Σημαντική αύξηση έχουν καταγράψει τα τελευταία χρόνια οι συναλλαγές με χρεωστικές κάρτες, που σταδιακά μετατρέπονται σε καθημερινό μέσο πληρωμών για ολοένα και περισσότερους από τους εκατομμύρια κατόχους τους. Τα διψήφια ποσοστά ανάπτυξης του αριθμού τους κάθε χρόνο είναι αποτέλεσμα κυρίως της επικοινωνιακής εκστρατείας που έχουν ξεκινήσει τα πιστωτικά ιδρύματα για τη διάδοσή τους στο ευρύ καταναλωτικό κοινό.

Οι τράπεζες προσπαθούν να αναδείξουν τα πλεονεκτήματα από τη χρήση του πλαστικού χρήματος, τόσο για τους ίδιους τους πελάτες τους όσο και για το Ελληνικό Δημόσιο λόγω της συμβολής του στην πάταξη της φοροδιαφυγής. «Οι χρεωστικές κάρτες έχουν αρχίσει και γίνονται «μόδα» προς όφελος των καταναλωτών, των τραπεζών και των κρατικών εσόδων» τονίζει χαρακτηριστικά τραπεζικό στέλεχος με πολύχρονη εμπειρία στον τομέα της καταναλωτικής πίστης.

Ως τώρα τα αποτελέσματα της προσπάθειας των τραπεζών είναι ενθαρρυντικά, καθώς, παρά τη μείωση της κατανάλωσης, ο τζίρος μέσω των χρεωστικών καρτών βαίνει αυξανόμενος από χρόνο σε χρόνο. Οι προοπτικές είναι ευοίωνες. Η μείωση του ανωτάτου ορίου πραγματοποίησης μιας πώλησης με μετρητά στα 1.500 ευρώ, το ενδεχόμενο παροχής κινήτρων στα νοικοκυριά στο πλαίσιο της αναμόρφωσης του φορολογικού συστήματος της χώρας για τη χρήση των καρτών και τα προγράμματα επιβράβευσης που προσφέρουν οι ίδιες οι τράπεζες δημιουργούν αισιοδοξία για μια αλματώδη άνοδο των μεγεθών τα επόμενα χρόνια. Τραπεζικοί κύκλοι υπογραμμίζουν ότι, εφόσον καταστεί αρκετά πιο συμφέρουσα η χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμών σε σχέση με τα μετρητά, μπορεί η Ελλάδα να κλείσει την ψαλίδα που τη χωρίζει από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Οι τελευταίες ενδείξεις είναι θετικές. Χαρακτηριστικά των τάσεων που επικρατούν στην αγορά τα τελευταία χρόνια σε σχέση με την ανάπτυξη των χρεωστικών καρτών είναι τα μεγέθη της Visa. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν δημοσιοποιηθεί, το 2011 καταγράφηκε μια σημαντική αύξηση της χρήσης των χρεωστικών καρτών.

Αναλυτικότερα, η καταναλωτική δαπάνη στα σημεία πώλησης σημείωσε ετήσια αύξηση 9,4%, διαμορφούμενη στα 914 εκατ. ευρώ. Επιπλέον ο αριθμός των συναλλαγών στα σημεία πώλησης ανά χρεωστική κάρτα αυξήθηκε κατά 9,9%, ενώ και ο συνολικός αριθμός των συναλλαγών κινήθηκε ανοδικά σε ποσοστό 21% φτάνοντας τα 13,3 εκατομμύρια. Σε ανοδική πορεία είναι και τα αντίστοιχα μεγέθη που αφορούν τις χρεωστικές κάρτες της Mastercard.

Το νέο χαρακτηριστικό των χρεωστικών καρτών τους τελευταίους μήνες αποτελεί η ένταξή τους στα προγράμματα επιβράβευσης που διαθέτουν οι τράπεζες στο πλαίσιο των πιστωτικών καρτών. Με τον τρόπο αυτόν οι καταναλωτές μπορούν να κερδίζουν έκπτωση στις καθημερινές τους αγορές απλά αντικαθιστώντας τα μετρητά με την κάρτα τους, χωρίς να καταβάλλουν ούτε 1 ευρώ για τόκους και χωρίς τον βραχνά των μετρητών.
Περισσότερη διαφάνεια ζητούν οι καταναλωτές
Καταδικάστηκε η MasterCard για υπερβολικές χρεώσεις των διασυνοριακών συναλλαγών με κάρτα
Περισσότερη διαφάνεια και ενδεχομένως χαμηλότερες χρεώσεις στις πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες πιθανώς να απολαύσουν οι ευρωπαίοι καταναλωτές μετά την καταδίκη της MasterCard από τη δεύτερη στην ιεραρχία δικαστική αρχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η MasterCard καταδικάστηκε για υπερβολικές χρεώσεις των διασυνοριακών συναλλαγών με κάρτα. Πρόκειται για ένα πάγιο αίτημα πολλών καταναλωτικών οργανώσεων, οι οποίες κάνουν λόγο για νόθευση του ανταγωνισμού λόγω των προμηθειών που εισπράττουν από τις τράπεζες και κατ’ επέκταση από τους κατόχους των καρτών οι εκδότες τους.
«Για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η απόφαση ισοδυναμεί με μια σημαντική νίκη» γράφουν οι «Financial Times». Διότι δικαιώθηκε η διαπίστωση που είχε κάνει η Κομισιόν το 2007, ότι ο όμιλος πιστωτικών καρτών MasterCard παραβίαζε τον ανταγωνισμό «φουσκώνοντας» τις τιμές των αγαθών εις βάρος και των λιανοπωλητών και των καταναλωτών. Οι περισσότεροι ευρωπαίοι καταναλωτές δεν είναι ενήμεροι για τις αδικαιολόγητα «φουσκωμένες» χρεώσεις που έχουν καταβάλει στις τράπεζες προκειμένου να προμηθευτούν και να χρησιμοποιούν τη συγκεκριμένη κάρτα.
Η MasterCard θα εφεσιβάλει την απόφαση της ευρωπαϊκής αρχής, καθώς θεωρεί ότι οι χρεώσεις είναι απαραίτητες ώστε να εξασφαλίσει στον καταναλωτή φθηνές και ασφαλείς συναλλαγές και επιπλέον προνόμια, όπως είναι η ασφάλιση των συναλλαγών και οι αποζημιώσεις του κατόχου, υπό ορισμένες προϋποθέσεις. «Η απόφαση της δικαστικής αρχής της ΕΕ καθιστά πλέον επείγουσα τη διεξαγωγή ενδελεχούς έρευνας για τις χρεώσεις της πιστωτικής κάρτας Visa» αναφέρει από τις Βρυξέλλες ο ανταποκριτής των «FT» Αλεξ Μπάρκερ.
Οι ευρωπαϊκές ενώσεις καταναλωτών θεωρούν ότι πολλές από τις χρεώσεις των εταιρειών πιστωτικών καρτών είναι αμιγώς κερδοσκοπικές. Ο αρμόδιος για θέματα Ανταγωνισμού επίτροπος της ΕΕ Χοακίν Αλμούνια έχει ήδη προειδοποιήσει τη Visa Europe και τη MasterCard «να φροντίσουν με επιμέλεια ώστε οι χρεώσεις με τις οποίες επιβαρύνουν τους κατόχους πιστωτικών και χρεωστικών καρτών να μην παραβαίνουν τους κανόνες που εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη λειτουργία του ανταγωνισμού».
Η συγκεκριμένη εξέλιξη είναι ιδιαίτερα σημαντική, ειδικά για την Ευρώπη, όπου μεγάλο ποσοστό των συναλλαγών, σε αντίθεση με ό,τι ισχύει στην Ελλάδα, γίνεται με πλαστικό χρήμα. Καταναλωτικές οργανώσεις εκτιμούν ότι αν η απόφαση κατά της Mastercard οδηγήσει σε μείωση των προμηθειών που καταβάλλονται στους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, θα υπάρξει αποκλιμάκωση των τιμών, καθώς θα μειωθεί το κόστος που επωμίζονται τα εμπορικά καταστήματα για την αποδοχή πιστωτικών και χρεωστικών καρτών. Στη χώρα μας πάντως ο μεγάλος ανταγωνισμός που έχει αναπτυχθεί μεταξύ των τραπεζών κρατά τις προμήθειες που εισπράττουν από τους εμπόρους σε χαμηλά επίπεδα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ