Τρεις «φυλές νεολαίων» με ονοματεπώνυμο! Στο 4ο συνέδριο της Νεολαίας ΠαΣοΚ οι τρεις αντίπαλες ομάδες τσοχατζοπουλικοί, εκσυγχρονιστές και προεδρικοί εισέβαλαν μεμιάς στην καθημερινή ειδησεογραφία κερδίζοντας επάξια το διήμερο της διασημότητας που αναλογεί στους δημιουργούς πολιτικών γεγονότων. Μια προσεκτική ματιά ωστόσο στο ιδρυτικό «στόρι» της σοσιαλιστικής νεολαίας αποκαλύπτει ότι δεν ήταν όλα τόσο όμορφα και τόσο… «τριπολικά»(!) στα ξεκινήματα της περασμένης δεκαετίας. Η Νεολαία ΠαΣοΚ ήταν ουσιαστικά χωρισμένη στην ελιτίστικη «σπουδάζουσα» (φοιτητές με οράματα, φιλοδοξίες αλλά και νεανική υπεροψία) και στην «οργανωτική» (ελεγχόμενη από την παράταξη αλλά πολυσυλλεκτική). Το μεγάλο «μπαμ» όμως έγινε στο συνέδριο του ΠαΣοΚ το 1996, όταν οι νέοι έπρεπε να διαλέξουν τον «πολιτικό πατέρα» τους. Οι «τρεις σειρήνες» (Σημίτης, Αρσένης, Τσοχατζόπουλος) δεν αφήνουν ασυγκίνητη τη Νεολαία, η οποία, είτε από οραματισμό είτε από πολιτική επιλογή, ακόμη και από συμφέρον, διαιρείται σε κυρίαρχα ρεύματα. Η εξέλιξη είναι γοργή, κυρίως μέσα από τα συνέδρια, ενώ οι θέσεις και οι απόψεις των αντίπαλων ομάδων προβάλλονται έντονα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Οχι σπάνια η κριτική που ασκείται είναι αυστηρή: «Νέοι άνθρωποι χωρίς οράματα, με στενότητα απόψεων και αισθητική οχλαγωγίας, μιμητές της συμπεριφοράς των επαγγελματιών της πολιτικής» είναι μερικοί από τους αρνητικούς χαρακτηρισμούς που αποδίδονται στους νεολαίους. «Απλά φώναζαν περισσότερο και διέκοπταν τους συνομιλητές τους με μεγαλύτερη άνεση» δήλωσε γνωστός συνταγματολόγος. «Εν έτει 2000, όταν η νεολαία έχει τόσα προβλήματα, το να αποδέχεσαι να σε λένε «τσοχατζοπουλικό» είναι «πριμιτίφ»» διατύπωσε τη θεωρία νεοδημοκράτης συνομιλητής. (Αλλά και αυτός με τη σειρά του ήταν καραμανλικός!)
Παρουσιάζουμε λοιπόν την ταυτότητα των ομάδων οι οποίες εμφανίστηκαν ως τάσεις στο 4ο συνέδριο του ΠαΣοΚ. Σχεδιάζουμε ένα «προφίλ» με λέξεις αλλά προσοχή! ακόμη και για τους νεολαίους του ΠαΣοΚ οι όροι συχνά είναι «σχετικοί» και δεν αποδίδουν εντελώς την πραγματικότητα.
Αξίζει ωστόσο να σκιαγραφήσουμε τις ομάδες των νεολαίων που αρχικά συνεδρίασαν, κατόπιν μπλέχθηκαν σε καρεκλοπόλεμο, μετά ψήφισαν και εντέλει κατέληξαν από κοινού να εορτάζουν στα «μπουζούκια». Πολιτικά παιχνίδια, λοιπόν, σε φόντο νεανικό. Η φυλή των… αρχηγών
* Πότε
Οι νικητές του συνεδρίου. Εξέλεξαν 36 μέλη στα 51 και οι ίδιοι θεωρούν ότι «κρατάει χρόνια η κολόνια της κυριαρχίας τους»: «Από τις τάξεις μας» ισχυρίζονται «αναδείχθηκαν και οι τέσσερις γενικοί γραμματείς της Νεολαίας: ο Δ. Καλογερόπουλος (στον άτυχο νέο που νοσηλεύεται με εγκεφαλικό αφιερώθηκαν οι εργασίες του 4ου συνεδρίου ), η Τ. Αντωνίου, ο απερχόμενος Ν. Μαδεμλής και ο «νέος» Θ. Μωραΐτης».
* Πολιτικός «πατέρας» τους
Το ότι τα 36 εκλεγμένα μέλη πρόσκεινται στον υπουργό Εθνικής Αμυνας είναι γνωστό. Το γεγονός θεωρείται «εξέλιξη φυσιολογική, δίκαιη διαδοχή του ιδρυτή της παράταξης».
* Πολιτικά «πιστεύω»
Οι «τσοχατζοπουλικοί» ισχυρίζονται ότι: α) υποστηρίζουν το κράτος πρόνοιας, β) πραγματεύονται με θέρμη τα θέματα εθνικής κυριαρχίας και γ) οραματίζονται το κοινωνικό πρόσωπο της Ευρώπης.
* Μειονεκτήματα
Διά στόματος «προεδρικών»:
«Μη τρελαθούμε κιόλας, δεν έχουν παρουσιαστεί μεγαλύτεροι γραφειοκράτες από τους τσοχατζοπουλικούς. Εχουν δημιουργήσει status στελεχών, είναι δέσμιοι της κομματικής επετηρίδας και συνεχώς ανακόπτουν τη δική μας άνοδο στα ηγετικά πόστα».
Διά στόματος «εκσυγχρονιστών»:
«Υστερούν στην επικοινωνία με τον λαό και αποστρέφουν το πρόσωπο από πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας. Δεν έχουν πραγματική αντίληψη για τα προβλήματα της παγκόσμιας κοινότητας».
* Πλεονεκτήματα
Πιστεύουν οι ίδιοι ότι λειτουργούν συλλογικά, με τρόπο αλληλέγγυο και ότι μέσες άκρες οι διχόνοιες «μακριά από εμάς». Κατά τα λοιπά, η δεύτερη σε μέγεθος σοσιαλιστική νεολαία της Ευρώπης (με θέση αντιπροέδρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση Σοσιαλιστικών Νεολαιών) θεωρεί ότι μπορεί να λειτουργήσει ενωτικά στις τάξεις της ασκώντας γόνιμη κριτική στο κόμμα. Επί των ημερών τους η ίδρυση του 1ου Εθνικού Συμβουλίου Νεολαίας έγινε πραγματικότητα με εκλογή του πρώτου προέδρου και ομαλή διαδοχή από πρόεδρο οννεδίτη «μετά πολλών επαίνων».
Το «ορίτζιναλ» Κίνημα
Πολλοί διεκδικούν για τον εαυτό τους τη συνέχιση του σοσιαλιστικού – παπανδρεϊκού ιδεώδους και οι «προεδρικοί» νεολαίοι δεν αποτελούν εξαίρεση. Βρέθηκαν στο στόχαστρο όλων των υπόλοιπων τάσεων και έστρεψαν πάνω τους τα βλέμματα της επικαιρότητας μια και θεωρήθηκαν οι εμπνευστές του «καρεκλοπόλεμου» που στιγμάτισε το 4ο συνέδριο. Με συνθήματα όπως «Εξω οι μαϊμούδες από το συνέδριο» ή «Κάτω η χούντα του Μαδεμλή» μετέφεραν στις εγκαταστάσεις του ΟΛΠ ατμόσφαιρα φοιτητικού αμφιθεάτρου.
* Πότε
Η εμφάνιση των «προεδρικών» χρονολογείται στις ημέρες του 2ου συνεδρίου της Νεολαίας, το 1995. Εναν χρόνο μετά, στο συνέδριο του κόμματος, διακήρυξαν την πίστη τους στον παπανδρεϊσμό, αν και οι αντίπαλοί τους υποστηρίζουν ότι και αυτό έγινε ελλείψει άλλων επιλογών.
* Πολιτικός «πατέρας» τους
Οι εκπρόσωποι της τάσης έχουν διάφορους «πολιτικούς πατέρες» μέσα στο ΠαΣοΚ και κινούνται σε παράλληλα ρεύματα. Οι κκ. Σκανδαλίδης, Τσουκάτος (παρασκηνιακά), Εμμ. Δασκαλάκης (πριν από το ΔΗΚΚΙ), Λαλιώτης, Παναγόπουλος και Οικονόμου είναι μερικά μόνο από τα πρεσβύτερα στελέχη του κόμματος που «υπό την αιγίδα τους» φιλοξενούν στελέχη των «προεδρικών».
* Ισχύς
Η πλειονότητα των αποκαλούμενων «προεδρικών» δεν συμμετείχε στη διαδικασία της ψηφοφορίας μετά την επεισοδιακή αποχώρηση το πρωί του Σαββάτου.
* Πολιτικά «πιστεύω»
Οι «προεδρικοί» ισχυρίζονται ότι σέβονται τις καταστατικές αρχές του ΠαΣοΚ, όπως τις οραματίστηκε και τις σχεδίασε ο Α. Παπανδρέου. Ενίοτε όμως μπορεί να παρουσιαστούν στελέχη με πιο «λάιτ» απόψεις, όπως φέρ’ ειπείν ο γραμματέας της ΠΑΣΠ Θ. Βούρδας. Αυτό τουλάχιστον του καταμαρτυρούν οι «τσοχατζοπουλικοί».
* Μειονεκτήματα
Διά στόματος «τσοχατζοπουλικών» και «εκσυγχρονιστών»:
«Είναι παρακμιακοί, κινούνται με τη λογική της διαπραγμάτευσης και του εκβιασμού, ενώ δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ με τα προβλήματα της Νεολαίας. Εν ολίγοις είναι καρεκλοκένταυροι».
Οταν μάλιστα οι «προεδρικοί» στη συνάντηση με τον Κ. Σκανδαλίδη ζήτησαν την παρουσία στις συνομιλίες και του απερχόμενου γραμματέα της Νεολαίας Ν. Μαδεμλή, ο τελευταίος απάντησε: «Δεν συζητώ με αυτούς που με αποκαλούν φασίστα και τραμπούκο».
* Πλεονεκτήματα
Οι «προεδρικοί» παραπονούνται ότι δεν αναγνωρίστηκαν αν και έπρεπε ως σύνεδροι. Δηλώνουν αποκλεισμένοι από τη διαδοχή στα πόστα («δεν είναι αλήθεια», λέει η νυν ηγεσία, «απλά πρέπει να σέβονται την αξιοκρατική χρονική διαδοχή») και πιστεύουν ότι είναι οι αυθεντικοί εκφραστές των αρχών του κινήματος.
Η νέα φουρνιά
Δύο χρόνια μετά την αρχική τους εμφάνιση, μετά από τα γεγονότα του προηγούμενου συνεδρίου αποχώρηση, διαμαρτυρία , η δεύτερη σημαντική τάση του συνεδρίου επανεμφανίζεται.
Οι αντίπαλοί τους θεωρούν ότι θα αξιολογηθούν με την πάροδο του χρόνου αλλά δέχονται ότι κινούνται σε επίπεδα αξιοπρεπούς διαλόγου, εκφραστές ενός νέου ήθους και πολιτικού ύφους.
* Πότε
Ανέτειλαν στον πολιτικό ορίζοντα μετά το συνέδριο του κόμματος το 1996 όταν οι σύνεδροι-νεολαίοι κλήθηκαν να υποστηρίξουν ποιος πολιτικός θα ήθελαν να διαδεχθεί τον Α. Παπανδρέου στην ηγεσία του ΠαΣοΚ. Είναι «σημιτικοί», ενώ και οι ρίζες τους πρέπει να αναζητηθούν στις τάξεις της παλαιάς «σπουδάζουσας».
* Πολιτικά «πιστεύω»
Δίνουν έμφαση στην οικονομία, ενώ λένε «ναι» στη γόνιμη κριτική του ιστορικού παρελθόντος του ΠαΣοΚ.
Ισχύς: Στο 4ο συνέδριο της Νεολαίας ΠαΣοΚ οι «εκσυγχρονιστές» εξέλεξαν 10 μέλη από τα 51 συνολικά.
* Μειονεκτήματα
Διά στόματος «τσοχατζοπουλικών»:
«Είναι δεξιότεροι και από τον Σημίτη. Εχουν μικροαστική συνείδηση και αντιμετωπίζουν τη Νεολαία σαν μια συνομοσπονδία συντεχνιών υποθάλποντας την ενότητά της».
Διά στόματος «προεδρικών»:
«Αντί να προβάλλουν τις κατά καιρούς ενστάσεις τους προτιμούν να κινούνται υπολογιστικά και συμβιβαστικά. Επιδιώκουν τον αποκλεισμό μας από τα πόστα, γι’ αυτό τον λόγο τα βρήκανε μια χαρά με τους τσοχατζοπουλικούς».
* Πλεονεκτήματα
Θεωρούν εαυτούς φυσικούς ηγέτες της Νεολαίας. «Στη Νεολαία καθρεφτίζεται η σοβαρή πολιτική του Σημίτη» υποστηρίζουν και θεωρούν ότι συμβάλλουν στην πολιτική απλοποίηση των πραγμάτων. Εχουν την αίσθηση ότι είναι οι θεματοφύλακες των κοινωνικών ευαισθησιών του κόμματος.
Και το βράδυ για… ζεϊμπέκικο
Τελικά η λήξη του συνεδρίου βρήκε τους εκπροσώπους των παρατάξεων να γλεντούν υπό τους ήχους του ζεϊμπέκικου, «που άρεσε και στον Α. Παπανδρέου», όπως δήλωσε και ο γνωστός αοιδός της φιλοξενούσης νυχτερινής λαϊκής «πίστας». Οπως είπε και ο Ακης Τσοχατζόπουλος μέσα σε παρατεταμένα χειροκροτήματα και επευφημίες, «το ΠαΣοΚ είναι εδώ, ενωμένο, δυνατό». Για τις κακές και είναι αρκετές γλώσσες η «κατόπιν εορτής» ευγενική συνύπαρξη όλων των τάσεων είναι μία ακόμη απόδειξη των πολιτικών παιχνιδιών, ένα κόλπο ψευδών εντυπώσεων. Για άλλους όμως η γρήγορη λησμονιά του «καρεκλοπόλεμου» απλά μαρτυρεί την ενωτική δυναμική της Νεολαίας ΠαΣοΚ. «Σάμπως και οι άλλοι τα ίδια δεν τραβάνε; Στη Νέα Δημοκρατία, προτού καλά καλά ξεμπερδέψουν με τους διχασμένους φιλελεύθερους νεολαίους (φιλελεύθεροι, νεοφιλελεύθεροι και ριζοσπαστικοί καραμανλικοί φιλελεύθεροι!), έχουν τώρα τους «μητσοτακικούς» και τους «καραμανλικούς». Ας όψεται που έχουν όμως πλειοψηφικό σύστημα!».