Τι νόημα έχει να αποκλείεται ένας υποψήφιος από μια σχολή ΤΕΙ, για παράδειγμα αυτής των Μηχανικών Αυτοκινήτων ή εκείνης της Ανθοκομικής, επειδή έγραψε κάτω από τη βάση στο μάθημα των Μαθηματικών, στο οποίο εξετάζεται από κοινού και με ίδια ακριβώς θέματα με τους υποψήφιους των Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών της πολυτεχνικής σχολής; Και ποιο το νόημα του αποκλεισμού ενός υποψήφιου για μια σχολή Νοσηλευτικής π.χ., επειδή δεν έπιασε τη βάση στη Χημεία ή τη Φυσική της Ιατρικής;
Η βάση του 10, ως κριτήριο επιτυχίας ή αποκλεισμού από τις εξετάσεις, έχει νόημα μόνον όταν οι εξετάσεις είναι διαπιστωτικές της επάρκειας των γνώσεων των υποψηφίων. Και δεν έχει κανένα νόημα σε γενικούς διαγωνισμούς, με γενικά και όχι εξειδικευμένα ανά σχολή θέματα και με σταθερό και γνωστό εξ αρχής αριθμό εισακτέων. Για να ισχύσει η βάση του 10, πρέπει τα θέματα των εξετάσεων να είναι στοχευμένα ανά γνωστικό αντικείμενο, προκειμένου να αποδειχθεί η γνωστική επάρκεια των εξεταζόμενων τουλάχιστον στο 50% της υπό εξέταση ύλης.
Η περίφημη βάση του 10 δηλαδή, αντιστοιχεί σε επιβεβαίωση ότι ο εξεταζόμενος ανταποκρίνεται τουλάχιστον στο μισό του γνωστικού αντικειμένου που εχει διδαχθεί. Ο ορισμός του 50% αποτελεί ασφαλώς μια αυθαίρετη σύμβαση, καθώς υπάρχουν απαιτητικά προγράμματα σπουδών, (όπως π.χ. Μεταπτυχιακά προγράμματα), όπου η γνωστική επάρκεια ισοδυναμεί με βάση 6 ή και 7, που αντανακλά σε επιτυχία στο 60% ή και στο 70% των εξεταζόμενων θεμάτων. Στις περιπτώσεις αυτές βεβαίως, η ύπαρξη της βάσης δεν είναι συμβατή με την ύπαρξη κλειστού και δεδομένου εξ αρχής αριθμού επιτυχόντων, αφού η θεσμοθέτησή της αφήνει ανοικτή την επιτυχία σε όσους περάσουν το όριο. Μπορεί σε όλους, μπορεί όμως και σε κανένα.
Για να εισαχθεί συνεπώς η βάση του 10 στις εισαγωγικές εξετάσεις, θα πρέπει αυτές να αλλάξουν μορφή και από γενικός διαγωνισμός με γνωστό εκ των προτέρων αριθμό εισαγομένων, να γίνουν διαπιστωτικές της γνώσης των υποψηφίων. Που σημαίνει ξεχωριστές εξετάσεις με στοχευμένα θέματα ανά γνωστικό αντικείμενο και ανά σχολή. Που σημαίνει δηλαδή ότι οι εισαγωγικές εξετάσεις πρέπει να γίνονται από τα ίδια τα πανεπιστήμια και όχι από το υπουργείο. Σε κάθε άλλη περίπτωση, είναι πιο τίμιο να μειωθεί ο αριθμός των εισακτέων στις χαμηλόβαθμες σχολές, παρά να ισχύουν αποκλεισμοί με τεχνητούς τρόπους, επειδή οι εξεταζόμενοι δεν ανταποκρίθηκαν σε θέματα άλλων, υψηλόβαθμων σχολών με άσχετη επιστημονική κατεύθυνση και αντικείμενο. Η επίτευξη της αξιοκρατίας είναι μια δύσκολη υπόθεση, που λειτουργεί υπό αυστηρούς κανόνες και προϋποθέσεις.
