«Μεσοπρόθεσμα δεν θα μπορέσουμε να αποφύγουμε την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να βρουν ένα συντεταγμένο τρόπο ώστε να αποφευχθεί η μετάδοση των συνεπειών» δήλωσε σήμερα το πρωί ο επικεφαλής των Φιλελευθέρων Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Αλεξάντερ Λαμπσντορφ στο ραδιοφωνικό σταθμό Deutschlandfunk.
Η δήλωση του γερμανού πολιτικού (το κόμμα του οποίου συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό της χώρας) δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία. Κάθε άλλο μάλιστα καθώς ο ευρωπαϊκός και αμερικανικός τύπος βρίθει δημοσιευμάτων που φέρνουν την Ελλάδα ακόμα πιο κοντά στο φάσμα της αναδιάρθρωσης χρέους και της χρεοκοπίας. Άλλωστε στο ίδιο ακριβώς πνεύμα είχαν κινηθεί και οι χθεσινές δηλώσεις (που δημοσιεύονται στη σημερινή έκδοση της Die Welt) του γερμανού υπουργού Οικονομίας Φίλιπ Ρέσλερ περί «συντεταγμένης χρεοκοπίας της Ελλάδας προκειμένου να σωθεί το ευρώ».
Το Βερολίνο μοιάζει πιο έτοιμο από ποτέ να αφήσει την (καταστροφική) δυναμική της λογικής των αγορών να επικρατήσει στην ευρωζώνη. Το σημερινό δημοσίευμα του αμερικανικού πρακτορείου Bloomberg με τίτλο «η Γερμανία έτοιμη να εγκαταλείψει την προσπάθεια για την Ελλάδα» είναι δηλωτικό του κλίματος που διαμορφώνεται στη χώρα. Οι συντάκτες του κειμένου προτάσσουν την αβεβαιότητα των αγορών σχετικά με τις ικανότητες της Ελλάδας να ικανοποιήσει τους πιστωτές της.

Σε αυτό το πλαίσιο «η γερμανίδα καγκελάριος προετοιμάζει το έδαφος για μια εξέλιξη που οι αγορές θεωρούν βέβαιη: τη χρεοκοπία της Ελλάδας» αναφέρει το Bloomberg.

Για του λόγου το αληθές το ευρώ υποχωρεί σήμερα στη χαμηλότερη ισοτιμία έναντι του γεν τα τελευταία δέκα χρόνια ενώ τα ασφάλιστρα έναντι κινδύνου χρεοκοπίας (CDS) της Ελλάδας κινούνται στο επίπεδο των 3500 μονάδων το οποίο αποτελεί το υψηλότερο σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το δίλημμα της παραμονής στο ευρώ

Ακόμα και οι πιο «ψύχραιμες» γαλλικές εφημερίδες αναπαράγουν τα ίδια σενάρια εκτιμώντας ότι «το ζήτημα της χρεοκοπίας γίνεται όλο και λιγότερο ταμπού». Όπως τονίζει η Le Monde το δίλημμα για τη Γερμανία περιστρέφεται κυρίως ως προς την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Το άρθρο θυμίζει τις δηλώσεις του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο περιοδικό Der Spiegel το περασμένο Σάββατο στις οποίες ο γερμανός υπουργός Οικονομικών παραδέχεται ότι «εξετάζονται διαφορετικά σενάρια ένα εκ των οποίων είναι και η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ».
Η οικονομική εφημερίδα Les Echos αναφέρει ότι «ανάλογες σκέψεις κυκλοφορούν και στο (προεδρικό) μέγαρο των Ηλυσίων στο Παρίσι.
Σε αυτή την κατεύθυνση συντείνουν και οι εκτιμήσεις πολλών οικονομικών αναλυτών μεταξύ των οποίων και επικεφαλής οικονομολόγος της βρετανικής τράπεζας RBS Ζακ Καγιού ο οποίος δηλώνει στο Bloomberg ότι «η Γερμανία θα είναι ίσως εκείνη που θα επιταχύνει τις εξελίξεις όμως και άλλες χώρες προετοιμάζονται για αυτήν την εξέλιξη».

Spiegel–Online: Η Ελλάδα υπέκυψε πάλι στην τρόικα

Ο νέος φόρος στα ακίνητα είναι αποτέλεσμα των πιέσεων από το εξωτερικό, αναφέρεται σε άρθρο του γερμανικού περιοδικού. Όμως η χώρα αναζητεί κυρίως αναπτυξιακές ευκαιρίες – ποντάροντας γι αυτό κυρίως στη Γερμανία.

Τα κυριότερα σημεία του άρθρου είναι:

Οι προσδοκίες ήταν μεγάλες: Μπορεί ο Παπανδρέου να ανακοίνωνε νέα μέτρα λιτότητας ή μεταρρυθμίσεις, μετά τη σαφή αύξηση των πιέσεων εκ μέρους των υπολοίπων χωρών της Ευρωζώνης στη χώρα του κατά τις προηγούμενες ημέρες.

Ωστόσο, αυτή τη στιγμή οι πολιτικές αποφάσεις στην Ελλάδα προφανώς λαμβάνονται με ρυθμό ωρών.

Το Σάββατο το βράδυ ο Παπανδρέου δεν δίνει καμιά νέα υπόσχεση. Απαριθμεί τα εκτενή μέτρα λιτότητας που έχουν ήδη αποφασιστεί και διαβεβαιώνει ότι αποτελούν ελεύθερη απόφαση των Ελλήνων. Δεν κάνουμε οικονομία, επειδή «το απαιτούν κάποιοι ξένοι», λέει.

Η έξωθεν πίεση όμως έχει αυξηθεί πλέον υπερβολικά. Ενώ οι δημοσιογράφοι περιμένουν τον Παπανδρέου σε μια ανακαινισμένη αποθήκη, αυτός προϊσταται ενός άτυπου υπουργικού συμβουλίου. Αμέσως μετά, ο υπουργός οικονομικών Βενιζέλος εξαγγέλλει νέα μέτρα, που αναμένεται να αποφέρουν δύο επιπλέον δισεκατομμύρια ευρώ.

Πρόκειται για ένα φόρο στα ακίνητα, που δύσκολα μπορεί να τον αποφύγει κανείς, γιατί θα συμπεριληφθεί στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Εκτός αυτού, θα περικοπεί από ολόκληρη την πολιτική ηγεσία ένας μισθός, σε ένδειξη συμμετοχής στις προσπάθειες λιτότητας.

Όταν τελικά ο Παπανδρέου εμφανίζεται, με τρισήμιση ώρες καθυστέρηση, στο λιμάνι, έχει μαζί του ολόκληρο το υπουργικό συμβούλιο. Μοιάζει σαν οι υπουργοί να θέλουν να τον στηρίξουν για τις νέες περικοπές. Αλλά ο Πρωθυπουργός δεν αναφέρει λέξη γι’ αυτές από μόνος του, παρά αναφέρεται παραβολικά στην «καταιγίδα», που πλήττει τη χώρα του.

Ώσπου ένας δημοσιογράφος ρωτά τον Παπανδρέου σε τι αποσκοπεί με τα «μετεωρολογικά δελτία». Οι Έλληνες θέλουν μόνο να μάθουν τι θα συμβεί αύριο, λέει. «Μπορείτε να υποσχεθείτε στον λαό ότι αυτές είναι οι τελευταίες περικοπές;», θέλει να μάθει μία δημοσιογράφος. Ο Παπανδρέου δεν μπορεί να το κάνει.

Ο Παπανδρέου επαναλαμβάνει κατά διαστήματα ότι η χώρα κάνει οικονομία με δική της πρωτοβουλία. Στην ερώτηση του Spiegel-Online όμως για μια εύλογη εξήγηση σχετικά με τον φόρο ο Παπανδρέου αποφεύγει να απαντήσει: Η κυβέρνηση αναγκάστηκε να υποκύψει στις απαιτήσεις της λεγόμενης τρόικας της ΕΕ, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ, που διαπίστωσε ‘τρύπα’ στον ελληνικό προϋπολογισμό ύψους 1,7 δις. ευρώ και αυτή πρέπει να καλυφθεί.

Η ελληνική αντίδραση δείχνει πόσο σοβαρά είναι τα τελευταία προειδοποιητικά σήματα από το Βερολίνο και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Σύμφωνα με το SPIEGEL, το γερμανικό υπουργείο οικονομικών εξετάζει πλέον συγκεκριμένα σενάρια για ενδεχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας, καθώς και έξοδό της από την ευρωζώνη. Το ρεπορτάζ προκάλεσε μεγάλη αίσθηση στα ελληνικά ΜΜΕ…

Με τα νέα μέτρα ο Παπανδρέου δείχνει ότι θέλει να συνεχίσει τον αγώνα για τη χρηματοδοτική βοήθεια και κατά της χρεοκοπίας. Αλλά το ζήτημα του αν θα πετύχει παραμένει ανοιχτό. Από καιρό άλλωστε υπάρχουν προγράμματα λιτότητας δισεκατομμυρίων, από τα οποία όμως μέχρι τώρα λίγα εφαρμόστηκαν (π.χ. ιδιωτικοποιήσεις και πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων).

Χθες ο Παπανδρέου τόνισε εκ νέου την ελπίδα για νέες επενδύσεις στη χώρα, προβάλλοντας κυρίως τα σχέδια, σύμφωνα με τα οποία η Γερμανία θα μπορούσε να εγκαταστήσει στην Ελλάδα μονάδες φωτοβολταϊκών. Αλλά τους έλληνες δημοσιογράφους ενδιαφέρει αυτή τη στιγμή περισσότερο ο νέος φόρος στα ακίνητα. Θέλουν να μάθουν γιατί να πληγούν και πάλι οικογένειες από αυτόν.

Παρ’ όλη την έλλειψη ελπίδας, η εμφάνιση δείχνει τουλάχιστον ένα πράγμα: Η συζήτηση για τα προβλήματα της χώρας είναι σε πλήρη εξέλιξη, τα νεύρα είναι ‘κουρέλια’ και όλη η Ελλάδα μοιάζει να είναι στην ίδια κατάσταση. Όταν ένας δημοσιογράφος ρωτά γιατί ακόμα μπορούν τόσοι πολλοί να φοροδιαφεύγουν, ο Παπανδρέου απαντά: «Ίσως εμείς αναθρέψαμε έτσι ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού. Ίσως φταίμε εμείς». Αλλά κι αυτό δεν βοηθάει πλέον. «Πρέπει όλοι να αλλάξουμε».