Η κομματοκρατία αντιστέκεται

Εδώ και μερικούς μήνες διαμοιράζουν τα λάφυρα του κράτους. Ποιοι τα καρπούνται; Οι γνωστοί και μη εξαιρετέοι: οι κομματάνθρωποι και οι «κολλητοί». Η χώρα και το πολιτικό σύστημα έχουν χρεοκοπήσει αλλά τα κυβερνητικά κόμματα δεν λένε να αλλάξουν συνήθειες. Μπορεί πολιτικά στελέχη να μην εξελέγησαν βουλευτές, ανταμείβονται όμως με υψηλές διευθυντικές θέσεις στο Δημόσιο. Μερικά πράγματα σ’ αυτή τη χώρα δεν αλλάζουν ποτέ, ούτε και στην εποχή της χρεοκοπίας.

Δεν θα μιλήσω για τομείς που δεν ξέρω καλά, θα σταθώ μόνο σε έναν τον οποίο υπηρετώ επί σαράντα χρόνια, την Υγεία. Στην περίπτωση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ) επελέγη ένας πρώην βουλευτής και υφυπουργός της Νέας Δημοκρατίας και καθηγητής της Περιγραφικής Ανατομίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. «Τι το μεμπτό;» θα πείτε. Δεν έχει ο άνθρωπος τα απαιτούμενα προσόντα;

Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά: Πρώτον, η θέση αυτή στις προηγμένες υγειονομικά χώρες είναι εκτελεστική και ως εκ τούτου προκηρύσσεται –ακολουθούνται δηλαδή ανοιχτές διαγωνιστικές διαδικασίες. Δυστυχώς, στην Ελλάδα, ακόμη και σήμερα, το θέμα του πρωτοκόλλου επιλογής στελεχών δεν τυγχάνει της αρμόζουσας προσοχής, και αυτό επιβεβαιώθηκε και στην περίπτωση του ΚΕΣΥ. Οι υποψήφιοι αναμένεται να είναι επιστήμονες υψηλής αναγνωρισιμότητας, ακαδημαϊκού προσανατολισμού, ήθους, και με αποδεδειγμένη ουσιαστική ενασχόληση με τα προβλήματα της Υγείας του τόπου. Οι ιδιότητες αυτές είναι απολύτως αναγκαίες, προκειμένου το ΚΕΣΥ να μετουσιώσει στην πράξη με διαφανή και αξιοκρατικό τρόπο την αποστολή του, η οποία, σύμφωνα με τον νόμο, είναι: «Η ουσιαστική ευθύνη για τον σχεδιασμό, τον προγραμματισμό, τον προσδιορισμό των γενικών στόχων και κατευθύνσεων και τη διαμόρφωση γενικά της εθνικής στρατηγικής στον τομέα Υγείας και την υποβολή των σχετικών προτάσεων στον υπουργό Υγείας και Πρόνοιας».

Δεύτερον, οι μη γνωρίζοντες συμπολίτες μας θα χαρούν και θα επιβραβεύσουν την τοποθέτηση αυτή, δεδομένου ότι ανατέθηκε σε καθηγητή της Ιατρικής. Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ όμως ξέρουν καλά ότι η σημαντικότερη θέση για τη χάραξη πολιτικής Υγείας ανατέθηκε σε γιατρό-καθηγητή που έχει χρόνια να ασχοληθεί με την Υγεία, δεδομένου ότι για μεγάλο διάστημα, ως βουλευτής, απείχε από τον οικείο επαγγελματικό χώρο. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι προήχθη στη θέση του καθηγητή όντας βουλευτής!

Το γενικότερο θέμα βέβαια δεν είναι να διοριστεί επικεφαλής του ΚΕΣΥ ένας γιατρός αλλά κάποιος με αποδεδειγμένα συνολική και έγκυρη άποψη για τον χώρο της Υγείας, η οποία θα είναι αποτέλεσμα της μακροχρόνιας ενασχόλησής του με θέματα πολιτικής Υγείας. Γιατροί υπάρχουν χιλιάδες στη χώρα μας, όμως ειδικοί (οι οποίοι δεν χρειάζεται καν να είναι γιατροί) με εμπειρία στον χώρο διαμόρφωσης πολιτικής Υγείας λίγοι.

Τρίτον, κάποιος θα μπορούσε να αιτιολογήσει την τοποθέτηση του καθηγητή με βάση τις επιστημονικές περγαμηνές του. Μια αναζήτηση όμως στην επιστημονική πληροφόρηση στο Διαδίκτυο δεν θα αναδείξει υψηλής εμβέλειας και αναγνωρισιμότητας επιστημονικό έργο που να αφορά πολιτική της Υγείας.

Τέταρτον, ίσως λεχθεί ότι τοποθετήθηκε στη συγκεκριμένη θέση λόγω της άμεμπτης συμπεριφοράς του. Ιδού μερικά στοιχεία που θα σας επιτρέψουν να σχηματίσετε τη δική σας γνώμη. Λίγο μετά την ανάληψη της θέσης καθηγητή Περιγραφικής Ανατομικής ακολούθησε εκλογή και διορισμός της συζύγου του, αναισθησιολόγου-γιατρού την ειδικότητα, ως μέλος ΔΕΠ του εργαστηρίου του. Κάποιος ίσως αναρωτηθεί ποια ακριβώς είναι η δουλειά μιας αναισθησιολόγου σε εργαστήριο που ανατέμνει πτώματα, αλλά αμφιβάλλω αν θα πάρει πειστική απάντηση. Δεν είναι, φυσικά, τυχαίο ότι η ενέργεια αυτή σχολιάστηκε αρνητικά τόσο στην ακαδημαϊκή κοινότητα όσο και στον ημερήσιο Τύπο («Καθημερινή», 28.7.2011).

Γιατί γίνονται τέτοιοι διορισμοί; Γιατί δεν ακολουθούνται διαυγή και ορθολογικά πρωτόκολλα επιλογής και γιατί διορίζονται ακόμη στελέχη κομμάτων; Στοιχειώδες, αγαπητοί μου αναγνώστες: για τον ίδιο λόγο που διορίζονται κομματάνθρωποι στις διοικήσεις των νοσοκομείων, των ασφαλιστικών οργανισμών, των λιμανιών κ.ο.κ. Για τους πολιτικούς μας δεν προέχει η υπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος με την ορθολογική στελέχωση του κράτους, αλλά η αποπληρωμή πολιτικών γραμματίων. Μοιράζουν τις εκτελεστικές θέσεις ευθύνης σε πρώην πολιτικούς γιατί, δεκαετίες τώρα, θεωρούν το κράτος λάφυρο που οφείλουν να παραχωρούν στους «εκλεκτούς» τους. Ετσι δουλεύει η πολιτική στην Ελλάδα, ακόμη και στην εποχή της χρεοκοπίας. Η τρόικα δεν το ‘χει πάρει χαμπάρι;