«Πρέπει όλοι να υποκρινόµαστε ότι η 26η Οκτωβρίου δεν έχει πεθάνει» οµολογεί στο «Βήµα της Κυριακής» ανώτατη τραπεζική πηγή και η θέση αυτή απηχεί πλήρως τις εκτιµήσεις αξιωµατούχων της τρόικας και µεγάλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών. Ολοι στην Ευρώπη υποτίθεται ότι εργάζονται για την ενεργοποίηση του Προσωρινού Μηχανισµού την ίδια ώρα που ο δανεισµός των ευρωπαϊκών κρατών από τα διεθνή χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα καθίσταται ακριβότερος σε καθηµερινή βάση και η ευρωζώνη παροµοιάζεται ευθέως µε «Τιτανικό»(!). Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα ελπίζει να λάβει άµεσα την έκτη δόση από συνεισφορές εταίρων (όπως η Ισπανία και η Ιταλία) που αιµορραγούν στη «µάχη» µε τις αγορές. Ταυτόχρονα η κυβέρνηση οφείλει να υπερβεί τις κάθε λογής δυσκολίες για να εφαρµόσει το πρόγραµµα ανταλλαγής οµολόγων (PSI) και εντός ολίγων εβδοµάδων να ολοκληρώσει διαπραγµατεύσεις µε την τρόικα για ένα νέο πρόγραµµα λιτότητας 10ετούς διάρκειας! Η νέα ισπανική κυβέρνηση υπό τον κ. Μαριάνο Ραχόι παραδέχθηκε την Παρασκευή ότι εξετάζει το ενδεχόµενο να προσφύγει στον Προσωρινό Μηχανισµό, ενώ τις τελευταίες ηµέρες εκτοξεύθηκαν τα επιτόκια δανεισµού της Ιταλίας και του Βελγίου. Η νέα αναζωπύρωση της κρίσης οφείλεται στο αδιέξοδο στο οποίο κατέληξε η τελευταία συνάντηση της κυρίας Ανγκελα Μέρκελ µε τον κ. Νικολά Σαρκοζί και τον κ. Μάριο Μόντι στο Στρασβούργο για την ενεργοποίηση της ΕΚΤ στην πρωτογενή αγορά οµολόγων.
Η γερµανική θέση ότι η ΕΚΤ δεν πρέπει να υποστηρίζει νέες εκδόσεις κρατικού χρέους παραµένει αµετακίνητη και µεγεθύνει την απροθυµία των αγορών που έχουν πληγεί από τη χρηµατοοικονοµική κρίση να συνεχίσουν να υποστηρίζουν κράτη που έχουν συσσωρεύσει υπερβολικό δανεισµό σε µια περίοδο οικονοµικής ύφεσης.
Προτού αγνοήσει τις εκκλήσεις των κκ. Σαρκοζί και Μόντι η κυρία Μέρκελ πέταξε στον κάλαθο των αχρήστων την «Πράσινη Βίβλο» µε τα ευρωοµόλογα που παρουσίασε ο κ. Ζοζέ Μπαρόζο παρ’ ότι «συζητεί» τις προτάσεις για την επιβολή κυρώσεων σε απείθαρχες χώρες και την υποχρεωτική κατάθεση των εθνικών προϋπολογισµών στις Βρυξέλλες προς τροποποίηση και έγκριση. Προφανώς οι αγορές δεν θα περιµένουν την απαραίτητη για τα παραπάνω αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών, κάτι που κάνει πολλούς ηγέτες να προεξοφλούν ότι το οικονοµικό κλίµα τις επόµενες δέκα ηµέρες θα είναι τόσο ασφυκτικό ώστε στη Σύνοδο Κορυφής της 8ης και 9ης ∆εκεµβρίου η κυρία Μέρκελ θα κληθεί να απαντήσει αν η Γερµανία µπορεί να εγκαταλείψει το ιερότερο δόγµα της που απαγορεύει την εκτύπωση νέου χρήµατος προκειµένου να διασώσει την ευρωζώνη. Την ίδια ώρα όλοι αντιλαµβάνονται ότι η ανταλλαγή οµολόγων (PSI) δεν είναι αρκετή για τη σωτηρία της Ελλάδας. Η Ελλάδα θα πρέπει να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασµα της τάξεως του 4,5% του ΑΕΠ ανάµεσα στο 2014 και στο 2020 προκειµένου να επιτευχθεί ο στόχος της µείωσής του στο (δυσθεώρητο) 120% του ΑΕΠ. To στοιχείο αυτό κατέθεσε ο κ. Φίλιππος Σαχινίδης στο Υπουργικό Συµβούλιο της Πέµπτης 24 Νοεµβρίου αποδίδοντας το περίγραµµα της επερχόµενης µετατροπής του Μεσοπρόθεσµου Προγράµµατος σε Μακροπρόθεσµο, αφού θα πρέπει να διαρκέσει ολόκληρη τη δεκαετία 2010-2020!
∆ίπλα στα σχέδια για τη δηµοσιονοµική υπερπροσπάθεια το υπουργείο Οικονοµικών ετοιµάζει δυναµική απάντηση στα προβλήµατα που προκαλούν οι οµολογιούχοι στο πρόγραµµα ανταλλαγής οµολόγων (PSI).
Σύµφωνα µε ανώτατες κυβερνητικές πηγές, οι διαπραγµατεύσεις µε τους κατόχους των οµολόγων έχουν ξεκινήσει και η αίσθηση που έχουν αποκοµίσει οι τελευταίοι είναι ότι η κυβέρνηση είναι έτοιµη να καταθέσει στο Κοινοβούλιο νοµοθετική ρύθµιση που να επιτρέπει την αναδιάρθρωση των οµολόγων εκείνων που διέπονται από το ελληνικό ∆ίκαιο κατά ένα ποσοστό πολύ µεγαλύτερο εκείνου που αποφασίστηκε την 26η Οκτωβρίου.
Αυτή η νοµοθετική ρύθµιση θα επιδράσει ως «έσχατη προειδοποίηση» να αποδεχθούν εθελοντικά την προτεινόµενη από την ευρωπαϊκή συµφωνία περικοπή του ελληνικού χρέους κατά 50%. Η ευαίσθητη διαδικασία παρακολουθείται στενά από τον πρωθυπουργό κ. Λουκά Παπαδήµο, τον υπουργό Οικονοµικών κ. Ευ. Βενιζέλο και τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλο, ενώ σε «παίδες εν καµίνω» εξελίσσονται ο επικεφαλής του Οργανισµού ∆ιαχείρισης ∆ηµοσίου Χρέους κ. Π. Χριστοδούλου και οι στενοί συνεργάτες του που εκπροσωπούν την Ελλάδα στις διαπραγµατεύσεις.
Προβλήµατα στην υλοποίηση του προγράµµατος ανταλλαγής προκα λούν όσα ξένα πιστωτικά ιδρύµατα και hedge funds έχουν επενδύσει σε ασφάλιστρα κινδύνου (CDS). Οι εν λόγω κάτοχοι, οι οποίοι σύµφωνα µε ελληνικές τραπεζικές πηγές υπολογίζεται ότι κατέχουν 20%-30% του ελληνικού χρέους, έχουν συµφέρον να απορρίψουν την εθελοντική ανταλλαγή και να προκαλέσουν την υποχρεωτική αναδιάρθρωση των τίτλων τους. Κατά συνέπεια, το σχέδιο της κυβέρνησης για µια έκτακτη νοµοθετική ρύθµιση που θα προβλέπει, εφόσον ενεργοποιηθεί, την αναδιάρθρωση του χρέους κατά 70% ή 80% στόχο θα έχει να συνασπιστούν όλοι οι οµολογιούχοι που δεν έχουν εξοπλιστεί µε ασφάλιστρα κινδύνου και να συµµετάσχουν εθελοντικά στην ανταλλαγή που προτείνεται από την 26η Οκτωβρίου. Σηµειώνεται ότι τα ελληνικά οµόλογα που διέπονται από το ελληνικό ∆ίκαιο συγκροτούν το 90% του δηµοσίου χρέους, αφού το υπόλοιπο 10% διέπεται από το αγγλικό ∆ίκαιο.
Κάθε έκδοση οµολόγων που διέπεται από το αγγλικό ∆ίκαιο δεν µπορεί να υποστεί εθελοντική περικοπή παρά µόνον αν συµφωνήσουν οι κάτοχοι του 75% της έκδοσης αυτής. Σε µια τέτοια περίπτωση οι κάτοχοι του εναποµείναντος 25% υποχρεώνονται να αποδεχθούν «εθελοντικά» την περικοπή. Σύµφωνα µε ασφαλείς πληροφορίες, οι «γύπες των αγορών» στοχεύουν στην αγορά ποσοστού άνω του 25% σε εκδόσεις ελληνικών οµολόγων που διέπονται από το αγγλικό ∆ίκαιο και «στοιχηµατίζουν» στην παρεµπόδιση της αναδιάρθρωσής τους.
Κατά συνέπεια το κεντρικό στοίχηµα της κυβέρνησης είναι η επιτυχής αναδιάρθρωση του 70%-80% του ελληνικού χρέους που δεν καλύπτεται από ασφάλιστρα κινδύνου, ούτε διέπεται από το αγγλικό ∆ίκαιο. Κυβερνητικές πηγές εκφράζουν την ελπίδα ότι το ποσοστό των οµολόγων που θα περικοπούν κατά 50% θα φθάσει κοντά στο 90% επί του συνόλου µέσα από «συναινετικές διαπραγµατεύσεις» και µε οµολογιούχους που διαθέτουν ασφάλιστρα κινδύνου.
Αναγνωρίζεται πάντως ότι θα εξαντληθούν οι προσπάθειες για να αποφευχθεί η υποχρεωτική αναδιάρθρωση, διότι σε αυτή την περίπτωση οι αγορές θα προεξοφλήσουν ότι ο «υποχρεωτικός χαρακτήρας» θα καταστεί κανόνας για τις υπόλοιπες προβληµατικές χώρες της ευρωζώνης, κάτι που θα µπορούσε να προκαλέσει αποκλεισµό από τις αγορές ακόµη και κρατών όπως η Γαλλία και η Γερµανία.
