Νοµίζω πως σε αυτή τη συγκυρία οι εκλογές µπορεί να βοηθήσουν τα κόµµατα της αντιπολίτευσης να πάρουν περισσότερες ψήφουςαλλά δεν βοηθούν τη χώρα να βγει από το οικονοµικό αδιέξοδο. Κάθε άλλη λύση είναι προτιµότερη από την καταφυγή σε εκλογές. Εκλογές σηµαίνει χάσιµο πολύτιµου χρόνου, µεγάλη σπατάλη πόρων και παραπέρα αποδιοργάνωση του ήδηπαράλυτου κρατικού µηχανισµού. Σηµαίνει επίσης τη δηµιουργία µιας πολυκοµµατικής κυβέρνησης µε τους µικροκοµµατικούς καβγάδες και τα γνωστά ατέλειωτα παζάρια για τη µοιρασιά των λαφύρων της εξουσίας. Σηµαίνει, µε άλλα λόγια, µια κυβέρνηση που θα ξεπερνάει σεατασθαλίες, αδιαφάνεια και µικροκοµµατισµό τη µη µονοκοµµατική κυβέρνηση Τζαννετάκη.
Η τετριµµένη ιδέα πως ηδηµοκρατία πάντα ξεπερνάει τα αδιέξοδα µέσω της προσφυγής στη λαϊκή ψήφο είναι λανθασµένη. Μπορεί η κοµµατική δηµοκρατία να µην οδηγεί ποτέ σε αδιέξοδο, η κοµµατικοκρατική δηµοκρατία όµωςκαθώς και ο άκρατος λαϊκισµός που τη χαρακτηρίζει συχνά οδηγούν σε εκλογές που τις κερδίζουν ανεύθυνες πολιτικές ελίτ – πολιτικές ελίτ που από τη µια µεριά αποπροσανατολίζουν τον λαό ενώ από την άλλη είναι ανίκανες να αντισταθούν σε λαϊκιστικές πιέσεις για την προώθηση µη ρεαλιστικών, αυτοκαταστροφικών λύσεων (παράδειγµα είναι οκαταστροφικός ελληνοτουρκικός πόλεµος του 1897).
Ευτυχώς, όπως δείχνουν τα πράγµατα, τουλάχιστον βραχυπρόθεσµα, η προσφυγή στις κάλπες δεν είναι πιθανή. Το νέο οικονοµικό επιτελείο της κυβέρνησης πρέπει και µπορεί να πείσει την τρόικα πως το µνηµόνιο ΙΙ δεν είναι µόνο αντιαναπτυξιακό αλλά κυρίως µη ρεαλιστικό. Μια ηµι-ανάπτυκτη βαλκανική χώρα µε ένα πελατειακό και λαϊκιστικό, κοµµατικοκρατικό σύστηµα και µε µια άκρωςσυγκρουσιακή πολιτική κουλτούρα πουκαθιστάσχεδόν αδύνατη τη συνεργασία όπως η Ελλάδα δεν είναι δυνατόν, ακόµα και αν υπήρχε η πολιτική βούληση, να φέρει εις πέρας σε ένα τόσο µικρό χρονικό διάστηµα όλες τις αλλαγές που απαιτεί η τρόικα. Η Ελλάδα δεν είναι ∆ανία, ούτε καν Πορτογαλία.
∆ιαρθρωτικές αλλαγές πρέπει να γίνουν, αλλά χρειάζεται χρόνος. Η θεραπεία σοκκαι η ιδεοληψία της στιγµιαίας αυτόµατης µεταµόρφωσης φέρνει τα αντίθετα αποτελέσµατα από τα αναµενόµενα.
Η νέα κυβέρνηση, µε ή χωρίς τη βοήθεια της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, πρέπει να πείσει τους εταίρους µας να µας δώσουν περισσότερο χρόνο και να αµβλύνουντην αυστηρότητα των µέτρων.Αυτό µπορεί να επιτευχθεί γιατίη ΟΝΕ αρχίζει να αντιλαµβάνεται πωςη τυχόν πτώχευση της Ελλάδας θα είχε καταστρεπτικές επιπτώσειςόχι µόνο για τη χώρα µας αλλά και για την ΕΕ. Επιπλέον, µετά τηντελευταία επικοινωνία Μέρκελ – Παπανδρέου φαίνεται πως τα περιθώρια αναδιαπραγµάτευσης έχουνδιευρυνθεί. Από τη δική µας τη µεριά η κυβέρνηση πρέπει να στραφεί στην εξεύρεση πόρων όχι µέσω της φορολογίας των οικονοµικά αδυνάτων αλλά µέσωτης συρρίκνωσης των δαπανών του γιγαντιαίου και παρασιτικού δηµόσιου τοµέα.
Συµπέρασµα: όχι εκλογές. Από τη στιγµή που η δηµιουργία κυβέρνησης «εθνικής σωτηρίας» απέτυχε, η µόνη διέξοδος για την αποφυγή χρεοκοπίας είναι η στήριξη της νέας κυβέρνησης Παπανδρέου και η προτροπή να προχωρήσει σε µια αναδιαπραγµάτευση του µεσοπρόθεσµου προγράµµατος. Το ότι ο αρχηγός της αξιωµατικής αντιπολίτευσης πρώτος πρότεινε την αναδιαπραγµάτευση, είναι ένας ακόµη λόγος για την αποδοχή τής εν λόγω πρότασης από τη νέα κυβέρνηση που πρέπει να συνεχίσει επίµονα την προσπάθεια για συναίνεση. Αν ο αρχηγός της Νέας ∆ηµοκρατίας επιµένει στο «να µη βάζει πλάτη», αυτό θα δείξει πως ενδιαφέρεται περισσότερο για την πρωθυπουργία και λιγότερο για τη διάσωση της χώρας από τη χρεοκοπία.
Ο κ. Νίκος Μουζέλης είναι οµότιµος καθηγητής Κοινωνιολογίας στη LSE.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
