«Σιγήν ασυρμάτου» ως τον προσεχή Οκτώβριο επιλέγει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, μετά την οξύτητα των πολιτικών αντιδράσεων που προκλήθηκαν στη διάρκεια των τελευταίων ημερών, σχετικά με την άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών σε ακίνητα πρώτης κατοικίας. Ο κίνδυνος «πολιτικού ατυχήματος» προβληματίζει σοβαρά το Μέγαρο Μαξίμου, πόσω μάλλον που οι αντιδράσεις δεν προέρχονται μόνο από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά και από συμπολιτευόμενους βουλευτές τόσο της Νέας Δημοκρατίας όσο και του ΠαΣοΚ.
Ωστόσο μπορεί η άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών να μην εντάσσεται στις ρήτρες του μνημονίου, αλλά κυβερνητικές πηγές έλεγαν ότι «εξωδίκως» το θέμα απασχολεί την τρόικα και πρόσθεταν ότι «μπορεί πέρυσι ο υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Θανάσης Σκορδάς να πέρασε με τσαμπουκά την παράταση της απαγόρευσης, αλλά δεν είναι βέβαιον ότι θα έχει αυτή τη δυνατότητα κι εφέτος».
Βέβαια το θέμα της παράτασης ή της απαγόρευσης πρόκειται ούτως ή άλλως να ανοίξει περί τα μέσα του προσεχούς Οκτωβρίου, διότι όπως είναι γνωστό η ισχύουσα ρύθμιση λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2013 και πρέπει να κατατεθεί νέα ρύθμιση αν τελικώς η κυβέρνηση σκοπεύει να ανανεώσει τον χρόνο απαγόρευσης των πλειστηριασμών. Κυβερνητικές πηγές όμως με τις οποίες συνομίλησε «Το Βήμα» έλεγαν ότι, ενώ τόσο μεταξύ των υπουργών όσο και στο «σύστημα» του Μεγάρου Μαξίμου οι προθέσεις του υφυπουργού Ανάπτυξης τυγχάνουν ευρείας αποδοχής, ωστόσο η τύχη της «μερικής εκτόνωσης της αγοράς των ακινήτων», όπως αποκαλεί την επιχειρούμενη ρύθμιση ο κ. Σκορδάς, θα εξαρτηθεί από την πολιτική συγκυρία των επόμενων μηνών.
Τούτο πρακτικά σημαίνει ότι δεν αποκλείεται υπό το βάρος των κλιμακούμενων αντιδράσεων η κυβέρνηση να επιλέξει τελικώς τη διατήρηση του ισχύοντος καθεστώτος της απαγόρευσης των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, επιλέγοντας προσφορότερο χρόνο για την –έστω μερική –απελευθέρωση των πλειστηριασμών.
H συζήτηση για την απελευθέρωση των πλειστηριασμών που αφορούν την πρώτη κατοικία άνοιξε στις αρχές του περασμένου Ιουνίου, όταν ο υφυπουργός Ανάπτυξης έκανε σχετική αναφορά στη Βουλή. Σε συνομιλητές του ο υφυπουργός Ανάπτυξης σημειώνει ότι «εγώ λέω να καθήσουμε κάτω να συζητήσουμε και να βρούμε κριτήρια, την αντικειμενική αξία, τα τετραγωνικά μέτρα, τις οικονομικές δυνατότητες του δανειολήπτη, το ποσό αποπληρωμής, οτιδήποτε είναι δυνατόν να προσληφθεί ως κριτήριο». Και προσθέτει ότι «σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να συνεχιστεί το σημερινό καθεστώς, που ευνοεί όσους επιδιώκουν την υποτίμηση της αγοράς των ακινήτων».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η προστασία ισχύει τα τελευταία έξι χρόνια, δηλαδή από το 2008 και εντεύθεν. Υπάρχει λοιπόν η σκέψη από τον Ιανουάριο του 2014 να επιτραπούν οι πλειστηριασμοί που αφορούν δάνεια τα οποία έχουν «κοκκινίσει» το 2009 –επί της ουσίας, προσθέτουν, πριν από την κρίση –και κάθε χρόνο να απελευθερώνεται ένας χρόνος.
Ετσι το 2015 θα απελευθερωθούν οι πλειστηριασμοί για τα «κόκκινα» δάνεια του 2010, το 2016 τα δάνεια του 2011 και ούτω καθεξής. Επίσης θα τεθούν κριτήρια, όπως είναι το ύψος του δανείου, π.χ. θα μπορούν να παραμένουν σε καθεστώς προστασίας δάνεια μικρότερα των 150.000 ευρώ, προκειμένου, όπως αναφέρουν, να προστατευθεί η λαϊκή κατοικία ή κατοικίες μικρότερες των 120 τ.μ. ή 140 τ.μ. Δεν είναι μάλιστα απίθανος και ένας συνδυασμός των δύο προαναφερόμενων κριτηρίων.
Επίσης δεν αποκλείεται να υπάρξει ρήτρα ανάπτυξης ως προϋπόθεση για το ξεκίνημα των πλειστηριασμών –διότι με βάση τις κυβερνητικές εκτιμήσεις το 2014 η οικονομία θα περάσει στην ανάπτυξη και ως εκ τούτου δεν είναι δυνατόν να διατηρείται επ’ άπειρον το καθεστώς προστασίας των πλειστηριασμών.
Ο σχετικός προβληματισμός της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης δεν είναι πρόσφατος. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του «Βήματος», την απασχολεί εδώ και αρκετούς μήνες, προτού ακόμη εκδοθεί η ρύθμιση με την οποία παρατάθηκε για ακόμη έναν χρόνο –δηλαδή ως το τέλος του 2013 -, το καθεστώς προστασίας των δανειοληπτών από πλειστηριασμούς που αφορούν την πρώτη κατοικία.
Από την άλλη πλευρά, η τρόικα, κατά τις υπάρχουσες πληροφορίες, όταν προ μηνών τής γνωστοποιήθηκε η ανάγκη να παραταθεί η προστασία από τους πλειστηριασμούς, δυσφόρησε, δεδομένου ότι αποτελεί παράδοξη πρακτική για τα δεδομένα της ευρωπαϊκής τραπεζικής αγοράς, αλλά τελικώς έδωσε τη συγκατάθεσή της. Πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης δεν θεωρούν βέβαιη την εκ νέου συγκατάθεσή της για παράταση της προστασίας –έτσι τουλάχιστον όπως ισχύει σήμερα.
Στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για 106.000 δανειολήπτες οι οποίοι βρίσκονται στο «κόκκινο» και αν απελευθερωθούν οι πλειστηριασμοί το πιο πιθανό είναι οι κατοικίες τους «να βγουν στο σφυρί».

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 6 Αυγούστου 2013

HeliosPlus