Σε δύο (τουλάχιστον) υπουργούς το κλιµάκιο της τρόικας που αναχώρησε εσπευσµένα το βράδυ της Πέµπτης έθεσε µια πανοµοιότυπη ερώτηση: Εχει την αντικειµενική δυνατότητα αυτή η κυβέρνηση να πάρει τα πρόσθετα µέτρα που ενδεχοµένως απαιτούνται για να αντιµετωπιστούν οι υστερήσεις και οι αποκλίσεις; Και οι δύο υπουργοί απάντησαν µε έναν πανοµοιότυπο τρόπο – χωρίς να είναι συνεννοηµένοι:
– Ούτε για αστείο! Θα µπορούσαν να προσθέσουν ότι τα τελευταία αποθέµατα πολιτικού κεφαλαίου της κυβέρνησης δαπανήθηκαν για να ψηφιστεί το Μεσοπρόθεσµο. Τώρα, ακόµη και µε τους ταξιτζήδες θα δυσκολευτούν να τα βγάλουν πέρα.
Γιατί όµως η τρόικα έθεσε τέτοια ερωτήµατα στους υπουργούς; Επειδή αντιλαµβάνεται και αυτή πλέον όσα αντιλαµβάνονται εδώ και καιρό οι περισσότεροι, επειδή αντιλαµβάνεται ό,τι κατέγραψε µε απόλυτη ακρίβεια και η µηνιαία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισµού της Βουλής, που προκάλεσε τόσες ενστάσεις και τόση φασαρία:
Το πρόγραµµα δηµοσιονοµικής προσαρµογής έχει αποτύχει.
Στον δεύτερο χρόνο της εφαρµογής του, όλοι οι δείκτες έχουν επιδεινωθεί, τη στιγµή που η χώρα βυθίζεται για τρίτη συνεχόµενη χρονιά στην ύφεση. Μιλάµε για 7,1% ύφεση το πρώτο εξάµηνο του 2011 και µε τις (αισιόδοξες!)
προβλέψεις να κάνουν λόγο για 5,3% – 5,4% στο σύνολο του έτους.
Οσον αφορά τα καθαρά δηµοσιονοµικά µεγέθη, το έλλειµµα του επταµήνου Ιανουαρίου -Ιουλίου φθάνει το 6,9% του ΑΕΠ, όταν το ίδιο διάστηµα του 2010 ήταν 5,4% του ΑΕΠ – αυξηµένο δηλαδή κατά µιάµιση µονάδα του ΑΕΠ!
Ενας ακόµη αριθµός είναι αρκετός: αν θέλει να πιάσει τους στόχους των εσόδων, το ∆ηµόσιο είναι υποχρεωµένο να εισπράττει τους τέσσερις µήνες που αποµένουν ως το τέλος του έτους 5,8 δισ. ευρώ (!) κάθε µήνα. Υπάρχει κάποιος σοβαρός άνθρωπος ο οποίος να πιστεύει ότι το οιοδήποτε κράτος στον κόσµο µπορεί ξαφνικά να αρχίσει να εισπράττει σχεδόν το 2,5% του ΑΕΠ µηνιαίως; Ούτε για αστείο!
Πέσαµε έξω λοιπόν. Και όχι µόνο δηµοσιονοµικά – όπου βασική ευθύνη έχει η εγκληµατική συνταγή του «αποπληθωρισµού» και της ύφεσης που επέβαλε η τρόικα…
Πέσαµε έξω παντού. Η αναµόρφωση του κράτους προχωράει µε βήµα σηµειωτόν. Οι πολυτραγουδισµένες «µεγάλες αλλαγές» µένουν στο χαρτί. Ο περιορισµός της δηµόσιας σπατάλης µε συγχωνεύσειςκαι καταργήσεις οργανισµών και φορέων εξελίσσεται στο κουβεντιαστό.
Οι αποκρατικοποιήσεις βρίσκονται εκτόςστόχων πριν ακόµη ξεκινήσουν – αποκλείεται να πιάσουν τα 1,7 δισ.
ευρώ ως το τέλος Σεπτεµβρίου!
Αυτή η πάνδηµος διαπίστωσητης αποτυχίας οδηγεί όµως και σε ένα εύλογο ερώτηµα: Τώρα τι γίνεται; Εχει η συγκεκριµένη κυβέρνηση τις δυνατότητες να συνεχίσει πεισµατικά την ίδια πολιτική; Και έχει η κοινωνία τις αντοχές να το ανεχτεί; Αυτό ρωτούσε να καταλάβει η τρόικα.
Τα περισσότερα στελέχη της ίδιας της κυβέρνησης απαντούν µε ένα κατηγορηµατικό «Οχι». ∆εν πιστεύουν ότι υπάρχει πρόβληµα κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, αλλά εκφράζουν τον φόβο ότι η χώρα οδηγείται ταχύτατα σε µια «αντικειµενική αδυναµία διακυβέρνησης». Γενικός Γραµµατέας κρίσιµου κυβερνητικού τοµέα µού οµολόγησε προχθές ότι:
– ∆ίνουµε εντολές και δεν τις εκτελεί κανείς. Η ∆ιοίκηση βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα.
Πόσο θα αντέξουν λοιπόν; Πόσο θα συνεχίζεται το θέατρο του παραλόγου η κυβέρνηση να εφαρµόζει και η τρόικα να ελέγχει ένα πρόγραµµα για το οποίο όλοι γνωρίζουν ότι έχει αποτύχει και είναι αδύνατον να εφαρµοστεί;∆εν µπορεί να συνεχιστεί για πολύ. Και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο δεν έχω την παραµικρή αµφιβολία ότι τις επόµενες εβδοµάδες θα βρεθούµε αντιµέτωποι µε πολύ κρίσιµες αποφάσεις και εξελίξεις.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα πρέπει να καταστεί σαφές αν η Ευρωπαϊκή Ενωση συνεχίζει να στηρίζει την Ελλάδα, αν υπάρχουν περιθώρια τροποποίησης και προσαρµογής του οικονοµικού προγράµµατος ώστε να καταστεί υλοποιήσιµο, αν οι αποφάσεις της 21ης Ιουλίου εξακολουθούν να ισχύουν ή, αντιθέτως, αν η Ελλάδα θα αφεθεί να ξεψυχήσει µόνη της. Μέσα ή έξω από το ευρώ…
Σε εσωτερικό επίπεδο, θα πρέπει να αποφασίσουν ο Πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του αν διαθέτουν τη διάθεση, την αντοχή και τις απαραίτητες προϋποθέσεις κοινωνικής στήριξης ώστε να συνεχίσουν να κυβερνούν. Αν δεν τις διαθέτουν κι αν δεν µπορούν να τις βρουν, οι εκλογές καθίστανται όχι µόνο επιτακτικές αλλά και επείγουσες.
∆ιότι, εδώ που έφτασαν τα πράγµατα, δεν υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις. Είτε η κυβέρνηση θα αλλάξει πολιτική. Είτε θα αλλάξει η κυβέρνηση.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ