Αποτελεί ειρωνεία της Ιστορίας ότι η Δημοκρατία επέλεξε αυτόν εδώ τον τόπο για να γεννηθεί. Ίσως να παρασύρθηκε από συγκυριακά ευνοϊκές συνθήκες που είχαν να κάνουν με ανθρωπογεωγραφικούς παράγοντες της εποχής… Το μόνο βέβαιο είναι ότι, για λόγους συμβολισμού και μόνο, το πολίτευμα θα επέλεγε κάποιους άλλους τόπους για να δει το φως της μέρας, αν γνώριζε την εκφυλιστική εξελικτική πορεία του αρχαίου εκείνου λαού του οποίου όλοι εμείς –γράφοντες και αναγιγνώσκοντες- αποτελούμε ιστορική συνέχεια…
Η πιο επιτυχημένη, ίσως, κωδικοποίηση της έννοιας του δημοκρατικού ήθους περιέχεται στη γνωστή, φοβερή φράση του φιλόσοφου François-Marie Arouet: «Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες.» Στο σύγχρονο συνονθύλευμα παρηκμασμένων και μισαλλόδοξων συνειδήσεων, θλιβερό κατάντημα αυτού που κάποτε λεγόταν –και κατ’ ευφημισμό εξακολουθεί να λέγεται- «Ελλάδα» (sic), η φράση του Βολταίρου έχει αποκτήσει ένα νέο, διαστροφικό νόημα: «Διαφωνώ με αυτό που λες, και θα αγωνιστώ μέχρι θανάτου (σου) ώστε να μην μπορείς να το λες!» Δεν χρειάζεται, μέσα στην εξουθενωτική ζέστη του πιο δύσκολου καλοκαιριού των τελευταίων δύο αιώνων, να μπω καν στον κόπο να υπερασπιστώ τις απόψεις μου.
Μια και τυχαίνει να βρίσκεστε στον ιστότοπο της κορυφαίας εφημερίδας της χώρας, δεν έχετε παρά να ρίξετε μια ματιά στους σχολιασμούς των άρθρων γνώμης (τους οποίους, υπέρμετρα δημοκρατικά φερόμενη, δημοσιεύει χωρίς ίχνος λογοκρισίας η εφημερίδα), καθώς και στις δια της φοράς του αντίχειρος αξιολογήσεις των σχολίων. Ποταμοί εμπάθειας –η οποία κάποιες φορές φτάνει ως το αλληλοεξοντωτικό μίσος- ξεχύνονται συχνά από τα σχόλια όσων διαφωνούν με τις απόψεις που εκτίθενται, πρωτοστατούντων των (σχεδόν κατά κανόνα ανώνυμων) σχολιαστών που ανήκουν ιδεολογικά στα άκρα του πολιτικού φάσματος.
Και, σε μια χώρα που, εκ των πραγμάτων, διολισθαίνει επικίνδυνα στην κατάσταση της κοινωνικής διχοτόμησης και της απόλυτης ιδεολογικής πόλωσης, τα άκρα, φοβάμαι, αποτελούν το μόνο ορατό πολιτικό της μέλλον… Θα αποφύγω να αναλύσω εδώ διεξοδικά τις αντιδημοκρατικές συμπεριφορές όσων εκπροσωπούν ιδιαίτερες σχολές σκέψης (θα μπορούσα να αναφερθώ, π.χ., στις υπερβολές κάποιων που φανατικά υπερασπίζονται ή αντιμάχονται την ιδέα μιας άνευ όρων και προϋποθέσεων μετανάστευσης, ή στη σχεδόν «ρατσιστική» εμπάθεια ακραίων νεοφιλελεύθερων κύκλων εναντίον όλων, ανεξαιρέτως, των δημοσίων λειτουργών και όσων τολμούν να εκφέρουν άποψη προς υπεράσπιση της υπόληψής τους).
Θα πω μόνο ότι, σε μια χώρα που θρήνησε (τρόπος του λέγειν…) νεκρούς επειδή κάποιοι είχαν διαφορετική άποψη πάνω στο δικαίωμα της εργασίας εν μέσω περιρρέουσας επαναστατικής εξαλλοσύνης, οποιαδήποτε συζήτηση περί «δημοκρατικού ήθους» καταντά κωμική.
Το ίδιο κωμική όπως στη χώρα όπου ο παροξυσμός λαϊκίστικης χαιρεκακίας οδήγησε σε δημόσιες τοποθετήσεις του τύπου: «πετάξτε τους όλους στο δρόμο, (μόνο και μόνο για) να δουν κι αυτοί τη γλύκα της ανεργίας»! (Και, από τους δηλούντες δεν εξαιρούνται, δυστυχώς, πεπαιδευμένοι με διδακτορικά…) Ας κάνουμε, λοιπόν, βαθιά υπόκλιση στο σκιάχτρο του πολιτεύματος που κάποτε ανακαλύψαμε, κι ας το αποχαιρετήσουμε για πάντα από την εθνική μας συνείδηση. Ας το διατηρήσουμε μόνο ως θεσμική καρικατούρα που δικαιώνει την ύπαρξή της μια φορά στα τέσσερα χρόνια, για λίγες μέρες, ίσα για να τηρείται το έθιμο.
Γιατί, είμαστε μια κοινωνία πολιτών που διεκδικούν όλα τα προνόμια της δημοκρατίας, τη στιγμή που αρνούνται το δημοκρατικά κατοχυρωμένο δικαίωμα ύπαρξης στην άλλη άποψη. Και, ως γνωστόν, με χαλασμένα τούβλα δεν χτίζεις ποτέ γερά σπίτια… Όπως δεν χτίζεις και δημοκρατικές κοινωνίες με χαλασμένες πολιτικές συνειδήσεις!