Το τελευταίο διάστημα, Ελληνες και Ευρωπαίοι πολιτικοί αναλώνονται στο κατά πόσον η Γερμανία θα ενδώσει στην έκδοση Ευρωομολόγου το οποίο (εαν και εφόσον εκδοθεί) θα μειώσει το κόστος δανεισμού της περιφέρειας.
Καλή και γόνιμη η παραπάνω συζήτηση αλλά πολύ φοβούμαστε ότι αποπροσανατολίζει τον πολίτη από τo μέγεθος της οικονομικής του μιζέριας το οποίο είναι βεβαίως επιστημονικά μετρήσιμο.
Πράγματι, ο δείκτης οικονομικής μιζέριας (τον οποίο εμπνεύσθηκε ο Αμερικανός οικονομολόγος Arthur Okun) προκύπτει από το άθροισμα των ποσοστών ανεργίας και πληθωρισμού. Όσο υψηλότερα είναι τα ποσοστά ανεργίας και πληθωρισμού, τόσο υψηλότερη είναι και η οικονομική μιζέρια μιας χώρας.
Τα πρόσφατα ποσοστά ανεργίας (16,6% τον Μάιο) και πληθωρισμού (3,1% τον Μάιο) υποδηλώνουν δείκτη οικονομικής μιζέριας ίσο με με 20%. Με βάση τα στοιχεία αυτά, η οικονομική μιζέρεια των Ελλήνων δεν είναι χειρότερη (!) εκείνης της περιόδου 1983-1985 (εποχή κατά την οποία δύο αλλεπάλληλες υποτιμήσεις της δραχμής οδήγησαν σε πληθωρισμό της τάξης του 20%).
Εαν όμως ληφθεί υπόψη το ποσοστό ανεργίας των νέων ηλικίας 15-24 ετών, το οποίο έφτασε το 40,1% το Μαίο του 2011, η οικονομική μιζέρεια των (νέων σε ηλικία) Ελλήνων εκτινάσσεται στο 43%, όχι μακριά από την Ισπανία η οποία καταγράφει (την ίδια περίοδο) δείκτη οικονομικής μιζέριας ίσο με 48,5% (ήτοι 45,1% ανεργία νέων και 3,4% πληθωρισμό). Ο τρέχον δείκτης οικονομικής μιζέρειας θα πρέπει να μας προβληματίσει για δύο βασικούς λόγους:
1. Σε αντίθεση με την Ισπανία, η οποία, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, υπολειτουργεί (λόγω της πρόσφατης χρηματοοικονομικής κρίσης και της εν εξελίξει δημοσιονομικής προσαρμογής) περίπου 4% σε σχέση με τις πραγματικές της δυνατότητες, η Ελλάδα εκτιμάται ότι υπολειτουργεί κατά 10,2% σε σχέση με τις δυνατότητες της.
Με άλλα λόγια, και δεδομένου ότι οι πραγματικές επενδύσεις στην Ελλάδα για το 2011 αναμένονται να μειωθούν κατά 10% (σε ποσοστό υπερδιπλάσιο εκείνου της Ισπανίας), πολύ φοβούμαστε ότι για πρώτη φορά στην (πρόσφατη) ιστορία μας, ο δείκτης οικονομικής μιζέρειας των νέων στην Ελλάδα πολύ σύντομα θα ξεπεράσει εκείνον της Ισπανίας (την οποία βέβαια χρησιμοποιούμε ως παράδειγμα προς αποφυγήν σε θέματα ανεργίας).
2. Επιστημονικές μελέτες συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι ο δείκτης οικονομικής μιζέρειας αποτελεί «πρόδρομο» δείκτη πρόβλεψης της εγκληματικότητας.
Με δεδομένο λοιπόν ότι η Ελλάδα θα διανύσει το λιγότερο 4 με 5 χρόνια μέχρι να επιστρέψει σε κανονικούς ρυθμούς οικονομικής απόδοσης, ο δείκτης οικονομικής μιζέρειας θα συνεχίσει ταχέως την ανερχόμενη τροχιά του οδηγώντας μεσοπρόθεσμα σε επίπεδα εγκληματικότητας που θα υπονομεύσουν την ίδια την βιωσιμότητα μας.
Και τούτο ανεξάρτητα από την όποια επιτυχία του μεσοπρόθεσμου προγράμματος στην προσπάθεια αποτροπής της οικονομικής μας χρεοκοπίας!
*Ο Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool και ο Θεόδωρος Παναγιωτίδης είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και επισκέπτης Research Fellow στο Hellenic Observatory του London School of Economics.