Δημοσιεύματα στο Reuters, στη Wall Street Journal και σε άλλα ειδησεογραφικά πρακτορεία κάνουν λόγο για ένα εργασιακό περιβάλλον κάθε άλλο παρά ιδανικό στην Apple.

Ο θάνατος οποιουδήποτε ανθρώπου προκαλεί πόνο στους συγγενείς του και θλίψη ακόμα και σε ανθρώπους που δεν γνώριζαν προσωπικά τον εκλιπόντα όταν αυτός υπήρξε δημόσιο πρόσωπο. Ο Στιβ Τζομπς έγινε οικείο πρόσωπο σε εκατομμύρια ανθρώπους μέσα από τις συσκευές της Apple. Αναμφίβολα εισήγαγε καινοτόμες ιδέες στην τεχνολογία και παρήγαγε προϊόντα που βρίσκονταν πάντα ένα βήμα μπροστά από την εποχή τους.

Αλλά δεν ήταν μόνο «οραματιστής» ή «θρύλος της ψηφιακής επανάστασης».Ηταν ένας επιχειρηματίας σαν όλους τους άλλους. Και από αυτήν την άποψη ελέγχεται το ήθος του. Οπωσδήποτε πάντως ο Τζομπς δεν ήταν «άγιος».Η εταιρεία που ο ίδιος ταυτίστηκε την περασμένη χρονιά συνδέθηκε με μια άλλη, άγνωστη επιχείρηση, τη Foxconn. H κινεζική εταιρεία που παράγει τα κινητά τηλέφωνα και τα άλλα γκάτζετ της Apple για λογαριασμό της ήρθε στο προσκήνιο όταν σημειώθηκαν αλλεπάλληλα κρούσματα αυτοκτονιών. Μόνο την περασμένη χρονιά καταγράφηκαν 10 αυτοκτονίες ενώ τουλάχιστον άλλα δύο άτομα προχώρησαν (ευτυχώς χωρίς επιτυχία) στο ίδιο εγχείρημα υπό το βάρος των «μεσαιωνικών» συνθηκών εργασίας που υπερέβαιναν κατά πολύ ακόμα και τα ωράρια που ορίζει ο νόμος στην Κίνα.

Η Apple ζήτησε βέβαια «καλύτερες συνθήκες εργασίας» για τους Κινέζους που παρήγαγαν τις πανάκριβες συσκευές της για 200 δολάρια το μήνα. Μόλις όμως το 5% συμμορφώθηκε με τις υποδείξεις εξ Αμερικής. Η Apple συνεχίζει να παράγει τις συσκευές της στα ίδια εργοστάσια.
Η Foxconn δεν είναι το μόνο μεμπτό στοιχείο εναντίον της επιχείρησης που έστησε ο Τζομπς. Δεν είναι συμπτωματικό το ότι μετά από 10 χρόνια λειτουργίας του δικτύου λιανικής της εταιρείας (τα γνωστά και στην Ελλάδα Apple store) μόλις τον περασμένο Ιούνιο επιχειρήθηκε η οργάνωση των εργαζομένων σε ένα συνδικαλιστικό φορέα για τη διεκδίκηση καλύτερων συνθηκών εργασίας.

Θα υπέθετε βέβαια κάποιος ότι οι εργαζόμενοι της Apple αμείβονται ικανοποιητικά και σίγουρα έχουν το προνόμιο να εργάζονται σε ένα ευχάριστο περιβάλλον. Κι όμως. Ο κατώτατος μισθός εργαζόμενου στο κατάστημα του Σαν Φρανσίσκο (μία από τις ακριβότερες πόλεις των ΗΠΑ) δεν ξεπερνά τα 10 δολάρια ανά ώρα.

Οπως αναφέρουν (ανωνύμως) εργαζόμενοι στα καταστήματα Apple στις ΗΠΑ οι συνθήκες εργασίας διαφέρουν πράγματι σε σχέση με άλλες επιχειρήσεις. Οι καθημερινές του συναλλαγές με τους πελάτες ακόμα και ο τρόπος παροχής τεχνικών συμβουλών μέσω mail καταγράφονται πλήρως και αξιολογούνται. Οι περισσότεροι από αυτούς εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης. Το πλήρες ωράριο δεν είναι δεδομένο αλλά «στόχος» και επιβράβευση για τους πιο αποδοτικούς υπαλλήλους. Ακόμα χειρότερα, στα 325 καταστήματα Apple ανά τον κόσμο δύσκολα θα συναντήσει κανείς υπάλληλο άνω των 30 ετών. Οι μεγαλύτερης ηλικίας υπάλληλοι δεν απολύονται (κατά κανόνα), απλώς «παραγκωνίζονται».

Ο Στιβ Τζομπς μπορεί να έφερε «επαναστατικές» ιδέες στην τεχνολογία αλλά ως εργοδότης ακολούθησε πιστά την πεπατημένη.