Μου αρέσει ο Στρος-Καν. Οχι για τους λόγους που προβάλλουν τα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων- βυθίζοντας ακόμη πιο πολύ τη δημοσιογραφία στο πηγάδι της ανυποληψίας, ότι είναι φίλος της Ελλάδας, λες και στις λεηλασίες των λαών όπου ειδικεύεται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο υπάρχουν διαβαθμίσεις. Μου αρέσει γιατί ο Ντομινίκ Στρος-Καν μοιάζει με λογοτεχνικό ήρωα. Ο βίος του και η όλη περιπέτειά του αποδεικνύουν ότι η ζωή είναι αρκετές φορές ανώτερη από τη λογοτεχνία, ανώτερη σε ίντριγκες, ανώτερη σε ανατροπές, ανώτερη σε πάθη, ανώτερη σε κυνισμό, ανώτερη σε χρώματα και αποχρώσεις. Ενας λογοτεχνικός ήρωας δεν μπορεί να είναι αστραφτερός και άψογος, δεν μπορεί να είναι «κανονικός». Η κανονικότητα δεν θα ενδιέφερε κανέναν. Ενας λογοτεχνικός ήρωας πρέπει να έχει αδυναμίες και σκοτεινά σημεία. Αυτά τροφοδοτούν τη δράση, τις αντιπαραθέσεις, τις συγκρούσεις. Και ποια είναι τα σκοτεινά ή τα αδύνατα σημεία του μέχρι χθες ισχυρού ανδρός του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου; Τα είχε κατονομάσει ο ίδιος, σε ανύποπτο χρόνο, σε μια συνέντευξή του στην εφημερίδα «Liberation». Είχε πει ότι τα τρία αδύνατα σημεία του ήταν το χρήμα (fric), οι γυναίκες (femmes) και η εβραϊκότητά του (judaite).
Και μόνο το χρήμα, ως σημείο αδυναμίας, θα ήταν αρκετό για να αναδείξει τον Ντομινίκ σε μυθιστορηματικό ήρωα. Αλλωστε είναι ένας από τους εκπροσώπους της παρισινής gauche-caviar (η Αριστερά του χαβιαριού), δηλαδή σοσιαλιστική ρητορική που πνίγεται στους αφρούς της σαμπάνιας, κυκλοφορεί με Πόρσε και αγαπάει τις λιβρέες για το σερβίρισμα του απεριτίφ. Είναι μια Αριστερά τυπικά γαλλική. Και το λέω αυτό γιατί ακούω να αποκαλούν gauche-caviar, για παράδειγμα, τον Τσοχατζόπουλο. Ο πρώην και τέως μπορεί να αγαπάει το χαβιάρι αλλά ο προσδιορισμός προϋποθέτει εκλεπτυσμό και λουστραρισμένη κουλτούρα.
Η δεύτερη αδυναμία του Ντομινίκ είναι οι γυναίκες. Και αυτό το ξέρουμε. Αλλωστε το φαβορί των Σοσιαλιστών για την προεδρία της Γαλλικής Δημοκρατίας είναι ένας από τους ήρωες του περίφημου βιβλίου Sexus Ρoliticus των Κριστόφ Ντελουάρ και Κριστόφ Ντυμπουά που είχε κυκλοφορήσει το 2006 για να εικονογραφήσει το πολύ παραδοσιακά γαλλικό τρίπτυχο σεξ- έρωτας- πολιτική. Οι περιπέτειές του είναι αναρίθμητες. Και ο τρόπος με τον οποίο η τρίτη σύζυγός του, η τηλεπερσόνα Αν Σενκλέρ, παρεμβαίνει κάθε φορά για να δικαιολογήσει τις γητευτικές ιδιότητες του άτακτου Ντομινίκ συμβάλλει στον μυθιστορηματικό καμβά με την παρουσία μιας απατημένης συζύγου που το ευχαριστιέται. Για την τρίτη αδυναμία ξέρουμε λίγα πράγματα, αν και για αρκετούς είναι το σημείο που τρέφει τις πολυάριθμες θεωρίες συνωμοσίας.
Πάντως, για να μην αδικούμε τη λογοτεχνία, το μεγάλο μυθιστόρημα μας έχει δώσει ήρωες σαν τον Στρος-Καν- και ίσως καλύτερους. Σκέφτομαι τον μπαλζακικό Ευγένιο ντε Ραστινιάκ. Αλλωστε ο Ντομινίκ Στρος-Καν, ακριβώς έτσι όπως είναι, θα μπορούσε να ήταν ήρωας του Μπαλζάκ, ήρωας μιας νέας «Ανθρώπινης Κωμωδίας», ένα πρόσωπο-κλειδί για να καταλάβουμε πολιτικές και ανθρώπινες συμπεριφορές στον σημερινό κόσμο μας.
nbak@dolnet.gr
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ