Για τους κατοίκους της Κερατέας, που έφτιαξαν οδοφράγµατα και ορύγµατα, έκαψαν σπίτια αστυνοµικών, πέταξαν µολότοφ, κατέλαβαν δηµόσια κτίρια, έκλεισαν για εβδοµάδες την εθνική οδό Αθηνών – Λαυρίου, ο «δρόµος» ήταν προφανώς λύση: µε τη βία, ακύρωσαν τη θεσµοθετηµένη από τα όργανα της πολιτείας απόφαση για εγκατάσταση ΧΥΤΥ στην περιοχή τους, 5 χιλιόµετρα απόσταση από την πόλη τους, σε µέρος περίκλειστο και έρηµο, νεκροταφείο αυτοκινήτων και βρεφοκοµείο αυθαιρέτων. ∆εν χρειάζεται να είναι τοπογράφος κανείς, κάθε περαστικός διακρίνει αµέσως τα οικόπεδα που έχουν χαραχτεί πάνω στους λόφους που περιβάλλουν το Οβριόκαστρο µε αποψίλωση του λόγγου που τους καλύπτει. Οι 40 καταπατητές και οικοπεδοφάγοι της περιοχής έλυσαν το πρόβληµα της προστασίας των λαφύρων τους, τα 4.000.000 των κατοίκων της Αττικής ζουν ξανά αυτές τις ηµέρες το µαρτύριο των ξεχειλισµένων κάδων απορριµµάτων. Αυτούς τους χρησιµοποιούν ως «δρόµο» οι εκάστοτε «επί συµβάσει υπάλληλοι» της υπηρεσίας καθαριότητας των δήµων για να µονιµοποιηθούν και να προσληφθούν άλλοι νέοι έκτακτοι υπάλληλοι, αφού απάδει προς την αξιοπρέπεια του µόνιµου δηµοτικού υπαλλήλου να ασχολείται µε απορρίµµατα.
Ο «δρόµος» ήταν επίσης λύση για τους γαιοκτήµονες που κατέβαζαν τα τρακτέρ για να κερδίσουν την επιδότηση των άχρηστων προϊόντων τους, για τους φοιτητές και καθηγητές που δεν ήθελαν να αλλάξει τίποτα στα πανεπιστήµια, για τους µαθητές που ήθελαν να έχουν χρόνο για τα φροντιστήρια, για τις οµάδες που δεν ήθελαν να υποβιβαστούν, για τους ιδιοκτήτες φορτηγών και ταξί που θέλουν να µεταπωλούν και να κερδίζουν υπεραξία από τις άδειες που τους έχουν παραχωρηθεί δωρεάν – και για δεκάδες, εκατοντάδες άλλες κοινωνικές κατηγορίες που νίκησαν το κράτος και υπερασπίστηκαν τα ιδιοτελή συµφέροντά τους, µερικές σπάνιες φορές και το δίκιο τους.
Το περίεργο είναι ότι οι εκδηλώσεις που διακόπτουν την κυκλοφορία και κάνουν τη ζωή των Αθηναίων αβίωτη καθηµερινά σχεδόν εδώ και δεκαετίες (ή και όλων των Ελλήνων στην περίπτωση των τρακτέρ και των φορτηγών) και οι καταλήψεις δηµόσιων κτιρίων θεωρούνται «ειρηνικές», άσκηση του δηµοκρατικού δικαιώµατος της συνάθροισης. Πρόκειται για πρωτότυπη άποψη, δεν υπάρχει σε καµία άλλη χώρα του κόσµου, που οδηγεί στο συµπέρασµα ότι βία υπάρχει µόνο από την πλευρά του κράτους όταν προσπαθεί να τις περιορίσει ή να τις αναχαιτίσει. Ακόµη και η απόπειρα εισβολής στη Βουλή το καλοκαίρι «ειρηνική εκδήλωση» χαρακτηριζόταν από πολιτικούς και δηµοσιογράφους, που την εµπόδισε η Αστυνοµία. Και όταν κουκουλοφόροι σπάζουν και ρηµάζουν, ξανά το κράτος ευθύνεται. Είτε επειδή η Αστυνοµία ξεκίνησε πρώτη τα επεισόδια είτε επειδή οι «γνωστοί άγνωστοι» είναι προβοκάτορές της.
Ητοι, ο «δρόµος» έχει γίνει το αυτονόητο µέσο διαπραγµάτευσης µε το κράτος κάθε οµάδας δεκαετίες τώρα. Η βία έχει γίνει πλήρως αποδεκτή – σύµφωνα µε κάποιους, υπερέχει και του Κοινοβουλίου ως χώρος έκφρασης της λαϊκής θέλησης. Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μιχάλης Κριτσωτάκης, διαβάζω στο «Βήµα» online της 5.10.2011, διαφώνησε µε την άποψη του Ανδρέα Λοβέρδου ότι οι καταλήψεις υπουργείων και δηµοσίων οργανισµών «είναι η καλύτερη συνταγή και ο καλύτερος αγωγός της καταστροφής». Και αφού διευκρίνισε ότι «µικρές είναι ακόµη οι αντιδράσεις, αν αναλογιστούµε το τι γίνεται», πρότεινε να µη λειτουργεί η Βουλή όταν «ο λαός απεργεί». Αποχώρησε από τη συνεδρίαση για να συµµετάσχει στη διαδήλωση Α∆Ε∆Υ-ΓΣΕΕ µε την αποστροφή: «Εγώ θεωρώ ότι θα πρέπει να πάω στη συγκέντρωση, εσείς θεωρείτε το αντίθετο, ο καθένας θα κάνει αυτό που νοµίζει και η ιστορία θα κρίνει».
Πριν από την ιστορία, κρίνουµε εµείς – οι αντιδράσεις στην τρόικα, από την πρώτη στιγµή, ξεπερνούν κατά πολύ τις αντιδράσεις στην Πορτογαλία ή στην Ιρλανδία. Η πολιτική κουλτούρα εκεί δεν είναι τόσο βίαιη όσο η δική µας, υπήρξε αλληλεγγύη και αίσθηση του κινδύνου µεταξύ των κοινωνικών οµάδων, όχι αγώνας όλων εναντίον όλων, όπως εδώ. Ο κ. Κριτσωτάκης, όµως, και πολλοί άλλοι θεωρούν ότι είναι «µικρές αντιδράσεις» οι νεκροί, τραυµατίες, καταστροφές δηµόσιας και ιδιωτικής περιουσίας, αλλεπάλληλες διαδηλώσεις και απεργίες που είχαµε και εικόνες τους κυκλοφόρησαν σε όλον τον κόσµο. ∆εν µένει πια παρά να γίνουν ένοπλες, να εισβάλει στην άχρηστη Βουλή ο «δρόµος», να την καταργήσει – µε καλάσνικοφ, οι µολότοφ που χρησιµοποιήθηκαν κατά τις επιθέσεις εναντίον της το καλοκαίρι ήσαν «µικρές αντιδράσεις».
Ο «δρόµος», η πολιτική βία στη χώρα µας (όπως και το πελατειακό κράτος και άλλα δεινά), έρχεται από µακριά, δεν είναι γέννηµα της Μεταπολίτευσης όπως ισχυρίζονται δεξιοί ιστορικοί, που ξεχνούν τη δικτατορία και τη βία του µετεµφυλιακού κράτους. Η συγκρουσιακή κουλτούρα καλλιεργείται ήδη από το σχολείο, µε την ανάγνωση της ελληνικής ιστορίας ως «αδιαπραγµάτευτων» αγώνων του έθνους που ξεκινούν από τον Μαραθώνα και φθάνουν ως σήµερα. Θύµα αυτής της κουλτούρας ηρώων, αγώνων, αίµατος και θυσιών είναι ο κ. Κριτσωτάκης – αλλά και οι διαδηλωτές και τα ΜΑΤ αντιπαρατίθενται στις διαδηλώσεις βέβαιοι, και οι µεν και οι δε, πως έχουν απέναντί τους Πέρσες, Τούρκους, ναζί και άλλους εχθρούς του έθνους. Αν δεν διαβάσουµε αλλιώς το παρελθόν, ο «δρόµος» θα συνεχίσει να µας κλείνει τους δρόµους της προκοπής και της προόδου.
Psychoyos@tovima.gr
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
