Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ απέδωσε προσφάτως το ΠαΣοΚ ως ιδιόρρυθμο μοναστήρι ανήσυχων ψυχών, χωρίς πόρτες, απολύτως διαμπερές, όπου όποιος θέλει μπαίνει κι όποιος θέλει βγαίνει. Ήταν, αλήθεια, η περιγραφή του καυστική, αλλά συνάμα ακριβής, όπως απεδείχθη στη συζήτηση και στην ψήφιση του νομοσχεδίου για τα πανεπιστήμια.
Κι όντως το ΠαΣοΚ είναι σε διέγερση, όπως μαρτυρούν και οι επαναλαμβανόμενες εντάσεις και οι συνεχείς διαπληκτισμοί μεταξύ των στελεχών του. Και δεν είναι αυτή η κατάσταση προνόμιο του άλλοτε πανίσχυρου κόμματος εξουσίας. Σε διαταραχή βρίσκονται και τ’ άλλα κόμματα, υποχωρούντα κι ανερχόμενα. Είναι η κρίση τόσο βαθιά και οι μεταβολές που επιβάλλει τόσο γρήγορες, ώστε οι επιλογές που χρειάζεται να κάνουν όλες οι πολιτικές δυνάμεις είναι τόσο μεγάλες και καθοριστικές, που κανέναν δεν αφήνουν και δεν θα αφήσουν ανεπηρέαστο.
Το επόμενο διάστημα θα είναι πολιτικά εκρηκτικό. Τα μέτρα θα ληφθούν, όπως φαίνεται, γιατί κανείς δεν μπορεί να σηκώσει το βάρος των συνεπειών μιας ενδεχόμενης σύγκρουσης με την Ευρώπη. Και η λήψη τους αναγκαστικά θα επιδράσει στα πολιτικά πράγματα της χώρας. Τα συμμετέχοντα στην κυβέρνηση κόμματα θα έχουν κόστος, πιθανώς οι διεργασίες στο εσωτερικό τους να ενταθούν το φθινόπωρο και αποσχιστικές τάσεις πιθανώς να εκδηλωθούν. Αλλά και των δυνάμεων της αντιπολίτευσης η προσαρμογή στα νέα δεδομένα θα ασκήσει την επίδρασή της στα πολιτικά πράγματα της χώρας.
Σε κάθε περίπτωση, οι επιλογές που θα γίνουν προσεχώς θα διαμορφώσουν τα νέα πολιτικά μέτωπα και θα συγκροτήσουν τη βάση των νέων συμμαχιών, νέων συμπράξεων και, γιατί όχι, νέων σχηματισμών. Η κρίση αλλάζει ταχύτατα τον πολιτικό χάρτη της χώρας, ήδη έχει καταναλώσει τρεις κυβερνήσεις και ίσως να χρειασθούν άλλες τόσες μέχρι να ξαναβρεί η χώρα σταθερή βάση ανάκαμψης. Σε κάθε περίπτωση ο βίαιος μετασχηματισμός του οικονομικού μοντέλου δεν μπορεί παρά να επιβάλει αντίστοιχα και τον βίαιο μετασχηματισμό του πολιτικού συστήματος. Είναι απλώς θέμα χρόνου.
