Μειώσεις α λα ΣΥΡΙΖΑ σε συντάξεις και εφάπαξ

Περικοπές κύριων και επικουρικών συντάξεων, μειώσεις στα εφάπαξ βοηθήματα και στα μερίσματα, μειωμένο ανώτατο πλαφόν συντάξεων και εναλλακτικά σενάρια για τις εισφορές αγροτών και επιστημόνων περιλαμβάνει το «σχέδιο ΣΥΡΙΖΑ» για τον απεγκλωβισμό της κυβέρνησης από τις «συμπληγάδες του Ασφαλιστικού».

Ηδη οι υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας έχουν προχωρήσει στην ποσοτικοποίηση των αλλαγών που ετοιμάζονται στο αρχικό σχέδιο Κατρούγκαλου, γύρω από τα ταμεία κύριας ασφάλισης, την εθνική σύνταξη και τα επικουρικά ταμεία, λαμβάνοντας υπόψη χρονικό ορίζοντα έως το 2030, ενώ έχουν μετρήσει εναλλακτικές λύσεις για τις ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών και των επιστημόνων.

Η καθιέρωση «εθνικής σύνταξης δύο ταχυτήτων», οι οριζόντιες μειώσεις 5% σε επικουρικές συντάξεις, οι μειώσεις 20%-50% στα εφάπαξ και στα μερίσματα, η μείωση του ανώτατου πλαφόν της κύριας σύνταξης κάτω των 2.000 ευρώ, από 2.773 ευρώ που είναι σήμερα, και η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος αποτελούν ορισμένα από τα μέτρα-«διορθώσεις στο αρχικό κείμενο» τις οποίες έχει «μετρήσει» η κυβέρνηση και έχει αποστείλει στους θεσμούς, προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία στο Ασφαλιστικό.

Σύμφωνα με πληροφορίες, για την εθνική σύνταξη το υπουργείο έχει επεξεργαστεί –και έχει ποσοτικοποιήσει –δύο σενάρια: πρώτον, χαμηλότερη εθνική σύνταξη για όλους στα 360 αντί των 384 ευρώ, με –τουλάχιστον –20 έτη ασφάλισης, όπως και έτι χαμηλότερη εθνική σύνταξη –κάτω των 360 ευρώ –για όσους συνταξιοδοτούνται με 15 έως 20 έτη ασφάλισης. Και δεύτερον, διατήρηση των 384 ευρώ για τα 20 έτη ασφάλισης και μείωση της εθνικής σύνταξης γύρω στα 350 ευρώ για τη συνταξιοδότηση με 15 έως 20 χρόνια ασφάλισης. Το μέτρο της περικοπής της εθνικής σύνταξης θεωρείται –από τους τεχνοκράτες που το εισηγούνται –«ιδιαιτέρως αποτελεσματικό», καθώς εφαρμόζεται στο σύνολο των συνταξιούχων (περίπου 2.657.000 άτομα) και αποφέρει για κάθε ευρώ μείωσης στην εθνική σύνταξη περικοπή κατά 30 εκατομμύρια ευρώ στη συνταξιοδοτική δαπάνη.

Πώς θα «περάσει»

Ιδιαίτερη σημασία δίνει η κυβέρνηση στον τρόπο με τον οποίο θα «περάσει» στην κοινή γνώμη το θέμα των μειώσεων των συντάξεων κύριας ασφάλισης, καθώς έχει δεσμευτεί για το αντίθετο. Παρότι πρόσφατα κυβερνητικός παράγοντας δήλωνε ότι «η δέσμευση αυτή μας εγκλώβισε και μας οδήγησε σε αδιέξοδο». Ωστόσο έχει ήδη καταστεί σαφές στο κυβερνητικό στρατόπεδο ότι ο περιορισμός της συνταξιοδοτικής δαπάνης «από άλλες πηγές» –πλην των κύριων συντάξεων –«δεν είναι εφικτός, αφού τα νούμερα δεν βγαίνουν». Σύμφωνα με τα σενάρια μέτρων που αποστέλλονται στους θεσμούς, η κυβέρνηση φαίνεται να «συγκατανεύει» στα εξής:

1. Συζητεί τη μείωση του ποσού της εθνικής σύνταξης από τα 384 ευρώ, που αρχικώς προσδιορίσθηκε, στα 360 ευρώ, όπως είχε ορισθεί με τον νόμο 3863/2010 (Λοβέρδου – Κουτρουμάνη). Επίσης, σε περιπτώσεις συνταξιοδότησης προ της 20ετίας, δηλαδή με 15 έως 20 έτη ασφάλισης, το ποσό της εθνικής σύνταξης να είναι χαμηλότερο από 360 ευρώ.

2. Εναλλακτικά προτείνει το σενάριο διατήρησης του ύψους της εθνικής σύνταξης στα 384 ευρώ με 20ετία και μείωσής του στα 350 για τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με 15 έως 20 έτη ασφάλισης. Παράγοντες του υπουργείου Εργασίας σημειώνουν ότι μπορεί να θεσπιστεί μικρότερο ποσό για τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με ελάχιστο χρόνο ασφάλισης την 15ετία. Σημειώνεται ότι οι θεσμοί ζητούν η συνταξιοδότηση να ξεκινά με τη συμπλήρωση των 20 ετών ασφάλισης, κάτι που η κυβέρνηση φαίνεται να απορρίπτει και να αναζητά τη «μέση λύση»: δηλαδή την παροχή ευχέρειας συνταξιοδότησης στα 15 έτη ασφάλισης, αλλά με μικρότερο ποσό εθνικής σύνταξης, η οποία, σημειωτέον, θα επιβαρύνει αποκλειστικά τον προϋπολογισμό.

3. Παραμένει το σενάριο αλλαγών στο ύψος των ποσοστών αναπλήρωσης που αφορούν την αναλογική σύνταξη, το οποίο ζητούν οι θεσμοί αλλά διαφωνεί η κυβέρνηση. Στο σχέδιο Κατρούγκαλου το ποσοστό αναπλήρωσης του ανταποδοτικού τμήματος της σύνταξης είναι κλιμακωτό: ξεκινά από το 0,80% (για κάθε έτος) για το διάστημα από 0 έως 15 έτη ασφάλισης και φθάνει έως το 2% για τα 39 έως 42 ή και περισσότερα χρόνια. Το υπουργείο διαφωνεί με το ενδεχόμενο αλλαγών στα ποσοστά, ωστόσο έχει επεξεργαστεί διάφορα εναλλακτικά σενάρια με χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης, γεγονός που σημαίνει ότι οι νέες συντάξεις θα οδηγηθούν σε μεγαλύτερες μειώσεις.

4. Μείωση του ανώτατου πλαφόν κύριας σύνταξης (από 2.773 ευρώ) κάτω από 2.000 ευρώ. Στο σχέδιο Κατρούγκαλου προβλέπεται η διαμόρφωση του πλαφόν στο εξαπλάσιο της εθνικής σύνταξης, δηλαδή 2.304 ευρώ (με εθνική σύνταξη στα 384 ευρώ). Τώρα συζητείται επιπλέον μείωση του ανώτατου ορίου και μάλιστα κάτω από τις 2.000 ευρώ.

5. Οριζόντιες μειώσεις 5% στις επικουρικές και σενάρια για μειώσεις από 20%-50% στα εφάπαξ Δημοσίου και ΔΕΚΟ. Το κυβερνητικό σχέδιο περιλαμβάνει την επιβολή μείωσης 5% σε όλες τις επικουρικές συντάξεις και παραλλήλως την επιβολή της αύξησης στις εργοδοτικές και εργατικές εισφορές κατά 1,5%. Ταυτοχρόνως, η αναλογιστική αρχή έχει «μετρήσει» εναλλακτικά σενάρια με μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις άνω των 300 ευρώ. Ολες οι μετρήσεις έχουν ορίζοντα το 2030. Οι δανειστές είναι απολύτως αρνητικοί στο ενδεχόμενο επιβολής αυξημένων εισφορών για τις επικουρικές συντάξεις, ενώ επιμένουν στην εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος. Πάντως, όπως γίνεται φανερό, οι μειώσεις των υφιστάμενων επικουρικών συντάξεων είναι αναπόφευκτες, είτε εφαρμοστούν οι αυξημένες εισφορές είτε όχι. Ταυτοχρόνως, οι δανειστές επιμένουν στην πρόταση-βόμβα για πλήρη κατάργηση της παροχής που σχετίζεται με το εφάπαξ βοήθημα, το οποίο χαρακτηρίζουν «πολυτέλεια» για την οικονομική κατάσταση της χώρας μας. Αντ’ αυτού η κυβέρνηση επεξεργάζεται το ενδεχόμενο μείωσης του εφάπαξ κατά 20%-30% και των μερισμάτων κατά 50%.