Ο Γ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος μαίνεται ήδη. Όχι στο στρατιωτικό, αλλά στο νομισματικό πεδίο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιχειρούν να συντρίψουν τον ισχυρότερο εχθρό του δολαρίου, το ευρώ. Και προς το σκοπό αυτό χρησιμοποιούν κάθε είδους βρόμικο και βίαιο μέσο.
Η «τρελή», αλλά όχι και πολύ καινούρια αυτή θεωρία, που προέρχεται από έναν κατά τα άλλα νηφάλιο οικονομολόγο, τον χρηματιστηριακό αναλυτή Ντιρκ Μίλερ, είχε την τιμητική της την περασμένη εβδομάδα στο Βερολίνο.
Όμως ούτε αυτή, ούτε άλλες παρόμοιες «ιστορίες για αγρίους» μπόρεσαν να κλέψουν την παράσταση από ένα γνήσιο πολιτικό κείμενο, που συνυπέγραφαν (βλέπε παράθυρο) τρεις διάσημοι διανοούμενοι, ο κοινωνιολόγος Γιούργκεν Χάμπερμας, ο φιλόσοφος Γιούλιαν Νίντα-Ρούμελιν και ο οικονομολόγος Πέτερ Μπόφινγκερ. Ο στόχος του «Μανιφέστου», όπως τονίζουν οι τρεις συγγραφείς του, είναι να μπει φρένο στην περαιτέρω αποσύνθεση της ευρωζώνης. Προς το σκοπό αυτό πρέπει να αλλάξει ο ευρωπαϊκός «βηματισμός»: Τα «μικρά βήματα» της Άνγκελα Μέρκελ πρέπει να αντικατασταθούν από ρωμαλέα άλματα – με πρώτα την αμοιβαιοποίηση των χρεών (σ.σ.: ένα πρόπλασμα των ευρωομολόγων) και την πολιτική ενοποίηση.
Αλλά ούτε και αυτό το μανιφέστο θα είχε μεγάλη απήχηση στη δημοσιότητα, αν δεν τύχαινε να το υιοθετήσει πάραυτα ένας σημαντικός πολιτικός: ο Σίγκμαρ Γκάμπριελ. Λίγες ώρες μετά τη γνωστοποίησή του, ο πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) το είχε μετατρέψει σε σημαία του κόμματός του. Ή, μάλλον, σε βαρύ οπλισμό: «Στη θέση των νεροπίστολων της Μέρκελ έβαλε τα μπαζούκας» έγραψε εφημερίδα.
Από τότε έχει αλλάξει το πολιτικό κλίμα στη Γερμανία. «Επιτέλους μια εναλλακτική πρόταση» έγραψε η «Sueddeutsche Zeitung». Μια ριζοσπαστική ιδέα, που θα δώσει νέα τροπή στη συζήτηση για την κρίση στην Ευρώπη.
Όλα δείχνουν τώρα, ότι η συζήτηση που άνοιξε με το μανιφέστο, δεν θα είναι απλό αναμάσημα των προηγούμενων. Η κρίση του ευρώ, όπως παραδέχονται όλοι, δεν λύνεται πλέον με τα ημίμετρα και τα μισόλογα του παρελθόντος. Το ζητούμενο είναι τώρα λύσεις, που θα αντέχουν στο χρόνο και θα φέρουν αναπόφευκτα σε μετωπική σύγκρουση την πολιτική με το τραπεζικό κατεστημένο.
Η αριστερή στροφή του κ. Γκάμπριελ δεν ήρθε βέβαια από τον ουρανό. Είχαν προηγηθεί κρίσιμες διαβουλεύσεις με άλλους σοσιαλδημοκράτες ηγέτες στη Γερμανία και την Ευρώπη, αλλά και πολλές δημοσκοπήσεις που έδειχναν, ότι η μέχρι τότε ευθυγράμμισή του με το «όχι» της καγκελαρίου στο θέμα των ευρωομολόγων, ωφελούσε αποκλειστικά την τελευταία. Το μανιφέστο των Χάμπερμας και Σία ήταν έτσι γι αυτό η χρυσή ευκαιρία για να αλλάξει πορεία.
Ο πρόεδρος του SPD είχε όμως και εσωκομματικούς λόγους γι αυτή τη στροφή. Τον ερχόμενο Φεβρουάριο πρόκειται να γίνει η επιλογή του υποψήφιου καγκελάριου του κόμματος για τις εκλογές του 2013. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι δυο ανταγωνιστές του στην εσωκομματική «τρόικα», ο πρώην υπουργός οικονομικών Πέερ Στάινμπρουκ, και ο πρώην υπουργός εξωτερικών Φρανκ Βαλτερ Σταϊνμάγιερ, είναι πολύ πιο δημοφιλείς από αυτόν στο ευρύτερο εκλογικό σώμα. Με το «ναι» στο μανιφέστο ελπίζει έτσι να εδραιώσει την υποστήριξη της αριστερής πτέρυγας του κόμματός του.
Τέτοιο πρόβλημα υποστήριξης δεν έχει βέβαια η κ. Μέρκελ. Η θέση της, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, είναι αδιαμφισβήτητη – τόσο στο κόμμα της, τους Χριστιανοδημοκράτες, όσο και στη δημοσιότητα. Όμως αυτό δεν σημαίνει παντοδυναμία. Στο εσωτερικό της κυβέρνησης, ο λόγος της δεν είναι νόμος. Οι δυο κυβερνητικοί εταίροι της, οι Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας, και οι Ελεύθεροι Δημοκράτες κάνουν συχνά του κεφαλιού τους. Το αίτημα τους μάλιστα, να φύγει η Ελλάδα από την ευρωζώνη, παίρνει τελευταία τη μορφή σκανδάλου. Κι αυτό δυσκολεύει τη θέση της ενόψει των κρίσιμων διαπραγματεύσεων για το ευρώ τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Ακόμα περισσότερο αρνητικό για την καγκελάριο είναι όμως το γεγονός, ότι δεν έχει κατορθώσει να βρει κάποιο καινούριο «τρανταχτό» ευρω-θέμα. Τα «ευρήματα» της από τα δυο περασμένα χρόνια, ήτοι οι προστατευτικές ομπρέλες EFSF και ESM, καθώς και το σύμφωνο δημοσιονομικής σταθερότητας, δεν τη βοηθάνε καθόλου, δεδομένου ότι αποδείχθηκαν λίγο αποτελεσματικά και είναι ως εκ τούτου ελάχιστα δημοφιλή. Το γεγονός λοιπόν ότι, ενόψει της νέας πολιτικής σεζόν, βρίσκεται ξαφνικά με άδεια χέρια αποτελεί σοβαρό μειονέκτημα έναντι του κ.Γκάμπριελ.
Ο πρόεδρος του SPD έχει προφανώς επίγνωση αυτού του πλεονεκτήματος. «Ο πολιτικός, που έχει μηδαμινές πιθανότητες να γίνει καγκελάριος, ξέρει όμως να τις εκμεταλλεύεται με τον καλύτερο τρόπο» (Sueddeutsche Zeitung) ακονίζει καθημερινά το αριστερό προφίλ του – πότε ζητώντας νέους φόρους για τους υπερπλούσιους, και πότε επιτιθέμενος εναντίον των «τραπεζικών συμμοριών» της Ελβετίας, που διοχετεύουν τα λεφτά γερμανών φοροφυγάδων σε χώρες της Άπω Ανατολής. Και αυτό, πέρα από όλα τα άλλα, του δίνει τον αέρα ενός «Ρόμπιν Χουντ» της μοντέρνας πολιτικής.
Γκάμπριελ-Μέρκελ, σημειώσατε Ένα; Όχι ακόμα. Η επίθεση του προέδρου του SPD δεν έχει αλλάξει σοβαρά το συσχετισμό δυνάμεων στη Γερμανία. Έχει ανατρέψει όμως την ατζέντα για το ευρώ. Και αυτό, αν γίνει τελικά ευνοϊκά δεκτό από την κοινή γνώμη, θα δώσει μεγάλο πλεονέκτημα για τους Σοσιαλδημοκράτες ενόψει των εκλογών του 2013. Ανεβάζοντας και τις δικές του «μηδενικές» μετοχές στον αγώνα για το χρίσμα του υποψήφιου καγκελάριου.
