Διάβασα πριν από λίγες ηµέρες το σοκαριστικό άρθρο της δημοσιογράφου Εμιλι Γουόξ-Θιμποντό στην «Washington Post» για τους «ναζιστές του θηλασμού», όπως τους αποκαλεί χαριτολογώντας, οι οποίοι λίγο αφότου γέννησε μπούκαραν στο δωμάτιό της στο μαιευτήριο. «Πρέπει να θηλάσεις» της είπαν. Οταν εκείνη τόλμησε να ξεστομίσει «Θα χρησιμοποιήσω μπιμπερό», πλησίασαν απειλητικά το κρεβάτι της, αποφασισμένοι να τη συνετίσουν. «Ετσι, λοιπόν, κρατώντας το μόλις ενός εικοσιτετραώρου νεογέννητο μωρό μου μια μέρα που θα ήταν μία από τις πιο ευτυχισμένες της ζωής μου, έπρεπε να αφηγηθώ σε μια επιθετική ομάδα ξένων με καλές προθέσεις όλη την περιπέτειά μου με τον καρκίνο» γράφει η Θιμποντό. Ακόμη και τότε, όταν τους είπε ότι μία δεκαετία νωρίτερα είχε υποβληθεί σε διπλή μαστεκτομή και επανορθωτική πλαστική επέμβαση, επέμειναν: «Απλώς δοκίμασε. Ας ελπίσουμε ότι θα έχεις λίγο γάλα».
Το δημοσίευμα μου υπενθύμισε, λίγες μάλιστα ημέρες μετά τη λήξη της Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού (1-7 Νοεμβρίου), ότι ο θηλασμός έχει σχεδόν πάψει να είναι η αναφαίρετη επιλογή κάθε μητέρας. Είναι πλέον πανηγυρικά το εύσημο της «υπεύθυνης γονεϊκότητας». Το να μη θηλάζεις (ακόμη και για σοβαρούς λόγους υγείας που το απαγορεύουν) ισοδυναμεί με το να ταΐζεις το μωρό σου μέρα-νύχτα κεμπάπ που μάζεψες από το πεζοδρόμιο. Οι απανταχού lactivists (φανατικοί υπέρμαχοι του θηλασμού) θα σε βρουν και θα σου απαριθμήσουν τα οφέλη του «στήθους», τα οποία εσύ, μια ανεπαρκής, ανώριμη, οκνηρή, αδιάφορη μάνα δεν απήλαυσες.
Στην εποχή της «τέλειας µητρότητας» ο θηλασμός έχει φτάσει να πλασάρεται ως το «τρόπαιο» των «ψαγμένων» και μορφωμένων 35+ μαμάδων (συχνά από ανώτερα κοινωνικά στρώματα). Που όταν δεν ψάχνουν στο iPad για συνταγές οργανικών cookies «ξεκοκαλίζουν» το «Baby Book» του γκουρού του «θηλασμού μέχρις εσχάτων», Γουίλιαμ Σίαρς.

Στο διάσημο αιρετικό άρθρο της «Τhe Case Against Breast-Feeding» στο «The Atlantic» (2009) η Χάνα Ρόζιν περιγράφει τον αποτροπιασμό στην παιδική χαρά όταν ανακοινώνει ότι σε έναν μήνα θα σταματήσει να θηλάζει το τρίτο παιδί της: «… Οι «αστικές» μαμάδες με τα κολλητά τζιν και τα υπερμεγέθη γυαλιά ηλίου «ζυγίζουν» η μία την άλλη χρησιμοποιώντας ποικίλους δείκτες: οργανικά παιδικά σνακ, ντιζαϊνάτο καρότσι, καλόγουστα ξύλινα παιχνίδια αντί για πλαστικά. Ομως ο θηλασμός είναι το αληθινό εισιτήριο για το «κλαμπ»…». Δεν είναι τυχαίο πως το 2008, όταν η Αντζελίνα Τζολί θέλησε να καπαρώσει τη θέση της «απόλυτης αμερικανίδας μητέρας» θήλασε τα ολίγων εβδομάδων δίδυμά της μπροστά στον φακό του περιοδικού «W»».

Στις ΗΠΑ το επιβεβαιώνουν και οι στατιστικές. Παρότι ο θηλασμός γίνεται όλο και πιο δημοφιλής (σημειώνοντας αύξηση 7% τα τελευταία επτά χρόνια), σύμφωνα με την εφετινή έκθεση για τον θηλασμό των Centers for Disease Control and Prevention, η επιλογή «στήθος» αντί για «μπουκάλι» σχετίζεται άμεσα με το εισόδημα (εξ ου και οι πιο φτωχές Πολιτείες, π.χ. η Λουζιάνα, επιδεικνύουν τα πιο χαμηλά ποσοστά μητέρων που θηλάζουν). Δεν είναι μόνο το εισόδημα. Οπως μου έλεγε τις προάλλες μια νεαρή γυναίκα που θηλάζει εδώ και επτά μήνες το μωρό της: «Για να το κάνεις αποκλειστικά και επί μακρόν χρειάζεσαι ένα δίκτυο σωστής ενημέρωσης και συνεχούς υποστήριξης. Εγώ το είχα χάρη στον γυναικολόγο μου και στο μαιευτήριο (με ενημέρωσαν από πολύ νωρίς για τα πλεονεκτήματα του μητρικού γάλακτος), χάρη στον σύντροφό μου (που με στηρίζει συναισθηματικά αλλά και πρακτικά) και βέβαια χάρη στις εργασιακές συνθήκες στην εταιρεία όπου δουλεύω (υπάρχει ειδικός χώρος για τις θηλάζουσες μητέρες). Ας μην κρυβόμαστε, όμως, πολλές γυναίκες δυστυχώς δεν τα έχουν όλα αυτά».
Οι υπέρμαχοι του μητρικού θηλασμού ας συνεχίσουν να μάχονται για αυτόν. Αλλά, όπως ικετεύει η παθούσα Θιμποντό, ας μην τον επιβάλλουν με την μπότα, «περιθωριοποιώντας» εκείνες που για τους δικούς τους λόγους δεν τον επέλεξαν. Το μητρικό γάλα είναι, δεν το αμφισβητεί κανείς, το καλύτερο. Ας μη γίνεται τυραννικό.

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2014

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ