Στη σκιά του «μαύρου χρυσού» οι αγορές

Με το πετρέλαιο να ανακτά τα 30 δολάρια/βαρέλι, απόρροια των προσδοκιών ότι οι παραγωγοί-μέλη του ΟPEC και οι χώρες εκτός του Οργανισμού ενδέχεται να καταλήξουν σε συμφωνία, με σκοπό να διαχειριστούν την υπερπροσφορά στην αγορά του «μαύρου χρυσού», οι αγορές ανέκαμψαν μερικώς, με τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια αλλά και την Αθήνα να «γυρίζουν» σήμερα σε θετικό έδαφος.

Καθώς ο αντίκτυπος της υποχώρησης των τιμών στη βιομηχανική ζήτηση και εν τέλει στην οικονομική ανάπτυξη παγκοσμίως έρχεται πλέον στο προσκήνιο, οι μετοχές και οι τιμές του πετρελαίου δείχνουν να ακολουθούν παρόμοια πορεία, αναφέρουν αναλυτές της αγοράς.

Ο πετρελαϊκός κολοσσός της Σαουδικής Αραβίας Saudi Arabian Oil Co. (Aramco), όπως εκτίμησε ο διευθύνων σύμβουλός της Amin Nasser, προβλέπει πάντως ότι οι τιμές του πετρελαίου θα αυξηθούν ως το τέλος του έτους καθώς παραγωγοί με υψηλότερα κόστη θα αρχίσουν να βγαίνουν από την αγορά. Πάντως αναλυτές σχολίασαν ότι η όποια κίνηση σήμερα του «μαύρου χρυσού» δεν έχει να κάνει με τα θεμελιώδη καθώς η προσφορά συνεχίζει να υπερτερεί της ζήτησης.

Ο Ole Hansen, επικεφαλής Στρατηγικής Εμπορευμάτων στη Saxo Bank, παρατηρεί ότι το αργό πετρέλαιο άγγιξε άλλο ένα πολυετές χαμηλό στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας, με αφορμή την άρση των κυρώσεων εναντίον του Ιράν και το σχόλιο του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) ότι «θα πνιγούμε στο πετρέλαιο». Η ανάκαμψη –που προέκυψε χάριν της συνεχιζόμενης έμφασης του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Mάριο Ντράγκι, των μέτρων τόνωσης και της χειμερινής κακοκαιρίας στις ΗΠΑ –ήταν επιθετική, με το αργό πετρέλαιο brent να σημειώνει ράλι άνω του 15% μέσα σε 24 ώρες, καθώς οι συνθήκες υπερπώλησης σε συνδυασμό με το υπερβολικό μέγεθος των θέσεων πώλησης στα παράγωγα ευνόησαν μια τέτοια εξέλιξη.

Νωρίτερα τον Ιανουάριο οι διαχειριστές κεφαλαίων και τα hedge funds είχαν συγκεντρώσει τον μεγαλύτερο αριθμό θέσεων πώλησης που υπήρξε ποτέ. Με συνολική ποσότητα σχεδόν 400 εκατ. βαρελιών σε αργό brent και WTI μαζί, η αγορά ήταν ολοένα και περισσότερο εκτεθειμένη στο ενδεχόμενο απότομης αναστροφής. Οι ιδιώτες επενδυτές που συνήθως χρησιμοποιούν διαπραγματεύσιμα προϊόντα για τη διαπραγμάτευση εμπορευμάτων προσπαθούν να προλάβουν την ανάκαμψη εδώ και κάποιους μήνες. Για πρώτη φορά εφέτος τον Ιανουάριο οι αγορές κατέγραψαν αξιοσημείωτη άνοδο, με τα δύο πιο δημοφιλή προϊόντα, το United States Oil Fund (USO) και το πιο εξωτικό Velocityshares 3X long Crude (UWTI), να καταγράφουν αύξηση συμμετοχών κατά σχεδόν 1 δισ. USD.

Η βραχυπρόθεσμη προοπτική ωστόσο παραμένει δύσκολη, σύμφωνα με τον Hansen, καθώς η αγορά πρέπει να αντιμετωπίσει την αύξησης της παροχής από το Ιράν και την εποχική αύξηση των αποθεμάτων στις ΗΠΑ. Τυχόν ενδείξεις αυξημένων πιέσεων στους παραγωγούς υψηλού κόστους θα αυξήσουν και τις εικασίες για επικείμενο ξεκαθάρισμα στον κλάδο σχιστολιθικού πετρελαίου των ΗΠΑ, κάτι το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα μείωση της παραγωγής. Ο ΙΕΑ προβλέπει ότι το 2016 η παραγωγή εκτός ΟPEC θα μειωθεί κατά 600.000 βαρέλια/ημέρα, γεγονός που τελικά θα βοηθήσει να αντισταθμιστεί η αύξηση των εξαγωγών από το Ιράν.

Για να ενσωματωθούν οι νέες συνθήκες της αγοράς ο Edward L. Morse, επικεφαλής του Τμήματος Εμπορευμάτων της Citigroup, έχει μειώσει την πρόβλεψή του για τη μέση τιμή του brent στα 40 δολάρια/βαρέλι το 2016 και στα 60 δολάρια το 2017. Οπως εκτιμά, ως το τέλος του 2016 η αγορά αναμένεται να ισορροπήσει, με αποτέλεσμα η πρόβλεψή της να είναι ότι στο τέταρτο τρίμηνο του έτους το brent θα βρεθεί στα επίπεδα των 52 δολαρίων/βαρέλι, αν και οι καθοδικοί κίνδυνοι αναφορικά με τη ζήτηση παραμένουν. Πάντως στην αγορά εκτιμάται ότι το «παιχνίδι του δειλού» μεταξύ του OPEC, των παραγωγών σχιστολιθικού πετρελαίου και των εκτός OPEC παραγωγών σχετικά με τα μερίδια αγοράς δείχνει να έχει ακόμη αρκετούς γύρους.

Ο επικεφαλής της Aramco ανέφερε προσφάτως στο Νταβός ότι η τρέχουσα τιμή του πετρελαίου είναι παράλογη και ότι η αγορά έχει κινηθεί υπερβολικά προς τα κάτω. Ωστόσο, οι παράλογα χαμηλά τιμές έρχονται ως απάντηση στην παράλογα υψηλή παραγωγή. Ωσπου να μειωθεί αυτή, η αγορά μπορεί λοιπόν να εξακολουθήσει να παραμένει παράλογη για περισσότερο χρόνο από όσο θα επιθυμούσαν οι παραγωγοί πετρελαίου παγκοσμίως.