Το 2013 ο Κλάδος των Κινητών Επικοινωνιών συμπληρώνει 20 χρόνια επιχειρηματικής παρουσίας στην ελληνική αγορά. Στο πλαίσιο αυτό, αν κάποιος επιχειρούσε να κάνει έναν σύντομο απολογισμό, με βάση την ανάπτυξη και τη συνεισφορά του στην Ελληνική Οικονομία, θα μπορούσε σίγουρα να χαρακτηρίσει τον Κλάδο των Κινητών Επικοινωνιών παράδειγμα υγιούς επιχειρηματικότητας για τα πρώτα 15 χρόνια ζωής του και παράδειγμα αντοχής για τα επόμενα 5 έτη, ως προς τον τρόπο που αντιμετώπισε και συνεχίζει να αντιμετωπίζει την μακρά οικονομική ύφεση της ελληνικής οικονομίας.
Σε αυτές τις οικονομικές συνθήκες, οι εταιρείες Κινητών Επικοινωνιών συνέχισαν την επιχειρηματική τους πορεία, διαμορφώνοντας κατάλληλα τη στρατηγική τους, όχι μόνο για να αντεπεξέλθουν στα νέα μειωμένα μεγέθη της αγοράς αλλά για να συνεχίσουν να συμβάλλουν στην ελληνική οικονομία. Γιατί ο συγκεκριμένος Κλάδος επιλέγει να είναι μέρος της λύσης για την ανασυγκρότηση της Οικονομίας και συνεχίζει να αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους επενδυτές, με ίδια κεφάλαια που στηρίζει την Οικονομία της Χώρας.
Πιο συγκεκριμένα, για να μιλήσουμε με αριθμούς και όχι αόριστα, είναι γεγονός ότι ο Κλάδος σήμερα αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους σταθερούς επενδυτές στην ελληνική οικονομία.
Ένας μικρός απολογισμός ξεκινάει από το Νοέμβριο του 2011 όπου oι εταιρείες επένδυσαν με ίδια κεφάλαια 380 εκατ. € για την απόκτηση φάσματος και δικαιωμάτων για τα επόμενα 15 χρόνια, δίνοντας ένα από τα λίγα θετικά μηνύματα για την Ελληνική αγορά.
Το ίδιο έτος, δηλαδή το 2011, επένδυσαν επιπλέον 352 εκ. € σε υποδομές κατατάσσοντας τη Χώρα στον τρίτο μεγαλύτερο επενδυτή στην Ευρώπη στον δείκτη CapeX/Sales4.
Το 2012 ο Κλάδος επένδυσε επιπλέον 280 εκατ. σε υποδομές, έχοντας μάλιστα ευρύτερο επενδυτικό πλάνο το οποίο δεν αδειοδοτήθηκε λόγω του γραφειοκρατικού αδιεξόδου της Δημόσιας Διοίκησης. Το παράδοξο είναι ότι μόλις ένα χρόνο πριν ψηφίστηκε ο Ν. 4070 ο οποίος περιείχε σημαντικά καινοτόμες διατάξεις στη διαδικασία αδειοδότησης.
Πιο συγκεκριμένα, για πρώτη φορά η νομοθεσία περιλάμβανε μονοαπευθυντική διαδικασία αδειοδότησης, όριζε διάστημα 4 μηνών για την αδειοδότηση νέων επενδύσεων και θεσμοθετούσε την ηλεκτρονική διασύνδεση 9 δημοσίων φορέων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο συγκεκριμένος Νόμος πριν ψηφιστεί πέρασε διετή επεξεργασία και έχαιρε ευρύτατης διακομματικής συναίνεσης.
Για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, σήμερα στον Κλάδο απασχολούνται 52.000 εργαζόμενοι, η συνολική συνεισφορά του στα δημόσια έσοδα έφτασε το €1,5 δις (ΦΠΑ φόρο εισοδήματος) και η άμεση και έμμεση συνεισφορά στο ΑΕΠ έφτασε το 1,6% και 3.5% αντίστοιχα.
Παράλληλα, την τελευταία πενταετία, οι κινητές επικοινωνίες έχουν δώσει ώθηση για την ανάπτυξη ενός cluster μικρών & μεσαίων επιχειρήσεων συνεχώς ανερχόμενων, διεθνοποιημένων και εξαιρετικά καινοτόμων, των οποίων ο τζίρος ανέρχεται στα 500 εκατ. €.
Σήμερα, όμως η υλοποίησή του καθυστερεί σημαντικά και οι επιπτώσεις αυτών των καθυστερήσεων στοιχίζουν όχι μόνο στον Κλάδο αλλά και στην ελληνική οικονομία. Μια γρήγορη αποτίμηση καταλήγει ότι το 2012 χάθηκαν επενδύσεις, γιατί δεν δόθηκαν άδειες, ενώ τον ίδιο περίπου ρυθμό ακολουθεί και το 2013.
{{{ moto }}}
Για άλλη μια φορά απαιτούνται πρόσθετες νομοθετικές παρεμβάσεις και διοικητικός συντονισμός. Αφού η αδειοδότηση είναι υποχρέωση της ΕΕΤΤ των δασαρχείων και των εφορειών αρχαιοτήτων και από αυτό εξαρτώνται επενδύσεις τότε πρέπει να αλλάξουν προτεραιότητες, να ενισχύσουν την οργανωτική τους συγκρότηση για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του Νομού και τις υποχρεώσεις τους.
Η άλλη προσέγγιση είναι να απλοποιηθεί ριζικά το θεσμικό πλαίσιο. Κάτι από τα ανωτέρω πρέπει να γίνει άμεσα ώστε να μην μένει σε εκκρεμότητα η αδειοδότηση μεγάλου μέρους του ακραίου Δικτύου των παρόχων. Διαφαίνεται μάλιστα ότι θα πρέπει να δοθεί παράταση στη Δημόσια Διοίκηση για να φέρει εις πέρας το έργο που έχει χρεωθεί βάσει Νόμου.
Είναι σαφές πλέον ότι το πλεονέκτημα της μονοαπευθυντικής διαδικασίας έγινε πηγή γραφειοκρατικών εμποδίων. Η γραφειοκρατία έχει διεύθυνση. Δεν είναι θέμα προσώπων και στόχος μας δεν είναι να μείνουμε σε πρόσωπα αλλά σε Δομές που πρέπει να αλλάξουν. Σκοπός μας δεν είναι να ζητήσουμε ευθύνες από τον μεμονωμένα άτομα ή εργαζόμενους αλλά να αλλάξουμε τις Δομές και τον τρόπο λειτουργίας που φρενάρουν την αποτελεσματική λειτουργία.
Βρισκόμαστε ήδη στο στάδιο όπου οι Εταιρείες Κινητής προγραμματίζουν νέες επενδύσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν και την αξιοποίηση του Ψηφιακού Μερίσματος, μέσω διαγωνισμού ο οποίος αναμένεται να γίνει στο τέλος του 2014. Σε αυτόν τον διαγωνισμό, οι εταιρείες θα κληθούν να επενδύσουν εκατοντάδες εκατ. ευρώ, έχοντας όμως ακόμη σε εκκρεμότητα την αδειοδότηση των επενδύσεων που έγιναν ένα χρόνο πριν.
Αποτελεσματική εφαρμογή του Νομικού Πλαισίου, εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης και φορολογική εκλογίκευση μπορούν να «κλείσουν την ψαλίδα» που έχει δημιουργηθεί μεταξύ της Ελλάδας και των καλών πρακτικών της ΕΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα έσοδα από υπηρεσίες δεδομένων στην Ελλάδα κυμάνθηκαν στο 16% ενώ στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ κυμαίνονται από 23% έως 44 % (1). Αυτήν την πραγματικότητα μπορούμε να ανατρέψουμε με επενδύσεις σε υποδομές, υλοποιώντας την ατζέντα 2020 (2), συγκλίνοντας με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους. Η σύγκλιση αυτή υπολογίζουμε ότι μπορεί να προσθέσει € 547 εκ. (3) και επιπρόσθετα €180 εκ στα δημόσια έσοδα (3) και 9.000 χιλιάδες θέσεις εργασίας (3).
Τα αποτελέσματα όμως δεν περιορίζονται στο ΑΕΠ. Απαντούν στη βελτίωση της παραγωγικότητας, η οποία δημιουργείται κατά 50% από παράγοντες που συνθέτουν την καινοτομία των «οικονομικών δεξιοτήτων» μιας επιχείρησης, δηλαδή την ύπαρξη νέων επιχειρηματικών ιδεών, νέων brands, την αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού και την ανάπτυξη του εργασιακού περιβάλλοντος ενώ το υπόλοιπο 50% είναι αποτέλεσμα που έρχεται από τους τομείς έρευνας/ ανάπτυξης και πληροφορικής (6) .
Για τον δικό μας Κλάδος ήδη έχει υπολογισθεί ότι 10% αύξηση στη διείσδυση της Κινητής Τηλεφωνίας, σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, αυξάνει την παραγωγικότητα κατά 4,2% (5) . Σύμφωνα με το Global Competitiveness Report (Δείκτη Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας), η Ελλάδα κατέβηκε στην 96η θέση στο σύνολο 144 χωρών (1) από την 37η που κατείχε το 20051. Η πτώση αυτή οφείλεται κατά βάση στη διαφορά που έχουμε στους δείκτες τεχνολογικής ετοιμότητας και υποδομών, όπου κατέχουμε την 43η θέση ενώ η λειτουργία των θεσμικών Οργάνων βρίσκεται στην 111η (1) θέση και το μακροοικονομικό περιβάλλον στην τελευταία θέση, δηλαδή την 144η στο σύνολο των 144 χωρών του πλανήτη (1).
Το 2013 πρέπει να είναι η χρονιά που η Δημόσια Διοίκηση γυρίζει οριστικά σελίδα. Οι υπηρεσίες της θα πρέπει να είναι αρωγός στην επιχειρηματικότητα, τη διευκόλυνση των επενδύσεων και την εφαρμογή των Νόμων με απλές και αποτελεσματικές διαδικασίες. Οι προτάσεις αυτές είναι στενά συνυφασμένες με την ανάκτηση του κύρους της Δημόσιας Διοίκησης και την ισχυροποίηση των θεσμών.
ΠΗΓΕΣ
1. 3Q 2012, Bαnk of America/ Merrill Lynch
2. Ατζέντα 2020/
3. Μελέτη Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών 2013
4. 1Q 2012, Merrill Lynch
5. Μελέτη Deloitte – GSMA – CISCO «What is the impact of Mobile Telephony in Economic Growth», Νοέμβριος 2012
6. Finnish Experiences in Innovation Policies, Dr Veli Pekaa Saarnivaara, VP Solutio, 2012
* Ο κ. Γ. Στεφανόπουλος είναι Γενικός Διευθυντής της Ενωσης Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΕΚΤ).