Με την Κύπρο στην κόψη του ξυραφιού, έστω και αν η κατάρρευσή της δεν είναι επιθυμητή από κανέναν, ξένες τράπεζες και διεθνείς οίκοι σκιαγραφώντας τις εξελίξεις θεωρούν ότι για ακόμη μία φορά οι πολιτικοί επιλέγουν μια «μεσοβέζική λύση» αυξάνοντας συνολικά το ρίσκο στην ευρωζώνη.
Για την JP Morgan, οι εξελίξεις οδηγούν σε γενικότερα ερωτήματα για το κατά πόσον η ευρωπαϊκή πλευρά είναι αποφασισμένη να σπάσει τη σχέση μεταξύ τραπεζών και κρατικών δανείων. Το αρχικό πακέτο διάσωσης μάλιστα επαναφέρει την αίσθηση ότι η εγγύηση των καταθέσεων είναι τόσο αξιόπιστη όσο τα κράτη που την υποστηρίζουν. Οι περισσότερες ξένες τράπεζες, όπως η HSBC και η Barclays, θεωρούσαν μoνόδρομο τελικά (παρά το «plan B») την ψήφιση μιας (έστω και ήπιας) εισφοράς στις καταθέσεις.
Eτσι, η PIMCO μείωσε τις επενδύσεις της σε ευρώ, καθώς στελέχη της εκτίμησαν ότι η απόφαση αυτή δεν είναι μόνο ένα λάθος πολιτικής, αλλά και μια αναγνώριση ότι το ευρώ απέχει από το να αποτελεί ένα τέλειο αποθεματικό νόμισμα.
Η κρίση που περιβάλλει την Κύπρο φέρνει στο προσκήνιο το κόστος της «μεσοβέζικης» λύσης που ακολουθούν οι πολιτικοί για την αντιμετώπιση της κρίσης της ευρωζώνης, αναφέρει ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch.
Το «πάγωμα» των καταθέσεων που επιβλήθηκε στην Κύπρο αποτελεί de facto περιορισμό της ελεύθερης κίνησης κεφαλαίων, ενώ η προτεινόμενη λύση αποτελεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο για τις χώρες με ασθενή τραπεζικό τομέα, κάτι που καθιστά αναγκαία την τραπεζική ένωση.
Το όποιο «κούρεμα» των καταθέσεων των κυπριακών τραπεζών αποτελεί ένα «δυσοίωνο» σημάδι για το πώς αντιμετωπίζονται οι διασώσεις, αναφέρει η Barclays Plc., ενώ αναλυτές της Morgan Stanley επεσήμαναν ότι δημιουργείται ένα ανησυχητικό προηγούμενο με πιθανές συστημικές συνέπειες στο μέλλον.
Η Credit Suisse δίνει από την πλευρά της και μια νέα διάσταση στις εξελίξεις στην Κύπρο. Οπως έδειξαν οι εκλογές στην Ελλάδα και στην Ιταλία, αναφέρει, ο κίνδυνος που αποκαλύπτεται από την οικονομική και χρηματοοικονομική κρίση είναι αυτός της σταθερής ανόδου της στήριξης για νέα και ακραία πολιτικά κόμματα στις χώρες της περιφέρειας, θεωρώντας μια τέτοια τάση ως αναπόφευκτη πλέον και για την Κύπρο.
Η Royal Bank of Scotland εκτίμησε ότι αν οι Ρώσοι δεν συμμετάσχουν με κάποιον τρόπο στο πακέτο βοήθειας η εκροή καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες μπορεί να φθάσουν το 55% των συνολικών αποταμιεύσεων, σε μια στιγμή όπου τα περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών αντιστοιχούν στο 740% του ΑΕΠ της Κύπρου.
Η ίδια τράπεζα σε έκθεσή της υπολόγισε πάντως ότι τα έσοδα από τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Κύπρο, η αξία των οποίων υπολογίζει ότι ανέρχεται στο 200% του ΑΕΠ, θα υπερκαλύψουν το τραπεζικό χρέος, καθιστώντας τη χώρα μεσοπρόθεσμα μια από τις πιο αξιόχρεες στην ευρωζώνη. Αν μάλιστα περαιτέρω γεωτρήσεις έχουν την επιτυχία των πρώτων ευρημάτων, τότε η αξία μπορεί να ανέλθει στα 530 δισ. ευρώ, δηλαδή στο 2.950% του ΑΕΠ.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, η Κύπρος θα γίνει σημαντική γεωπολιτικά για τις διαδρομές αγωγών φυσικού αερίου και η Ευρώπη πρέπει να επωφεληθεί από τη μεγαλύτερη ενεργειακή ασφάλεια που ενδεχομένως να της προσφέρει, διαφοροποιώντας τις ενεργειακές πηγές της πέραν της Ρωσίας. Τονίζεται ωστόσο ότι τα χρήματα δεν είναι άμεσα διαθέσιμα αλλά θα υπάρχουν μεσομακροπρόθεσμα, εκτός και αν υπάρξει κάποιο γεωπολιτικό «ατύχημα». Για ορισμένους αναλυτές η αμφιλεγόμενη και πρωτοφανής απόφαση του Eurogroup για φορολόγηση των καταθέσεων ερμηνεύεται ως συγκεκαλυμμένη κίνηση της Γερμανίας και των ευρωπαίων εταίρων για καταπολέμηση αυτού που οι ίδιοι αντιλαμβάνονται ως «ξέπλυμα μαύρου ρώσικου χρήματος», με αντίκτυπο όμως στον όποιον ρόλο της Κύπρου ως offshore οικονομικού κέντρου. Τα δεδομένα δείχνουν, λένε οι αναλυτές, ότι την επόμενη ημέρα η Κύπρος είναι απίθανο να παραμείνει το ελκυστικό χρηματοοικονομικό κέντρο, καθώς από τα 70 δισ. ευρώ που βρίσκονται στα ταμεία των κυπριακών τραπεζών, το 37% δεν ανήκει στους κατοίκους του νησιού ακριβώς επειδή οι ξένοι θεωρούσαν τον τόπο ασφαλή προορισμό για τις αποταμιεύσεις τους.
Ποιοι έχουν και πόσα χρήματα στην Κύπρο
Από τα 70 δισ. ευρώ που βρίσκονται στις κυπριακές τράπεζες, το 37% δεν ανήκει στους κατοίκους του νησιού
Σύμφωνα με στοιχεία του IESEG School of Management, οι καταθέσεις ανέρχονται συνολικά σε 69 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 43 ανήκουν σε κύπριους καταθέτες, τα 5 δισ. σε ευρωπαίους πολίτες, ενώ «μήλον της Εριδος» αποτελούν τα 21 δισ. από καταθέτες εκτός ΕΕ, οι οποίοι εικάζεται ότι στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι Ρώσοι. Σύμφωνα με το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), οι καταθέσεις των ξένων σε κυπριακές τράπεζες στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2012 κυμάνθηκαν στα 20 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό πρέπει να προστεθούν τα 13,1 δισ. ευρώ που διέθεταν οι ελληνικές θυγατρικές των κυπριακών τραπεζών, καθώς και άλλα 4,5 δισ. που είναι κατατεθειμένα σε υποκαταστήματα άλλων χωρών. Το σύνολο, δηλαδή 37,6 δισ. ευρώ, είναι υψηλότερο από τις καταθέσεις που διέθεταν στο νησί οι κάτοικοι της Κύπρου και οι οποίες φθάνουν τα 32,2 δισ. ευρώ. Το IIF επικαλείται στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που δείχνουν ότι το 85% των καταθέσεων των ξένων προερχόταν από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης –σύμφωνα με πολλές πηγές τα κεφάλαια αυτά προέρχονταν κυρίως από τη Ρωσία, την Ουκρανία και τον Λίβανο. Οι εμπειρογνώμονες (συμπεριλαμβανομένου του γνωστού οίκου αξιολόγησης Moody’s) ανεβάζουν στα 12 δισ. ευρώ τα ρωσικά κεφάλαια σε τραπεζικά ιδρύματα στην Κύπρο, στα οποία θα πρέπει να προστεθούν άλλα 19 δισ. ευρώ από τα περιουσιακά στοιχεία των ρωσικών εταιρειών που έχουν έδρα τη Μεγαλόνησο.
Από τα 70 δισ. ευρώ που βρίσκονται στις κυπριακές τράπεζες, το 37% δεν ανήκει στους κατοίκους του νησιού
Σύμφωνα με στοιχεία του IESEG School of Management, οι καταθέσεις ανέρχονται συνολικά σε 69 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 43 ανήκουν σε κύπριους καταθέτες, τα 5 δισ. σε ευρωπαίους πολίτες, ενώ «μήλον της Εριδος» αποτελούν τα 21 δισ. από καταθέτες εκτός ΕΕ, οι οποίοι εικάζεται ότι στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι Ρώσοι. Σύμφωνα με το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), οι καταθέσεις των ξένων σε κυπριακές τράπεζες στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2012 κυμάνθηκαν στα 20 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό πρέπει να προστεθούν τα 13,1 δισ. ευρώ που διέθεταν οι ελληνικές θυγατρικές των κυπριακών τραπεζών, καθώς και άλλα 4,5 δισ. που είναι κατατεθειμένα σε υποκαταστήματα άλλων χωρών. Το σύνολο, δηλαδή 37,6 δισ. ευρώ, είναι υψηλότερο από τις καταθέσεις που διέθεταν στο νησί οι κάτοικοι της Κύπρου και οι οποίες φθάνουν τα 32,2 δισ. ευρώ. Το IIF επικαλείται στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που δείχνουν ότι το 85% των καταθέσεων των ξένων προερχόταν από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης –σύμφωνα με πολλές πηγές τα κεφάλαια αυτά προέρχονταν κυρίως από τη Ρωσία, την Ουκρανία και τον Λίβανο. Οι εμπειρογνώμονες (συμπεριλαμβανομένου του γνωστού οίκου αξιολόγησης Moody’s) ανεβάζουν στα 12 δισ. ευρώ τα ρωσικά κεφάλαια σε τραπεζικά ιδρύματα στην Κύπρο, στα οποία θα πρέπει να προστεθούν άλλα 19 δισ. ευρώ από τα περιουσιακά στοιχεία των ρωσικών εταιρειών που έχουν έδρα τη Μεγαλόνησο.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι την επόμενη ημέρα η Κύπρος είναι απίθανο να παραμένει το ελκυστικό χρηματοοικονομικό κέντρο, καθώς από τα 70 δισ. ευρώ που βρίσκονται στα ταμεία των κυπριακών τραπεζών το 37% δεν ανήκει στους κατοίκους του νησιού.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
