Πρόσκληση στην Ελλάδα να συμμετάσχει ως μέλος στην υπό διαμόρφωση νέα αναπτυξιακή τράπεζα που δημιουργούν οι Κίνα, Ρωσία, Βραζιλία, Ινδία, και Νότιος Αφρική (BRICS), απηύθυνε ο υφυπουργός Οικονομικών της Ρωσίας και εκπρόσωπος της νέας αναπτυξιακής τράπεζας Σεργκέι Στορτσακ.
Οι χώρες της BRICS επιδιώκουν μέσα από την εν λόγω αναπτυξιακή τράπεζα να διασφαλίσουν τη χρηματοπιστωτική τους αυτονομία και τη δημιουργία πόλου ανταγωνιστικού προς το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα. Η αναπτυξιακή τράπεζα με κεφάλαια 50 δισ. δολάρια και δεξαμενή συναλλαγματικών διαθεσίμων ύψους 100 δισ. δολαρίων, έχει ένα υπολογίσιμο μέγεθος.
Σε μια περίοδο που το χρηματοδοτικό πρόβλημα της χώρας παραμένει οξύ και αποτελεί ένα από τα βασικά προβλήματα της διαπραγμάτευσης μεταξύ της Ελλάδας και των θεσμών, η συμμετοχή της χώρας στη νέα αναπτυξιακή τράπεζα των BRICS, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τις δηλώσεις του Ρώσου υφυπουργού στο ΑΠΕ – ΜΠΕ θα της επιτρέψει να χρηματοδοτήσει μια σειρά αναπτυξιακά έργα.
Στην συνέντευξη που παραχώρησε ο κ.Στόρτσακ τόνισε ότι οι ελληνωρωσικές σχέσεις θα μπορούν να αναπτυχθούν σε διάφορους τομείς με τη χρήση του ρωσικού ρουβλίου ως νομίσματος για τις πληρωμές αγαθών και υπηρεσιών.
Οι αναφορές αυτές γίνονται και εν όψει της δεύτερης συνάντησης του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου (18-20 Ιουνίου), με το Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αγία Πετρούπολη.
Ακολουθεί η συνέντευξη του Σεργκέι Στορτσακ στο ΑΠΕ – ΜΠΕ:
Ερ: Είστε επικεφαλής εκπρόσωπος της Ρωσίας στον διεθνή οργανισμό των αναδυόμενων οικονομιών BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Ν. Αφρική) και ως εκπρόσωπος/αντιπρόσωπος της υπό διαμόρφωση Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας των BRICS, πείτε μας, ποιος είναι ο ρόλος της Τράπεζας;
Απ: Καταρχήν, θέλω να επιστήσω την προσοχή σας στο όνομα της Τράπεζας. Το επίσημο όνομα είναι Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα, αλλά συνήθως αποκαλείται Τράπεζα BRICS. Το πλέον σημαντικό, όμως, είναι ότι θα πρόκειται για τον δεύτερο παγκόσμιο τέτοιο θεσμό, που δεν θα αφορά μόνο αναπτυξιακά σχέδια στη Βραζιλία, στην Ινδία, στη Ρωσία, τη Ν. Αφρική και την Κίνα, αλλά ευρύτερα σε περισσότερες χώρες του κόσμου.
Το δεύτερο σημαντικό είναι το σύστημα διακυβέρνησης της Τράπεζας, που θα συνίσταται από τρία επιμέρους επίπεδα – το Διοικητικό Συμβούλιο των διοικητών, το Διοικητικό Συμβούλιο των διευθυντών, τον Πρόεδρο και το προσωπικό της Τράπεζας. Σε αυτά τα θεσμικά όργανα, όπου ο πρόεδρος και αντιπρόεδρος θα εκλέγονται αξιοκρατικά, αποφασίσαμε ότι ο πρόεδρος θα εναλλάσσεται κάθε πέντε χρόνια και θα εκλέγεται κάθε φορά από ένα διαφορετικό ιδρυτικό κράτος-μέλος.
Στους υφιστάμενους οργανισμούς, αν και διακηρύσσεται ότι ο διορισμός του διευθυντή στα Διοικητικά Συμβούλια είναι αξιοκρατικός, στην πραγματικότητα ο πρόεδρος στην Παγκόσμια Τράπεζα αντιπροσωπεύει τις ΗΠΑ και στο ΔΝΤ αντιπροσωπεύει τους Ευρωπαίους. Γι αυτό αποφασίσαμε να αλλάξουμε αυτήν την προσέγγιση και κάθε κράτος-μέλος θα αναλαμβάνει την ηγεσία της Τράπεζα για πέντε έτη.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που μας διαφοροποιεί είναι το σύστημα ψηφοφορίας. Τα κράτη-μέλη θα έχουν τον ίδιο αριθμό ψήφων και τον ίδιο αριθμό μετοχών. Συμφωνήσαμε ότι σε πολλές περιπτώσεις θα ήταν σοφότερο να βασιζόμαστε στην πλειοψηφία των ψήφων, σε ειδικές πλειοψηφίες.
Συνοψίζοντας, θα σας έλεγα ότι ο ρόλος αυτού του νέου θεσμικού οργάνου είναι να δημιουργηθεί μια αναπτυξιακή τράπεζα, που θα στηρίξει μεγάλα κατασκευαστικά σχέδια. Γνωρίζουμε ότι εδώ και χρόνια ο ρόλος της Παγκόσμιας Τράπεζας στην υλοποίηση σχεδίων υποδομών συνεχώς αποδυναμώνεται αντί να ισχυροποιείται. Γι αυτό, εμείς τα πέντε ιδρυτικά κράτη-μέλη συμφωνήσαμε ώστε τα αναπτυξιακά σχέδια να αποτελέσουν τον ακρογωνιαίο λίθο των δραστηριοτήτων μας. Η Τράπεζα δεν θα λειτουργήσει με γνώμονα το κέρδος.
Ερ: Ποια οφέλη μπορεί να έχει η Ελλάδα από την νέα αυτή Αναπτυξιακή Τράπεζα;
Απ: Αυτή η νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα θα είναι προσβάσιμη σε όλα τα κράτη-μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Συμφωνήσαμε ότι το 50% του εγκεκριμένου κεφαλαίου της Τράπεζας, δηλαδή 50 δισ. δολάρια ετησίως, θα διανέμεται μεταξύ των ιδρυτικών κρατών-μελών και τα υπόλοιπα 50 δισ. δολάρια θα διανέμονται μεταξύ των νεο-εισερχόμενων. Το αποτέλεσμα με αυτό το πολύ ευέλικτο σύστημα, μετά την επικύρωση της συμφωνίας από όλα τα κράτη-μέλη , θα είναι οι νεοεισερχόμενοι να υποβάλλουν αιτήματα και το Διοικητικό Συμβούλιο των διοικητών να αποφασίζει. Στη συνέχεια, δεν θα υπάρχει ανάγκη το θέμα να τεθεί στο εθνικό Κοινοβούλιο για να αλλάξουν άρθρα της συμφωνίας. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Έτσι δεν θα μας εκπλήξει, εάν η Ελλάδα θα είναι το πρώτο κράτος που θα υποβάλλει αίτημα χρηματοδότησης ως πλήρες μέλος. Οι ελληνικές αρχές θα μπορούν να αγοράσουν όσα μερίδια μετοχών επιθυμούν. Δεν παίζει ρόλο εάν τα μερίδια θα είναι μικρά ή μεγάλα. Όταν η Ελλάδα προσχωρήσει στην Τράπεζα, θα μπορεί να δανεισθεί για μια σειρά σκοπούς ή για την υλοποίηση εθνικών σχεδίων ανάπτυξης.
Ερ: Η Ελλάδα είναι μέλος της ΕΕ και της ευρωζώνης. Θα μπορούσε μια ενδεχόμενη οικονομική βοήθεια από την Τράπεζα να προκαλέσει προβλήματα στις σχέσεις της Ελλάδας με τους εταίρους της;
Απ: Η πιθανότητα να δημιουργηθούν προβλήματα με την ΕΕ, επειδή η Ελλάδα θα γίνει μέλος των θεσμών των BRICS, είναι πολύ μικρή, επειδή πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν αποφασίσει να προσχωρήσουν σε κάποιον άλλον αναπτυξιακό θεσμό. Για παράδειγμα, υπάρχει η πρόταση της κυβέρνησης της Κίνας για την Ασιατική Τράπεζα Υποδομών και Επενδύσεων (Asian Infrastructure Investment Bank -AIIB), όπου το 25% του κεφαλαίου της θα διατεθεί σε μη ασιατικά κράτη. Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία -όλα κράτη-μέλη της ΕΕ- έχουν αποφασίσει να συνεργασθούν με άλλα κράτη στο πλαίσιο της Ασιατικής Τράπεζας. Οπότε δεν υπάρχει πρόβλημα, ούτε τίθεται ζήτημα κριτικής. Μέχρι τώρα, οι αναφορές που έχω διαβάσει είναι αρκετά θετικές.
Η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει μια σειρά προκλήσεων και μια από τις προκλήσεις είναι η έλλειψη μακροπρόθεσμων κεφαλαίων για έργα υποδομών. Αυτή η νέα Ασιατική Τράπεζα θα προσανατολισθεί στην ανάπτυξη υποδομών. Στο άμεσο μέλλον η έλλειψη σύγχρονων υποδομών δεν θα είναι μόνο ένα τεχνικό ζήτημα. Το θέμα που θα τεθεί θα είναι η εις βάθους, ολοκληρωμένη βελτίωση και οι χώρες θα ωφεληθούν από τους δυο νέους θεσμούς, όσον αφορά στην ενθάρρυνση για βελτίωση των υποδομών τους, αλλά και όσον αφορά στην παροχή κινήτρων για οικονομικές συναλλαγές -όχι μόνο στο πλαίσιο εμπορικών συναλλαγών, αλλά και για τη χρηματοδότηση των έργων.
Ερ: Η Ελλάδα συζητά με τη Ρωσία ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας σε πολλούς τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως στην ενέργεια. Πως θα μπορούσαν να αναπτυχθούν περαιτέρω οι σχέσεις της Ελλάδας με τη Ρωσία;
Απ: Στον οικονομικό, χρηματοοικονομικό, πολιτιστικό, πολιτικό και πολλούς άλλους τομείς. Καθώς εργάζομαι κυρίως στον διεθνή χρηματοοικονομικό τομέα, πιστεύω ότι οι δυο λαοί μπορούν να συνεργασθούν και να προβλέψουν τη χρήση του εθνικού νομίσματος, τουλάχιστον στην περίπτωση της Ρωσίας, με τη χρήση του ρωσικού ρουβλίου στις πληρωμές για αγαθά και υπηρεσίες. Για παράδειγμα, μπορώ να φαντασθώ ότι οι δυο χώρες θα θεωρήσουν αμοιβαία επωφελή τη χρήση του ρουβλίου όσον αφορά στην ανάπτυξη του τουρισμού. Οι Ρώσοι πολίτες, που θέλουν να επισκεφθούν την Ελλάδα κυρίως την άνοιξη ή στις αρχές του καλοκαιριού που δεν έχει τόσο ζέστη, είναι ευαίσθητοι στην αλλαγή των ρουβλίων σε άλλο νόμισμα.
Οπότε, εάν σε κάποιο στάδιο καταφέρουμε να κάνουμε τέτοιες συναλλαγές θα είναι αρκετά χρήσιμο. Πιθανότατα, το επόμενο βήμα αυτού του είδους των συναλλαγών θα μπορούσε να είναι η χρησιμοποίηση του ρουβλίου ως τρόπου πληρωμής διαφόρων ελληνικών προϊόντων που πωλούνται επί ρωσικού εδάφους.
Φυσικά, όταν θα ξεπεράσουμε τις οικονομικές δυσκολίες και με δεδομένο το πολιτικό περιβάλλον των χωρών μας, πιστεύω ότι περισσότεροι Ρώσοι και ιδιωτικές εταιρείες θα είναι πρόθυμοι να επενδύσουν στην Ελλάδα. Είναι πολύ σημαντικό για εσάς και για εμάς. Όλοι ψάχνουμε για άμεσες ξένες επενδύσεις. Και δεν είναι μόνον τα προϊόντα, αλλά και οι επενδύσεις. Η εμπειρία μου έχει δείξει ότι είναι πολύ πιο ενδιαφέρον, αλλά και σοφό, να στηριζόμαστε σε άμεσες ξένες επενδύσεις. Έχουμε καλή πολιτική βάση για ανάπτυξη της αμοιβαίας σχέσης και έχουμε ισχυρές ιστορικές σχέσεις και σε άλλους τομείς.
