Η χθεσινή συζήτηση στη Βουλή για την παιδεία υπήρξε οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτό το οποίο υποτίθεται ότι ήταν: μια ουσιώδης συζήτηση για την παιδεία, η δραματική κατάσταση της οποίας δεν φαίνεται να έχει συνειδητοποιηθεί στο πλήρες εύρος της.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα έργα και οι ημέρες της κυβέρνησης Τσίπρα και ιδίως του αρμόδιου υπουργού Φίλη θα γραφτούν με μαύρα γράμματα στην εκπαιδευτική ιστορία της χώρας: η συρρίκνωση, ποιοτική και ποσοτική, της διδασκαλίας, τα μεγάλα βήματα πίσω όπως αυτά με τους αιώνιους φοιτητές και οι γελοίες ιδεολογικές μάχες που είναι βγαλμένες από τα βάθη της δεκαετίας του ’70, είναι μερικά μόνο από τα μεγάλα βήματα πίσω που έκανε η κυβέρνηση και τα οποία είναι βαριά χτυπήματα στην καρδιά της εκπαίδευσης.
Πίσω από όλα αυτά είναι εμφανής η αντιμετώπιση του εκπαιδευτικού προβλήματος ως ιδεολογικού προτάγματος μιας εξωπραγματικής αριστεράς με οσμή ναφθαλίνης, αλλά και μιας στρεβλής ακραίας λαικιστικής πολιτικής που στοχεύει κατευθείαν στην καρδιά του μέλλοντος: στη μαθητική κοινότητα, εις βάρος της οποίας σήμερα καταβάλλεται συνειδητή προσπάθεια να εθιστεί σε ότι ακριβώς αύριο θα την έχει καταστρέψει.
Όλα αυτά, όμως, όσο κι αν είναι σημαντικά, είναι μόνον η κορυφή του παγόβουνου. Το βαθύ – και άλυτο – πρόβλημα, είναι η ουσία της παιδείας την οποία είναι σήμερα σε θέση να παράσχει η Ελλάδα και η οποία, έτσι κι αλλιώς, υστερεί δραματικά των αναγκών.
Επιπλέον, και αυτή ακόμα η ανεπαρκής παιδεία που κάνει τα νέα παιδιά να αποκλίνουν όλο και περισσότερο αντί να συγκλίνουν σε εφόδια ως προς την διαρκώς μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα του κόσμου στον οποίο θα κληθούν να ζήσουν, μόνον δωρεάν και μόνον κοινωνικά δίκαιη δεν είναι. Το κόστος της είναι πολύ μεγάλο για την ελληνική οικογένεια, η οποία, ουσιαστικά, έχει σε μεγάλο βαθμό εναποθέσει τις ελπίδες της στην εμπορική παραπαιδεία.
Είναι προφανές ότι δεν έχουμε συνειδητοποιήσει το ποιες είναι οι απαιτήσεις με τις οποίες θα αναμετρηθεί η γενιά που έρχεται όταν φτάσει η ώρα να βγει στην παραγωγή. Αν το είχαμε, όλη αυτή η συζήτηση θα ήταν εντελώς διαφορετική: θα είχε πολύ περισσότερο πραγματικό έρμα με τεχνοκρατικά χαρακτηριστικά και, σίγουρα, θα είχε πολύ μεγαλύτερη αγωνία αντί για πολιτική αντιπαράθεση, τουλάχιστον αυτής της μορφής.
Η ελληνική κοινωνία στις αρχές του 21ου αιώνα στερεί συστηματικά τα παιδιά της από το δικαίωμα στις ίσες ευκαιρίες σε έναν κόσμο που θα είναι πολύ σκληρός με εκείνους που δεν μπορούν να ανταγωνιστούν όχι στο ελληνικό αλλά στο διεθνές περιβάλλον.
Αν θέλουμε να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, η ουσία είναι ότι το ελληνικό εκπαιδευτικό «σύστημα» παράγει μαζικά αυριανό δυναμικό χωρίς ελπίδα. Εκεί θα έπρεπε να είναι στραμμένη η προσοχή και η αγωνία όλων. Στο τι μπορεί να γίνει για να αλλάξει αυτή η μονόδρομη πορεία στο τίποτα. Κατι που απαιτεί εκ βάθρων αλλαγές, ανύπαρκτους πόρους και ριζοσπαστικούς επανασχεδιασμούς, προδήλως εξωπραγματικούς πια για τη σημερινή φθίνουσα Ελλάδα.
Δεν είναι ο (καθ΄ όλα συμπαθής) Ασιμος που λείπει. Η αληθινή εκπαίδευση με αντίκρισμα και η αληθινή παιδεία με υπόσταση λείπουν. Και δεν φαίνεται κανένα σημάδι τους.
