Ερευνα: Το κόστος της εργασίας στην ΕΕ

Κλείνει, έστω και με βραδείς ρυθμούς, η ψαλίδα ανταγωνιστικότητας μεταξύ των οικονομιών της Γερμανίας και των άλλων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ το κόστος εργασίας της Ελλάδας παραμένει συγκριτικά χαμηλά, κυρίως σε επίπεδο Ευρωζώνης. Η Ελλάδα εξάλλου είναι η μοναδική χώρα της ΕΕ όπου καταγράφεται πτώση του κόστους εργασίας το 2012.

Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα έρευνας για το κόστος εργασίας στους «27» της ΕΕ (η Κροατία δεν ήταν πέρυσι μέλος) που δημοσίευσε την Τρίτη η γερμανική εταιρεία στατιστικών μελετών Destatis.

Βεβαίως εκτός από το κόστος εργασίας υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα μιας οικονομίας (φορολόγηση, λειτουργία δημοσίων υπηρεσιών, συγκοινωνίες, τηλεπικοινωνίες, καινοτομία κλπ).

Το κόστος εργασίας, ωστόσο, αποτελεί ένα «ταμπού» για τους Γερμανούς, οι οποίοι το διάστημα της διακυβέρνησης Σρέντερ συμπίεσαν κατά πολύ τις μισθολογικές αυξήσεις και τώρα, με αφορμή την κρίση, ζητούν (ή και απαιτούν) από τους εταίρους τους να πράξουν το ίδιο.

Η κυβέρνηση Μέρκελ, ωστόσο, έχει αποφασίσει ως γνωστόν να επιτρέψει μεγαλύτερες αυξήσεις μισθών στην πατρίδα της. Ηδη το 2012, σύμφωνα με την Destatis, οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκαν κατά 2,8% στη Γερμανία συγκριτικά με το 2011, ενώ στο σύνολο της ΕΕ αυξήθηκαν κατά 2,1% και στην Ευρωζώνη κατά 2%.

Ετσι, το κόστος εργασίας στη Γερμανία είναι πλέον κατά 48% υψηλότερο από το μέσο ευρωπαϊκό όρο (23,50 ευρώ την ώρα στην ΕΕ και 28,50 ευρώ στη ζώνη του ευρώ), φθάνοντας στα 31 ευρώ την ώρα κατά μέσον όρο στον τριτογενή και στα 35,20 ευρώ την ώρα στο δευτερογενή τομέα (δηλαδή στις υπηρεσίες και στη βιομηχανία, όπου πέρυσι τα συνδικάτα πέτυχαν μεγάλες μισθολογικές αυξήσεις).

Είναι όμως το γερμανικό κόστος εργασίας κατά 4% χαμηλότερο από το κόστος στη Γαλλία (με 34,90 ευρώ την ώρα στις υπηρεσίες και με 36,90 ευρώ στη βιομηχανία βρίσκεται στην τέταρτη θέση της λίστας, μία θέση πάνω από τη Γερμανία).

Η Destatis διαπιστώνει ότι κλείνει μεν η ψαλίδα μεταξύ του κόστους εργασίας στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης, αλλά θυμίζει στην έρευνά της ότι την περίοδο 2001-2011 το κόστος εργασίας στη Γαλλία αυξήθηκε κατά 39,2%, ενώ στη Γερμανία, η οποία εφάρμοζε το πρόγραμμα λιτότητας «Ατζέντα 2010» του Γκέρχαρντ Σρέντερ, αυξήθηκε μόνο κατά το 19,4% – είναι το μικρότερο ποσοστό αύξησης από όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ.

Η Γερμανία βρίσκεται έτσι στην πέμπτη θέση της ΕΕ και στην τρίτη της Ευρωζώνης. Στην κορυφή της κατάταξης βρίσκεται η Σουηδία με κόστος 41,90 ευρώ την ώρα στον ιδιωτικό τομέα (αλλά με 43,80 ευρώ στον βιομηχανικών κλάδο) και ακολουθούν το Βέλγιο (με κόστος 40,40 ευρώ την ώρα) και η Δανία (39,50 ευρώ).

Εδώ εν είδει παρενθέσεως υπενθυμίζουμε ότι η Σουηδία και η Δανία καταλαμβάνουν κορυφαίες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης των χωρών ανάλογα με την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών τους, που δημοσίευσε προσφάτως το World Economic Forum (το Φόρουμ του Νταβός δηλαδή).

Σημειωτέον επίσης ότι στο κόστος εργασίας υπολογίζονται μισθολογικές και μη μισθολογικές επιβαρύνσεις, όπως οι ασφαλιστικές εισφορές.

Η Ελλάδα βρίσκεται στη μέση της λίστας, πολύ χαμηλότερα από το μέσο ευρωπαϊκό όρο και βεβαίως από το μέσο όρο της Ευρωζώνης. Βρίσκεται συγκεκριμένα στη 14η θέση με ωριαίο κόστος εργασίας 15,50 ευρώ την ώρα στον τριτογενή τομέα και με 14,70 ευρώ στο δευτερογενή.

Η χώρα μας βρίσκεται δηλαδή λίγο χαμηλότερα από την Ισπανία (στη 13η θέση με περίπου 21,60 ευρώ την ώρα μέσο όρο στο δευτερογενή και τριτογενή τομέα) και λίγο υψηλότερα από την Σλοβενία (15η θέση) και την Κύπρο (16η θέση με 16,70 ευρώ την ώρα κόστος στον τομέα των υπηρεσιών και μόνο 13,40 ευρώ κόστος στον τομέα της βιομηχανίας).

Να σημειωθεί εδώ ότι στις βιομηχανικές χώρες της Ευρώπης το κόστος εργασίας στον δευτερογενή τομέα της οικονομίας είναι υψηλότερο από το κόστος των υπηρεσιών. Το αντίθετο συμβαίνει σε χώρες με συγκριτικά διογκωμένο τον τομέα των υπηρεσιών, όπως είναι η Ελλάδα και η Κύπρος.

Στις τελευταίες θέσεις της λίστας με βάση το κόστος της εργασίας βρίσκονται η Βουλγαρία (τελευταία θέση) και η Ρουμανία (προ τελευταία). Λίγο υψηλότερα βρίσκονται οι πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες της Βαλτικής.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις χώρες της Ευρωζώνης, χαμηλότερο κόστος εργασίας από την Ελλάδα έχουν η Σλοβενία, η Κύπρος, η Μάλτα, η Πορτογαλία και η Εσθονία. Πρόκειται για τη χώρα που προτείνουν για πρότυπο στην Ελλάδα κάποιοι εταίροι και δανειστές, όπου το κόστος εργασίας στον τομέα των υπηρεσιών είναι 8,60 ευρώ την ώρα και στον βιομηχανικό τομέα 8,10 ευρώ την ώρα.

Η κατάταξη στην οποία η Ελλάδα ξεχωρίζει χωρίς καμία προσπάθεια από τις εταίρους της στην ΕΕ είναι η κατάταξη με τις αυξομειώσεις του κόστους εργασίας την χρονιά που πέρασε συγκριτικά με το 2011. Διότι είναι η μοναδική χώρα-μέλος στην οποία σημειώθηκε κάμψη του κόστους εργασίας (συγκεκριμένα κατά 6,8%).

Οριακή αύξηση του κόστους κατεγράφη στην 15η στη λίστα Σλοβενία (0,6%), στην 7η στη λίστα Ολλανδία (0,7%), στη 17η στη λίστα Μάλτα (1%) και στη 13η Ισπανία (1,1%).

Μεγαλύτερη αύξηση στο κόστος εργασίας καταγράφεται στην 21η στη λίστα Εσθονία (6,4%), στην 22η Ουγγαρία (5,9%) και στην όγδοη στη λίστα Αυστρία (4,4%).