Στα πόσα χρόνια φθείρεται ένας δήμαρχος; Η τρίτη συνεχόμενη θητεία του δημάρχου Θεσσαλονίκης κ. Β. Παπαγεωργόπουλου ξεκίνησε με τη Δικαιοσύνη να ελέγχει δύο οικονομικά σκάνδαλα, εκ των οποίων το ένα, ύψους άνω των 30 εκατ. ευρώ, απειλεί με κατάρρευση τον δήμο, όπως καταγγέλλει η αντιπολίτευση. Οι παρατάξεις τις αντιπολίτευσης έχουν συμπήξει μέτωπο, ζητώντας να μάθουν πού πήγαν τα χρήματα και εκείνος απαντά με αγωγές για ηθική βλάβη και συκοφαντική δυσφήμιση. Ενέργεια πρωτοφανής για τα δεδομένα ενός μεγάλου δήμου και ενός έμπειρου δημάρχου· συνήθως η αντιπολίτευση οδηγεί στα δικαστήρια τους δημάρχους για πράξεις ή για παραλείψεις τους. Ο κ. Παπαγεωργόπουλος βρίσκεται σε δυσχερή θέση. Δεν είναι απλό πράγμα να αιμορραγεί το ταμείο σου επί πέντε έτη, να έχεις χάσει ένα ποσόν που μπορεί να φθάσει τελικώς στα 40 εκατ. ευρώ και το καλύτερο που μπορείς να ισχυριστείς είναι ότι δεν είχες αντιληφθεί το παραμικρό. Τη δυσκολία που έχει να διαχειριστεί την κατάσταση, πέραν των αγωγών που έχει καταθέσει, μαρτυρούν και τα σφραγισμένα χείλη των τοπικών στελεχών της ΝΔ τα οποία τηρούν στάση ουδετερότητας. Ακόμη, η σπουδή της Ρηγίλλης να καλύψει τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης στέλνει υπόγεια μηνύματα.
«Δεν υπάρχει θέμα Παπαγεωργόπουλου» επιμένουν υψηλόβαθμα στελέχη της ΝΔ. Ωστόσο το γεγονός ότι ο κ. Π. Ψωμιάδης άδραξε την ευκαιρία για να διαφημίσει ξανά τη διαθεσιμότητά του για τον Δήμο Θεσσαλονίκης έχει πυροδοτήσει διάφορα σενάρια. Ενα από αυτά είναι να εκμεταλλευτεί ο κ. Παπαγεωργόπουλος τις ευρωεκλογές του 2009 και να αποτραβηχτεί στην Ευρωβουλή. Ετσι θα εξασφαλιστεί η μετάβαση σε άλλο πρόσωπο χωρίς κραδασμούς για τη δημοτική παράταξη, αλλά και για την τοπική ΝΔ.
* Τι λέει το πόρισμα της ΕΔΕ
Το ογκώδες πόρισμα της ΕΔΕ, το οποίο παρέλαβε την Παρασκευή, θα του δώσει κάποιες ανάσες. Η έρευνα καταλογίζει ευθύνες σε τέσσερις υπαλλήλους για την υπόθεση της υπεξαίρεσης αλλά όχι σε πολιτικά πρόσωπα. Πρόκειται για την προϊσταμένη του Τμήματος Εξόδων, δύο υπαλλήλων της Ταμειακής Υπηρεσίας και τον συνταξιοδοτηθέντα προϊστάμενο της ίδιας υπηρεσίας. Σύμφωνα με το πόρισμα, οι παραπάνω υπάλληλοι είχαν χρησιμοποιήσει πλαστά έγγραφα για να εκταμιεύουν τα χρήματα. Ο κ. Παπαγεωργόπουλος έχει ήδη διαβιβάσει το πόρισμα στον εισαγγελέα, ενώ εντός της προσεχούς εβδομάδας θα συγκαλέσει τη Δημαρχιακή Επιτροπή και το Πειθαρχικό Συμβούλιο.
Μολονότι το σκάνδαλο αυτό το αποκάλυψε ο ίδιος, ο κ. Παπαγεωργόπουλος δείχνει για πρώτη ίσως φορά ότι δεν έχει πλήρως τον πολιτικό έλεγχο της κατάστασης, ενδεχομένως και της καθημερινής διαχείρισης του δήμου του. Δεν δικαιολογείται διαφορετικά η αγωγή για συκοφαντική δυσφήμιση κατά των επικεφαλής των δύο μεγαλύτερων παρατάξεων της αντιπολίτευσης, της κυρίας Χρύσας Αράπογλου και του κ. Ι. Μπουτάρη, οι οποίοι έχουν ζητήσει την παραίτησή του, ζητώντας 1 εκατ. ευρώ από τον καθένα. Τα χρήματα που θα επιδικαστούν θα τα δώσει, όπως είπε, στο δημοτικό βρεφοκομείο «Αγιος Στυλιανός». Η αντιπολίτευση τον κατηγορεί για ποινικοποίηση της πολιτικής αντιπαράθεσης και της υποχρέωσής της να ασκεί έλεγχο στα πεπραγμένα της Δημοτικής Αρχής. Η κυρία Αράπογλου θεωρεί ότι πρόκειται για μια κίνηση αντιπερισπασμού από την πλευρά του δημάρχου. «Είναι σαφώς ποινικοποίηση του πολιτικού λόγου. Αν συνέβαιναν αυτά σε επίπεδο Βουλής τότε θα έπρεπε κάθε μέρα να αλληλομηνυόμαστε. Να σημειωθεί ότι εμείς ασκήσαμε κριτική. Δεν απειλήσαμε κανέναν, αντιθέτως έχουμε απειληθεί» επισημαίνει.
Η επικεφαλής της παράταξης «Θεσσαλονίκη Πρωταγωνίστρια» αναφέρεται στο έκτακτο δημοτικό συμβούλιο του προηγούμενου μήνα, όπου όταν ζήτησε την κατάθεση εγγράφων εισέπραξε την οργή του κ. Θ. Αθανάσαρου, πρώην αξιωματικού της ΕΛ.ΑΣ., πρώην διευθυντή Τροχαίας Θεσσαλονίκης και νυν αντιδημάρχου, υπεύθυνου για τη Δημοτική Αστυνομία. «Είσαι απολίτιστη, τις συνέπειες της συμπεριφοράς σου θα τις πληρώσεις εδώ τώρα, μη νομίζεις ότι θα σε αφήσουμε έτσι» την απείλησε. Και δεν παρέλειψε, όταν η κυρία Αράπογλου χρειάστηκε να αποχωρήσει από τη συνεδρίαση, να την αποχαιρετήσει αποκαλώντας την «κότα». «Εχετε ξεσαλώσει!» διαπίστωσε στην ίδια συνεδρίαση ο κ. Μπουτάρης.
Αυτά συνέβησαν μπροστά στον κ. Παπαγεωργόπουλο, ο οποίος λίγη ώρα νωρίτερα είχε δηλώσει ότι «στον 21ο αιώνα η συκοφαντία δεν μπορεί να αποτελέσει μέθοδο αντιμετώπισης ενός δημάρχου που έχει δώσει τη ζωή του και την ψυχή του για το μεγαλείο της Ελλάδας και της Θεσσαλονίκης». Το εν λόγω μεγαλείο μάλλον δεν είναι για να σπαταλιέται στο δημοτικό συμβούλιο της πόλης και στα μέλη της αντιπολίτευσης.
«Να μας πουν τι σημαίνει ποινικοποίηση» απαντά ο κ. Παπαγεωργόπουλος. «Μπορεί όποιος είναι πολιτικός να υβρίζει; Αναγκάστηκα να υπερασπιστώ με αυτόν τον τρόπο τον θεσμό του δημάρχου, τη διοίκηση και την προσωπική μου ιστορία. Οι υβριστές να πάνε στο σπίτι τους». Ο κ. Παπαγεωργόπουλος επαναλαμβάνει συχνά τη λέξη «διοίκηση» με έναν τρόπο σαν να πρόκειται για κάποιο άχραντο μυστήριο του οποίου μόνον αυτός κατέχει το μυστικό. Και όμως, από τα δικό του imperium έκαναν φτερά δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από τα χρήματα που προορίζονταν να καλύψουν τις ασφαλιστικές εισφορές για τους εργαζομένους και τις υποχρεώσεις του δήμου προς την Εφορία.
* Η εκδίκαση σε χρόνο ρεκόρ
Το σκάνδαλο που πυροδότησε τέτοια πάθη ήταν η υπεξαίρεση ποσού το οποίο μπορεί να φθάσει στα 30 ή ακόμη και στα 40 εκατ. ευρώ από τα ταμεία του δήμου. Είναι μάλιστα τόση η ένταση ώστε έχει συγκολλήσει τα πάντα: την προγενέστερη του σκανδάλου αγωγή κατά του κ. Μπουτάρη η οποία κατατέθηκε τον Ιανουάριο και αφορούσε χαρακτηρισμούς κατά του δημάρχου έπειτα από μια συνέντευξη Τύπου με την αγωγή κατά της κυρίας Αράπογλου. Αφορμή για αυτήν αποτέλεσε πάλι μια συνέντευξη Τύπου, από όπου απομονώθηκαν οι λέξεις «κακοδιοίκηση», «σημεία και τέρατα», «εκκολαπτήριο σκανδάλων» και θεωρήθηκαν συκοφαντικές βάσει της ετυμολογίας του Λεξικού Μπαμπινιώτη! Και οι δύο αγωγές θα εκδικαστούν σε χρόνο ρεκόρ, του κ. Μπουτάρη στις 27 Μαΐου και της κυρίας Αράπογλου την επόμενη ημέρα, στις 28 του μήνα. Πολιτικές ευθύνες στον κ. Παπαγεωργόπουλο έχουν καταλογίσει και οι επικεφαλής των παρατάξεων «Θεσσαλονίκη Τώρα» κ. Αγ. Σαχίνης (ΚΚΕ) και «Θεσσαλονίκη των Πολιτών και της Οικολογίας» κ. Τρ. Μηταφίδης (ΣΥΝ) χωρίς να δεχθούν αγωγές.
Πώς «έκαναν φτερά» τα χρήματα του δήμου
Ο ένας εκ των υπαλλήλων που φέρεται να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στο σκάνδαλο δεν είναι άγνωστος στη Θεσσαλονίκη. Εμφανιζόταν ως συμμέτοχος σε δημοφιλή νυχτερινά κέντρα διασκέδασης, μιας ομάδας μπάσκετ στο Πανόραμα και κυκλοφορούσε με Πόρσε. Είχε τη φήμη ότι δεν υπολόγιζε το χρήμα και ο ίδιος υποστηρίζει ότι πρόκειται για περιουσία της συζύγου του και τα κέρδη από τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες. Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης επιμένει ότι αυτόν τον υπάλληλο-επιχειρηματία μιας ευαίσθητης υπηρεσίας όπως είναι η ταμειακή δεν τον γνώριζε. «Εχω 4.500 υπαλλήλους. Ο συγκεκριμένος δεν έχει μπει ποτέ στο γραφείο μου. Ούτε κατ’ όψιν δεν τον ξέρω» λέει. Αυτό δεν εμπόδισε τη δημοτική τηλεόραση TV100 να υπογράψει σύμβαση με τον φερόμενο ως τελέσαντα την υπεξαίρεση κ. Π. Σαξώνη, ο οποίος εμφανιζόταν ως υπεύθυνος της ΚΑΕ Πανοράματος, για τη μετάδοση των αγώνων της ομάδας του.
Στη Θεσσαλονίκη μιλούν για «Saxongate». Ο επί 17 έτη υπάλληλος της ταμειακής υπηρεσίας του δήμου στις καταθέσεις του, σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, αποδείχτηκε ομιλητικότατος. Δεν αρνήθηκε τις ευθύνες του, υποστήριξε όμως ότι τα χρήματα έφευγαν από τα ταμεία του δήμου επί μία πενταετία, ότι δημιουργήθηκε πλασματικό έλλειμμα ώστε να εξασφαλιστεί χαμηλότοκο δάνειο από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, ότι υπήρξαν πλαστά καταθετήρια της Εθνικής Τράπεζας, ότι την ίδια περίοδο εξοφλούνταν «ημέτεροι» επιχειρηματίες προμηθευτές του δήμου. Ενέπλεξε τον γενικό γραμματέα του δήμου κ. Μ. Λεμούσια με την εταιρεία που διενεργούσε τους οικονομικούς ελέγχους στον δήμο (φημολογείται ότι πρόκειται για εταιρεία «γαλάζιων» παραγόντων) αλλά δεν είπε λέξη για τον προορισμό των 18,5 εκατ. ευρώ τα οποία εισέπραττε χωρίς παραστατικά από το 2003 ως το 2008 σε μετρητά μέσα σε σακούλες από τα ταμεία του δήμου.
Τα ερωτήματα της αντιπολίτευσης παραμένουν: Γιατί επί τόσα χρόνια δεν εμφανίζονταν ελλείμματα στους ισολογισμούς; Ποια εταιρεία διενήργησε τους ελέγχους; Πού έβρισκε τόσα μετρητά ο δήμος (η αντιπολίτευση έχει υπολογίσει ότι θα έπρεπε να παίρνει σε καθημερινή βάση 120.000 ευρώ). Πού πήγαν τα χρήματα; Ενεργούσε βάσει πολιτικής εντολής ο κ. Σαξώνης; Τα ερωτήματα αυτά προς το παρόν δεν έχουν απαντήσεις, παρά το γεγονός ότι ο κ. Παπαγεωργόπουλος διέταξε ΕΔΕ (η οποία έχει πάρει δύο φορές παράταση επειδή ο υπεύθυνος «έχει κι άλλες δουλειές να κάνει», όπως πληροφορήθηκε η αντιπολίτευση στο δημοτικό συμβούλιο), κάλεσε για έλεγχο τους Ελεγκτές Δημόσιας Διοίκησης, ενώ έχει επιληφθεί του θέματος και η Δικαιοσύνη.
Οι καταγγελίες της αντιπολίτευσης
Πολλά σύννεφα έχουν μαζευτεί το τελευταίο διάστημα επάνω από το δημαρχείο Θεσσαλονίκης. Στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου υπήρξαν καταγγελίες από την κυρία Αράπογλου και από τον κ. Μπουτάρη για κάποια οικόπεδα του δήμου. Επειτα η κυρία Αράπογλου κατήγγειλε τη Δημοτική Αρχή για έλλειμμα 320.000 ευρώ μέσω της Παγίας Προκαταβολής, χρήματα δηλαδή χειρίζονται οι αντιδήμαρχοι για να διευκολύνεται η καθημερινή δραστηριότητά τους. Υπεύθυνες για τις εκταμιεύσεις ήταν δύο υπάλληλοι, εκ των οποίων η μία αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει και η άλλη «εξαφανίστηκε» σε κάποια αφανή υπηρεσία. Η κυρία Αράπογλου μιλά για «μικρογραφία της υπόθεσης Ζαχόπουλου» και αναμένει το πόρισμα του εισαγγελέα.
Τον περασμένο Αύγουστο η παράταξη του κ. Μπουτάρη διαπίστωσε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με τον προϋπολογισμό. Σκάλισαν τα νούμερα και ανακάλυψαν ότι υπήρχαν γραπτές εντολές του αντιδημάρχου Οικονομικών προς τη Διεύθυνση της Ταμειακής Υπηρεσίας να μην καταβάλλει τις ασφαλιστικές εισφορές «λόγω ταμειακών δυσχερειών». Επειδή ο υπάλληλος επέμενε ότι επρόκειτο για παρανομία ενημερώθηκε εγγράφως ο κ. Παπαγεωργόπουλος. Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης κατήγγειλε την αντιπολίτευση ότι «ξεπέρασε κάθε όριο. Παρουσίασε ως «μέγα σκάνδαλο» μια συνήθη ενέργεια των αντιδημάρχων Οικονομικών». Αυτή η συνήθης ενέργεια, όμως, άνοιξε την κερκόπορτα για την υπεξαίρεση και για ένα σκάνδαλο αγνώστων ακόμη διαστάσεων.