Πώς θα υπολογίζονται οι συντάξεις

Οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση περιλαμβάνουν ενοποιήσεις Ταμείων, ενιαίους κανόνες και όρους ασφάλισης για όλους τους ασφαλισμένους, περικοπές συνταξιοδοτικών παροχών (κύριες και επικουρικές), περικοπή εσόδων από το ασφαλιστικό σύστημα με την κατάργηση των κοινωνικών πόρων (φόροι υπέρ τρίτων). Καθιέρωση της ρήτρας «μηδενικού ελλείμματος» και περικοπή των παροχών, όπου υπάρχουν ελλείμματα.

Ωστόσο, πέραν των νέων μέτρων που σχεδιάζονται, το υπουργείο Εργασίας βρίσκεται σε «υπερένταση» προκειμένου να προετοιμάσει τις υπηρεσίες των ασφαλιστικών ταμείων για την εφαρμογή των μέτρων που ήδη έχουν ψηφισθεί και πρόκειται να εφαρμοστούν το επόμενο διάστημα.

Ενα από αυτά –και ίσως το πιο σημαντικό –είναι η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων από 1ης Ιανουαρίου 2015 στον δημόσιο τομέα, αλλά και στα ασφαλιστικά ταμεία του ιδιωτικού τομέα. Σύμφωνα με τον νόμο Λοβέρδου – Κουτρουμάνη (νόμος 3863/2010) από το 2015 αλλάζει άρδην ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης, η οποία τελικώς θα προκύπτει από το άθροισμα της «βασικής σύνταξης» (που θα είναι στα 360 ευρώ) και της αναλογικής σύνταξης (ανάλογα με τα έτη ασφάλισης). Εξ αυτού του λόγου, το ποσοστό αναπλήρωσης σταδιακά θα διαμορφωθεί στο 65% για όλους τους ασφαλισμένους.

Το νέο νομοθετικό καθεστώς προβλέπει την πλήρη αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων από την 1.1.2015, διαμορφώνοντας νέα δεδομένα. Σύμφωνα με αυτό, η κύρια σύνταξη αποτελεί το άθροισμα της βασικής σύνταξης (360 ευρώ) –την οποία εγγυάται ο κρατικός προϋπολογισμός –και της αναλογικής σύνταξης η οποία δίδεται από το ασφαλιστικό ταμείο και αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης και στις αποδοχές του ασφαλισμένου (ύψος εισφορών). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο υπολογισμός γίνεται λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των ετών ασφάλισης του ασφαλισμένου και όχι τα πέντε καλύτερα έτη (της τελευταίας δεκαετίας), όπως συμβαίνει σήμερα στο ΙΚΑ.

Ο νέος τρόπος υπολογισμού θα ισχύσει για το ασφαλιστικό διάστημα από το 2011 και εντεύθεν, ενώ το διάστημα που διανύθηκε πριν θα υπολογίζεται με τον παλιό τρόπο.

Ας δούμε όμως μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα που επεξεργάστηκαν οι υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας.

1. Εστω ένας ασφαλισμένος με συνολικό χρόνο ασφάλισης 35 έτη, 20 έτη ως τις 31/12/2010 και από την 1/1/2011 και μετά 15 έτη. Αυτός θα συνταξιοδοτηθεί μετά την 1/1/2015. Οι συντάξιμες αποδοχές του ασφαλισμένου θεωρούμε ότι ανέρχονται σε 1.000 ευρώ.

Το τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στον χρόνο ασφάλισής του ως 31/12/2010, το οποίο υπολογίζεται με βάση τα ποσοστά και τις συντάξιμες αποδοχές ή ασφαλιστικές κατηγορίες ή τα οριζόμενα κατά έτος ποσά συντάξεων, όπως ισχύουν κατά τον χρόνο συνταξιοδότησης και όπως προβλέπονται για κάθε φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο από γενικές ή καταστατικές διατάξεις που εξακολουθούν να ισχύουν, ισούται με (20/35) x 700 = 400 ευρώ.

Το τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στον χρόνο ασφάλισής του από 1/1/2011 ως την ημερομηνία συνταξιοδότησής του θα είναι το άθροισμα της βασικής σύνταξης και του αναλογικού ποσού (αναλογικής σύνταξης).

Η βασική σύνταξη για τον παραπάνω ασφαλισμένο ανέρχεται σε (15/35) x 360 = 154,29 ευρώ (σε τιμές 2010).

Το αναλογικό ποσό υπολογίζεται για κάθε πλήρες έτος ασφάλισης, με βάση ποσοστά επί των προβλεπόμενων συντάξιμων αποδοχών ή ασφαλιστικών κατηγοριών, τα οποία καθορίζονται όπως φαίνεται στο διπλανό γράφημα.

Το αναλογικό ποσό ισούται με 15 x 1,31% x 1.000,00 ευρώ = 196,50 ευρώ.

Η συνολική μηνιαία σύνταξη ισούται με 400,00 + 154,29 + 196,50 = 750,79 ευρώ (τιμές 2010).

2. Εστω ένας δεύτερος ασφαλισμένος με συνολικό χρόνο ασφάλισης 30 έτη, 20 έτη ως τις 31/12/2010 και από την 1/1/2011 και μετά 10 έτη. Οι συντάξιμες αποδοχές του ασφαλισμένου θεωρούμε ότι ανέρχονται σε 800,00 ευρώ.

Το τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στον χρόνο ασφάλισής του ως 31/12/2010 ισούται με (20/30) x 560 = 373,33 ευρώ.

Για το τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στον χρόνο ασφάλισής του από 1/1/2011 ως την ημερομηνία συνταξιοδότησής του, η βασική σύνταξη για τον παραπάνω ασφαλισμένο ανέρχεται σε (10/30) x 360 120 ευρώ (σε τιμές 2010) και το αναλογικό ποσό, με συντελεστή αναπλήρωσης για 30 έτη ή 900 ημέρες ασφάλισης συνολικά, 10 έτη x 1,14% x 800 = 91,20 ευρώ. Η συνολική μηνιαία σύνταξη του δευτέρου παραδείγματος ανέρχεται σε 373,33 + 120 + 91,20 = 584,53 ευρώ (σε τιμές 2010).