Τι μάθαμε από τις αποκαλύψεις των Financial Times για την Ελλάδα; Μάθαμε ότι το 2012 είχε εκπονηθεί ένα σχέδιο με την κωδική ονομασία Ζ, το οποίο προέβλεπε μια σειρά κινήσεων σε περίπτωση κατάρρευσης των ελληνικών τραπεζών με άμεσο στόχο τον αποκλεισμό μετάδοσης της κρίσης στην ευρωζώνη και με τελικό στόχο την ελεγχόμενη, από την πλευρά των δανειστών, μετάβαση της Ελλάδας από το ευρώ στη δραχμή με μια σειρά μεταβατικών μέτρων.

Τι μάθαμε ακόμα από τις εν λόγω αποκαλύψεις; Οτι ο βασικός πολιτικός υπέρμαχος του Σχεδίου Ζ ήταν ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, κάτι που ο ίδιος πάντως αρνήθηκε κατηγορηματικά χθες, αν και είναι γνωστό ήδη από τότε ότι εκβίασε την ελληνική πλευρά όχι απλώς με έξοδο από το ευρώ αλλά και από την Ευρωπαική Ενωση ως “πακέτο” – λες και μπορούσε… Είναι από καιρό γνωστός ο σχετικός του διάλογος με τον τότε υπουργό Οικονομικών Ευάγγελο Βενιζέλο να περιέρχεται σε δραματική κατάσταση.

Μάθαμε ακόμα και τον λόγο για τον οποίο τελικά το σχέδιο αυτό έμεινε στα χαρτιά. Οχι επειδή η ελληνική κυβέρνηση έκανε ή δεν έκανε το α ή το β, αλλά επειδή η γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ, φυσικά όχι μόνη της, έκρινε τελικά ότι παρά τις όποιες προετοιμασίες προέβλεπε το Σχέδιο Ζ, η εφαρμογή του ήταν εξαιρετικά επικίνδυνο να καταλήξει σε καταστροφή – όχι για την Ελλάδα, δεν ήταν εκεί το θέμα, αλλά για την ευρωζώνη.

Αυτή ακριβώς η διάσταση της υπόθεσης, η πλέον σημαντική, είναι που ακόμα και σήμερα, μετά τις αποκαλύψεις, εξακολουθεί να διαφεύγει σε πολλούς: η απόφαση του Βερολίνου πάρθηκε όχι λόγω του εκλογικού αποτελέσματος ή επειδή κρίθηκε ότι η τότε νέα ελληνική κυβέρνηση έγινε “υπεύθυνη”, αλλά επειδή ένα τέτοιο σχέδιο μπορούσε πολύ εύκολα να ξεφύγει, εντελώς ανεξάρτητα από το τι θα έκανε ή δεν θα έκανε η Ελλάδα.

Υπάρχει όμως και κάτι ακόμα, που δεν μάθαμε από τις αποκαλύψεις αυτές, υπό την έννοια ότι δεν το διδαχθήκαμε: πώς κάθε σοβαρός οργανισμός, κράτος, ένωση κρατών, ή ότι αντίστοιχο, προετοιμάζει εναλλακτικά σχέδια, είτε μείνουν στο συρτάρι είτε οδηγηθούν σε εφαρμογή. Είναι ακριβώς αυτό που εμείς δεν κάναμε: δεν εκπονήσαμε, ως οφείλαμε, ένα συγκροτημένο σχέδιο τόσο για τους κινδύνους όσο και για τα ενδεχόμενα οφέλη από μια συντεταγμένη μετάβαση της Ελλάδας σε εθνικό νόμισμα, την οποία όπως σήμερα αποδυκνείεται θα μας είχαν επιβάλλει αν δεν είχαν το δικό τους φόβο της μετάδοσης της κρίσης ο οποίος και κυριάρχησε, πράγμα φυσικά που όσοι έβλεπαν καθαρά και χωρίς φοβίες, είχαν από τότε διαπιστώσει.

Ολα αυτά όμως είναι παρελθόν. Τώρα είμαστε μπροστά σε διπλές εκλογές και, ενδεχομένως, αμέσως μετά και σε εθνικές εκλογές, ή και σε πιθανότητα σχηματισμού νέας κυβέρνησης από την παρούσα Βουλή αν τα πράγματα για τον κυβερνητικό συνασπισμό πάνε πολύ άσχημα στις δύο πρώτες κάλπες.

Το Σχέδιο Ζ δεν εφαρμόστηκε. Η Γερμανία φοβήθηκε τελικά να το πραγματοποιήσει – στο Βερολίνο προτίμησαν να βάλουν την Ελλάδα σε ένα ιδιότυπο καθεστώς εσωτερικής πτώχευσης σε συνδιασμό με υπερδιόγκωση του χρέους. Και αυτό ακριβώς είναι το δικό μας πρόβλημα σήμερα, καθώς η ελληνική κυβέρνηση δέχθηκε και εφάρμοσε άνευ συζητήσεως όλα όσα της απαίτησαν. Γι αυτό άλλωστε, πολύ πιο επίκαιρο από το Σχέδιο Ζ, είναι τώρα ένα άλλο σχέδιο με διαφόρους αποδέκτες εντός και εκτός Ελλάδος: ένα Σχέδιο ξ… Και σύντομα…