Βερολίνο: Ο Γιάνης Βαρουφάκης στη «φωλιά του λύκου»

Βερολίνο, Ανταπόκριση

Ήρθε για να ταράξει λιμνασμένα νερά. Το Βερολίνο, στο οποίο έφτασε την Τετάρτη ο Γιάνης Βαρουφάκης για να συναντηθεί την Πέμπτη, με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, είναι ίσως η μοναδική ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, η οποία δεν δείχνει να αντιλαμβάνεται ότι κάτι έχει αλλάξει στη Νότια Ευρώπη μετά τις ελληνικές εκλογές.

Ήδη η αναγγελία της έλευσής του έχει προκαλέσει τεράστιο ενδιαφέρον στα μέσα ενημέρωσης. «Θα ανοίξουμε τη μεγάλη αίθουσα τύπου για τη συνέντευξη των δυο υπουργών» λέει εκπρόσωπος του υπουργείου οικονομικών – αίθουσα που διατίθεται συνήθως μόνο σε υπουργούς οικονομικών από μεγάλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία.

Αλλά και στη «φωλιά του λύκου», το υπουργείο οικονομικών, η περιέργεια είναι μεγάλη. «Είμαστε ανυπόμονοι να ακούσουμε τις απόψεις του νέου έλληνα υπουργού» έλεγε κυβερνητική πηγή. Ο κ.Σόιμπλε, προσθέτει, προτίθεται να ακούσει χωρίς προκαταλήψεις τις «φρέσκιες» ιδέες του προσκεκλημένου του για να σχηματίσει ιδία αντίληψη για τη νέα γραμμή της Αθήνας.

Η ίδια πηγή ανάφερε, ότι το Βερολίνο παρακολουθεί συστηματικά την τρέχουσα ευρωπαϊκή περιοδεία των κ.κ.Βαρουφάκη και του Αλέξη Τσίπρα σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και φρόντισε να πληροφορηθεί από πρώτο χέρι τις απόψεις που παρουσίασαν στους οικοδεσπότες τους – κάτι που επιβεβαίωσε με σημερινές δηλώσεις της και η Άνγκελα Μέρκελ.

«Διαπιστώσαμε μια εξέλιξη σε αυτές, που δεν περιορίζεται σε ευφημισμούς, όπως, για παράδειγμα, η αντικατάσταση του όρου „κούρεμα“ με αναδιάρθρωση του χρέους» είπε η πηγή αναφερόμενη στον κ.Βαρουφάκη. «Είμαστε πεπεισμένοι, ότι ο έλληνας υπουργός ούτε αυτοσχεδιάζει, ούτε σχοινοβατεί, αλλά ότι έχει συγκροτημένο πρόγραμμα προτάσεων, που δεν μας είναι ακόμα επαρκώς γνωστό» πρόσθεσε.

Στις «άγνωστες» προτάσεις ανήκει και εκείνη για την περάτωση του δεύτερου προγράμματος βοήθειας, που ύστερα από δίμηνη παράταση λήγει οριστικά στις 28 Φεβρουαρίου. «Προς το παρόν μας είναι αίνιγμα, το πώς θέλει να χειριστεί το θέμα, στο πλαίσιο του τρέχοντος, ή ενός νέου προγράμματος» είπε. «Ελπίζω το αίνιγμα να λυθεί κατά την αυριανή συνάντηση».

Σύμφωνα με την πηγή, ο κ.Σόιμπλε δεν θα πει «όχι» στις τομές που θέλει να επιφέρει η νέα κυβέρνηση στον κρατικό τομέα. Το αντίθετο μάλιστα: «Βελτίωση της διοίκησης; Μαζί της!. Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής; Επίσης. Πόλεμος στη διαφθορά; Οπωσδήποτε. Είμαστε πρόθυμοι να υποστηρίξουμε όλες τις αναγκαίες δομικές μεταρρυθμίσεις».

Μετά τα ενθαρρυντικά λόγια ωστόσο, ήρθε η ψυχρολουσία: Η γερμανική κυβέρνηση, συνέχισε η πηγή, δεν αποδέχεται ουσιαστική παρέκκλιση από τις υπάρχουσες συμφωνίες. «Οι συμφωνίες υπαγορεύουν στην Ελλάδα σαφείς υποχρεώσεις: ιδιωτικοποιήσεις, απολύσεις στο δημόσιο, και αποπληρωμή του χρέους» είπε. Το Βερολίνο δεν θα κάνει «σκόντο» σε καμιά από αυτές.

Αλλά και να ήθελε να κάνει, δεν μπορεί. Και ο λόγος γι αυτό δεν είναι τόσο οικονομικός, όσο νομικός. «Το γερμανικό κοινοβούλιο, που ψήφισε ύστερα από πολύχρονες διαβουλεύσεις τις

συμφωνίες, θα θεωρήσει παρασπονδία κάθε μονομερή αλλαγή τους από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση» είπε. Ως παράδειγμα ανάφερε τον όρο «τρόικα», ο οποίος δεν αναφέρεται ως τέτοιος στο καταστατικό του ταμείου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας ESM, έχει παρεισφρήσει όμως στις αποφάσεις της γερμανικής Βουλής. «Για τους βουλευτές, η διατήρηση αυτού του ονόματος αποτελεί θέμα κύρους, γι αυτό και δεν αποδέχονται καν τη μετονομασία του» πρόσθεσε.

Το τι λέει η γερμανική κυβέρνηση για τη μετονομασία της τρόικας, είναι άγνωστο. Σε κάθε περίπτωση όμως επιμένει στην μη κατάργηση της και δη για ουσιαστικούς λόγους. «Επιμένουμε σε αυτήν, επειδή πέτυχε στο έργο της» τόνισε σήμερα στο κυβερνητικό μπρίφινγκ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Σάιμπερτ.

Στο ίδιο μπρίφινγκ, ο εκπρόσωπος του υπουργείου οικονομικών Μάρτιν Γιέγκερ δήλωσε, ότι το Βερολίνο απορρίπτει τις προτάσεις της Αθήνας για διακανονισμό του χρέους. «Είμαστε εναντίον του „κουρέματος“ και εναντίον μιας ευρωπαϊκής διάσκεψης για το χρέος» είπε.

Παράλληλα υπογράμμισε, ότι η περαιτέρω χρηματοδότηση της Ελλάδας μπορεί να γίνει μόνο στο πλαίσιο ενός προγράμματος. «Πριν από τις ελληνικές εκλογές γινόταν συζήτηση για νέο πρόγραμμα με την παροχή μιας προληπτικής πιστωτικής γραμμής. Αυτό έχει πάψει όμως έχει χάσει την επικαιρότητά του» είπε. Ο ίδιος απέφυγε να διευκρινίσει, αν τυχόν μελλοντική χρηματοδότηση μπορεί να γίνει στο πλαίσιο ενός νέου προγράμματος που θα παίρνει υπόψη και τις απόψεις της Αθήνας.

Ήδη οι παραπάνω δηλώσεις δείχνουν, ότι ο κ.Βαρουφάκης δεν θα έχει εύκολο έργο στη συνάντηση της Πέμπτης με τον κ.Σόιμπλε. Η δυσκολία αυξήθηκε ύστερα από τη γνωστοποίηση μέσω του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters ενός εγγράφου- βόμβα, που απεστάλη από το γερμανικό υπουργείο οικονομικών στην European Working Group (την ομάδα εμπειρογνωμόνων των κρατών-μελών της ευρωζώνης, που προετοιμάζει τις συνομιλίες στο Eurogroup). Σε αυτό, το Βερολίνο ζητάει λίγο ή πολύ από την ελληνική κυβέρνηση μια βέρα «παλινόρθωση»: Να ανακαλέσει όλα τα αντιμνημονιακά μέτρα της και να επιστρέψει πλήρως στο καθεστώς των μνημονίων.

Από πρώτη ματιά, η διαρροή του εγγράφου μια ακριβώς μέρα πριν από τη συνάντηση Σόιμπλε-Βαρυφάκη, αποβλέπει στον τορπιλισμό των συνομιλιών τους.

Το Βερολίνο αρνείται τέτοια πρόθεση. «Η διαρροή δεν έγινε από εμάς, αλλά πιθανότητα από τις Βρυξέλλες» διαβεβαίωνε η κυβερνητική πηγή.

Όμως και η ίδια η πηγή έλεγε – εις επίρρωση της ακολουθούμενης σκληρής γραμμής – ότι σε περίπτωση που η Αθήνα δεν αποδεχθεί την ισχύ του μνημονίου, θα χάσει τη χρηματοδότηση από τους δανειστές και θα μείνει ήδη το Μάρτιο με άδεια ταμεία. «Και αν αυτό οδηγήσει στο grexit, στην έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ;» ρωτήθηκε. «Αυτό είναι θέμα της ελληνικής κυβέρνησης. Μην έχετε αυταπάτες, ότι θα προβούμε σε υποχώρηση, ή ότι θα ανεχθούμε εκβιασμό με το επιχείρημα, ότι έτσι θα διαλυθεί και η ευρωζώνη. Σήμερα έχουμε όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να αποτρέψουμε κάτι τέτοιο».

Όλα δείχνουν λοιπόν, ότι το Βερολίνο παίζει προς το παρόν το σκληρότερο δυνατό χαρτί. Οι δυνατότητες του κ.Βαρουφάκη να ταράξει τα λιμνασμένα νερά της γερμανικής κυβέρνησης είναι συνεπώς πολύ περιορισμένες. Τα νερά της γερμανικής δημοσιότητας τα έχει όμως ήδη αναταράξει στο έπακρο: Η αποδαιμονοποίηση του προσώπου του βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ιδίως μάλιστα ύστερα από την σημερινή συνέντευξη του στην εβδομαδιαία εφημερίδα «Die Zeit» που αναδημοσιεύθηκε από πολλές μεγάλες εφημερίδες και προκάλεσε πλήθος σχολίων – κατά μέγα μέρος θετικών.

Νικητής είναι και σε ενδυματολογικό επίπεδο. «Θα επηρεάσει το στιλ του ντυσίματος του έλληνα υπουργού τις συνομιλίες με τον κ.Σόιμπλε;» ρωτήθηκε στο κυβερνητικό μπρίφινγκ ο κ.Γιέγκερ. «Αν έρθετε στο υπουργείο οικονομικών, θα δείτε, ότι δεν υπάρχει κάποια επιγραφή με έναν κανονισμό ντυσίματος» ήταν η απάντησή του.

Ο κ.Βαρουφάκης είναι λοιπόν ελεύθερος να πάει στην αυριανή συνάντηση με το πουκάμισο έξω, ή αδειανό. Αυτό περιμένουν εξάλλου και τα μέσα ενημέρωσης. Άδηλο βέβαια, αν η «ανατρεπτική» του εμφάνιση βοηθήσει και στην καλύτερη πρόσληψη των «ανατρεπτικών» του προτάσεων.