Δεν θα υποβαθμίσουμε τη σημασία των αρμονικών σχέσεων στα σχολεία όμως μήπως έχουμε αρχίσει να μεγεθύνουμε κάποια γεγονότα υπό το μικροσκόπιο του «σχολικού εκφοβισμού»; Το school bullying απασχολεί την επιστημονική κοινότητα, απασχολεί το τα μέσα ενημέρωσης, απασχολεί κατ’ επέκταση τους πολίτες του κόσμου. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που σε προηγούμενη φάση απασχολούσε η πολιτική ορθότητα.
Πριν από μερικά χρόνια αναρίθμητα συνέδρια, μελέτες, στατιστικές, καμπάνιες επικέντρωναν στην αμαρτία της χρήσης λέξεων όπως «νέγρος». Αίφνης ήταν ντροπιαστικό να αρθρώσει κανείς ότι η Μαργκερίτ Γιουρσενάρ μετέφρασε από τα αγγλικά «νέγρικα τραγούδια» (Fleuve profond, sombre rivière). Με το ίδιο ορθό πνεύμα σε πρόσφατη έκδοση του βιβλίου «Οι περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν» του Μαρκ Τουαίην λέξη «αράπης» έχει αντικατασταθεί 219 φορές από τη λέξη «σκλάβος».
Το θέμα της πολιτικής ορθότητας ξεδιπλώθηκε, τεντώθηκε, αναλύθηκε και σαφώς έγινε αντικείμενο εκμετάλλευσης. Ορισμένοι τράφηκαν από όλο αυτό το ενδιαφέρον. Τράφηκαν κυριολεκτικά, δηλαδή βρήκαν το θέμα που ελκύει κονδύλια για τα συνέδρια, τις έρευνες, τις εκδόσεις και τα παραφερνάλια. Τα πάντα μπορούν να γίνουν αντικείμενο καταμέτρησης και ανάλυσης. Τα στοιχεία διυλίζονται και παρουσιάζονται με την δέουσα βαρύτητα. Στοιχεία για μεγάλα ζητήματα, όπως τα σπρωξίδια στο προαύλιο του σχολείου.
Διαβάζουμε τα πορίσματα μιας έρευνας που έγινε σε έξι χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, που συμμετείχε με το Χαμόγελο του Παιδιού. Οι συνηθέστερες μορφές εκφοβισμού λοιπόν είναι «παρατσούκλια, σπρωξίματα, απειλές στους διαδρόμους και ηλεκτρονικοί εκβιασμοί». Το πεδίο είναι ανοιχτό και περιλαμβάνει σοβαρές επιθέσεις μέχρι εντελώς ασήμαντες εντάσεις. Προφανώς όμως δεν αντιλαμβανόμαστε όλοι τη διαφορά ανάμεσα σε διάφορα επεισόδια. Στο πρώτο κάποιοι μαθητές εξαναγκάζουν συμμαθητή να βάλει φωτιά σε κάδο για τα σκουπίδια και μετά τον πετούν μέσα. Στο δεύτερο ο ένας μαθητή αποκαλεί τον άλλο «βλάκα». Ενα περιστατικό σαν το πρώτο ίσως να αντιστοιχεί σε εκατοντάδες περιστατικά σαν το δεύτερο. Μελετώνται όμως και καταγράφονται όλα μαζί.
Γνωρίζουμε ήδη την ένσταση από τους ειδικούς, από αυτούς που έχουν αφιερωθεί ολοκληρωτικά στον σχολικό εκφοβισμό: αν αφήσουμε το μικρό περιστατικό ατιμώρητο, θα εξελιχθεί σε σοβαρό περιστατικό. Κάποια παιδιά αυτοκτονούν επειδή νιώθουν παρίες στο σχολικό περιβάλλον. Κάποια παιδιά υποφέρουν επειδή τα κοροϊδεύουν. Επιπλέον μεταφέρεται στον κόσμο των ανηλίκων όλη η βία που υπάρχει στον έξω κόσμο, με τον ρατσισμό και τον φασισμό να κάνουν δυναμική εμφάνιση. Δεν είναι καινοφανή όλα αυτά. Σήμερα δημιουργούν εντάσεις οι ακροδεξιοί, κατά τις προηγούμενες δεκαετίας δημιουργούσαν οι ποδοσφαιρόφιλοι.
Σημαίνουν όλα τούτα ότι θα αποδεχτούμε ότι τα παιδιά θα παίζουν ξύλο αναμεταξύ τους μέσα στην τάξη; Οχι. Αλλά μπορούμε να αναγνωρίσουμε την αξία της αυτορρύθμισης μεταξύ των νέων και ταυτόχρονα να είμαστε κάπως επιφυλακτικοί με όσους βιοπορίζονται σπέρνοντας νέες φοβίες στην κοινωνία.
