Πριν από μερικές ημέρες, το πρόβλημα του Ευάγγελου Βενιζέλου ήταν να μην γίνουμε Αργεντινή. Από χθες, μάθαμε ότι το πρόβλημα του Γιώργου Παπανδρέου είναι να μην γίνουμε… Ινδία. Σ’ όλα αυτά, υπάρχει φυσικά μια βαθιά αντίφαση: άλλος δρόμος η Αργεντινή, άλλος η Ινδία, γι άλλο μιλά ο ένας, γι άλλο ο άλλος… Όμως αυτό, είναι δευτερεύον. Το πρωτεύον είναι ότι τόσο ο πρόεδρος όσο και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, δυστυχώς, για μια ακόμα φορά, χθες και προχθές, όχι απλώς δεν είπαν την αλήθεια – ή τουλάχιστον, δεν την είπαν ολόκληρη -, αλλά, αντιθέτως, την ξόρκισαν με μανία και παρέλειψαν το πιο δηλητηριώδες και κομβικό, καθοριστικό κομμάτι της.
Η βασική αλήθεια που ξόρκισε χθες στο νέο «διάγγελμά» του ο Ευάγγελος Βενιζέλος είναι το ενδεχόμενο να υπάρξει ελληνική χρεοκοπία. Αρνήθηκε όχι απλώς ότι είμαστε κοντά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αλλά ακόμα και ότι υπάρχει ως ελάχιστη πιθανότητα. Κι αυτό, απλώς, δεν είναι αλήθεια. Και το γνωρίζει. Τα νούμερα δεν βγαίνουν και μάλιστα διπλά: δεν βγαίνουν ούτε αυτά που εμποδίζονται από τις πραγματικές εξελίξεις, αλλά ούτε και πολλά από εκείνα που έχουν εγγραφεί ως έσοδα που, τελικά, δεν θα υπάρξουν.
Είναι δε τόσο πολύ εκτός πραγματικότητας όλα αυτά, που δεν έχει νόημα πια κανείς να τα προσεγγίσει αναλυτικά. Το μόνο που μπορεί να σημειωθεί, και τα λέει άλλωστε όλα, είναι ότι ο ίδιος ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είπε ότι το πιο κρίσιμο απ’ όλα είναι να εφαρμοστούν τα συμφωνηθέντα ως το τέλος Οκτωβρίου γιατί αλλιώς… – εκεί άφησε «αποσιωπητικά». Ξέρει όμως ο ίδιος ότι αυτό, πρακτικά, δεν πρόκειται να συμβεί, για ποικίλους, χιλιοειπωμένους λόγους.
Την ίδια στιγμή, η αλήθεια που ξόρκισε ο Γιώργος Παπανδρέου ήταν άλλη. Και η μέθοδος του ήταν επίσης άλλη: ο Παπανδρέου δεν αρνήθηκε την αλήθεια, αντίθετα, την ανέφερε ως φόβο του. Όπως προχθές είπε, τρέμει μήπως γίνει το «μπαμ εκεί έξω» – το εκεί έξω είναι η Ελλάδα… Ο ίδιος, δηλώνει παρών, αλλά, με το «μπαμ», τι γίνεται; Κάποιος λοιπόν θα πρέπει να εξηγήσει στον πρωθυπουργό ότι το «μπαμ», δυστυχώς, έχει ήδη γίνει: απλώς, ακόμα, δεν έχει ακουστεί. Είναι ακριβώς το αντίθετο από το φως των αστεριών τη νύχτα: αυτό που βλέπουμε στον ουρανό, είναι το παρελθόν. Το «μπαμ» που φοβάται ο κ. Παπανδρέου, είναι, δυστυχώς, το μέλλον που έχει ήδη δρομολογηθεί και πλέον μάλλον δεν αποτρέπεται…
Μάλιστα, το «μπαμ» είναι διπλό: «μπαμ» και στην κοινωνία, που, δυστυχώς, πλέον, δεν μαζεύεται με τίποτα, αλλά «μπαμ» και στη συνέχιση του προγράμματος δανεισμού που, όπως όλα δείχνουν, ανεξάρτητα ακόμα και από τη λήψη αυτής της δόσης, κρέμεται πλέον σε κάτι λιγότερο από μια κλωστή: παρά τα όσα λέει ο κ. Βενιζέλος, ουδείς σοβαρός άνθρωπος σε Ευρώπη και Αμερική αμφιβάλλει σήμερα για το ότι η Ελλάδα φλερτάρει δραματικά με τη χρεοκοπία. Οι μόνοι λοιπόν που δεν το λένε αλλά, πλέον, το ψελλίζουν κι αυτοί, είναι οι πολιτικοί, ντόπιοι και κάποιοι ξένοι. Όλοι οι άλλοι, αναλυτές, «αγορές», θεσμοί, τράπεζες κοκ, δεν τρέφουν την παραμικρή αμφιβολία για το τι αναμένεται να συμβεί…
Έτσι, ο κ. Παπανδρέου (και ο κ. Βενιζέλος δίπλα του για πολύ μικρότερο διάστημα) κλείνει τα δύο χρόνια της πρωθυπουργίας του με έναν απολογισμό τραγικό και προς τα δύο μέτωπα: και δημοσιονομικά απέτυχε και κοινωνικά οδήγησε σε μια πρωτοφανή διάλυση. Απέτυχε παταγωδώς να διαχειριστεί αυτή την – πράγματι – πρωτοφανή, τεράστια κρίση. Απέτυχε όμως, γιατί, από την πρώτη στιγμή μέχρι σήμερα λέει συστηματικά ψέματα και ο ίδιος και η κυβέρνησή του: κάνανε μόνον ότι τους ήταν εύκολο. Αυτό συμβαίνει ακόμα και τώρα.
Διέλυσαν έτσι τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, που δεν είχε τρόπο να αντιδράσει στη λαίλαπα του κράτους και άφησαν ανέγγιχτη τη σάρκα της σάρκας τους, το μεγάλο κράτος, που είναι και η βασική αιτία του προβλήματος, αφού αυτό πτώχευσε, όχι ο ιδιωτικός τομέας. Τώρα, το θηρίο που οι ίδιοι εκκόλαψαν αλλά και τράφηκαν από αυτό για δεκαετίες, ξέροντας πια πολύ καλά τη δύναμή του και έχοντας βεβαιωθεί για τις ασύλληπτες αντοχές του, δεν ανέχεται καμιά παρέμβαση. Θα τους τελειώσει, πριν καν το αγγίξουν…
Θα πει κανείς, το χρέος, το έλλειμμα, η τρόικα, η χρεοκοπία, το μνημόνιο… Ασφαλώς, όλα αυτά υπάρχουν και κάθε άλλο παρά εύκολα είναι. Όμως, υπεύθυνος κυβερνήτης της χώρας δεν είναι ούτε ο κ. Τόμσεν, ούτε ο κ. Ρεν. Ο πρώτος θα φύγει και θα πάει σύντομα να ασχοληθεί με μια άλλη μπανανία, ενώ ο δεύτερος, θα κάνει όσα χρόνια μπορεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και μετά θα επιστρέψει στη χώρα του να γράψει, πιθανώς, απομνημονεύματα του τύπου «πώς χάθηκε η Ελλάδα»…
Φυσικά, πολύ περισσότερο, υπεύθυνος κυβερνήτης της Ελλάδας δεν είναι η κυρία Μέρκελ, την οποία ο Γιώργος Παπανδρέου ουδέποτε στα δύο αυτά χρόνια τόλμησε να αντιμετωπίσει με τα στοιχειώδη χαρακτηριστικά συμπεριφοράς που του επιβάλλει η αποστολή του: μπορεί να είναι πρωθυπουργός μιας υπερχρεωμένης χώρας που βαδίζει στον γκρεμό, μπορεί να μιλά με την καγκελάριο της μεγαλύτερες οικονομικής δύναμης της Ευρώπης, όμως, όλα αυτά, δεν του επιτρέπουν να λησμονεί το κυριότερο: ότι είναι εκλεγμένος πρωθυπουργός μιας χώρας κι ενός λαού.
Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που λησμόνησε το καθήκον του προς τα έξω, το λησμόνησε και προς τα μέσα. Δεν έκανε αυτά που έπρεπε να κάνει, δεν έθιξε τα άγια των αγίων του κόμματός του και των συνδικαλιστών του. Δεν πείραξε απολύτως τίποτα. Και τώρα ο αντιπρόεδρός του λέει ότι αν δεν γίνουν όλα αυτά στις επόμενες είκοσι ημέρες, έρχεται η καταστροφή, την οποία, αμέσως μετά, αρνείται και ότι μπορεί να συμβεί…
Αυτά είναι που στην πραγματικότητα ξέχασε ο κ. Παπανδρέου όλο αυτό τον καιρό. Γι αυτό και σήμερα φοβάται «το μπαμ». Όμως, είναι πια αργά: ούτε τους έξω πείθει, ούτε τους μέσα. Αντίθετα, σε διαφορετικά επίπεδα, γίνονται αμφότεροι αποδέκτες ψευδών μέχρι τελικής, πλέον, πτώσεως..
Ίσως, πάντως, ακόμα, να πείθει τον εαυτό του…
