ανάπτυξη τελείωσε. Αυτή δεν ήταν ανάπτυξη. Παρήγαγε ελλείμματα. Ήταν υπανάπτυξη. Τώρα, το στοίχημα είναι η υγιής ανάπτυξη, εκείνη που αξιοποιεί τη
δημιουργικότητα, τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, το περιβάλλον και τις υποδομές μας, με βιώσιμο τρόπο και, βεβαίως, αυτή που μας κάνει και ανταγωνιστικούς.
«Υπάρχει ελπίδα;», ρωτούν. Απαντώ χωρίς περιστροφές: φυσικά και υπάρχει.
Πρώτον, γιατί έχουμε αποδείξει ιστορικά, ότι βρίσκουμε πάντα τον τρόπο να υπερβαίνουμε κάθε δυσκολία. Και αυτό, δεν είναι ένας γενικόλογος κανόνας. Εμείς καταφέραμε, όχι μόνο να αποφύγουμε τη χρεοκοπία, αλλά αποδείξαμε ότι μπορούν να γίνουν και μεγάλες αλλαγές, αυτές που ποτέ κανείς δεν περίμενε να γίνουν στη χώρα μας, μέσα σε 10, 15 και 18 μήνες.
Πείσαμε όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μας δανείσουν δισεκατομμύρια, να θελήσουν δηλαδή να επενδύσουν στην Ελλάδα, να επενδύσουν στη σταθερότητα και στο μέλλον της. Και έχουν, όπως εμείς, κάθε λόγο να στεφθεί η προσπάθειά μας με επιτυχία. Η δική μας επιτυχία είναι και δική τους επιτυχία.
Υπάρχει ελπίδα, γιατί κρατάμε γερά το τιμόνι της χώρας στα χέρια μας. Πορευόμαστε και με όραμα και με σχέδιο και με βούληση να δώσουμε τη μάχη μέχρι τέλους. Ξέρουμε πού πάμε. Είμαστε σίγουροι για τον προορισμό μας και, βέβαια,
προσαρμόζουμε τις κινήσεις μας σε μία διεθνή κατάσταση, με ταχύτατα μεταβαλλόμενες συνθήκες. Είναι πολλοί οι παράγοντες διεθνώς, που είναι έξω από τον έλεγχό μας.
Δείτε τι συμβαίνει γύρω μας, στον κόσμο. Αυτός είναι ένας ακόμα λόγος για να γίνουν βαθιές τομές στη χώρα μας, ώστε να σταθούμε στις δικές μας δυνάμεις όλο και περισσότερο. Και ναι, να έχουμε παρουσία, όπως και έχουμε παρουσία, και η
Ελλάδα, και το Κίνημά μας, και μέσα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή, και μέσα από τις προτάσεις μας για το τι πρέπει να γίνει διεθνώς. Γιατί πρέπει να γίνουν πολλά, αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε την οικονομική κρίση, την ανισότητα, τη
φτώχεια, τη μετανάστευση, την προσφυγιά, την κλιματική αλλαγή.
Όμως, εμείς θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι στεκόμαστε στις δικές μας δυνάμεις και ότι μεγιστοποιούμε τις ευκαιρίες για συνέργειες σε μια παγκόσμια οικονομία. Η αστάθεια, παραδείγματος χάρη, στην Ευρωζώνη, με τις αλλεπάλληλες
εντάξεις άλλων χωρών στο μηχανισμό στήριξης, δικαίωσαν την αρχική μας ανάλυση – ότι ναι, η Ελλάδα έχει την κύρια ευθύνη για τα προβλήματά της, για την κρίση της, αλλά αυτή επιδεινώνεται ή αντιμετωπίζεται θετικά, ανάλογα με τις πολιτικές
που αποφασίζει η Ευρώπη συλλογικά.
Η θέση μας, ότι η Ευρώπη μπορεί και πρέπει να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες του ευρώ, αλλά και τις φοβίες και τις κερδοσκοπικές διαθέσεις των αγορών, πράγματι, σήμερα δικαιώνεται. Εμείς κάναμε και εδώ την κρίση ευκαιρία για θεσμικές αλλαγές στην Ευρώπη, που κανένας δεν περίμενε. Και θα ήμασταν σε πολύ διαφορετική θέση, α ν αυτά δεν τα είχαμε πετύχει, παρότι υπάρχουν ακόμα δύσκολες εξελίξεις, και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και στον αραβικό κόσμο, στην περιοχή μας που βράζει.
Μακάρι – εμείς θέλουμε να στηρίξουμε την απαίτηση των λαών για Δημοκρατία. Η κατάσταση δείχνει όμως ότι εμείς κινηθήκαμε πολύ σωστά, για να αναδείξουμε ότι η Ελλάδα δεν είναι απλώς μια χώρα με μια οικονομική κρίση, αλλά είναι και πόλος σταθερότητας, ειρήνης και συνεργασίας. Είναι αυτή που έχει προτάσεις, όπως για πολιτικές πρωτοβουλίες, ακόμα και στο θέμα της Λιβύης. Και δικαιωνόμαστε με τη στάση μας, για το τι μπορεί αυτή η χώρα να συμβολίσει, αλλά και να πράξει. Στην παγκόσμια οικονομική κρίση, αναδείξαμε εδώ και καιρό, σε πολλά φόρα, την ανάγκη να χτυπήσουμε την ανισότητα, την αδιαφάνεια και τους οίκους αξιολόγησης, που κινούνται πολλές φορές αδιαφανώς ή με κερδοσκοπία, αλλά βεβαίως και την ανάγκη να αντιμετωπίσουμε την οικολογική κρίση. Και δικαιωνόμαστε, δυστυχώς με τραγικό τρόπο, από τις εξελίξεις στην Ιαπωνία, για τη δική μας επιλογή να στραφούμε σε νέες ενεργειακές προοπτικές, όπως αυτή της πράσινης ανάπτυξης, αξιοποιώντας τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Δικαιώνεται η πολιτική μας, ναι. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν αλλάξει οι συνθήκες διεθνώς. Έχουν συγκεκριμένες επιπτώσεις και, πολλές φορές, απρόβλεπτες. Γι’ αυτό και το πρόγραμμά μας για τον μεσοπρόθεσμο προϋπολογισμό,
ο Οδικός μας Χάρτης, είναι τόσο σημαντικός. Για να έχουμε μια σταθερή πορεία,άσχετα από τα εμπόδια ή τις συνθήκες που μπορεί να έχουμε μπροστά μας.
Ένας Οδικός Χάρτης, με συγκεκριμένες πολιτικές για το κράτος, για την ανάπτυξη, για την κοινωνική μας πολιτική και, βεβαίως, για τη δημοσιονομική μας ισορροπία, η οποία σήμερα μας ταλανίζει.
Δεν δίνουμε την εικόνα ότι όλα είναι εύκολα ή χωρίς εμπόδια. Το αντίθετο. Όμως, μπορούμε. Βρισκόμαστε μπροστά στις πιο δύσκολες στιγμές για την Ελλάδα. Τα προβλήματα που συναντάμε, όμως, τα αντιμετωπίζουμε με νηφαλιότητα και
ψυχραιμία. Θα σας πω τρία από τα βασικά προβλήματα – για να λέμε αλήθειες – που αντιμετωπίζουμε.
Το ένα βεβαίως είναι το δημοσιονομικό θέμα, η διαχείριση αυτού του τεράστιου χρέους. Το δεύτερο είναι οι αποκλίσεις που πολλές φορές παρουσιάζονται από τους επιμέρους στόχους μας, όπως στο θέμα του ελλείμματος. Και το τρίτο είναι οι
μεγάλες αντιστάσεις, που συχνά συναντάμε στην πορεία των μεγάλων αλλαγών στη χώρα μας.
Λόγω της κυριολεκτικά καταστροφικής διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, βρεθήκαμε να αντιμετωπίζουμε ένα δημόσιο χρέος που σχεδόν διπλασιάστηκε σε απόλυτες τιμές – μακράν το υψηλότερο σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό σημαίνει ότι αν συνεχίσουμε να μην ενδιαφερόμαστε για τη μείωσή του, όλες οι άλλες προσπάθειες θα πέφτουν στο κενό.
Όμως, η προσπάθεια να μειώσουμε το χρέος δεν είναι θέμα λογιστικής. Το χρέος δεν γεννήθηκε από μόνο του. Δημιουργήθηκε από τα ελλείμματα που παράγονται κάθε χρόνο και αύξαναν το χρέος. Απλά, δημιουργήθηκαν από το γεγονός ότι ξοδεύουμε πολλά περισσότερα, απ’ ό,τι έχουμε. Εάν δεν μειώσουμε τα έξοδα και αν δεν παράξουμε περισσότερα ή, ακόμα καλύτερα, αν δεν γίνουμε λιγότερο σπάταλοι και περισσότερο παραγωγικοί, θα ζούμε όλο και περισσότερο με δανεικά.
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι από κάπου θα δανειζόμαστε. Θα είναι από τις αγορές, με υψηλά επιτόκια; Θα είναι από τους μηχανισμούς; Δηλαδή, όλο και περισσότερο θα εξαρτιόμαστε από τους δανειστές μας, που θα υπαγορεύουν τις πολιτικές μας, που θα μπορούν έστω να επηρεάζουν καθοριστικά τις αποφάσεις μας, χωρίς την ουσιαστική συμμετοχή του Ελληνικού λαού, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη ευαισθησίες, ανάγκες και δημοκρατικές προτεραιότητες.
Ποιος θα υποφέρει; Ο πιο αδύναμος. Και μαζί, η μεσαία τάξη. Αυτά είναι τα αποτελέσματα της διαχείρισης των προηγούμενων ετών. Αυτό θέλουμε να συνεχίσουμε; Κάθε άλλο. Εμείς είμαστε το Κίνημα, που λέει «όχι» στις δάνειες
δυνάμεις, που λέει να στηριχθούμε στις δικές μας δυνάμεις και να ανακτήσουμε την αυτόνομη πορεία της χώρας.
Αυτό σημαίνει να μειώσουμε τα ελλείμματα, που προήλθαν από λάθος πολιτικές πρακτικές, τις οποίες περιέγραψα προηγουμένως – τις ξέρετε – κι από ένα λανθασμένο, αντιαναπτυξιακό πρότυπο. Γι’ αυτό, η αντιμετώπιση του προβλήματος του χρέους είναι βαθιά πολιτικό ζήτημα. Και η μείωση των ελλειμμάτων που παράγονται κάθε χρόνο, σημαίνει ότι πρέπει να αλλάξουμε τα πάντα, όλα όσα μας οδήγησαν στο σημερινό χρέος.
Πολλοί λένε ότι το πρόβλημα θα λυθεί με αναδιάρθρωση του χρέους. Αυτό είναι το πρόβλημα; Αναδιάρθρωση χρειάζεται η χώρα, όχι το χρέος. Αν σήμερα, με ένα μαγικό ραβδί, το χρέος μας, όχι απλώς μειωνόταν αλλά μηδενιζόταν, αλλά κατά τα
άλλα δεν άλλαζε τίποτα στη χώρα, σε πολύ λίγο χρόνο, θα ήμασταν πάλι εδώ, μέσα σε μια κρίση χρέους και ελλειμμάτων.
’ρα, λοιπόν, είναι βαθύτερο το πρόβλημα. Γιατί αν παράγουμε συνεχώς ελλείμματα, καμία σημασία δεν έχει αν έχουμε σήμερα μικρό ή μεγάλο χρέος. Και σύντομα, θα πέσουν νέα βάρη στις πλάτες του Ελληνικού λαού. Ναι, η Κυβέρνηση και οφείλει, και διαχειρίζεται με τον πιο ουσιαστικό, συστηματικό και αποτελεσματικό τρόπο το δημόσιο χρέος, μέσα σε αυτές τις δύσκολες ευρωπαϊκές και παγκόσμιες συνθήκες. Αξιολογούμε κάθε στιγμή όλα τα ενδεχόμενα και αξιοποιούμε κάθε δυνατότητα. Τοαποδείξαμε.
Το κάναμε με τη νέα διαπραγμάτευση στις 11 και 25 Μαρτίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου βέβαια, χωρίς τη νέα αξιοπιστία μας, χωρίς να έχουμε δείξει αποτελέσματα και χωρίς να έχουμε τη στήριξη του Ελληνικού λαού, δεν θα είχαμε καταφέρει αυτή τη βελτίωση των όρων. Κινούμαστε και συστηματικά, κινούμαστε και αθόρυβα, χωρίς να μπαίνει η
Κυβέρνηση σε μια ευκαιριακή δημόσια αντιπαράθεση, που θέτει την Ελλάδα ως πειραματόζωο στο επίκεντρο του κάθε αναλυτή ή πολιτικού.
Αλλο πρόβλημα: αποκλίσεις από τους αριθμητικούς στόχους. Ναι, μπορεί και να υπάρχουν.
Δείχνουν όμως, πρώτον, ότι υπάρχει απόλυτη διαφάνεια. Κατακτήσαμε την απόλυτη διαφάνεια. Είναι μεγάλη κατάκτηση και για τον Ελληνικό λαό, και για τους εταίρους μας, και για όποιον αυριανό δανειστή μας.
Δεύτερον, δείχνουν και τις δυσκολίες που έχουμε.
Αλλά τρίτον, δείχνουν και πόσομεγάλος ήταν ο άθλος, για να μπορέσουμε να μειώσουμε το έλλειμμα, εκεί όπου το
μειώσαμε.
Δίνω ένα παράδειγμα για τις αποκλίσεις. Μόλις πέρυσι την άνοιξη, μάθαμε επιτέλους ότι το πραγματικό έλλειμμα που άφησε πίσω της η Νέα Δημοκρατία, ήταν κατά 3 μονάδες μεγαλύτερο από αυτό που είχαμε αρχικά υπολογίσει. Κι αυτό, ήταν μια πρόσθετη μεγάλη δυσκολία, για την οποία χρειάστηκαν και δύσκολες προσαρμογές.
Αλλιώς, θα είχαμε πετύχει ήδη το 2010 να μειώσουμε το έλλειμμα στο επίπεδο που θέλουμε το 2011. Αλλά καθήκον μας είναι να βρίσκουμε λύσεις, να ξεπερνάμε εμπόδια και να παίρνουμε τις αποφάσεις – γιατί οι τελικοί μας στόχοι δεν
αλλάζουν – με τη μεγαλύτερη ευαισθησία που μπορούμε απέναντι στα εισοδήματα του Ελληνικού λαού και ιδιαίτερα απέναντι στα ασθενέστερα και μεσαία στρώματα.
Στην πορεία αυτή, μπορεί να έχουν διάφοροι, διαφορετικούς στόχους – μακάρι να μοιραζόμασταν όλοι τις ίδιες αξίες και προσδοκίες. Όμως, είναι πολλοί αυτοί που, ακόμα και σήμερα, παραμένουν εγκλωβισμένοι σε μια ματιά, που βλέπει μόνο
τα κοντόφθαλμα και πρόσκαιρα συμφέροντά τους, παραγνωρίζοντας ότι ακόμα κι αυτά θα χαθούν, εάν δεν κάνουμε όλοι τη θυσία και την προσπάθεια για αλλαγές. Υπάρχουν κάποιοι που αρνούνται την αλλαγή, γιατί τους ξεβολεύει. Είναι ένα
κατεστημένο, που κλονίζεται και δεν θέλει να προσαρμοστεί σε μια πιο δίκαιη πολιτική, με διαφάνεια, που αντιδρά με κάθε τρόπο, σε βάρος όλων μας. Καλλιεργεί φόβο και απαισιοδοξία, καλλιεργεί την ανομία, ακόμα και τη βία, καλλιεργεί τον κυνισμό και την καταστροφή.
Είναι εκείνοι που, με κάθε αφορμή, σε κάθε επιχειρούμενη αλλαγή, αντιδρούν και κάνουν τα πάντα, για να μείνουν όλα ίδια. Τους ενημερώνω και τους διαβεβαιώνω, ότι δεν υπάρχει καμία παρέκκλιση στην πορεία που έχουμε επιλέξει και θα
ακολουθήσουμε. Θα γίνουν οι μεγάλες αλλαγές, για να παραδώσουμε μια χώρα στον Ελληνικό λαό, που να του αξίζει.
Εμείς ζητούμε τη δημιουργική κριτική, πάντα και παντού, γιατί μας κάνει όλους καλύτερους. Η καλόβουλη κριτική είναι υποβοηθητική, αισιόδοξη. Αυτό στο οποίο πρέπει να αντισταθούμε είναι η ρητορική της μιζέριας, της μοιρολατρίας, του
κυνισμού και της ισοπέδωσης. Μία ασθένεια που υιοθετούν πολλοί, για να αντικαταστήσουν την πολιτική με μικροπολιτική και να διατηρήσουν τα προνόμιά τους. Είναι αυτή η νοοτροπία, που αποτελεί πραγματικό εμπόδιο για την Ελλάδα
της αλλαγής και της ελπίδας.
Η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει – αυτό είναι το μόνο και μόνιμο ρεφρέν μας σε όλες τις ερωτήσεις. Εμείς την αλλάζουμε μαζί και χτίζουμε την Ελλάδα της δημιουργίας, της ανθρωπιάς, της ποιότητας και της βιώσιμης ανάπτυξης. Και θα τα καταφέρουμε. Έχω πει στο παρελθόν και θα το λέω συνέχεια: μπορούμε να αλλάξουμε μαζί την Ελλάδα και αυτό το «ναι, γίνεται», το κάνουμε πράξη καθημερινά. Αν τον Οκτώβριο του 2009, λέγαμε ότι σε ενάμιση χρόνο ακριβώς, θα κάναμε όσα
έχουμε κάνει μέχρι σήμερα, κανείς δεν θα μας πίστευε – και δεν μπαίνω στον κατάλογο με όλα όσα πετύχαμε, αναφέρθηκα και δημοσίως σε αυτά το πρωί, στο Υπουργικό Συμβούλιο. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα και τα στελέχη του Κινήματος, τα
γνωρίζουν πολύ καλά, διότι από τα χέρια σας πέρασαν αυτές οι αλλαγές, με τη δική σας, σημαντική προσφορά, άλλοτε με κριτική, άλλοτε με προτάσεις, αλλά σίγουρα με τη δική σας στήριξη.
Την Ελλάδα τού «δεν γίνεται», εμείς την κάνουμε Ελλάδα τού «ναι, γίνεται». Και είμαστε μόνο στην αρχή. Δεν υποσχόμαστε και δεν υπόσχομαι ότι, εν μια νυκτί, αλλάζουν όλα. Δεσμεύομαι, όμως, ότι θα δώσω και την τελευταία ικμάδα της δύναμής μου, για να υπερασπιστώ τη νέα Ελλάδα που χτίζου με μαζί. Και θέλουμε κάθε μέρα, όχι τη στήριξη προς την Κυβέρνηση, αλλά τη στήριξη από τον Ελληνικό λαό στους κοινούς μας στόχους, σε αυτά που αλλάζουμε, διότι είναι μια κοινή προσπάθεια. Δεν είναι από τη μία η Κυβέρνηση και από την άλλη οι παρατηρητές, είναι η κοινή μας προσπάθεια απέναντι στα κοινά προβλήματα που έχουμε μπροστά μας.
Και αυτή η συναίνεση την οποία επιδιώκουμε – και σωστά επιδιώκουμε – δεν είναι θέμα απλώς μιας κομματικής συναίνεσης στα στενά όρια της Βουλής, αλλά μια συναίνεση πέρα κι έξω από κανάλια, «τηλεπαράθυρα» και παραπολιτικές στήλες
εφημερίδων. Είναι η ευρύτερη συναίνεση της κοινωνίας. Διότι ξέρω και ξέρουμε όλοι, πόσο είχε χάσει ο Έλληνας την πίστη του στο κράτος, στην ίδια του την Πολιτεία, στην ίδια του την πατρίδα. Ακούω πολλές φορές νέους, που λένε, «η Ελλάδα; Εγώ θα φύγω, δεν μπορούμε». Όμως, αυτό που σήμερα έχει χάσει ακόμα περισσότερο και είναι κάτι που πρέπει να ανακτηθεί, είναι η πίστη του πολίτη στο διπλανό του, στο γείτονά του, στο συνάδελφό του, στο συμπολίτη του.
Σήμερα, χρειάζεται να ξανανιώσουμε όλοι Έλληνες. Έχουμε κοινή μοίρα, αλλά και τεράστιες δυνατότητες, εάν εμπιστευθούμε τον εαυτό μας και το διπλανό μας, δημιουργώντας μια δύναμη όλων των πολιτών, των δημιουργικών δυνάμεων που αγωνιούν για το μέλλον και αισθάνονται χρόνια εγκλωβισμένες. Μια νέα συμμαχία, που είναι όλοι εκείνοι οι συμπολίτες μας που, την κρίση τους για τα πράγματα, την καθορίζει ο ορθός λόγος, οι αξίες. Οι αξίες της δικαιοσύνης, της αξιοκρατίας, της αλληλεγγύης. Που αρνούνται να βρουν αποκούμπι στις εύπεπτες θεωρίες συνομωσίας ή σε θολές εικόνες για ένα δήθεν εύκολο δρόμο και θέλουν την αλλαγή.
Είναι εκείνοι οι συμπολίτες μας, που μας δίνουν πρώτοι την ελπίδα. Σε αυτούς στηριζόμαστε και μας κάνουν να πεισμώνουμε ακόμα περισσότερο, όταν ακούμε τη φράση «αυτό δεν γίνεται». Και εμείς και οι πολίτες δείχνουμε ότι γίνεται. Γιατί υπάρχουν άπειρα παραδείγματα πολιτών που παλεύουν και, παρά τις αντίξοες συνθήκες, μπορούν και τα καταφέρνουν.
Και αυτό είναι που θέλουμε να πολλαπλασιάσουμε, αυτό είναι που θέλουμε να απελευθερώσουμε. Και αυτή είναι και η απάντησή μας: η Ελλάδα του 2013 θα έχει θέσει γερές βάσεις για το μέλλον της. Και δεν υπάρχει άλλος δρόμος.
Και ο δρόμος αυτός, χαράσσεται με τον Οδικό Χάρτη. Έναν Οδικό Χάρτη, που έγινε ήδη αντικείμενο σημαντικών διαβουλεύσεων και εντός της Κυβέρνησης, και με την Κοινοβουλευτική Ομάδα, αλλά θα γίνει και αντικείμενο σημαντικών
διαβουλεύσεων και στο Κίνημα βέβαια, αλλά και ευρύτερα στην κοινωνία, με τους κοινωνικούς εταίρους και με τα άλλα κόμματα.
Όπως είχαμε υποσχεθεί προεκλογικά, μιλάμε για μεγάλες αλλαγές. Η προσπάθειά μας δεν εξαντλείται σε μερεμέτια. Χτυπάμε τη ρίζα των προβλημάτων, αυτό που δεν θέλησε, δεν μπόρεσε ή δεν τόλμησε ποτέ κανείς να κάνει. Κάνουμε σήμερα όσα δεν κάναμε δεκαετίες, παρεμβαίνοντας παντού. Πάμε από την ύφεση στην ανάπτυξη.
Και θα ήθελα να σας διαβάσω ορισμένα από αυτά που σχεδιάζουμε, τα οποία αποτελούν και ένα μέρος – αν θέλετε – της απόδειξης της αξιοπιστίας μας, όταν λέμε ότι υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο. Και αυτά θα έχουν και συγκεκριμένες
ημερομηνίες, μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Για να περάσουμε από μια χώρα που καταναλώνει με δανεικά, σε μια χώρα που δημιουργεί και παράγει, για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, για να παραχθεί νέο εισόδημα που θα μοιράζεται δίκαια, αλλάζουμε ριζικά τον αναπτυξιακό προσανατολισμό της χώρας και αξιοποιούμε τα δικά μας συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Ένας βασικός στόχος είναι να σπάσουμε τα δεσμά, τα γραφειοκρατικά δεσμά, δηλαδή κάθε εμπόδιο, κάθε περιττή διαδικασία που παράγει αδιαφάνεια, που ήταν πολλές φορές και μια σκόπιμη διαδικασία, για να έχεις στο χέρι τον πολίτη και να του κάνεις τη χάρη, ενώ είχε δικαίωμα, αλλά και κάθε καθυστέρηση, που οδηγούσε πολλές φορές και σε διαφθορά και σε ένα αδικαιολόγητο κόστος, το οποίο τελικά κρατά τις δημιουργικές δυνάμεις της χώρας μας καθηλωμένες και μας
καταδικάζει στην υστέρηση.
Βάζουμε για πρώτη φορά σε εφαρμογή ένα μεγάλο πρόγραμμα αξιοποίησης της τεράστιας κινητής και ακίνητης δημόσιας περιουσίας, για να φέρουμε ανάπτυξη, όχι για να πουληθεί, αλλά για να αναπτύξουμε τη χώρα και την οικονομία, για να
φέρουμε τεχνογνωσία, να δημιουργήσουμε δουλειές για τους νέους ανθρώπους, επενδύσεις, νέες δυνατότητες και υπηρεσίες για τον πολίτη.
Ακριβώς ο στόχος μας είναι η δημιουργία όσο γίνεται περισσότερων θέσεων εργασίας και ευκαιριών απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, τώρα που το κράτος δεν μπορεί, αλλά και δεν θέλουμε πια, με τεχνητό και πελατειακό τρόπο, να
αντιμετωπίζει την ανεργία, που είναι και αδιέξοδο. Όλες οι πολιτικές μας έχουν στόχο να κερδίσουμε το μεγάλο στοίχημα, το 2011 να είναι η τελευταία χρονιά της ύφεσης, ώστε το 2012 να μπούμε σε τροχιά ανάπτυξης.
Σε αυτό το πλαίσιο, αλλάζουμε προσανατολισμό στην ενέργεια, για την αξιοποίηση των δωρεάν ενεργειακών πόρων, που η χώρα μας διαθέτει σε αφθονία: τον άνεμο, τον ήλιο και τη γεωθερμία. Εφαρμόζουμε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, με το
οποίο θα αυξήσουμε σημαντικά το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, φέρνοντας παράλληλα επενδύσεις ύψους 40 δισεκατομμυρίων ευρώ και πολλές νέες θέσεις εργασίας.
Προετοιμάζουμε την μεταλιγνιτική εποχή και, για το λόγο αυτό, βάλαμε μπροστά την κατασκευή ενός από τους μεγαλύτερους φωτοβολταϊκούς σταθμούς, όχι μόνο της χώρας, αλλά και παγκοσμίως, σε εγκαταλελειμμένο λιγνιτικό πεδίο της περιοχής της Κοζάνης.
Προχωρούμε σταδιακά στην απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, με στόχο την τόνωση του ανταγωνισμού, την πραγματοποίηση επενδύσεων, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, την παροχή καλύτερων υπηρεσιών στους πολίτες και στις επιχειρήσεις. Ήδη, προχωρήσαμε για πρώτη φορά στη δημοσίευση δασικών χαρτών, για να προστατεύσουμε τα πραγματικά δάση, αλλά και για να πάψει η ασάφεια για το ποιες είναι οι δασικές περιοχές.
Προχωρούμε την ολοκλήρωση του χωροταξικού σχεδιασμού για να αρθούν ασάφειες, να προστατευτεί το περιβάλλον, αλλά και παράλληλα να απελευθερωθούν παραγωγικές και δημιουργικές δυνάμεις. Θα ξεκινήσουμε ένα μεγάλο θεσμικό διάλογο με την κοινωνία, τους κοινωνικούς εταίρους και τη Δικαιοσύνη, για να τραβήξουμε μια κόκκινη γραμμή σε σχέση με το παρελθόν στο θέμα της αυθαίρετης δόμησης. Γιατί πράγματι, κουβαλά πολλά βάρη αυτός ο τόπος, τα οποία πρέπει να λύσουμε. Και δεν είναι μόνο τα αυθαίρετα, είναι και πολλά άλλα και πρέπει κάποια στιγμή να πούμε, ότι τραβάμε μια γραμμή. Αυτό είναι το παρελθόν. Βάζουμε κανόνες για το μέλλον.
Προωθούμε τον ποιοτικό τουρισμό, τόσο στο επίπεδο των αναγκαίων επενδύσεων, με τη διαφοροποίηση και την ανάπτυξη των ειδικών μορφών τουρισμού, όσο και ανατοποθετώντας τη χώρα μας στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη. Και αυτό, το
κάνουμε αξιοποιώντας σύγχρονες μεθόδους προώθησης, νέα μέσα για την προβολή μας ως τουριστικό προορισμό, και μέσα από το Διαδίκτυο, όπως και με ουσιαστική, ενεργητική παρουσία σε Διεθνείς Εκθέσεις.
Ανοίξαμε νέες δυνατότητες για την ανάπτυξη του τουρισμού, με την άρση του καμποτάζ. Τελειώνουμε με την απαξίωση του εγκαταλελειμμένου εδώ και 10 χρόνια χώρου του πρώην Αεροδρομίου του Ελληνικού και προχωράμε με ταχείς ρυθμούς σε μια από τις μεγαλύτερες επενδύσεις που έγιναν ποτέ στη χώρα μας, η οποία θα εξασφαλίσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, τόσο κατά την κατασκευή, όσο και κατά τη λειτουργία του σχεδίου.
Θα εξασφαλίσει, επίσης, τη δημιουργία ενός από τα μεγαλύτερα – ίσως το μεγαλύτερο – αστικά πάρκα της Ευρώπης. Την ανάπτυξη ποικίλων δραστηριοτήτων και υπηρεσιών – εκπαιδευτικών, υγείας και άλλων – καινοτομίας και υψηλής ποιότητας,
που θα αυξήσουν τις επιλογές και θα αναβαθμίσουν την ποιότητα ζωής εκατομμυρίων κατοίκων.
Έναν πόλο έλξης διεθνούς εμβέλειας, που θα πρέπει να γίνει το σύμβολο της σύγχρονης Ελλάδας, της Ελλάδας που θέλουμε, της ποιότητας, της αριστείας και της πράσινης ανάπτυξης, με σεβασμό στο περιβάλλον. Παρόμοια έργα θα γίνουν και σε άλλες περιοχές, όπως στην Θεσσαλονίκη με τη μεταφορά της Έκθεσης, αλλά και σε άλλες περιοχές, που μπορούν να γίνουν νησίδες, ένα αρχιπέλαγος, μιας διαφορετικής Ελλάδας.
Προχωράμε παράλληλα σε μεγάλες αναπλάσεις, που αλλάζουν τα δεδομένα της Αττικής, όπως στην περιοχή του Φαληρικού Μετώπου, με το άνοιγμα προς τη θάλασσα κι ένα μεγάλο παραθαλάσσιο πάρκο.
Αλλάζουμε πλήρως τη γεωργική μας παραγωγή, με στόχο να γίνει θετικό το ισοζύγιο στις εισαγωγές – εξαγωγές αγροτικών προϊόντων μέχρι το 2013. Να πουλάμε περισσότερα ελληνικά προϊόντα, από το να αγοράζουμε ξένα. Ήδη το 2010, πετύχαμε μείωση του αρνητικού ισοζυγίου πάνω από 20% στον αγροτικό τομέα.
Αναδεικνύουμε – και είναι βασικός μας στόχος – την ελληνική μεσογειακή και κρητική διατροφή, ως κυρίαρχο συγκριτικό πλεονέκτημα της ελληνικής γεωργίας, καθώς και την αγροτοδιατροφική ταυτότητα κάθε Περιφέρειας, μέσα από τη
διασύνδεσή της με τον πολιτισμό, τον τουρισμό, το φυσικό περιβάλλον και την υγεία.
Ξεκολλάμε τη χώρα μας από την κυριολεκτική καθίζηση σε όλες τις διεθνείς κατατάξεις ανταγωνιστικότητας. Βασικός μας στόχος είναι η εξάλειψη κάθε εμποδίου, που μέχρι σήμερα κρατούσε καθηλωμένες τις δημιουργικές δυνάμεις της
χώρας, παρεμποδίζοντας την ανάπτυξη και την αξιοποίηση συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων.
Προχωρήσαμε ήδη σε δραστική απλοποίηση της διαδικασίας για την ίδρυση μιας επιχείρησης σε μια μέρα, ένα σημείο και με μειωμένο κόστος. Αυτή η προσπάθεια θα συνεχιστεί, με στόχο οι υπηρεσίες αυτές να παρέχονται και μέσω Διαδικτύου
και, βεβαίως, όχι μόνο για την ίδρυση, αλλά και για την αδειοδότηση των επιχειρήσεων.
Το ίδιο θα γίνει σύντομα και με τις διαδικασίες για την επαγγελματική αδειοδότηση των φυσικών προσώπων και των ατομικών επιχειρήσεων, με την υπηρεσία αυτή να παρέχεται μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών. Προχωρήσαμε ήδη στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, για να αρθούν αδικαιολόγητα εμπόδια, να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα, ο ανταγωνισμός, οι επιλογές, οι καλύτερες υπηρεσίες και, τελικά, να βοηθηθούν και οι νέοι με νέες ευκαιρίες εργασίας.
Αντλώντας από την εμπειρία των Ολυμπιακών Αγώνων, αλλάξαμε τις διαδικασίες, προκειμένου οι μεγάλες επενδύσεις να υλοποιούνται ταχύτερα, με σεβασμό στο περιβάλλον, αλλά χωρίς περιττή γραφειοκρατία. Και βέβαια, αυτό πρέπει να
μεταφερθεί και στη μικρή κλίμακα επιχειρησιακής δράσης.
Προχωράμε στη ριζική απλοποίηση των διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται και η ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και η γρήγορη αδειοδότηση επενδύσεων, που μέχρι σήμερα καθυστερούσαν επί χρόνια λόγω γραφειοκρατίας.
Το 2012 καταργούμε τον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, που αποτέλεσε επί χρόνια πηγή ασάφειας, αυθαιρεσίας, αβεβαιότητας και αδιαφάνειας. Πολλαπλασιάζουμε τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Ενοποιούμε σταδιακά τις ελεγκτικές και εισπρακτικές Υπηρεσίες – μηχανισμούς του κράτους, ώστε να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητά τους και να μειωθούν οι συναλλαγές των επιχειρήσεων με πολλαπλές κρατικές Υπηρεσίες. Αλλάζουμε το καθεστώς για τις οικοδομικές άδειες, με την ανάληψη της ευθύνης συμμόρφωσης στην υφιστάμενη νομοθεσία από τους πολίτες και μηχανικούς και με τις Πολεοδομίες να διατηρούν μόνο κατασταλτικό ελεγκτικό ρόλο.
Ενισχύουμε τη ρευστότητα και δημιουργούμε σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία σε ένα τραπεζικό σύστημα, που πράγματι έχει προβλήματα και λόγω της ευρύτερης κρίσης, αλλά βεβαίως και λόγω της ελληνικής οικονομίας, δίνοντας κίνητρα και
ώθηση στην επιχειρηματικότητα που προάγει την καινοτομία και τη δημιουργικότητα, με ένα συνολικό πακέτο τόνωσης των επενδύσεων, με δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια συνολικού μεγέθους 10 δις ευρώ. Για να στηρίξουμε την οικονομία της γνώσης και της καινοτομίας, που δεν μπορεί να αναπτυχθεί, παρά μόνο όταν βασίζεται σε ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα, σε όλες του τις βαθμίδες.
Επίκεντρο της ανάπτυξής μας, της βιώσιμης ανάπτυξής μας, θα είναι ο άνθρωπος και η γνώση στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Το λέμε χρόνια αυτό, αλλά δεν αγγίζουμε ένα εκπαιδευτικό σύστημα, που σήμερα αναπαράγει ακόμα κι αυτή την
ανεργία. Αλλάζουμε λοιπόν το εκπαιδευτικό μας σύστημα, ώστε να προάγει δεξιότητες και ταλέντα των μαθητών και σπουδαστών. Κάνουμε πράξη τον εκσυγχρονισμό των σχολείων μας. Προωθούμε την ψηφιακή εκπαίδευση που ανοίγει νέους ορίζοντες.
Προωθούμε το Ολοήμερο Σχολείο, αλλά και μια μεγάλη μεταρρύθμιση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, που πλέον δεν μπορεί να περιμένει άλλο. Προχωράμε επίσης άμεσα σε ένα καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη της χώρας
πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας ακίνητης περιουσίας.
Η αξιοποίηση της περιουσίας μας ήταν μέχρι προχθές βορά διαφόρων συμφερόντων – το ζήσαμε με την προηγούμενη κυβέρνηση – ένα στοιχείο αυθαιρεσίας. Γι’ αυτό, εμείς προχωράμε στην ορθολογική, σωστή και χρηστή αξιοποίηση της
περιουσίας. Τι σημαίνει αυτό; Δώσαμε πολύ συγκεκριμένες αρχές. Η όποια μετοχοποίηση, η όποια ιδιωτικοποίηση δημόσιων φορέων, η αξιοποίηση και δημόσιας γης, εντάσσεται σε μια συνολική αναπτυξιακή πολιτική.
Δηλαδή, θα ήταν και λάθος, αλλά δεν είναι και στη φιλοσοφία μας, αυτή την τεράστια περιουσία, κινητή και ακίνητη, να μην την αξιοποιήσουμε, όχι μόνο για να μειώσουμε κάπως το χρέος – που κι αυτό είναι ένα μέρος της προσπάθειάς μας –
αλλά να την αξιοποιήσουμε και ως αναπτυξιακό εργαλείο. Με ποιο τρόπο; Να προσελκύσουμε επενδύσεις, που ενισχύουν σε αυτούς τους τομείς τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου και την καλλιέργεια των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων, όπως είναι η μεσογειακή και κρητική διατροφή, η πράσινη ανανεώσιμη ενέργεια, ο υψηλής ποιότητας τουρισμός και πολλά άλλα.
Αυτές οι επενδύσεις πρέπει παράλληλα να στηρίξουν και την εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού σε νέους τομείς, ώστε να μεταφερθεί η τεχνογνωσία και η καινοτομία στη χώρα μας. Aρα, η περιουσία μας θα αξιοποιηθεί, για να μεταφέρει
και τεχνογνωσία στη χώρα μας. Επίσης, να δημιουργήσουμε ισχυρές οικονομικές συμμαχίες σε διεθνές περιβάλλον.
Να γίνουν δηλαδή συνέργειες, που θα μας δώσουν τη δυνατότητα να βγούμε στις παγκόσμιες αγορές δυναμικά. Αξιοποίηση, πάντα με βάση την αποτίμηση της πραγματικής αξίας του πλούτου της χώρας, όχι συγκυριακά και ευκαιριακά,
ακολουθώντας απλώς τις τιμές της αγοράς. Κι αυτό, βεβαίως, είναι θέμα σωστής αξιολόγησης.
Έχουμε επίσης πει ότι θέλουμε στρατηγικό έ λεγχο σε στρατηγικούς τομείς της οικονομίας μας, ώστε να μπορούμε να δημιουργήσουμε μια συνολική αναπτυξιακή πολιτική. Από την άλλη, υπάρχουν τομείς και φορείς, που κακώς τους κρατά το κράτος, γιατί δημιουργούνται ελλείμματα και πληρώνει ο Έλληνας φορολογούμενος – φορείς, στους οποίους εμείς δεν θέλουμε να έχουμε ούτε καν συμμετοχή. Αυτές οι αρχές μάς επιτρέπουν να μπούμε δυναμικά στην αξιοποίηση μιας κινητής
και ακίνητης περιουσίας που, δυστυχώς, δεν έχει καν καταγραφεί στο σύνολό της, για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε δουλειές. Να φέρουμε έσοδα της τάξης των 15 δις ευρώ έως το 2013, συνολικά 50 δις ευρώ έως το 2015, που μπορούν να μειώσουν το χρέος έως και 20 μονάδες του ΑΕΠ.
Πέρα από την ανάπτυξη, πρέπει να αλλάξει το κράτος πρόνοιας. Ουσιαστικά, το κράτος πρόνοιας ήταν κολοβό, άδικο, σπάταλο και αναποτελεσματικό, με πελατειακές δομές και υπηρεσίες. Γι’ αυτό, πρώτος στόχος είναι η καταπολέμηση
του σημαντικότερου προβλήματος που αντιμετωπίζει σήμερα η κοινωνία, που είναι η ανεργία. Όχι πελατειακά προγράμματα και παράλογα επιδόματα του παρελθόντος, που δεν βελτιώνουν την πραγματικότητα των πολιτών και επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο το χρέος και τα ελλείμματα, αλλά προγράμματα που πραγματικά βοηθούν, για να
γεφυρώσουν την εποχή της ανεργίας, με μια ενεργή δράση ξανά μέσα στην οικονομία, ώστε να δημιουργηθούν ευκαιρίες και συνθήκες για τη συντομότερη επιστροφή των ανέργων σε θέσεις εργασίας και σε νέους τομείς. Ήδη, έχουν δρομολογηθεί 10 τοπικά ολοκληρωμένα προγράμματα για την καταπολέμηση της ανεργίας σε περιοχές υψηλής ανεργίας, σε συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση, τους κοινωνικούς εταίρους και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Και εκεί όπου υπάρχει κίνδυνος για περισσότερες απολύσεις, παρεμβαίνουμε δυναμικά, έτσι ώστε 400.000 άτομα να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας τους, μέσω ενός στοχευμένου προγράμματος επιχορήγησης εισφορών.
Δημιουργούμε 65.000 νέες θέσεις εργασίας, μέσω της επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών, όπως είχαμε πει και προεκλογικά. Με στόχο την προώθηση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, θεσμοθετούμε την κοινωνική οικονομία, ώστε η Κοινωνία των Πολιτών να μπορεί να συμμετέχει στην οικονομική δραστηριότητα, αλλά και να παρασχεθούν και κοινωφελείς υπηρεσίες και δράσεις μέσα από την κοινωνική εργασία, που θα απορροφήσει και έναν εθελοντισμό, αλλά και ένα κομμάτι νέων ανέργων.
Αυτά είναι τα πρώτα βήματα, οι πρώτες βάσεις, για να θεμελιώσουμε ένα σύστημα ελάχιστα εγγυημένου επιπέδου διαβίωσης. Διότι αποφασίσαμε να ενοποιήσουμε όλες τις κοινωνικές παροχές που δίνει το κράτος, σε μια Υπηρεσία που θα μπορεί πια να καταγράφει, να παρακολουθεί και να αξιολογεί την αποτελεσματικότητα της κοινωνικής και προνοιακής μας πολιτικής. Αυτό το πρώτο βήμα μάς επιτρέπει να θεμελιώσουμε αυτό που και προεκλογικά είχαμε πει, μια Χάρτα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, ώστε να υπάρχει ένα αξιοπρεπές εγγυημένο επίπεδο διαβίωσης.
Καταπολεμούμε την εισφοροδιαφυγή και την αδήλωτη εργασία, με τα πρώτα αποτελέσματα να είναι ορατά με τη μείωση της αδήλωτης εργασίας από το 26% στο 23%. Και οι ρυθμίσεις που γίνονται για τους μετανάστες, πιστεύω ότι θα
συμβάλλουν σημαντικά προς αυτή την κατεύθυνση. Προωθούμε παράλληλα δίκαιες και αποτελεσματικές ρυθμίσεις στις ασφαλιστικές εισφορές. Διευρύνουμε την ιατρική κάλυψη σε όλους αυτούς τους ανέργους που δεν καλύπτονται από Ταμεία, ακόμα και αν είναι περιστασιακά εργαζόμενοι ή ελεύθεροι επαγγελματίες.
Για πρώτη φορά, καθορίζεται μια ελάχιστη προνοιακή σύνταξη για όλους, επειδή κανένας πολίτης δεν μπορεί να μείνει χωρίς την ελάχιστη στήριξη. Προχωρούμε, όπως έχουμε δεσμευτεί, σε ριζική αλλαγή του τρόπου απονομής των
συντάξεων, με στόχο τη σημαντικά ταχύτερη απονομή τους. Και παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε, προτεραιότητα και απόφαση μας είναι και παραμένει η ενίσχυση των χαμηλών συντάξεων – και αυτό θα γίνει το ταχύτερο δυνατόν.
Στην υγεία, πάμε σε ένα σύστημα που δεν θα αποτελεί πλέον μια μαύρη τρύπα, στην οποία θα χάνονται τα χρήματα των φορολογουμένων, αλλά που θα προσφέρει υπηρεσίες ποιότητας σε όλους τους πολίτες, εξελίσσοντας, επεκτείνοντας και
διορθώνοντας τις Υπηρεσίες του ΕΣΥ, αλλά και του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.
Μέχρι το τέλος της χρονιάς, όλα τα Νοσοκομεία θα διαθέτουν μηχανοργάνωση και διπλογραφικό σύστημα, τουλάχιστον στις αποθήκες, τα φαρμακεία και τα λογιστήριά τους. Δεν ήταν τεχνικό το πρόβλημα, ήταν πολιτικό. Και επεκτείνουμε την
ηλεκτρονική συνταγογράφηση παντού, για να σπάσει και εδώ η αδιαφάνεια. Επεκτείνεται η ολοήμερη λειτουργία των Νοσοκομείων και θέτουμε για πρώτη φορά τις βάσεις για ένα πραγματικό σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας,
συνενώνοντας τις Υπηρεσίες και τη δυνατότητα πρόσβασης σ’ αυτές, των ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΟΠΑΔ και ΟΑΕΕ.
Ναι, εμείς, με ιώνοντας τη σπατάλη, εξοικονομούμε πόρους, αλλά βελτιώνουμε και τις υπηρεσίες προς τον πολίτη. Αυτός είναι ο στόχος μας και τον υλοποιούμε. Το κράτος, η Δημόσια Διοίκηση και οι θεσμοί της χώρας, αποτελούν το πεδίο της
μεγαλύτερης μάχης που δίνουμε, για να αλλάξει η χώρα. Να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο της αδιαφάνειας και των πελατειακών σχέσεων. Στην πραγματικότητα, οι αλλαγές αυτές είναι απαραίτητες και για να απελευθερώσουμε την ανάπτυξη και τις δημιουργικές δυνάμεις, και για να ενδυναμώσουμε τον πολίτη. Χρειάζεται και θέλουμε, η Δημόσια Διοίκηση και οι Υπηρεσίες της, να λειτουργούν σε όφελος και για την εξυπηρέτηση του πολίτη. Η δικαιοσύνη να απονέμεται με σύγχρονο τρόπο, άμεσα και αποτελεσματικά. Αλλάζουμε και ήδη έχουμε κάνει αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, ώστε να γίνει πιο αντιπροσωπευτικό, πιο δημοκρατικό και με απόλυτη διαφάνεια ως προς τη λειτουργία του. Να αποκαταστήσουμε τη χαμένη εμπιστοσύνη των πολιτών.
Μετά την πρώτη μας μεγάλη παρέμβαση στη λειτουργία του κράτους, όπως ήταν η εφαρμογή του «Καλλικράτη», αλλά και η υπαγωγή στο ΑΣΕΠ όλων πλέον των προσλήψεων του Δημοσίου, τους επόμενους μήνες, προχωράμε ακόμα πιο βαθιά, στον πυρήνα των προβλημάτων.
Ο «Καλλικράτης» επεκτείνεται πλέον στο ίδιο το κράτος, μέσα από τη δημιουργία επιτελικών μονάδων, την άρση των επικαλύψεων στις αρμοδιότητες και τη δραστική απλοποίηση κάθε διαδικασίας, ενώ οι εκτελεστικές λειτουργίες αποκεντρώνονται και εκχωρούνται εκεί όπου βρίσκεται ο πολίτης. Βασική προτεραιότητα, η αλλαγή στη νοοτροπία του σώματος των δημοσίων λειτουργών και υπαλλήλων, που βεβαίως διαμορφώθηκε από την πολιτική ηγεσία.
Αξιοποιώντας την απογραφή, προχωράμε άμεσα στην αξιοποίηση του προσωπικού, με βάση τις γνώσεις του. Διότι αυτό που υπάρχει σήμερα στο Δημόσιο, το ξέρετε, είναι πολλά μικρά, κατακερματισμένα φέουδα και αυτό αποτυπώνεται και στο
μισθολόγιο, και στην έλλειψη κινητικότητας. Θα πρέπει να προχωρήσουμε ουσιαστικά σε έναν εργοδότη, το κράτος, και όχι σε χιλιάδες εργοδότες, δηλαδή το κάθε Υπουργείο και η κάθε Υπηρεσία.
Πρέπει να μπορεί να αξιοποιείται το προσωπικό, με βάση τις γνώσεις του, αλλά και με την παράλληλη μετεκπαίδευσή του, προωθώντας την κινητικότητα στο εσωτερικό της Δημόσιας Διοίκησης. Αλλά πρέπει και να μπορούμε να δώσουμε την
ευκαιρία στο δημόσιο υπάλληλο, μετά βεβαίως από αίτηση και αξιολόγηση, να δουλέψει άνευ αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και το αντίστροφο, για να μεταλαμπαδευτεί από τον ιδιωτικό τομέα η εμπειρία και η πρακτική στο Δημόσιο,
σε θέσεις ευθύνης. Προχωράμε στην εκ βάθρων αλλαγή του πειθαρχικού δικαίου των δημοσίων υπαλλήλων, ώστε όταν και όπου πρέπει οι ευθύνες να διαπιστώνονται και οι κυρώσεις να επιβάλλονται, αυτό να γίνεται άμεσα.
Τέλος στη λογική της σύμπτωσης κρινόντων και κρινόμενων. Οι δημόσιοι λειτουργοί πλέον θα λογοδοτούν καθημερινά στην κοινωνία, όχι απλώς στους συναδέλφους τους.
Μετά τη δημοσίευση όλων των αποφάσεων στο Διαδίκτυο με το πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», προχωράμε στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση παντού. Επιπλέον, ήδη έχουμε ξεκινήσει το σχεδιασμό της Κάρτας του Πολίτη. Τι σημαίνει αυτό; Όλες οι
δοσοληψίες, κάθε συναλλαγή, κάθε επαφή με το κράτος, να μπορεί να γίνεται ηλεκτρονικά και χωρίς πολλαπλά χαρτιά και διεκπεραιώσεις. Να σταματήσει η ταλαιπωρία του Έλληνα πολίτη, στις υποθέσεις που είναι απλές.
Γι’ αυτό και ενισχύονται τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών. Αυτά μετατρέπονται σε Ενιαία Κέντρα Εξυπηρέτησης. Δηλαδή, εντάσσονται κι άλλες Υπηρεσίες μέσα σε αυτά, όπως για τον επιχειρηματία και τον αγρότη. Προχωράμε στη δημιουργία
ηλεκτρονικών ΚΕΠ, ώστε σταδιακά να καταργήσουμε τις ουρές σε ένα μεγάλο φάσμα υπηρεσιών που παρέχει το Δημόσιο. Στη Δικαιοσύνη, επίσης, χρειάζεται ρήξη με το παρελθόν. Πολίτες και επιχειρήσεις βιώνουν στην πράξη ένα καθεστώς αρνησιδικίας. Η οικονομία δεν βρίσκει ένα αξιόπιστο σύστημα επίλυσης διαφορών, ώστε να δημιουργείται ένα
περιβάλλον ασφάλειας και σταθερότητας για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και την προσέλκυση των επενδύσεων.
Οι υποθέσεις των πολιτών χρονίζουν. Μεγάλες υποθέσεις δημοσίου ενδιαφέροντος παραμένουν για χρόνια αδιερεύνητες και ανεπίλυτες και, βεβαίως, αυτό κλονίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών, το γενικότερο περί δικαίου αίσθημα, θα έλεγα ακόμη και την αναπτυξιακή προσπάθεια. Πόσες φορές έχω ακούσει από Έλληνες, αλλά και ξένους επενδυτές, το φόβο τους να εμπλακούν στη γραφειοκρατία και στις χρονίζουσες υποθέσεις της Δικαιοσύνης. Και λένε, βεβαίως, «ας πάω κάπου αλλού να επενδύσω τα χρήματά μου», για να μην μπλέξουν στον κυκεώνα της γραφειοκρατίας και της Δικαιοσύνης στη χώρα μας. Είναι και εδώ ένα πρόβλημα ανάπτυξης. Η ανατροπή αυτής της πραγματικότητας είναι για μας ο πυρήνας της μεταρρυθμιστικής μας προσπάθειας στο κράτος και στη Δικαιοσύνη. Στη Δικαιοσύνη,έχουμε προχωρήσει ήδη σε κάποια σημαντικά πρώτα μέτρα. Στη Διοικητική Δικαιοσύνη, δίνουμε ανάσα με τον εξορθολογισμό των διαδικασιών και την
επιτάχυνση των δικών.
Προχωράμε ένα σύνολο από δραστικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο απονέμεται η δικαιοσύνη στη χώρα μας. Προχωράμε σε ψηφιακές και αλληλεπιδραστικές ηλεκτρονικές διαδικασίες στην προδικασία των δικών, καθώς και στην ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων. Ακούγεται περίεργο γιατί αυτό είναι τόσο σημαντικό, όμως, όταν μπορεί να περάσουν μήνες, ίσως και χρόνος για να καθαρογραφούν πρακτικά, καταλαβαίνετε τι σημαίνει η ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων, η ηλεκτρονική ενημέρωση και εξυπηρέτηση πολιτών και δικηγόρων. Και βέβαια, προχωράμε σε αυτό που θα έπρεπε εδώ και χρόνια να γίνει, στην ψηφιακή καταγραφή, αποθήκευση και διάθεση των πρακτικών των συνεδριάσεων.
Για ένα νέο, απαλλαγμένο από εξαρτήσεις πολιτικό σύστημα, αλλάζουμε τον εκλογικό νόμο. Πλέον ήρθε η ώρα να αλλάξουμε οριστικά τον τρόπο εκλογής των βουλευτών μας ως κοινωνία, ώστε να απαλλαγούμε από αγκυλώσεις, από πελατειακές σχέσεις και από το αίσθημα ότι υπάρχει έλλειμμα αντιπροσώπευσης. Η εκλογική μας νομοθεσία αλλάζει μέσα στο 2011 και πλέον το πολιτικό μας σύστημα ανακτά αξιοπιστία, διαφάνεια και λογοδοσία. Είναι αυτονόητο ότι η
μεγάλη αυτή μεταρρύθμιση θα αφορά και στον τρόπο με τον οποίο χρηματοδοτούνται τα κόμματα και οι πολιτικοί.
Στην κορυφή των θεσμικών μας προτεραιοτήτων, βεβαίως, είναι ένα νέο Σύνταγμα, εύληπτο, κατανοητό στον κάθε πολίτη. Δεν θα περιορίσουμε την προσπάθειά μας σε μία ακόμα τεχνική αναθεώρηση. Επιδιώκουμε μια ευρεία συζήτηση ενός νέου καταστατικού χάρτη. Είναι αυτονόητο ότι οι στρεβλώσεις, όπως το άρθρο 86 σχετικά με την Ποινική Ευθύνη των Υπουργών, πρέπει να εκλείψουν οριστικά, καθώς δεν αποδίδουν δικαιοσύνη, είτε είναι κάποιος ένοχος, είτε αθώος. Δεν
προστατεύουν τελικά ούτε τον πολιτικό κόσμο, ούτε και τους θεσμούς. Το Σύνταγμα για μια χώρα αποτελεί τον καταστατικό της χάρτη. Για την κοινωνία, όμως, αποτελεί παράλληλα το αξιακό και ηθικό πλαίσιο λειτουργίας και εξέλιξής της.
Γι’ αυτό, στη διαμόρφωση του χάρτη της Πολιτείας και στην επαναδιατύπωση των αξιών που διέπουν την κοινωνία μας, μόνο η ίδια η κοινωνία, οι ίδιοι οι πολίτες, όσο το δυνατόν πιο μαζικά, νομιμοποιούνται περισσότερο απ’ όλους να
συμμετάσχουν και να αξιώσουν.
Γι’ αυτό και τους επόμενους μήνες, ξεκινάμε έναν ευρύ, συστηματικό και απόλυτα ανοιχτό διάλογο με ολόκληρη την ελληνική κοινωνία, που θα καταλήξει στο σχέδιο αλλαγής του Συντάγματος, όταν ανοίξει ξανά η δυνατότητα αυτή.
Φίλες και φίλοι, σήμερα, παρουσιάσαμε το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής για τα επόμενα χρόνια. Αλλά αυτό το πλαίσιο προκύπτει μέσα από τις πολιτικές μας. Δεν αποτελεί μόνο μια δημοσιονομική αποτύπωση όλων των πολιτικών μας, αλλά κάνει και πράξη την προεκλογική μας υπόσχεση για μεσοπρόθεσμο οικονομικό σχεδιασμό για τη χώρα.
Ο πολυετής προγραμματισμός, για πρώτη φορά στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους, αποτελεί για μας αναπόσπαστο μέρος μιας μεγάλης μεταρρύθμισης της διαχείρισης του δημόσιου χρήματος, αυτό που υποσχεθήκαμε και προεκλογικά. Θεσμοθετήσαμε το 2010 αυτό το μεσοπρόθεσμο προγραμματισμό, τον πολυετή προγραμματισμό, με το νόμο για τη δημοσιονομική διαχείριση και ευθύνη. Ενισχύεται και ο έλεγχος και ο θεσμός της λογοδοσίας και η διαφάνεια. Στόχος μας για την περίοδο 2012-2015 είναι ένας δημόσιος τομέας, που θα παρέχει καλύτερες υπηρεσίες και δεν θα υποθηκεύει το μέλλον των παιδιών μας και των μελλοντικών γενεών.
Να πετύχουμε περισσότερα με λιγότερες δαπάνες – ένας αυτονόητος στόχος, που δεν υπήρχε όμως μέχρι προχθές. Στόχος μας είναι ένα κράτος που θα στέκεται αυτοδύναμο και απαλλαγμένο από δάνειες δυνάμεις. Και για να γίνει αυτό,
χρειάζεται να το κατορθώσουμε και στα δύο σκέλη του προϋπολογισμού. Οι δαπάνες, που του 2009 έφτασαν να αντιστοιχούν στο 53% του ΑΕΠ, δηλαδή, για κάθε 100 ευρώ που διακινούνταν στην οικονομία μας, τα 53 χρηματοδοτούνταν από τα φορολογικά έσοδα και το δανεισμό του κράτους, θα μειωθούν έως το 2015, στο επίπεδο όπου βρίσκονταν το 2003, δηλαδή περίπου στο 44% του ΑΕΠ. Τα έσοδα του Δημοσίου, που το 2009 κατέρρευσαν στο 38% του ΑΕΠ, το 2015 στοχεύουμε να φτάσουν στα επίπεδα του 2000, δηλαδή στο 43% του ΑΕΠ.
Τα αναφέρω αυτά, γιατί κανένας από αυτούς τους στόχους που έχουμε θέσει δεν είναι πρωτόγνωρος. Πρωτόγνωρη είναι η κατάσταση που βρήκαμε στη χώρα και η προσπάθεια που πρέπει να κάνουμε για τον εξορθολογισμό των δαπανών, αλλά και για την εφαρμογή των αλλαγών για τις οποίες μιλάμε. Χωρίς οριζόντιες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, αλλά με στοχευμένες παρεμβάσεις σε κάθε κατηγορία δαπάνης και με άμεσο περιορισμό του κράτους, σε εκείνους τους τομείς και λειτουργίες που δεν πρ οσφέρουν υπηρεσίες στους πολίτες.
Η προσπάθεια από την πλευρά των εσόδων δεν μπορεί να βασιστεί με κανέναν τρόπο, ούτε σε οριζόντια αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης στους μισθωτούς, ούτε με αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης στις επενδύσεις, ούτε με αύξηση της επιβάρυνσης των μισθωτών μέσα από αύξηση των εισφορών.
Όλη η προσπάθεια θα στηριχθεί σχεδόν αποκλειστικά στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής. Και αυτό, από χόμπι για το οποίο μπορεί πολλοί να υπερηφανεύονται, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι αποτελεί βασικό
στοιχείο Δημοκρατίας και αλληλεγγύης, σε κάθε κοινωνία που θέλει να έχει κοινωνική συνοχή, σε κάθε κοινωνία που θέλει να μπορεί να ελέγχει την πορεία της και να αποφασίζει για το μέλλον της.
Γι’ αυτό, προχωράμε σε πολιτικές για την αύξηση της εισπραξιμότητας των τελών, των φόρων και των εισφορών, στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και στην πραγματικά δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών. Στόχος μας είναι το έλλειμμα από το 15,5% του ΑΕΠ το 2009, έως το 2015 να μειωθεί κοντά στο 1% του ΑΕΠ. Είναι ένας δύσκολος στόχος, αλλά με αυτό τον τρόπο το χρέος, που ξεπερνά ήδη το 150% του ΑΕΠ και αναμένεται να φτάσει έως το
157% του ΑΕΠ – διότι έχουμε συνεχώς ελλείμματα, παρότι μειώνουμε – θα αρχίσει να μειώνεται μετά το 2012.
Το μέγεθος της δημοσιονομικής προσπάθειας που χρειάζεται να υλοποιηθεί στη χώρα μας την περίοδο 2012-2015 είναι περίπου 23 δισεκατομμύρια ευρώ ή περίπου 10% του ΑΕΠ. Η προσπάθεια θα βασιστεί κατά τα 2/3 στις δαπάνες, δηλαδή κατά περίπου 13 δισεκατομμύρια ευρώ ή 6% του ΑΕΠ και κατά το 1/3 στα έσοδα, δηλαδή κατά 9 δισεκατομμύρια ευρώ ή 4% του ΑΕΠ.
Στο πρόγραμμα ενσωματώνονται – και είναι σημαντικό αυτό, διότι τίθεται πολλές φορές αυτές τις μέρες – και οι διορθωτικές κινήσεις και παρεμβάσεις για τη διασφάλιση των δημοσιονομικών στόχων το 2011, ύψους περίπου 3 δισεκατομμυρίων
ευρώ. Αυτά τα δημοσιονομικά στοιχεία δεν είναι ξεκάρφωτα από το πρόγραμμα το οποίο ανακοινώνουμε, είναι οι βασικές του κατευθύνσεις. Και όπως είπα, δεν αναφερθήκαμε σε όλες τις λεπτομέρειες κάθε Υπουργείου, υπάρχουν πολλά ακόμα.
Αυτό το πρόγραμμα όμως είναι που παράγει αυτή τη θετική αντιμετώπιση του δημοσιονομικού προβλήματος.
Μετά το Πάσχα, θα παρουσιάσουμε με περισσότερες λεπτομέρειες τα επόμενα βήματά μας, σε αυτή τη μεγάλη διαδρομή για την υπέρβαση της κρίσης και τη ριζική αλλαγή της χώρας. Έχετε βέβαια στα χέρια σας ένα πιο αναλυτικό κείμενο, με όλες τις προτεραιότητες στους τομείς αυτούς.
Θέλω κλείνοντας να επαναλάβω ότι, το βασικό διακύβευμα για την πατρίδα μας αυτή τη στιγμή, είναι η ανόρθωσή της, είναι η αλλαγή της Ελλάδας, είναι η δημιουργία μιας καλύτερης χώρας και όχι η επιστροφή στο παρελθόν. Αυτή είναι η πεμπτουσία των μεγάλων αλλαγών, των μεταρρυθμίσεων, του μεσοπρόθεσμου σχεδίου μας, κάθε μας επιλογής.
Κάποιοι προτείνουν «τον άλλο δρόμο», εύκολα και ελαφρά τη καρδία, που είναι ο δρόμος της απομόνωσης της χώρας μας, της πτώχευσης και της εξαθλίωσης των πολιτών μας για χρόνια. Δυστυχώς, αυτή είναι η αλήθεια. Αυτό το δρόμο, εμείς τον απορρίπτουμε. Το καθήκον μας είναι να ακολουθήσουμε ένα δύσκολο δρόμο, αλλά ένα δρόμο σίγουρο, έναν Οδικό Χάρτη που ξέρουμε πού πάει. Αυτό είναι το καθήκον το οποίο μας έχει αναθέσει ο ελληνικός λαός, για να σώσουμε και να αλλάξουμε την Ελλάδα. Και μπροστά στην ιστορία μας, δεν έχουμε άλλη επιλογή.
Έχω ξαναπεί ότι, προσωπικά, δεν με ενδιαφέρει αν αυτή είναι η μοναδική θητεία μου, ως Πρωθυπουργός της χώρας. Το μόνο που με ενδιαφέρει είναι, το 2013, να έχουμε παραδώσει στον Ελληνικό λαό μια διαφορετική Ελλάδα, μια Ελλάδα που δεν θα κινδυνεύει από κρίσεις, που θα κοιτάζει το μέλλον με αισιοδοξία και που όλοι μας θα μιλάμε με λόγια περηφάνιας και χαράς για τον τόπο μας, για την κοινωνία μας, για το κοινό μας σπίτι. Η ανταγωνιστικότητα, η ευνομία, η κοινωνική προστασία, η δημιουργικότητα δεν είναι μια ουτοπία, ούτε απλώς η περιγραφή της βούλησής μας ή του Ελληνικού λαού, για τη χώρα στην οποία θέλουμε θεωρητικά να ζήσουμε.
Είναι τα μοναδικά χαρακτηριστικά που πρέπει να αναζητήσει η πατρίδα μας, και για να αλλάξει, και για να μετατραπεί σε μια χώρα με βιώσιμη οικονομία και κοινωνική δικαιοσύνη, που για μας, τους προοδευτικούς, η κοινωνική δικαιοσύνη
είναι μέρος της ανταγωνιστικότητας μιας χώρας. Και με πολίτες που μπορούν, ακριβώς επειδή υπάρχει αυτή η κοινωνική δικαιοσύνη και σιγουριά, να αξιοποιήσουν απελευθερωμένοι τις δυνατότητές τους, σε μια χώρα που έχει αφήσει
οριστικά πίσω της την κρίση και κοιτά πλέον το μέλλον με αισιοδοξία. Όλα όσα σχεδιάζουμε, ξέρω ότι θέλουν πολλή δουλειά, πολύ δρόμο ακόμα, είναι όμως εφικτά. Είναι εφικτά, αν δουλέψουμε όλοι οι Έλληνες μαζί, αν πούμε ότι,
ναι, συνεχίζουμε αυτό το δύσκολο δρόμο, δεν τα παρατάμε, όπως θέλουν κάποιοι.
Αυτά συ γκροτούν ένα φιλόδοξο και ρεαλιστικό Οδικό Χάρτη. Ναι, και φιλόδοξο, και ελπιδοφόρο, αλλά και ρεαλιστικό Οδικό Χάρτη της πατρίδας μας προς το καλύτερο. Πρωταγωνιστές της αλλαγής είναι οι ίδιοι οι πολίτες. Εμείς που έχουμε δημόσια αξιώματα, τους υπηρετούμε, υπηρετούμε τη βούλησή τους για αλλαγές. Κάθε φορά που ασκούμε δημόσια εξουσία, καλούμαστε να αποφασίσουμε με ποιους είμαστε, με ποιους θα περπατήσουμε, με ποιες στρεβλές νοοτροπίες και πρακτικές θα χτυπηθούμε και θα αφήσουμε πίσω. Καλούμαστε να ανταποκριθούμε στο αίτημα της συντριπτικής πλειοψηφία των πολιτών για βαθιές αλλαγές. Απόφασή μου είναι να προχωρήσω με όσους θέλουν να αλλάξει η πατρίδα μας. Και αυτή είναι η συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας μας, της κοινωνίας των απλών πολιτών, των εργαζομένων, που εργάζονται σκληρά για να εξασφαλίσουν το παρόν και το μέλλον των οικογενειών τους. Αυτούς υπηρετούμε, αυτοί είναι οι σύμμαχοί μας, ανεξάρτητα από το τι κόμμα είναι. Αυτοί είναι η δύναμή μας, η δύναμή μου, όλοι οι συμπολίτες μας που
ζητούν να φύγουμε μπροστά, σήμερα όχι αργότερα, όχι με τη λογική του «άστο γι’ αργότερα».
Εμείς, το ξεκίνημα το κάναμε. Τώρα είναι η ώρα να συνεχίσουμε το δρόμο γι’ αυτή τη διαφορετική, καλύτερη για όλους μας Ελλάδα. Ξέρω και ξέρετε ότι μπορούμε να το πετύχουμε, όχι κοιτώντας πίσω, αλλά μπροστά. Η Ελλάδα που διεκδικούμε βρίσκεται στο μέλλον.
Προχωράμε μαζί και αλλάζουμε μαζί.
Σας ευχαριστώ.