Μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο η «χρυσοφόρα» επένδυση στα µεταλλεία Χαλκιδικής πέρασε σε ξένα χέρια και οι έλληνες µέτοχοι (όµιλος ΑΚΤΩΡ) περιόρισαν τη συµµετοχή τους κάτω από το 5%, σε ένα από τα πιο υποσχόµενα projects για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας.
Η καναδική εταιρεία Eldorado Gold συµφώνησε να εξαγοράσει µε τη µέθοδο της ανταλλαγής µετοχών τη European Goldfields, η οποία ελέγχει τα µεταλλεία Χαλκιδικής και µόλις τον Ιούλιο του 2011 απέκτησε την περιβαλλοντική άδεια ώστε να ξεκινήσει την εξόρυξη περίπου 9 εκατ. ουγκιών χρυσού που βρίσκονται στα «σπλάχνα» των ορυχείων σε Στρατώνι και Ολυµπιάδα.
Πώς όµως η κατασκευαστικός όµιλος ΑΚΤΩΡ των οικογενειών Μπόµπολα και Καλλιτσάντση που ήταν µεγαλοµέτοχος της European Goldfield δέχτηκε µέσω του deal να µειώσει τη συµµετοχή του και ουσιαστικά να απεµπολήσει δικαιώµατα στα µελλοντικά έσοδα των ορυχείων που θα ξεπεράσουν τα 11 δισ. ευρώ τα επόµενα τριάντα χρόνια; Η απάντηση έχει να κάνει µε τη δυσκολία χρηµατοδότησης έργων στην Ελλάδα και την αδυναµία της ελληνικής πλευράς να έχει όσο το δυνατόν µεγαλύτερη συµµετοχή µε ίδια κεφάλαια στις επενδύσεις εξόρυξης που θα προσεγγίσουν τα 1,3 δισ. ευρώ την επόµενη πενταετία.
Η εταιρεία είχε εξασφαλίσει εδώ και καιρό χρηµατοδότηση από consortium τραπεζών ύψους 1 δισ. ευρώ µε χαµηλά επιτόκια. Οι τράπεζες όµως λόγω της κρίσης που ενέσκηψε «έψαχναν» µια καλή αφορµή να απεµπλακούν από τη συµφωνία και τη βρήκαν στις χρονοβόρες διαδικασίες της περιβαλλοντικής έγκρισης.
Μετά από πρωτοβουλίες των ελλήνων µετόχων της European Goldfield (στην εταιρεία µετέχουν και µεγάλα επενδυτικά σπίτια όπως BlackRock, Fidelity κ.ά.) στις αρχές Οκτωβρίου του 2011 υπεγράφη συµφωνία χρηµατοδότησης της επένδυσης µέσω της Qatar Holdings που θα χορηγούσε δάνειο 600 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ. To επιτόκιο µε το οποίο θα δάνειζαν οι Αραβες την εταιρεία ορίστηκε σε 7% + libor εξαµήνου, δηλαδή κοντά στο 8%. Για την επισφράγιση της συµφωνίας η Qatar Holding απέκτησε ποσοστό 7,07% της European Goldfields αντί 130 εκατ. δολ. Καναδά (περίπου 96 εκατ. ευρώ) που πούλησε η ΑΚΤΩΡ. Η συµφωνία είχε µάλιστα υπογραφεί στο Μέγαρο Μαξίµου παρουσία του τότε πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου και του σεΐχη του Κατάρ Aλ Τανί σε µια προσπάθεια της κυβέρνησης να οικειοποιηθεί το deal.
Τότε ανέλαβαν δράση τα «γεράκια» της Fidelity και της BlackRock. Οι δύο εταιρείες εκτός από τη European Goldfields µετέχουν µε ποσοστά άνω του 10% η καθεµία και στην Eldorado Gold. Η συγκεκριµένη εταιρεία έχει κεφαλαιοποίηση στο Χρηµατιστήριο του Τορόντο 8,5 δισ. δολαρίων Καναδά και διαχειρίζεται ορυχεία χρυσού σε Κίνα, Τουρκία, Ρουµανία, Βραζιλία αλλά και στην Ελλάδα καθώς από το 2008 έχει αποκτήσει το 100% των Χρυσωρυχείων Περάµατος στον Εβρο. Θεωρώντας ότι και τα επιτόκια των Καταριανών δεν είναι χαµηλά, τα στελέχη των επενδυτικών οίκων έπεισαν τη διοίκηση της Εldorado Gold να υποβάλει προσφορά εξαγοράς µε ανταλλαγή µετοχών δίνοντας ένα premium 48% στους µετόχους της European Goldfields. Η θέση των ελλήνων µετόχων ήταν δύσκολη. Οι Καναδοί έδιναν premium στη σχέση ανταλλαγής και εξασφάλιζαν την ανεµπόδιστη υλοποίηση των επενδύσεων αφού ο όµιλος της Eldorado Gold έχει ρευστά διαθέσιµα περί τα 450 εκατ. δολ. Καναδά και ανοικτές τραπεζικές πιστώσεις 300 εκατ. δολ. Καναδά.
« Ηταν αδύνατον να µην αποδεχθούµε την πρόταση. Με το deal δεν θα υπάρξει ανάγκη να προσφύγουµε σε τραπεζικό δανεισµό. Παράλληλα, γινόµαστε µέτοχοι σε µια µεγαλύτερη εταιρεία που διαχειρίζεται και άλλα µεταλλεία, ενώ η ΑΚΤΩΡ θα αναλάβει επενδύσεις στα ορυχεία ύψους 400 εκατ. ευρώ» αναφέρει στο «Βήµα της Κυριακής» στέλεχος της ΑΚΤΩΡ, κάνοντας λόγο για ένα Σαββατοκύριακο σκληρών και ψυχοφθόρων διαπραγµατεύσεων.
Τα συνολικά αποθέµατα και των τριών µεταλλείων σε Στρατώνι, Ολυµπιάδα και Σκουριές ανέρχονται σε: 9 εκατ. ουγκιές χρυσού, 62,7 εκατ. ουγκιές αργύρου, 800.000 τόνους χαλκού, 660.000 τόνους µολύβδου και 890.000 τόνους ψευδαργύρου.
Σε πρώτη φάση θα επενδυθούν περίπου 230 εκατ. ευρώ για την παραγωγή χρυσού από τα µεταλλεία των Σκουριών και 127 εκατ. ευρώ για τη δραστηριότητα στην Ολυµπιάδα. Κατά την κατασκευή του έργου εκτιµάται ότι θα απασχοληθούν πρωτογενώς 1.500 εργαζόµενοι και περίπου 5.000 άτοµα δευτερογενώς. Η λειτουργία του έργου συνεπάγεται έσοδα για το κράτος από µισθούς, φόρους και προµήθειες που υπολογίζονται σε ετήσια βάση στα 200-300 εκατ. ευρώ. Το κόστος παραγωγής χρυσού στα µεταλλεία της Ολυµπιάδας υπολογίζεται στα 250-300 δολάρια/ουγκιά και αντίστοιχα στις Σκουριές κυµαίνεται από 250 ως 450 δολάρια/ουγκιά, όταν σήµερα η τιµή του µετάλλου ανέρχεται στα 1.600 δολάρια η ουγκιά, προϊδεάζοντας για υψηλά έσοδα και κερδοφορία στο µέλλον. Μόνο οι έλληνες µέτοχοι έχουν επενδύσει στο Στρατώνι που λειτουργεί 42 εκατ. ευρώ. Οι Καναδοί της Eldorado Gold ακόµη δεν έχουν εξασφαλίσει αδειοδότηση στην άλλη τους επένδυση στην Ελλάδα, στο Πέραµα Θράκης. Σύµφωνα µε τα στελέχη της εταιρείας, η επένδυση, όταν ληφθούν οι άδειες, θα είναι ύψους 150 εκατ. ευρώ και θα απασχοληθούν 200 εργαζόµενοι.
* Η European Goldfields με έδρα τον Καναδά απέκτησε τα μεταλλεία το 2004 αντί 11 εκατ. ευρώ από την TVX Gold, χωρίς διαγωνισμό, μέσα από μια τριγωνική συναλλαγή όπου ενεπλάκη και το Δημόσιο, ώστε η TVX να μην κηρύξει πτώχευση και να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας.
* Λειτουργεί μέσω της θυγατρικής της «Ελληνικός Χρυσός» από το 2005 το ορυχείο στις Σκουριές και υπέβαλε το 2006 επιχειρησιακό σχέδιο για την εκμετάλλευση των ορυχείων σε Στρατώνι και Ολυμπιάδα, όπου υπάρχουν διαπιστωμένα κοιτάσματα χρυσού.
* Η περιβαλλοντική άδεια ελήφθη με μεγάλη καθυστέρηση έπειτα από έξι χρόνια, το 2011. Και αυτό γιατί υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από μερίδα της τοπικής κοινωνίας που υποστήριζε πως το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της επένδυσης δεν μπορεί να το «σηκώσει» η περιοχή. Οι αιτιάσεις των πολιτών είχαν γίνει δεκτές και από ανώτατα δικαστικά όργανα όπως το Συμβούλιο της Επικρατείας.
* Τελικά οι αρμόδιες υπηρεσίες έδωσαν το πράσινο φως (λέγεται ότι είχε δοθεί από την προηγούμενη υπουργό κυρία Τίνα Μπιρμπίλη και απλώς ανακοινώθηκε από τον κ. Παπακωνσταντίνου), καθώς όλοι οι δείκτες «κάλυπταν και με το παραπάνω τις αυστηρές προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Ενωσης».
Σήμερα η κεφαλαιοποίηση της Eldorado Gold είναι 8,5 δισ. δολάρια Καναδά και της European Goldfields 2,5 δισ. δολάρια Καναδά στο Χρηματιστήριο του Τορόντο. Η σχέση ανταλλαγής ορίστηκε σε 0,85 μετοχές της Eldorado για κάθε μία της European Goldfields σηματοδοτώντας ένα σημαντικό premium για τους μετόχους της δεύτερης. Οι μέτοχοι της European Goldfields θα περιοριστούν να ελέγχουν στη νέα εταιρεία το 22% έναντι 78% των μετόχων της Eldorado Gold. Ειδικότερα η ΑΚΤΩΡ θα ελέγχει περίπου το 3,5% στο νέο σχήμα τρέχουσας αξίας περίπου 285 εκατ. ευρώ από το 16% που κατείχε προηγουμένως στη European Goldfields και το Κατάρ, που παραμένει μέτοχος αλλά όχι και χρηματοδότης, το 1,5%.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ