Κάθε μέρα παιδιά σε όλο τον κόσμο, ακόμα και κάτω από ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες πηγαίνουν ή προσπαθούν να πάνε σχολείο. Αυτή η καθημερινή διαδρομή παιδιών που σε κάποια μέρη του κόσμου μπορεί και να αποβεί απειλητική για τη ζωή τους είναι η επίμονη ανθρώπινη μαρτυρία μιας παγκόσμιας αλήθειας που ξεφυτρώνει με την εγγενή ορμέμφυτη δύναμη της ακόμα κι ανάμεσα σε αγκάθια πολέμου: η μόρφωση είναι η προίκα του ανθρώπου. Είναι ο τρόπος να ορίσεις και να αλλάξεις τη ζωή σου. Και το κυριότερο: Είναι πλούτος δικός σου. Τη γνώση και τη μόρφωση δεν μπορεί να στην πάρει κανείς.
Συχνά έχοντας συνηθίσει να βλέπουμε το λάθος, να το ψάχνουμε, να το μαχόμαστε, να το αναλύουμε ή στην καλύτερη περίπτωση να το προβλέπουμε, λίγη ενέργεια βάζουμε στο σωστό.
Στην Ελλάδα και γενικότερα στο Δυτικό κόσμο εδώ και πολλά χρόνια απολαμβάνουμε την εκπαίδευση ως δικαίωμα και ως κοινωνικό αγαθό. Παίρνοντας αυτό ως δεδομένο ξεχνάμε την αρχετυπική ουσία του σχολείου και εξαντλούμε τις πολιτικές και τις εξαγγελίες μας καταδεικνύοντας το λάθος.
Έτσι οι διάφορες ομάδες κάνουν το παιχνίδι τους, οι υπουργοί παίζουν μαζί τους έναντι ψήφων φυσικά, άλλοι αγωνίζονται για την προσωπική τους προβολή, οι γονείς με την αγωνία τους ερμηνεύουν τα πράγματα όπως νομίζουν ή όπως οδηγούνται να το νομίζουν, και τα παιδιά ακολουθούν άλλοτε σιωπηλά άλλοτε παθητικά άλλοτε αγχωμένα άλλοτε εκδικητικά ή και αυτοκαταστροφικά. Μόνο αυτό θυμίζει δυστυχώς όλη αυτή η “κουβέντα” για την Παιδεία. Και μάλιστα σε μια εποχή που πρωτίστως για την παιδεία πρέπει να ενδιαφερθούμε.
Μια μέρα θέλω να πιστεύω θα αλλάξει αυτό. Μια μέρα αυτή η χώρα θα καταλάβει ότι η Παιδεία πρέπει να είναι η προτεραιότητά της. Μια μέρα οι πρώτες εξαγγελίες μιας αρχικά,όπως αφελώς νομίζαμε, πολλά υποσχόμενης κυβέρνησης δεν θα είναι πώς άκριτα και άμεσα (και για πρώτη φορά εν μέσω της χρονιάς όπως έγινε με την περίπτωση των Πρότυπων Πειραματικών) θα ξηλώσει όλα, καλά και μη καλά των προηγούμενων κυβερνήσεων αλλά πώς θα τα βελτιώσει προς όφελος των παιδιών και της κοινωνίας. Μια μέρα στην Παιδεία θα υπάρχουν άνθρωποι που ξέρουν και όχι άνθρωποι που γενικά υπόσχονται και εύχονται ή που ακόμα χειρότερα εκδικούνται. Θα υπάρχουν πραγματικοί ηγέτες στα σχολεία και όχι απλά μοριοδοτούμενοι διευθυντές, μάνατζερς ενός δυσκίνητου γιγαντόσωμου και ημιμαθούς κράτους.
Μέχρι νάρθει εκείνη η μέρα τα παιδιά θα πηγαινοφέρνουν τα βιβλία στο σχολείο, το σώμα και το μυαλό τους στα φροντιστήρια ή καθηλωμένα μπροστά στην τηλεόραση ή το διαδύκτιο ή θα αναζητούν κάπου να νιώσουν αποδεκτά και σπουδαία. Κάποια θα βρουν άλλους ρόλους όχι πλέον στο σχολείο – που δεν το ξέρουν ακόμα αλλά αποτελεί τη μοναδική τους ελπίδα – αλλά σε καφετέριες, πλατείες και στενά. Κάποια θα χάσουν μια ευκαιρία ζωής. Αλλά ποιος απ όλους τους μεγαλόσχημους νοιάζεται θα μου πείτε…
Μέχρι νάρθει εκείνη η μέρα ωστόσο κάποιοι θα αγωνίζονται δίνοντας τον ταπεινό τους αγώνα για το σωστό σχολείο, για το σχολείο όπως πρέπει να είναι, αφήνοντας πίσω τους εκείνους που εμμονικά επιμένουν στο λάθος. Και αυτή είναι και η μοναδική ελπίδα.
Η Μαργαρίτα Μανσόλα είναι εκπαιδευτική ψυχολόγος CPsychol
