Μια μέρα μετά τη 17 Νοέμβρη οι φωνές του Πολυτεχνείου δε σταματούν να βουίζουν για ανθρώπινες ελευθερίες, αλλά θα συνεχίζουν να ακούγονται ες αεί μαζί με όλα τα άλλα παραδείγματα για πάταξη της περιχαράκωσης των ελευθεριών στην ανθρώπινη ιστορία. Παρόλο που η εξέγερση της νεολαίας του Πολυτεχνείου ανάγεται μόνο μερικές δεκαετίες πίσω, φαίνεται σαν να απέχει από μας αιώνες, κάπου κει στην παλαιοντολογική εποχή, όπου οι άνθρωποι εξεγείρονταν μεταξύ τους για να διεκδικήσουν λίγη γη εξασφαλίζοντας νερό-τροφή-ελευθερία χώρου.
Αν η 17 Νοέμβρη έγινε σύμβολο τιμής για αυτονόητα δικαιώματα με τα ανάλογα αιτήματα του καιρού ψωμί-παιδεία-ελευθερία, σήμερα τα αιτήματα δε διαφέρουν και πολύ. Βέβαια καταντήσαμε να τα λέμε περιεκτικότερα φως-νερό-τηλέφωνο, αλλά δε μπορέσαμε να γίνουμε τόσο ευφυολόγοι, ώστε να εκφράσουμε σε τρεις λέξεις τα παρακάτω: δικαίωμα για εργασία έστω και κακοαμοιβόμενη για να βγαίνουν νοίκι, φως, νερό, τηλέφωνο, παραπαιδεία, χαράτσι δεή, χαράτσι εφορίας, κτλ. – δικαίωμα έκφρασης γνώμης διατηρώντας την ανωνυμία χωρίς παρακολουθήσεις ID των τηλεφώνων, των υπολογιστών, κτλ. – δικαίωμα διαδικτυακής συσπείρωσης ανώνυμα ή επώνυμα, ακόμα κι όταν ο σκοπός της είναι η επίθεση κατά του συστήματος και αναδημοσίευσης και σχολιασμού κειμένων χωρίς την ελεύθερη άδεια χρήστη, όταν το περιεχόμενο προσβάλλει τα δημοκρατικά ιδεώδη.
Όταν τα ιστορικά σύμβολα μετατρέπονται σε προϊστορικά απολιθώματα, εμείς με τα ίδια οράματα που εμπνέονταν οι ανά τους αιώνες αδικημένοι ζητάμε εξηγήσεις από το σύστημα για όλα αυτά τα δικαιώματα που μας αφαιρούνται. Οι popolaroi είχαν, έχουν και θα έχουν τη δύναμη για ανατροπή της καθεστυκυίας τάξης και δεν είναι και τόσο άβουλοι και υποκινούμενοι, όσο κάποιοι φροϋδικοί θέλουν να πιστεύουν. Δώσε δικαίωμα στο λαό να μάθει και δε θα είναι πια χειραγωγούμενος (βλέπε Pablo Freire, “Αγωγή του καταπιεζόμενου”). Εκφοβίζουν ουσιαστικά τους ανώνυμους εκφραστές δημόσιας γνώμης αυτοί που λένε ότι η δημόσια έκφραση λόγου με διατήρηση της ανωνυμίας είναι μια πράξη που τελικά οδηγεί σε πλήγμα τη δημοκρατία, γιατί ο αδικημένος ζητά και πάντα βρίσκει τρόπους να καταδείξει την αδικία που υφίσταται, έστω και καθυστερημένα, αφού δηλαδή θα έχει συνειδητοποιήσει ότι τα χρυσά χαπάκια της κατανάλωσης, της κοινωνικής επίδειξης και της κοινωνικής ανόδου είναι μάταια αλλά και συχνότερα ουτοπικά.
Τα παραδείγματα τέτοιων ανησυχιών εκπροσώπων του συστήματος είναι πολλά, οι πρακτικές ανατροπής της ανωνυμίας βρίσκονται προ των πυλών. Πρέπει, μας λένε, να επαναπροσδιοριστεί το νόημα της δημοκρατίας, γιατί κατάντησε το πιο επικίνδυνο πολίτευμα, πρέπει να παταχθεί η ανωνυμία, γιατί δημιουργεί κοινωνικό τρόμο για το σύστημά μας. Οι ίδιοι που ζητούν να άρουν τις δημοκρατικές ελευθερίες, είναι οι ίδιοι που έχουν διαστρεβλώσει το νόημα της δημοκρατίας. Και για να τελειώνουμε, η αόρατη τρομοκρατία δεν είναι τρομοκρατία στη δημοκρατία, αλλά διαφωτισμός της αδικίας που προκαλεί η διαστρεβλωμένη δημοκρατία. Θα φανεί ξανά, έστω κι αν χρειαστεί να εφευρεθούν άλλες διέξοδοι για ανώνυμη δημόσια έκφραση, ότι όταν οι άνθρωποι υφίστανται τάπωμα της φωνής τους, τότε ανθίστανται, η οργή τους πληθαίνει και κάποτε ξεσπάει με το χειρότερο τρόπο. Και η βία είναι η τελευταία λύση, που όλοι πρέπει να απευχόμαστε.
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι: Ποιοι ενοχλούνται από την ανωνυμία λόγου; Τι επιδιώκουν με την άρση της ανωνυμίας; Ποιος σκοπός τούς ενώνει στην απαγόρευση της ανωνυμίας; Ποιους θέλουν να κάνουν να σιωπήσουν με την άρση της ανωνυμίας; Πώς θα ονομάζουν άραγε το νέο καθεστώς λογοκρισίας θέλουν να δημιουργήσουν; Πιθανές λύσεις δε θα προτείνουμε από εδώ, αλλά θα πούμε ενδεικτικά τι μπορεί να συμβεί όταν δε θα διασφαλίζεται πια ανωνυμία της ελεύθερης γνώμης: δημιουργία ψεύτικων mail λογαριασμών και αποστολή ανώνυμων email, δημιουργία προσωρινών Bloggs και κατάργησή τους, αναρτήσεις από internet cafe (αν δεν καταργηθούν κι αυτά για προώθηση καταπάτησης ελευθεριών, ακόμα και όσοι υπολογιστές βρίσκονται ελεύθερα σε δημόσιες βιβλιοθήκες και αλλού…), κτλ.
Και δημοκρατικά αντιγράφουμε την άλλη άποψη από ένα ιστολόγιο, του οποίου θα διατηρήσουμε την ανωνυμία…: «Πουθενά δεν διαβάζω ότι καταργείται η ανωνυμία. Αυτό που -ορθά- προτείνεται είναι η δημιουργία ενός νομικού πλαισίου που θα επιτρέπει σε όποιον θίγεται να κινείται νομικά εναντίον του διαχειριστή οποιουδήποτε ιστολογίου. Δεν πρόκειται λοιπόν για «κατάργηση» ή «άρση» της ανωνυμίας αλλά για κάτι φοβερά… …αυτονόητο το οποίο ενοχλεί αυστηρά και μόνο επαγγελματίες εκβιαστές (συνήθως δημοσιογράφους) οι οποίοι μέσα από την ανωνυμία των blogs έκαναν τις δουλειές τους. Τι έχει να φοβάται ένας απλός blogger από τη νέα ρύθμιση;
Όταν δεν θίγεις κάποιον, η ανωνυμία σου διατηρείται κανονικά. Το Διαδίκτυο αποτελεί τον κατ’ εξοχήν χώρο ελεύθερης διακίνησης των ιδεών, όχι γιατί εντός του αναστέλλεται η εφαρμογή του ποινικού δικαίου αλλά γιατί ο καθένας μπορεί μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα να αποκτήσει τον δικό του χώρο αλλά και τα μέσα «διάδοσης» του. Όσο η ανωνυμία ταυτίζεται με την ανομία, το Διαδίκτυο θα γεμίζει με Φίμωτρα και Τρωκτικά.» Το γιατί αυτή η άλλη άποψη αγνοεί τις ανώτερες προθέσεις ενός τέτοιου εγχειρήματος δεν έχει σημασία εδώ να το αναλύσουμε και να το δικαιολογήσουμε. Σημασία έχει να δούμε από τη μία τι συνέβαινε μέχρι τώρα στους ιστότοπους με ανώνυμη διακίνηση ιδεών και τι δυναμικές έδινε μελλοντικά και από την άλλη τι κόστος συνεπάγεται η άρση της ανωνυμίας. Και αν το προεκτείνουμε και στο παρελθόν δείτε παραδειγματικά μια άλλη αλήθεια από ένα άλλο ιστολόγιο, την οποία μεταφέρω ανώνυμα…: «Στην Ελλάδα ο «Ανώνυμος ‘Ελλην» ίσως να μην είχε γράψει ποτέ την «Ελληνική Νομαρχία» αν ήταν υποχρεωμένος από τις τουρκικές αρχές, ή την Εκκλησία, να φανερώσει το πραγματικό του όνομα». Οι ιδεολογικές, θρησκευτικές, κλπ. πεποιθήσεις των ατόμων πρέπει να διατηρούνται ανώνυμες, ειδάλλως όσο αίμα χύθηκε για ελευθερίες πάει χαμένο, όσα σύμβολα έδωσε η ιστορία μένουν ιστορικά απολιθώματα και εκθέματα για επίδειξη στους δήθεν «πολιτισμένους».
