Το καλοκαίρι πέρασε χωρίς πολλές εκπλήξεις και μεγάλες αναστατώσεις. Η πολιτική και οικονομική ζωή κύλησε σχετικώς ομαλά. Οι τουρίστες πλημμύρισαν τη χώρα, οι Ελληνες κουτσά-στραβά πήγαν κάποιες διακοπές –έστω στα χωριά τους -, ο αγροτικός τομέας απήλαυσε πλούσια παραγωγή και σε ορισμένες περιπτώσεις καλύτερες τιμές, το κράτος μάζεψε και συνεχίζει να μαζεύει περισσότερους φόρους –την περασμένη Παρασκευή οι φορολογούμενοι σχημάτιζαν ουρές στις τράπεζες για να πληρώσουν φόρους -, τα αντιπολιτευόμενα κόμματα σχεδόν εσίγησαν στη θερινή περίοδο, η χώρα γενικώς δεν εξέπεμπε εικόνα απόλυτης καταστροφής, όπως πολλοί, εδώ και στο εξωτερικό, περιγράφουν.
Το φθινόπωρο λοιπόν μας βρίσκει σε καλύτερη θέση απ’ ό,τι στις αρχές του καλοκαιριού. Τα πρωτογενή πλεονάσματα θα έλθουν όπως φαίνεται, η ύφεση, σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, περιορίζεται στο 2,7% στο τρίτο τρίμηνο του έτους, ο Πρωθυπουργός παρακολουθεί συστηματικά την εφαρμογή του προγράμματος και πιέζει ασφυκτικά τους υπουργούς, τα μεγάλα έργα, όπως διαβεβαιώνει ο Μιχ. Χρυσοχοΐδης, μπαίνουν σε τροχιά εκτέλεσης, οι διαρθρωτικές αλλαγές στο Δημόσιο «τρέχουν» και επίσης πολλές μεταρρυθμίσεις έχουν ωριμάσει πλέον στη συνείδηση της κοινής γνώμης και ευκολότερα εφαρμόζονται.
Κατά το ευθύγραμμο σενάριο τα πράγματα θα πάνε καλύτερα, η εξίσωση θα βγει όπως υποστηρίζει ο κ. Στουρνάρας και η χώρα την προσεχή άνοιξη θα μπορέσει να επιτύχει, κατά τα συμφωνηθέντα με τους ευρωπαίους εταίρους, μια ευνοϊκότερη ρύθμιση του χρέους –με μέσο επιτόκιο 2,5% και μεγαλύτερη διάρκεια κατά δέκα χρόνια –που θα το καταστήσει βιώσιμο το 2020. Πράγμα που σημαίνει ότι η κυβέρνηση κινείται και αποφασίζει θεωρώντας ότι θα φθάσει ανεμπόδιστα ως τις αυτοδιοικητικές και ευρωβουλευτικές εκλογές, στο τέλος της άνοιξης του 2014.
Για να επιβεβαιωθεί η παραπάνω ευθύγραμμη τροχιά των πραγμάτων δεν πρέπει να υπάρξουν πολιτικές ανατροπές, ούτε σοβαρές κοινωνικές εντάσεις ικανές να τη διαταράξουν. Και βεβαίως να μη μεσολαβήσουν άλλα καταιγιστικά διεθνή γεγονότα, όπως π.χ. ένα ντόμινο πολεμικών συγκρούσεων στην ευρύτερη περιοχή, που θα μπορούσαν να μεταβάλουν καθοριστικά τις οικονομικές και πολιτικές συνθήκες.
Ωστόσο τα τελευταία χρόνια η πραγματική ζωή έχει αποδειχθεί μη υπάκουη σε ευθύγραμμες πορείες και λογικές. Από το 2009 και εντεύθεν οι εκπλήξεις και οι ανατροπές διαδέχονταν η μία την άλλη. Παρά λοιπόν τη φαινομενική ηρεμία, τίποτε δεν αποκλείει κοινωνικές εκρήξεις. Αλλωστε τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα εξελίχθηκαν από ασήμαντες αφορμές. Το υπόβαθρο υπάρχει. Η κρίση έχει διαμορφώσει πάμπολλες εστίες πυρκαγιάς, όχι μόνο εδώ αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ετσι κι αλλιώς ο κόσμος έχει γίνει πολυπλοκότερος και η ρευστότητα είναι προφανής σε όλα σχεδόν τα σημεία του πλανήτη. Η έννοια της διεθνούς ασφάλειας είναι ρευστή και τα συμφέροντα τόσο αντικρουόμενα που κανείς δεν βρίσκει άκρη. Είναι τέτοια η σύγχυση που αυτή την ώρα οι Αμερικανοί στη Συρία συμμαχούν με την Αλ Κάιντα! Από έναν τέτοιον κόσμο όλα μπορεί κανείς να τα περιμένει.
Γι’ αυτό και εμείς εδώ οφείλουμε, αν μη τι άλλο, προσοχή, μετριοπάθεια και σταθερότητα. Οι καιροί είναι μεν ενδιαφέροντες, αλλά και επικίνδυνοι μαζί. Τίποτε δυστυχώς δεν είναι όπως φαίνεται…
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ