Εστω και με 30 χρόνια καθυστέρηση, η κυβέρνηση του Βελγίου μοιάζει να έχει εμπνευστεί από τον Μεγάλο Αδελφό, ένα από τα κεντρικά πρόσωπα του διάσημου μυθιστορήματος του Τζορτζ Οργουελ «1984». Διότι από την περασμένη Δευτέρα η ιστοσελίδα «Σημείο επαφής για ένα νόμιμο ανταγωνισμό», που δημιούργησε το βελγικό υπουργείο Κοινωνικών Υποθέσεων, παρέχει στους βέλγους πολίτες τη δυνατότητα να καταγγέλλουν περιστατικά «κοινωνικής και οικονομικής απάτης» στα οποία έτυχε να είναι μάρτυρες.
Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς, δηλαδή, ότι μέσω της ιστοσελίδας του το βελγικό υπουργείο Κοινωνικών Υποθέσεων ενθαρρύνει τους πολίτες της χώρας να γίνουν συστηματικοί καταδότες; Κατά κάποιον τρόπο, ναι. Διότι μπορεί κάποιος, ας πούμε, να «καρφώσει» μια επιχείρηση που εκμεταλλεύεται τη «μαύρη εργασία» και απασχολεί ανασφάλιστους εργαζόμενους. Ή, βεβαίως, να καρφώσει τον γείτονά του, εφόσον διαπιστώσει ότι παρέχει επί πληρωμή υπηρεσίες αδήλωτες στην Εφορία. Δεν είναι, όμως, αυτός ο στόχος της κυβέρνησης των Βρυξελλών.
«Σκοπός μας δεν είναι να συγκεντρώσουμε αλληλοκαρφώματα μεταξύ γειτόνων ή άσπονδων συναδέλφων. Εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι να βάλουμε ένα τέλος στα κρούσματα μεγάλης και εκτεταμένης κοινωνικής απάτης» σημειώνει στο βελγικό πρακτορείο ειδήσεων Belga ο υφυπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων Μπαρτ Τομελέν. Ο βέλγος πολιτικός εξηγεί ότι στο νέο site θα μπορούν οι βελγικές επιχειρήσεις, για παράδειγμα, να καταγγέλλουν ξένες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα και μετέρχονται πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού απασχολώντας, φέρ’ ειπείν, εργαζομένους με αμοιβές χαμηλότερες του κατώτατου μισθού. Φυσικά, ένας εργαζόμενος θα μπορεί να καταγγείλει τον εργοδότη του σε περίπτωση που δεν σέβεται τον Εργατικό Κώδικα. «Υπό την έννοια αυτή, η ιστοσελίδα μπορεί να μετατραπεί σε ένα άτυπο εργατικό δικαστήριο» σημείωσε ο Τομελέν.
«Πρωταθλητές στα καρφώματα»
«Πρέπει να επισημάνει, πάντως, κανείς ότι οι Βέλγοι είναι πρωταθλητές στα καρφώματα» παρατηρούσε την Πέμπτη στη «Figaro» ο Πιερ Μπαρμπέν. Ο γάλλος συντάκτης εξηγεί ότι, σύμφωνα με τη βελγική Ομοσπονδιακή Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (πρόκειται για μια υπηρεσία που δημιούργησε το 2002 ο τότε πρωθυπουργός Γκι Φερχόφσταντ και υπάγεται απευθείας στον υπουργό Οικονομικών), το 2014 οι βέλγοι πολίτες κατήγγειλαν 2.625 περιπτώσεις φορολογικής απάτης. Πρόκειται για τις πενταπλάσιες καταγγελίες που έλαβε η αρμόδια υπηρεσία συγκριτικά με το 2009. Και ο αριθμός των «καρφωμάτων» αυξάνεται διαρκώς, καθώς το πρώτο εξάμηνο του 2015 η Ομοσπονδιακή Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία, που, ειρήσθω εν παρόδω, δημιουργήθηκε με στόχο τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, άνοιξε πάνω από 1.800 νέους φακέλους.
«Δεν είναι αποδεδειγμένο, αλλά υποθέτουμε ότι οι πολίτες έχουν την τάση να καταγγέλλουν περισσότερο τους συμπολίτες τους όταν η οικονομική τους κατάσταση επιδεινώνεται» εκτιμά ένα στέλεχος της σχετικής υπηρεσίας. Πυροδοτούνται, προφανώς, διαδικασίες «κοινωνικού αυτοματισμού», όπως θα λέγαμε στην Ελλάδα. Ετσι, τα χρόνια της οικονομικής δυσπραγίας, που ακολούθησαν την κρίση του 2008, η βελγική κυβέρνηση λαμβάνει συνολικά περί τις 13.000 καταγγελίες για αισχροκέρδεια. «Ο μεγάλος, συγκριτικά με άλλες χώρες, αριθμός καταγγελιών που γίνονταν με κάθε τρόπο οδήγησε την κυβέρνηση των Βρυξελλών στη δημιουργία της ειδικής ιστοσελίδας» γράφει η «Figaro».
Η γαλλική εφημερίδα διευκρινίζει, πάντως, ότι για να περιοριστούν οι αστήρικτες και δυσφημιστικές καταγγελίες η βελγική κυβέρνηση υποχρεώνει κάθε πολίτη που καταγγέλλει ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο να δηλώνει την πλήρη ταυτότητά του, δηλαδή το ονοματεπώνυμό του, την ηλεκτρονική του διεύθυνση (e-mail) και τον αριθμό της αστυνομικής του ταυτότητας.
Αυστηρές ποινές προβλέπονται για όσους χρησιμοποιούν ψεύτικο προσωπικό προφίλ. Βεβαίως, οι καταγγέλλοντες διατηρούν την ανωνυμία τους. Διότι οι «κοινωνικοί ελεγκτές» που θα ερευνήσουν την καταγγελία υποχρεούνται να μην αποκαλύψουν την ταυτότητα του καταγγέλλοντος –ή του «καρφιού», αν προτιμάτε. Το ερώτημα αν το Βέλγιο θα μετατραπεί σε κοινωνία αγγέλων είναι προφανές ότι απαιτείται κάποιος χρόνος για να απαντηθεί.
HeliosPlus
