Πανικό προκάλεσε χθες το άνοιγμα του χρηματιστηρίου για πρώτη ημέρα μετά από το κλείσιμο των τραπεζών (που, προσοχή, κατά μεγάλο μέρος των πραγματικών λειτουργιών τους παραμένουν ακόμα ουσιαστικά κλειστές).
Χθες το πρωί το ΧΑΑ έφτασε να χάνει κάποια στιγμή περίπου το 1 / 4 της αξίας του και με μεγάλες προσπάθειες το ποσοστό αυτό περιορίστηκε ως το τέλος της ημέρας σε ένα, υποτίθεται, λιγότερο τρομακτικό επίπεδο…
Σήμερα άπαντες παρατηρούν άναυδοι το πρωτοφανές χθεσινό ξεπούλημα που δείχνει φυσικά πολύ περισσότερα για την πορεία της ελληνικής οικονομίας απλώς από το ότι όσοι είχαν λεφτά σε μετοχές τα έχουν χάσει.
Γιατί μπορεί η χθεσινή ημέρα να ήταν πραγματικά τρομακτική, αλλά, στην πραγματικότητα, δεν ήταν τίποτε περισσότερο από ένα οξύ περιστατικό, κάτι σαν έμφραγμα, ή ίσως ακόμα και σαν επιθανάτιος ρόγχος, ενός οργανισμού που πεθαίνει οριστικά, αμετάκλητα.
Δεν είναι δηλαδή το χθεσινό συμβάν το πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι όλα όσα έχουν προηγηθεί και, κυρίως, όλα όσα έρχονται για την ελληνική οικονομία που, στην πραγματικότητα, απλώς δεν υπάρχει πια – και αυτό ακριβώς «είπε» χθες και το χρηματιστήριο στη χώρα του ελέγχου κεφαλαίων και της πτώσης του ΑΕΠ κατά, επίσης 1 / 4, που είναι και το πραγματικά τραγικό επί του οποίου όλα τα άλλα συμβαίνουν.
Το πρόβλημα δεν είναι ότι έγινε το γενικό ξεπούλημα: αυτό είναι το σύμπτωμα και είναι και το γεγονός που έπεται, όχι εκείνο που γεννά τα αίτια.
Το πρόβλημα είναι ότι φτάσαμε στο σημείο όχι μόνον να γίνει αυτό το ξεπούλημα, αλλά, κυρίως, στο σημείο να μην υπάρχει ουσιαστικά χρηματιστήριο και πριν από το ξεπούλημα, να έχει συρρικνωθεί τόσο και με τέτοιο τρόπο που να είναι ένας θεσμός – σκιά. Χρηματιστήρια (όχι ανταλλακτικά) υπάρχουν στις χώρες που λειτουργεί κάπως κάποιας μορφής σύστημα, κάτι που εδώ πλέον δεν συμβαίνει.
Ομως σκιά είναι πλέον όλη η χώρα: η οικονομία, η κοινωνία, η ελπίδα για επιβίωση και ανάκαμψη, που ημέρα με την ημέρα, παρά τα μεγάλα λόγια των εξουσιών, όλο και λιγοστεύουν. Κι αυτό είπε χθες το χρηματιστήριο: για τον ρόγχο «μίλησε»…