Μετά από την Ιρλανδία και η Πορτογαλία ακολουθεί το δρόμο της αποδέσμευσης από το μνημόνιο. Η Λισαβόνα, ανακοίνωσε την απόφασή της στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών Eurogroup. αρνούμενη μάλιστα την παροχή μας προληπτικής γραμμής πιστώσεων.
Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Πέδρο Πάσους Κουέλιο ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση αποφάσισε να βγει από το διεθνές πρόγραμμα στήριξης της οικονομίας της χώρας αργότερα αυτόν τον μήνα, χωρίς να ζητήσει μια προληπτική γραμμή πιστώσεων από τους Ευρωπαίους εταίρους της, καθώς η Λισαβόνα ελπίζει να επανέλθει σε τροχιά οικονομικής ανάπτυξης μετά από χρόνια επώδυνων πολιτικών λιτότητας και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που προκάλεσαν έντονη λαϊκή δυσαρέσκεια.
Η απόφαση αυτή ανακοινώθηκε από τον Πορτογάλο πρωθυπουργό σε διάγγελμά του προς τους πολίτες που μεταδόθηκε απευθείας τηλεοπτικά ενόψει της ολοκλήρωσης του προγράμματος στήριξης, την 17η Μαίου.
«Η κυβέρνηση αποφάσισε να βγούμε από το πρόγραμμα βοήθειας χωρίς να καταφύγουμε σε κανενός είδους προληπτικό πρόγραμμα» πιστώσεων από μέρους της ΕΕ, τόνισε ο κ. Κουέλιο στο διάγγελμά του, περιστοιχισμένος από ολόκληρη την κυβέρνηση, μετά το πέρας του υπουργικού συμβουλίου το οποίο συνεδρίασε νωρίτερα χθες για να πάρει την απόφαση αυτή.
Οι εταίροι της Πορτογαλίας στην ΕΕ, συνέχισε ο πρωθυπουργός της χώρας, είχαν υποσχεθεί να υποστηρίξουν την απόφαση της Λισαβόνας, όποια κι αν ήταν.
Η Πορτογαλία θα γίνει η δεύτερη χώρα της ευρωζώνης, μετά την Ιρλανδία, που θα βγει από ένα διεθνές πρόγραμμα στήριξης. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει την απόφαση αυτή και, όπως έχει αναφερθεί προηγουμένως, θα υποστηρίξει τις πορτογαλικές αρχές και τον πορτογαλικό λαό σε αυτή την αυτεξούσια επιλογή», ανέφερε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Σιμ Κάλας σε ανακοίνωσή του.
Η απόφαση της κυβέρνησης να βγει από το πρόγραμμα διεθνούς δανεισμού της χωρίς το λεγόμενο δίχτυ ασφαλείας θεωρείται από οικονομικούς αναλυτές μια επιτυχία για τον Κουέλιο, καθώς η Λισαβόνα ανακτά την εμπιστοσύνη των επενδυτών τηρώντας το σκληρό πρόγραμμα λιτότητας και εφαρμόζοντας τις μεταρρυθμίσεις που προέβλεπε το Μνημόνιο.
Η Πορτογαλία είχε αναγκαστεί να ζητήσει τον δανεισμό της από την λεγόμενη διεθνή τρόικα των πιστωτών (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) το 2011.
Η κεντροδεξιά κυβέρνηση κατάφερε να τηρήσει τους στόχους σε ό,τι αφορά την μείωση του δημόσιου ελλείμματος.
Τα μέτρα λιτότητας αμφισβητήθηκαν έντονα, με σοβαρότερη την πρόκληση που έθεσε το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πορτογαλίας, που απέρριψε ως αντισυνταγματικά πολλά από αυτά.
«Οι πορτογαλικές αρχές κατέγραψαν ένα σθεναρό ιστορικό εφαρμογής της πολιτικής για την αντιμετώπιση των μακροχρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων της χώρας», ανέφερε η διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ σε ανακοίνωσή της.
Η οικονομία της Πορτογαλίας υπέστη τη χειρότερη ύφεση μετά τη δεκαετία του 1970 κατά τη διάρκεια του προγράμματος δανεισμού της, αλλά επανήλθε στην ανάπτυξη πέρυσι και οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της μειώθηκαν φέτος, τονώνοντας την αισιοδοξία της κυβέρνησης για τις προοπτικές αναχρηματοδότησής της από τις αγορές.
Τα 10ετή ομόλογα της Πορτογαλίας έχουν αυτή τη στιγμή απόδοση 3,65%, ένα επίπεδο που είναι κοντά στο χαμηλό οκταετίας. Το επιτόκιο είχε φθάσει σχεδόν στο 17% στο αποκορύφωμα της κρίσης χρέους, το 2012. Τα 10ετή πορτογαλικά ομόλογα έχουν απόδοση 220 μονάδες βάσης υψηλότερη από τα αντίστοιχα γερμανικά δεκαετή ομόλογα αναφοράς.
Πολλοί οικονομολόγοι προέβλεπαν ότι η Λισαβόνα θα αναγκαζόταν να ζητήσει ελάφρυνση χρέους, όπως η Ελλάδα, αλλά η Πορτογαλία τελικά ακολούθησε τα βήματα της Ιρλανδίας.
Ωστόσο παρά τις αισιόδοξες εκτιμήσεις πολιτικών και αναλυτών, η κατάσταση παραμένει δύσκολη για την πλειονότητα των πολιτών της χώρας. «Το πρόγραμμα φθάνει στο τέλος του, αλλά οι θυσίες των Πορτογάλων συνεχίζονται», σχολίασε ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών (αξιωματική αντιπολίτευση) Αντόνιου Ζουζέ Σεγκούρου.
Ο Σόιμπλε χαιρέτισε την απόφαση
Ο Γερμανός Υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε χαιρέτισε τη χθεσινή ανακοίνωση της Πορτογαλίας ότι δεν θα ζητήσει προληπτική γραμμή πιστώσεων στο τέλος του διεθνούς προγράμματος διάσωσής της, το οποίο εκπνέει στις 17 Μαίου.
«Η Πορτογαλία χρησιμοποίησε καλά τα τρία τελευταία χρόνια και έθεσε σε εφαρμογή μεταρρυθμίσεις μεγάλης έκτασης. Η εμπιστοσύνη των χρηματαγορών επέστρεψε. Η Πορτογαλία κατάφερε με θεαματικό τρόπο να χρηματοδοτηθεί και πάλι ανεξάρτητα», τονίζει ο κ. Σόιμπλε σε γραπτή δήλωση που εκδόθηκε από το υπουργείο του.
Ο Γερμανός Υπουργός, ο οποίος συχνά επικρίνεται επειδή υποστήριξε την επιβολή αυστηρών μέτρων λιτότητας στις χώρες της ευρωζώνης που αντιμετώπισαν δυσκολίες, πρόσθεσε πως «η ανακοινωθείσα ολοκλήρωση του (πορτογαλικού) προγράμματος δείχνει για μια ακόμη φορά ότι ο δρόμος που ακολουθείται από την ευρωζώνη είναι ο σωστός».