Η γη της εξαγγελίας

Ο παρεξηγημένος Μαυρογιαλούρος, υπουργός σε ελληνική ταινία, φανταζόταν ότι οι έντιμες πολιτικές εξαγγελίες του είχαν επιτυχία, αλλά δεν κατάφερε να αντιληφθεί τη δύναμη του παρασιτικού υποστρώματος των τοπικών κομματαρχών, ούτε δρούσε στο πλαίσιο ενός συνολικού εθνικού σχεδίου και το αποτέλεσμα ήταν η πλήρης αποτυχία του. Σήμερα έχουν ατονήσει οι τοπικοί πολιτευτές, αλλά έχουν αντικατασταθεί από μια άκαμπτη κομματική και κρατική γραφειοκρατία, τροχοπέδη σε ό,τι σχεδιάζεται και εξαγγέλλεται.

Γη της διαχρονικής πολιτικής εξαγγελίας η χώρα μας, δεν κατάφερε ποτέ να γίνει γη της επαγγελίας, ενώ κινδυνεύει να γίνει ξανά Ψωροκώσταινα. Ωστόσο, συνεχίζει σε πολύ μεγαλύτερο ρυθμό, λόγω της κρίσης, να βιώνει εξαγγελίες μέτρων που θα αναχαιτίσουν την κρίση –κι όμως αυτή θεριεύει μέσα σε έναν φαύλο κύκλο ακραίων φοροκαταιγίδων, σοκαριστικών περικοπών μισθών/συντάξεων, ασύλληπτης ανεργίας εν καιρώ ειρήνης, εκμηδένισης της αγοραστικής ικανότητας των περισσότερων πολιτών, επίμονης ύφεσης και πάλι από την αρχή.

Σε ένα τέτοιο δύσμορφο κοινωνικο-οικονομικό μωσαϊκό περισσεύουν αναγκαστικά οι ψηφίδες προσπαθειών με τις πάμπολλες εξαγγελίες από κάθε κυβερνητική και αντιπολιτευτική μεριά, όπως αυτές λ.χ. για το φορολογικό νομοσχέδιο. Η φοροδιαφυγή/εισφοροδιαφυγή έχει συνεχώς την τιμητική της. Αμέτρητος αριθμός προτεινόμενων μέτρων, ψηφισθέντων νόμων, διοικητικών μεταρρυθμίσεων. Το αποτέλεσμα; Συχνά βλέπουν το φως της δημοσιότητας στοιχεία απίστευτα. Π.χ. υπάρχει στόχος φορολογικού ελέγχου 300 επιχειρήσεων για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και η κρατική μηχανή κατάφερε να ελέγξει μόνο 4! Ο ένας στους πέντε επιχειρηματίες δεν αποδίδει τον ΦΠΑ, ενώ τον εισπράττει και οι μειώσεις των αποδοχών πέφτουν βροχή. Δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ έχει λαμβάνειν το κράτος, αλλά στο τέλος εκτιμά ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό μπορεί να εισπραχθεί –κι από αυτό τελικά εισπράττεται ένα άνευ σημασίας ποσό!

Ετσι, οι δηλώσεις για τη μη λήψη πρόσθετων μέτρων, δηλαδή νέων περικοπών μισθών/συντάξεων και νέων φόρων, «υπονοούν» συνήθως το αντίθετο, το οποίο έρχεται έπειτα από μερικούς μήνες –μετά από νέες εξαγγελίες, ο πολίτης νομίζει ότι κάτι θα γίνει και η συνέχεια «επί της οθόνης». Από πέρυσι εξαγγέλλονται λ.χ. μέτρα βοήθειας προς μαθητές(ριες) που προσέρχονται στο σχολείο πεινασμένοι, υποσιτισμένοι. Πέρυσι από τις χιλιάδες μαθητές(ριες) που, σύμφωνα με την εξαγγελία, θα έμπαιναν στο πρόγραμμα, τελικά τυχερά ήταν ελάχιστα σχολεία, μικρότερα του δέκα. Φέτος και πάλι το πρόγραμμα θα κάλυπτε τα περισσότερα ή όλα τα σχολεία, αλλά δεν έφτασε ακόμα σε αυτά, με τη σχολική χρονιά να έχει διανύσει πάνω από τον μισό δρόμο της –«ζήσε δηλαδή, μαύρε μου, να φας το Μα(η) τριφύλλι»!

Τα παραδείγματα είναι άπειρα και δεν αξίζει η παράθεση άλλων. Γι’ αυτό ο σκεπτόμενος πολίτης διερωτάται με ένα ουρανόμηκες αναπάντητο γιατί… Δεν τον ενδιαφέρει αν ο «πολλαπλασιαστής» του ΔΝΤ ήταν σωστός ή όχι, τον ενδιαφέρει η ένδειά του, η κατάντια της χώρας του, το κόστος ζωής που δεν λέει να πέσει, ενώ έχουν νανοποιηθεί οι αποδοχές του. Οι δικαιολογίες βέβαια πάντα παρούσες. Λ.χ. εκπρόσωπος των εμποροβιομηχάνων ισχυρίστηκε ότι δεν πέφτουν οι τιμές για 13 λόγους. Τον θυμωμένο όμως πολίτη δεν τον ενδιαφέρει κανένας από αυτούς τους λόγους. Ούτε ικανοποιείται όταν η Τράπεζα της Ελλάδος με περισσή σοβαρότητα υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να μειωθούν άλλο οι αποδοχές, αλλά τα εξαγγελθέντα μέτρα πρέπει να υλοποιηθούν. Δεν γνωρίζουν οι τραπεζίτες την άπελπι πραγματικότητα που βιώνουν οι περισσότεροι των Ελλήνων και χειρίζονται λ.χ. τη ρευστότητα με το σταγονόμετρο; Πότε θα ολοκληρωθεί επιτέλους η πολλάκις εξαγγελθείσα επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών; Καλά αυτοί, από τους κρατούντες και τους αντιπολιτευόμενους όμως αναμένεις να τη γνωρίζουν –και τη γνωρίζουν αρκετοί, αλλά παρά την καλή θέλησή τους, το τοπίο παραμένει θολό.

Γι’ αυτό αξίζει να θυμηθούμε τον «μύθο» που λέει ότι σε μια από τις επετείους της απελευθέρωσης του έθνους δεν έπεσαν κανονιοβολισμοί από τον Λυκαβηττό, όπως συνηθιζόταν. Η απάντηση του εγκληθέντος αξιωματικού ήταν αποστομωτική: Για 14 λόγους, δικαιολογήθηκε. Πρώτον δεν είχαμε πυρίτιδα! Τι χρειάζονταν οι υπόλοιποι; Μήπως είναι μια διαχρονική άρρωστη νοοτροπία δικαιολόγησης των πάντων; Γιατί σήμερα μας φταίει το ένα, το άλλο, ο τάδε, ο παράλλος, αλλά δεν μας φταίει ποτέ ο εαυτός μας –αυτός είναι αλάθητος.

Θέλουμε λοιπόν να σταματήσουμε το βύθισμα της χώρας προς την άβυσσο; Η απάντηση είναι απλή. Η ανάδειξη διορατικών πολιτικών με στόχο την εφικτή συνεργασία και τη δημιουργικότητα για τη διαμόρφωση αδιάφθορων και αποτελεσματικών θεσμικών πλαισίων: προς τα εκεί πρέπει να πιέσει η κοινωνία –παραδείγματα αισιόδοξα υπάρχουν ήδη. Γι’ αυτό υπάρχει και ελπίδα, μακριά από τις κομματικές κοκορομαχίες, την κατεδάφιση εκείνου που χτίζει ο άλλος, τον αυτοσκοπό της εξουσίας. Αυτά ήταν ανεκτά σε άλλους καιρούς, όχι σε χαλεπούς όπως σήμερα. Κάποιοι πρέπει να το κατανοήσουν προτού είναι πολύ αργά για όλους μας. για τη χώρα μας που ήταν αξιοθαύμαστη διεθνώς και μπορεί να ξαναγίνει, χωρίς αναβολές όμως, χωρίς μικροψυχίες, χωρίς μικροκομματισμούς, χωρίς εξαγγελίες που δεν υλοποιούνται. Διαφορετικά, θα διαπλέκεται συνεχώς η κωμωδία με την τραγωδία.