Η κυβέρνηση παίρνει μέτρα και ζητεί «ανακωχή» με το ΔΝΤ

Ενα βήμα πίσω καλείται να κάνει η ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να απεγκλωβιστεί από την αποπνικτική ατμόσφαιρα –ανοιχτής αντιπαράθεσης, πιέσεων και εκβιασμών –που καλύπτει για πολλοστή φορά τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές της και ειδικά το ΔΝΤ ώστε να αποφύγει η χώρα μια νέα περιπέτεια.

Και το βήμα αυτό δεν είναι τίποτε άλλο από μέτρα περικοπής και σταθεροποίησης των δαπανών του Δημοσίου με ορίζοντα το 2019, όταν πλέον θα έχουν αρχίσει να αποδίδουν οι αλλαγές στο συνταξιοδοτικό σύστημα που οδηγούν σε δραστικές περικοπές των νέων συντάξεων και ειδικά όλων όσοι έχουν λίγα χρόνια ασφάλισης.

Οπως είναι γνωστό στους τεχνοκράτες που εμπλέκονται στη διαπραγμάτευση, τα ήδη συμφωνηθέντα μέτρα για τις αλλαγές στη φορολογία θα αποδώσουν μόνο αν η χώρα επιστρέψει το συντομότερο σε αναπτυξιακή τροχιά και η «ήπια» παρέμβαση στο ασφαλιστικό σύστημα με περικοπές μόνο των επικουρικών συντάξεων θα φτάσει στο μάξιμουμ της απόδοσης, δηλαδή των περικοπών της συνταξιοδοτικής δαπάνης, το 2030. Αρα υπάρχει το πεδίο να έρθουν κοντά όλες οι πλευρές.

Στο πολιτικό επίπεδο όμως η κατάσταση είναι πιο σύνθετη. Οπως όλοι θα θυμούνται, το φθινόπωρο του 2014 η άρνηση του ΔΝΤ να αποδεχθεί τα μέτρα που είχαν συμφωνήσει Χαρδούβελης και Ευρωπαίοι για το δημοσιονομικό κενό της διετίας 2015-2016 και να κλείσει η αξιολόγηση αποτέλεσε την αφετηρία των πολιτικών εξελίξεων που οδήγησαν τον Ιανουάριο στην πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου.

Αυτή τη φορά τα πράγματα είναι χειρότερα. Η ατμόσφαιρα στις διαπραγματεύσεις που ξεκίνησαν το απόγευμα της Δευτέρας στο Χίλτον έγινε «τοξική» μετά την υποκλοπή και τη δημοσιοποίηση των συνομιλιών Τόμσεν – Βελκουλέσκου στα WikiLeaks.

Ωστόσο όλοι όσοι γνωρίζουν (επειδή έχουν βρεθεί σε ανάλογη θέση κατά το παρελθόν) από διαπραγματεύσεις ειδικά με το ΔΝΤ θεωρούν ότι «πρέπει να υπάρξει ανακωχή, να σταματήσουν οι εχθροπραξίες» και να προχωρήσει η συμφωνία για τα μέτρα.

Προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται οι Ευρωπαίοι οι οποίοι ανέλαβαν ρόλο γεφυροποιού. Η Κομισιόν θέλει μια δίκαιη αξιολόγηση, διαμήνυσε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς, σημειώνοντας ότι «εργαζόμαστε με καλή πίστη και αφοσίωση» για την επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων. Παράλληλα, επανέλαβε ότι η Κομισιόν θα παραμείνει «πιστή» στους όρους της συμφωνίας η οποία υπογράφηκε τον περασμένο Αύγουστο, αποφεύγοντας να σχολιάσει τις διαρροές στα WikiLeaks.

Αλλά και το Μαξίμου κατέβασε τους τόνους δηλώνοντας διά της κυβερνητικής εκπροσώπου: «Η στρατηγική κωλυσιεργίας στη διαπραγμάτευση προκειμένου να δημιουργηθούν συνθήκες πιστωτικής ασφυξίας στην Ελλάδα λίγο πριν από το βρετανικό δημοψήφισμα είναι πράγματι μια μεγάλη ανοησία. Μια ανοησία που οφείλουμε, όλοι, να αποτρέψουμε. Η διαπραγμάτευση πρέπει να κλείσει άμεσα χωρίς εξωπραγματικές απαιτήσεις για επιπρόσθετα μέτρα, πέρα από όσα ορίζει η συμφωνία του περασμένου Ιουλίου».

Σε αυτό το πλαίσιο ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής του Γιώργος Χουλιαράκης έχουν προετοιμάσει σειρά πρόσθετων μέτρων που οδηγούν σε περικοπές δαπανών και ικανοποιούν έτσι ένα μέρος των απαιτήσεων και της απόστασης που υπάρχει με το ΔΝΤ.

Κατά τις πληροφορίες, τα μέτρα αυτά είναι:

1. Η αυστηρή εφαρμογή της αρχής μία πρόσληψη για πέντε συνταξιοδοτήσεις στο Δημόσιο το 2016, μία πρόσληψη για τέσσερις αποχωρήσεις το 2017, μία πρόσληψη για τρεις αποχωρήσεις το 2018 και μία πρόσληψη για δύο αποχωρήσεις το 2019.

Ο κ. Τσακαλώτος ζήτησε η αναλογία αυτή να αντιστραφεί και να επιτραπεί στην κυβέρνηση να προχωρήσει εφέτος σε μία πρόσληψη για δύο αποχωρήσεις (ώστε να καλυφθούν κενά στην εκπαίδευση, στα νοσοκομεία και οι ανάγκες για την αντιμετώπιση του Προσφυγικού) και να σφίξει το πρόγραμμα για τη συνέχεια. Δηλαδή το 2017 ο περιορισμός να είναι μία πρόσληψη για τρεις αποχωρήσεις, το 2018 μία πρόσληψη για τέσσερις αποχωρήσεις και το 2019 μία πρόσληψη για πέντε αποχωρήσεις.

Ωστόσο και σε αυτή την πρόταση το ΔΝΤ εμφανίζεται «προβληματισμένο» ή απρόθυμο να διευκολύνει την κυβέρνηση στις πιεστικές ανάγκες που έχει δημιουργήσει το προσφυγικό ζήτημα.

2. Η δημιουργία ξεχωριστού ταμείου αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας των Ενόπλων Δυνάμεων με σαφές χρονοδιάγραμμα δράσεων και εσόδων που θα αποδώσουν 100 εκατ. ευρώ το 2016, 200 εκατ. ευρώ το 2016, 300 εκατ. ευρώ το 2017 και 400 εκατ. ευρώ το 2018.

Για κάθε εκατομμύριο έσοδα του «ταμείου αξιοποίησης περιουσίας» θα μειώνεται ισόποσα το κονδύλι που έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό για το υπουργείο Εθνικής Αμυνας.

Ωστόσο και σε αυτό το μέτρο το ΔΝΤ εμφανίζεται «διστακτικό» και συνάμα απαιτεί να μειωθούν εφέτος κατά 350 εκατ. ευρώ οι δαπάνες του υπουργείου Αμυνας όταν του παραθέτουν στοιχεία όχι μόνο η ελληνική πλευρά αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι οι δαπάνες που έχει επιφορτιστεί η Ελλάδα (το μεγαλύτερο μέρος το υπουργείο Αμυνας) για τους πρόσφυγές έχουν ήδη υπερβεί τα 600 εκατ. ευρώ σε έξι μήνες, από τον Οκτώβριο ως σήμερα.

Επίσης δεν δέχεται το επιχείρημα ότι οι δαπάνες για τα εξοπλιστικά προγράμματα είναι ανελαστικές καθώς αφορούν διακρατικές συμβάσεις, και μάλιστα με χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία κ.ά.

3. Τα ειδικά μισθολόγια του ΕΣΥ και των ενστόλων. Σε αυτό το ζήτημα υπάρχει συμφωνία να επανεξεταστούν το β’ εξάμηνο του έτους ώστε να αλλάξουν το 2017 με στόχο τον εξορθολογισμό τους και, το κυριότερο, τη μη πρόσθετη επιβάρυνση των συνταξιοδοτικών δαπανών. Οπως όλοι γνωρίζουν π.χ., όσοι αποστρατεύονται παίρνουν δύο βαθμούς προαγωγή με αποτέλεσμα η σύνταξή τους να είναι υψηλότερη από τον τελευταίο μισθό τους.

4. Η επανεξέταση του ρόλου και του έργου 1.800 φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα με στόχο τη συγχώνευσή τους ή την απορρόφησή τους (προσωπικού και έργου) από τις κεντρικές υπηρεσίες των αρμόδιων υπουργείων. Ετσι θα προέλθει εξοικονόμηση από την κατάργηση αμοιβών διοικητικών συμβουλίων και την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου σε περίπου 60.000 εργαζομένους στους φορείς που έχουν ξεφύγει από τα προγράμματα λιτότητας.

Ο Τόμσεν πιέζει και τους Πορτογάλους

Οι πιέσεις όμως του ΔΝΤ, μέσω του υπευθύνου ευρωπαϊκών υποθέσεων Πόουλ Τόμσεν, εκδηλώνονται παράλληλα και σε άλλες χώρες, με πρώτη την Πορτογαλία που βγήκε από το Μνημόνιο.

Την περασμένη εβδομάδα το ΔΝΤ απηύθυνε προειδοποίηση στην πορτογαλική κυβέρνηση ότι θα χρειαστεί περισσότερες δημοσιονομικές περικοπές, καθώς, όπως διαπιστώνει, είναι απίθανο να επιτύχει τους στόχους για την οικονομική ανάπτυξη και τη μείωση του ελλείμματος που έχει υποσχεθεί για εφέτος στις Βρυξέλλες.

Το ΔΝΤ αναφέρει στην έκθεσή του μετά τον έλεγχο τον Φεβρουάριο στη Λισαβόνα πως, αν δεν υπάρξουν πρόσθετα μέτρα, αναμένει ότι το έλλειμμα θα φτάσει στο 2,9% του ΑΕΠ, σημαντικά πάνω από τον στόχο του 2,2%.

«Οι Αρχές είναι ανάγκη να ετοιμάσουν μια συγκεκριμένη ομάδα μέτρων που θα ενεργοποιηθεί αν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο δημοσιονομικός στόχος για το έλλειμμα… δεν μπορεί να επιτευχθεί» προσθέτει το ΔΝΤ.

Πέρυσι το έλλειμμα ήταν 4,4%, πάνω από τον στόχο της Λισαβόνας που ήταν γύρω στο 3%.

Η αριστερή πορτογαλική κυβέρνηση, η οποία ήρθε στην εξουσία τον Νοέμβριο, υποβάθμισε την άποψη του ΔΝΤ διά του υπουργού Οικονομικών, ο οποίος δήλωσε: «Οι προβλέψεις του ΔΝΤ δεν υποστηρίζονται από τις εξελίξεις από τον Ιανουάριο και μετά, όπως η αυστηρή εκτέλεση του προϋπολογισμού, οι επιτυχείς τοποθετήσεις χρέους και η βελτίωση της επιχειρηματικής και της καταναλωτικής εμπιστοσύνης».