Είναι άβολο να βλέπεις έναν άνδρα να κλαίει. Υπό συνθήκες, αν πίσω από τα δάκρυα κρύβονται ευγενή αισθήματα, απώλεια, φόβος ή αληθινός πόνος, μπορεί να είναι συγκινητικό. Συνήθως, είναι απλώς ένα θέαμα στο οποίο το ένστικτο σε καλεί να στρέψεις το βλέμμα σου αλλού, κάπου πιο ευχάριστα, κάπου πιο ουδέτερα. Σίγουρα, το να τον βλέπεις να κλαίει την ώρα που προδίδει τον εαυτό του, κάνει την εμπειρία ταπεινωτική. Σχεδόν επώδυνη.
Ας προσπεράσουμε την προφανή ειρωνεία –που, ίσως κακώς, αγγίζει τη χαιρεκακία –τού να βλέπεις έναν άνθρωπο που έχει συνηθίσει να επιβάλλεται με τη βία, να κάνει επίκληση νοικοκυροσύνης, καλοσύνης, να ζητά πιστοποιητικά κανονικότητας. Να μιλάει στοχεύοντας στον κοινό παρονομαστή, στην πατρίδα, στην οικογένεια, στους γονείς του, στο ΠαΣοΚ που –ίσως όχι και τόσο άστοχα –ο προφυλακισμένος βουλευτής της ΧΑ Χρήστος Μπούκουρας θεώρησε πως όλοι κρύβουμε λίγο μέσα μας. Ας τα αφήσουμε όλα αυτά, άλλωστε πέρασαν ήδη. Και ας μείνουμε στο πιο υποκριτικό από όλα αυτά, σε αυτό που φώναζε σχεδόν ρυθμικά με τα άβολα δάκρυά του στα μάτια, όταν τελείωσαν οι αναφορές στην αγνή πατριωτική του αγάπη: Στα παιδιά του.
«Τι θα πω στα παιδιά μου;» ούρλιαζε ο βουλευτής, με δάκρυα στα μάτια, προτού παραθέσει τις μάρκες τα χάπια με τα οποία στέκεται όρθιος. Τα παιδιά. Η νέα γενιά. Η νέα Ελλάδα. Η αθωότητα. Λέξεις βολικές, συναισθηματικά εύστοχες. Είναι αυτές που επικαλούνται όλοι, συνήθως κατόπιν εορτής. Είναι μια εγγυημένη επιτυχία, η αθωότητα ενός παιδιού μπορεί να γίνει το απροσπέλαστο φρούριο πίσω από το οποίο κρύβονται όλα τα αμαρτήματα, όλες οι ταπεινωτικές πράξεις, όλες οι ενοχές ενός ενηλίκου. Ακόμη και αν αυτές είναι να πετάς ανυπεράσπιστους ανθρώπους στο λιμάνι της Κορίνθου –όπως αναφέρει η δικογραφία που οδήγησε τον βουλευτή μακριά από τα παιδιά του και κοντά στα χάπια. Και αυτό, άλλωστε, αν προσέξει κανείς τις παλιές δηλώσεις της ΧΑ, «για τα παιδιά μας το κάνουμε».
Αλλά ο Χρήστος Μπούκουρας δεν είναι μια μεμονωμένη περίπτωση. Δεν είναι ο μόνος, ούτε ο πρώτος που έβαλε τα παιδιά του σαν προφυλακτήρα πρόσκρουσης με την πραγματικότητα, σαν μια ασπίδα γύρω από τις ενήλικες πράξεις του. Συμβαίνει εδώ και καιρό –μόνο που τώρα τελευταία το παρακάναμε.
Εδώ και χρόνια, όλες οι πλευρές που ορίζουν τον δημόσιο διάλογο, είτε οι έξαλλες μνημονιακές είτε οι σθεναρά αντιμνημονιακές, σε κάθε δυσκολία, σε κάθε αψιμαχία, σε κάθε ταραχή, παίρνουν φόρα και πετούν τα παιδιά μπροστά. «Τα παιδιά που λιποθυμούν στα νηπιαγωγεία από την πείνα» ήταν ένας από τους μύθους της κρίσης, ένα από τα πράγματα που, ακόμη και αν ήταν αλήθεια, θα έπρεπε να διακινηθούν με την ευαισθησία που αρμόζει στην αθωότητα και όχι με τη λογική του πιασάρικου θέματος.
Τα «παιδιά μας που θα χαρούν τις θυσίες αυτής της γενιάς» ήταν ένα από τα μότο της άλλης πλευράς, μια ρητορική έξαρση, μια σχεδόν θρησκευτική υποστήριξη της αιώνιας ζωής και τον κόπων που δεν πάνε ποτέ χαμένοι.
Τα παιδιά έμπλεξαν και με το τραγούδι. Αθελά τους, βέβαια, όταν βρέθηκαν μπροστά στη συντήρηση, όταν για ένα εντελώς ανούσιο θέμα –όπως η Eurovision –που φυσικά στην Ελλάδα έγινε σημαντικό, στήθηκε κοινωνικό debate. Οι γονείς δεν μπορούσαν να διανοηθούν πώς θα εξηγήσουν στα παιδιά τους ότι ένας άνδρας που θέλει να είναι γυναίκα τραγουδάει με ελαφρώς τριμαρισμένο μούσι. Και γι’ αυτό φώναζαν και αυτοί, ως άλλοι Μπούκουρες, «τι θα πω στα παιδιά μου;».
Η επιστημονική εξήγηση ήρθε από τη δρα Κλινικής Ψυχολογίας Μυρσίνη Κωστοπούλου που εξήγησε μέσα στην εβδομάδα πως «τα παιδιά δεν κινδυνεύουν από εικόνες διαφορετικότητας. Τα παιδιά είναι ανοιχτά στο διαφορετικό». Η λογική εξήγηση έρχεται από την ίδια τη ζωή: Αυτοί που δεν είναι συνήθως ανοιχτοί στο διαφορετικό είναι οι γονείς που δεν πρέπει να αναρωτηθούν τι θα πουν στα παιδιά τους αλλά γιατί δεν έχουν κουράγιο να το πουν.
Ηρθε η ώρα να το παραδεχθούμε. Καθώς παλεύουμε, μαλώνουμε, φωνάζουμε και ψηφίζουμε για το νέο μας φετίχ, τη «νέα Ελλάδα» που θα κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας, ας το πούμε στον εαυτό μας: Ο πατριωτισμός έπαψε να είναι το τελευταίο καταφύγιο των απατεώνων. Η επίκληση στα παιδιά, αυτό είναι το νέο ανίκητο trend.

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino τo Σάββατο 17 Μαΐου 2014

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ