Μπορεί η κοινωνική προσφορά να έχει στόχο και το κέρδος; Με βάση τη σύγχρονη προσέγγιση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, επιβάλλεται. Για δύο λόγους: πρώτον, γιατί εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα της δράσης/επιχείρησης και δεύτερον, γιατί η προσφορά στον ωφελούμενο έχει διάρκεια.
Την ανάγκη των κοινωνικών επιχειρήσεων για κερδοφορία, επέκταση και οργάνωση με όρους «συμβατικού» επιχειρείν, αλλά και τις μεγάλες προοπτικές εξέλιξης του κλάδου επιβεβαίωσε και η πανευρωπαϊκή διοργάνωση για την κοινωνική επιχειρηματικότητα Impact Hub Scaling –The Final Event, που πραγματοποιήθηκε στο Μιλάνο στις 14 Ιουνίου.
Το Impact Hub Scaling είναι ένα πρόγραμμα που υποστήριξε για έναν χρόνο, από το 2015, 100 κοινωνικούς επιχειρηματίες να επεκταθούν σε τοπικό ή διεθνές επίπεδο, μέσω οκτώ τοπικών κέντρων (Impact Hub) στην Ευρώπη.
Παρόντες ήταν κοινωνικοί επιχειρηματίες και μέλη του Impact Hub από όλη την Ευρώπη, αλλά και εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και από τα τέσσερα ιδρύματα, τα οποία στήριξαν το πρόγραμμα Impact Hub Scaling. Πρόκειται για δύο ιταλικά φιλανθρωπικά ιδρύματα, το Fondazione Cariplo και το Fondazione CRT με τραπεζική προέλευση, το φιλανθρωπικό ίδρυμα της JP Morgan, καθώς και το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Ευκαιρία για νέους


«Το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος ήταν από τους πρώτους υποστηρικτές του προγράμματος Impact Hub Scaling Project, με σκοπό την υποστήριξη της κοινωνικής καινοτομίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είμαστε πεπεισμένοι πως η κοινωνική επιχειρηματικότητα είναι μια σημαντική προσέγγιση για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα προσφέρει παράλληλα μια μοναδική ευκαιρία για ταλαντούχους έλληνες νέους, ενισχύοντας τη συνεργασία τους με χώρες του εξωτερικού και δίνοντάς τους πρόσβαση σε παροχές μέσω του διακεκριμένου δικτύου του Impact Hub» δηλώνει η υπεύθυνη προγράμματος Διαχείρισης Δωρεών του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος κυρία Σάντρα Τοσέλλο.
Στην εκδήλωση παρουσιάστηκαν τα πιο επιτυχημένα παραδείγματα κοινωνικής επιχειρηματικότητας από οκτώ χώρες της Ευρώπης (Μεγάλη Βρετανία, Ολλανδία, Ρουμανία, Ελλάδα, Ισπανία, Σουηδία, Ιταλία και Αυστρία). Τα περισσότερα από αυτά όχι μόνο έχουν αποκτήσει οικονομική αυτάρκεια, αλλά και τις προϋποθέσεις για να επεκταθούν, όπως άλλωστε θα οραματιζόταν κάθε συμβατική επιχείρηση.

«Η αρχή έγινε με το πρόγραμμα Benisi, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισήμανε την ανάγκη να δοθούν αειφόρες λύσεις σε κοινωνικά προβλήματα. Στη συνέχεια δημιουργήθηκε το Impact Hub, το οποίο σήμερα είναι ένα παγκόσμιο δίκτυο με παρουσία σε περισσότερες από 85 χώρες»
δηλώνει ο επικεφαλής του πανευρωπαϊκού προγράμματος Impact Hub Scaling κ. Αλμπέρτο Μασέτι-Τζανίνι.

«Περισσότερες από 100 επιχειρήσεις με τις οποίες εργαστήκαμε διεθνώς είναι έτοιμες να επεκταθούν εντός των χωρών τους, αλλά και σε άλλες χώρες. Βασικές προϋποθέσεις για να το κάνουν είναι να δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και να βοηθούν ευπαθείς ομάδες. Από τις 100 κοινωνικές επιχειρήσεις που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, 42% είναι έτοιμες να επεκταθούν σε άλλες χώρες»
προσθέτει.

Τα ελληνικά παραδείγματα
Πολλές ευκαιρίες ανάπτυξης στη χώρα μας
Τα παραδείγματα κοινωνικής επιχειρηματικότητας είναι πολλά. Από μια εταιρεία courier που παραδίδει με ακρίβεια στη Μαδρίτη και στη Βαρκελώνη, με εργαζομένους ανθρώπους με πνευματικές ιδιαιτερότητες, μια εταιρεία που πουλά εισιτήρια για μουσικές συναυλίες και χορό στο Λονδίνο για να αποδίδει μέρος της τιμής των εισιτηρίων σε φιλανθρωπικούς σκοπούς («Party for the People»), μια εταιρεία που συνδέει μετανάστες και ηλικιωμένους στη Σουηδία, με τους πρώτους να διδάσκουν υπολογιστές στους δεύτερους και αντίστοιχα να διδάσκονται τη γλώσσα.

«Η Ελλάδα είναι ένας από τους βασικούς προορισμούς στον οποίο θέλουν να επεκταθούν οι κοινωνικές επιχειρήσεις της Ευρώπης»
τονίζει ο κ. Τζανίνι. Ισως όχι τόσο για το φιλικό προς την επιχειρηματικότητα περιβάλλον, «αλλά για τις πολλές ευκαιρίες στο πεδίο της κοινωνικής προσφοράς». Σε αυτό βοήθησαν πολύ δύο ενημερωτικές διοργανώσεις που πραγματοποίησε το ελληνικό σκέλος του δικτύου την περασμένη χρονιά.
Τα ελληνικά παραδείγματα που παρουσιάστηκαν ήταν δύο:
Η Nannuka, ο πρώτος διαδικτυακός προορισμός στην Ελλάδα που απευθύνεται σε γονείς που αναζητούν επαγγελματίες διαφόρων ειδικοτήτων για το παιδί. Σήμερα η Nannuka έχει στο δίκτυό της 11.000 γονείς, 12.500 παιδαγωγούς, ενώ δέχεται 70.000 επισκέψεις τον μήνα και 1.150 εγγραφές. Η επιχείρηση στις 15 Ιουνίου ξεκίνησε επίσημα την παρουσία της και στο Μιλάνο, εγκαινιάζοντας το ιταλικό της website. Ως τώρα η επιχείρηση έχει αποσπάσει σειρά βραβείων, ενώ διακρίθηκε ως μία από τις πέντε καλύτερες start-up του κόσμου. «Είναι τεράστια η αξία τού να νιώθεις ότι έχεις υποστηρικτές μαζί σου, σε κάθε μεγάλο ή μικρό επαγγελματικό βήμα σου. Το Impact Hub υπήρξε ένας από τους υποστηρικτές μας για την επέκτασή μας στο Μιλάνο και το όνειρό μας έγινε πραγματικότητα μόλις πριν από λίγες ημέρες. Η Nannuka βρίσκεται πλέον σε Ελλάδα και Ιταλία και συνεχίζουμε δυναμικά με τους επόμενους στόχους μας σε Λονδίνο, Δουβλίνο και Κύπρο» λέει η κυρία Λέλα Δρίτσα-Ψαρρού, μία από τις τρεις συνιδρύτριες της Nannuka μαζί με τις κυρίες Ναταλί Λεβή και Κατερίνα Λάμπρου.
Η δεύτερη ελληνική επιχείρηση είναι το πολυασιατικό εστιατόριο Mentaleaty (asian food therapy) στον Κεραμεικό. «Η φιλοσοφία του Mentaleaty έχει στο επίκεντρό της την υγεία. Επενδύουμε τα όποια κέρδη στον κοινωνικό συνεταιρισμό «Αθηνά – Ελπίς» που υποστηρίζει την ευημερία ανθρώπων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα» λέει ο ιδρυτής του «Αθηνά – Ελπίς» και εμπνευστής του εστιατορίου, ιατρός Εργασίας, κ. Σωτήρης Κουπίδης. To Mentaleaty είναι μία από πολλές δράσεις που πραγματοποιεί σε αυτή την κατεύθυνση το «Αθηνά – Ελπίς», όπως ένα συνεργείο καθαρισμού και διαχείρισης πρασίνου, φωτοτυπικό κέντρο στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, Cafe στη μονάδα φροντίδας ηλικιωμένων Ακτιος, Catering κ.ά.

Εξωστρέφεια και επέκταση
Απαραίτητες η χρηματοδότηση και οι επιχειρηματικές δεξιότητες

«Οι κοινωνικές επιχειρήσεις είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και περισσότερες από το 85% των νέων θέσεων εργασίας στην Ευρώπη προέρχονται από μικρομεσαίες επιχειρήσεις»
σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ, σημειώνει η συνιδρύτρια του Impact Hub Athens στην ελληνική πρωτεύουσα, κυρία Σόφη Λάμπρου.

«Στόχος είναι ο διαχωρισμός της κοινωνικής επιχειρηματικότητας από τη φιλανθρωπία. Η απενοχοποίηση της προσφοράς στην κοινωνία σε σχέση με την επίτευξη και την προσδοκία κέρδους. Και οι μεγάλες επιχειρήσεις θα έπρεπε να αντιληφθούν ότι η κοινωνική επιχειρηματικότητα μπορεί να αποφέρει σημαντικό κύκλο εργασιών και κέρδη»
εξηγεί.
Τα σύγχρονα προβλήματα, όπως η ανεργία και η έξαρση του προσφυγικού προβλήματος, δημιουργούν ερεθίσματα για πρακτικές επίλυσης. Για την εξωστρέφεια και επέκταση «χρειάζονται συγκεκριμένες επιχειρηματικές δεξιότητες και ειδικά οικονομικής διαχείρισης, οπότε η προσέγγιση είναι εξατομικευμένη. Αφού διακρίνουμε και διαγνώσουμε τις αδυναμίες, φροντίζουμε να προσφέρουμε τις αντίστοιχες υπηρεσίες και υποστήριξη» λέει η Scaling Manager του Impact Hub Athens κυρία Ελενα Μαυρομιχάλη, συμπληρώνοντας ότι παρέχεται πρόσβαση σε εργαλεία χρηματοδότησης, ενώ γίνεται έρευνα των τοπικών αγορών και σύνδεση με φορείς καθώς και έμπιστο και άξιο τοπικό συνεργάτη.
Το κεφάλαιο εξάλλου είναι το βασικό συστατικό για να μπορέσουν αυτές οι επιχειρήσεις να τα καταφέρουν. Απαραίτητη είναι η σωστή οργάνωση και διοικητική δομή.

«Ευκαιρίες χρηματοδότησης υπάρχουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατίθενται 1,3 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014 – 2020»
λέει η επικεφαλής του τμήματος Δημιουργίας Θέσεων Εργασίας στη Διεύθυνση Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Κοινωνικής Ενταξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κυρία Αν Μπραντς. Ενώ και η στρατηγική εταιρικής κοινωνικής ευθύνης θα μπορούσε να έχει συνέργειες με τις κοινωνικές επιχειρήσεις. «Υπάρχει μια όλο και αναπτυσσόμενη αντίληψη ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις με προγράμματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης θα μπορούσαν να συνεργαστούν καλά με τις κοινωνικές επιχειρήσεις» υποστηρίζει η διευθύντρια Επιχειρηματικότητας και Πολιτισμού του Business in the Community στο Λονδίνο κυρία Τζέιν Πρίτσαρντ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ