«Η ΕΥΠ είναι ένα τίποτα (σσ. «EYP is nothing»)». Με αυτή τη σύντομη κοφτή φράση περιέγραψε ο πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη κ. Μ. Χρυσοχοϊδης την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι ελληνικές μυστικές υπηρεσίες σε συνομιλία του με τον πρώην πρεσβευτή των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα Ντάνιελ Σπέκχαρντ τον περασμένο Ιανουάριο.
Συγκεκριμένα, σε τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας που διέρρευσε από το Wikileaks, με ημερομηνία 22 Ιανουαρίου 2010, ο κ. Χρυσοχοϊδης είχε εκτενή, 45λεπτη, συνομιλία με τον κ. Σπέκχαρντ στο γραφείο του. Το θέμα της συνομιλίας ήταν τα σχέδια της κυβέρνησης για την εκ βάθρων αναδιάρθρωση των ελληνικών υπηρεσιών ασφαλείας (μυστικές υπηρεσίες, αστυνομία, λιμενικό κλπ), αλλά και για άλλα ζητήματα όπως η τρομοκρατία και η λαθρομετανάστευση.
Στη συζήτηση εκείνη, ο κ. Χρυσοχοϊδης έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην κακή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ΕΥΠ, η οποία όπως σημείωσε ο υπουργός δεν υπηρετεί την αποστολή της να προστατεύει την Ελλάδα και το γεγονός είναι ότι είναι επικίνδυνη για την εθνική ασφάλεια εξαιτίας των πολλών ελλείψεών της, όχι μόνο εξαιτίας του συνδικαλισμού. Ο κ. Χρυσοχοϊδης εξέφρασε μάλιστα στον κ. Σπέκχαρντ την πρόθεσή του «να διαλύσει και να χτίσει από την αρχή» (σσ. «to collapse and rebuild it» όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο εμπιστευτικό τηλεγράφημα).
Η κουβέντα Χρυσοχοϊδη – Σπέκχαρντ ήταν εφ’ όλης της ύλης, με τον έλληνα υπουργό να παρουσιάζει το σχέδιό του για τη δημιουργία ενός μοντέλου ασφαλείας όπως αυτό που εφαρμόστηκε κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Στο μέτωπο της εσωτερικής τρομοκρατίας, ο έλληνας υπουργός τόνισε στον συνομιλητή του ότι η Αστυνομία γνωρίζει τις ταυτότητες σχεδόν όλων των μελών των σημερινών τρομοκρατικών και αναρχικών οργανώσεων. Ωστόσο, δεν διαθέτει επαρκείς αποδείξεις για να τους συλλάβει και να τους βάλει στη φυλακή.
Ο κ. Χρυσοχοϊδης ανέφερε μάλιστα χαρακτηριστικά στον συνομιλητή του ότι στην επίθεση στην Εθνική Ασφαλιστική στη Λεωφόρο Συγγρού η αστυνομία γνώριζς ποιοι συμμετείχαν αλλά δεν μπορούσαν να τους συλλάβουν. Τότε, κάμερες ασφαλείας που υπήρχαν στην περιοχή είχαν καταγράψει πέντε άτομα που είχαν συμμετάσχει στην επίθεση, διότι αυτά είχαν βγάλει τις κουκούλες τους. Δεν υπήρχαν όμως αδιάσειστες αποδείξεις για να χρησιμοποιηθούν για τη σύλληψή τους. Επανέλαβε δε στον κ. Σπέκχαρντ ότι υπάρχουν δεσμοί μεταξύ εγχώριων τρομοκρατικών οργανώσεων και οργανώσεων από τη Μέση Ανατολή, μεταξύ των οποίων και το Ιράν.
Ο κ. Χρυσοχοϊδης εξέφρασε την πλήρη υποστήριξή του σε μία πρόταση που είχε καταθέσει ο κ. Σπέκχαρντ στον επικεφαλής της Ελληνικής Αστυνομίας μία ημέρα νωρίτερα από τη δική του συνάντηση με τον τότε αμερικανό πρέσβη, για τη σύσταση στην Ελλάδα μίας ομάδας εργασίας για την τρομοκρατία με τη συμμετοχή αξιωματούχων από όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες και από τις δύο πλευρές. Ζήτησε την στενότατη συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες και ξεκαθάρισε ότι το υπουργείο προστασίας του Πολίτη δεν θέλει να υπάρχουν μυστικά από την αμερικανική πλευρά σε θέματα τρομοκρατίας.
Αλλο ένα ζήτημα που απασχόλησε τους δύο άνδρες ήταν αυτό της λαθρομετανάστευσης. Στο πλαίσιο αυτό εντασσόταν κατά τον κ. Χρυσοχοϊδη και η ριζική αναδιοργάνωση του Λιμενικού Σώματος κατά το πρότυπο της αμερικανικής Ακτοφυλακής με σκοπό την ενίσχυση της συνοριακής ασφάλειας, αλλά και η δημιουργία των κατάλληλων δομών στην Ελληνική Αστυνομία για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος.
Επί του θέματος της λαθρομετανάστευσης, η αμερικανική πρεσβεία με άλλο, απόρρητο, τηλεγράφημά της περιγράφει την πολιτική της κυβέρνησης Παπανδρέου για την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης και την μεταρρύθμιση της πολιτικής ασύλου. Οπως επισημαίνεται, εξαιτίας των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η ελλάδα στην εφαρμογή εσωτερικών πολιτικών, η νέα κυβέρνηση προτίθεται να δώσει έμφαση σε μία τριπλή προσέγγιση με ευρωπαϊκό μανδύα:
1. Καταρχήν, στην άσκηση πίεσης προς την Ευρωπαϊκή Ενωση για την παροχή στήριξης στην ενίσχυση της ασφάλειας των ελληνικών συνόρων.
2. Δεύτερον, στην άσκηση πίεσης προς την Τουρκία να «χτυπήσει» τα δίκτυα των λαθρεμπόρων και να σεβαστεί τις συμφωνίες επανεισδοχής.
3. Τρίτον, στη διεκδίκηση αλλαγών στη συμφωνία «Δουβλίνο 2».
Στο τηλεγράφημα αναγνωρίζεται ότι το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης δεν είναι ελληνικό αλλά ευρωπαϊκό. Τονίζεται δε ότι το φορτίο που σηκώνει η Ελλάδα είναι δυσανάλογο.